Frjáls verslun - 01.12.1978, Side 66

ti! umrssdu
Frjáls verzlun 40 ára
Merkur áfangi er framundan í útgáfu
þessa blaðs. í næsta mánuði eru liðin 40
ár síðan Frjáls verzlun hóf göngu sína.
Það var í janúar 1939 sem Verzlunar-
mannafélag Reykjavíkur gaf út fyrsta
tölublað þessa rits og hefur það komið út
síðan með nokkrum mismunandi
löngum hléum. Árið 1967 tók fyrirtækið
Frjálst framtak við útgáfu blaðsins sem
hefur aukið útbreiðslu sína jafnt og þétt
síðan. Breytingar hafa verið gerðar á
blaðinu í samræmi við kröfur tímans og
ber sérstaklega að minnast útlitsbreyt-
inga á sl. sumri, þegar blaðið var fyrst
offsetprentað.
Um hlutverk Frjálsrar verzlunar nú á
dögum gilda sömu grundvallarreglur og
við upphaf útgáfunnar. Þá var það að
vísu stéttarblað verzlunarmanna en er
nú útbreiddur málsvari frjálsra við-
skiptahátta og frjálshyggju. í fyrsta
tölublaðinu var hlutverki Frjálsrar
verzlunar lýst á þennan veg af hálfu rit-
stjórnar:
„Mörgum mun þykja í stórt ráðist, að
gefa út mánaðarrit eins og það, sem hér
birtist. En engu verður um þokað, engu
hrundið til framfara, nema bjartsýni og
stórhugur sé með í verki. Þeir, sem að
þessu riti standa hafa trú á því, að verzl-
unarstéttin íslenzka geti haldið uppi
vönduðu riti, er standi á verði fyrir
hagsmunum stéttarinnar og ræði
áhugamál hennar. Menntun hennar og
menning er svo vel á veg komin, að varla
má vansalaust teljast, að ekkert almennt
verzlunartímarit hefur verið gefið hér út
til þessa.
Sjaldan hefir verzlunarstéttin haft
meiri þörf á því en nú, að sameinast um
hagsmunamál sín og standa í fastri fylk-
ing gegn þeim árásum, sem á hana eru
gerðar. Hún er ekki enn vöknuð til vit-
undar um styrkleika sinn. En þegar að
því kemur, að hver einstaklingur
stéttarinnar sér það, að hans hagur er
bundinn hag heildarinnar, þá mun
máttur samtakanna koma í ljós. Þá mun
sjást að hver einstakur verður ekki brot-
inn sem mjúkur reyr. Að þessu verður að
stefna áður en það er um seinan. „Frjáls
Verzlun“ á að verða öflugur þáttur í því,
að sameina hinar mörgu greinar stéttar-
innar til varnar sínum eigin málefnum.
Sérstakir flokkar í þessu landi hafa
um langt skeið unnið að því að gera
verzlunarstéttina tortryggilega í augum
almennings og reynt að níða hana á
ýmsan hátt. Þessir flokkar fara ekki leynt
með það, að þeir óska einskis frekar en
að útrýma mætti frjálsri verzlunarstétt
að öllu leyti úr landinu. Fávíslegri
stjórnmálastefna hefir aldrei verið rekin
hér á landi. Hún er þeim til háðungar,
sem halda henni á lofti og mun enda eins
og allar stefnur, sem fara í bága við
heilbrigða skynsemi.
Frjáls verzlun er það, sem þjóðin
þarfnast nú mest, en ekki klafabundin
verzlun, mýld og tjóðruð með höftum,
reglugerðum, einkasölum og allskonar
óstjórn.“
Sérstök ástæða er til að gefa gaum
lokaorðum þessarar greinar enda eru
þau í fullu gildi enn í dag. Frjáls verzlun
mun áfram berjast fyrir þeim markmið-
um, sem upphafsmenn blaðsins settu því
fyrir 40 árum. í tilefni af afmælinu verða
birtar í fyrsta tölublaði næsta árs ýmsar
greinar um almennt efnahagsástand á
Islandi á fyrri tímum, höft og aðrar
opinberar aðgerðir, sem hamlað hafa
eðlilegum og frjálsum viðskiptum auk
þess sem birtar verða ýmsar aðrar fróð-
legar greinar til að rifja upp þau viðhorf,
sem ríkt hafa á hinum ýmsu tímum síðan
Frjáls verzlun var fyrst gefin út.
66