Frjáls verslun - 01.09.1985, Blaðsíða 45
Frá fundi Verzlunarráðsins á dögunum.
að kynna vettvang útflutnings-
viðskipta, hefði stórlega vanrækt
þetta hlutverk.
Höfum við þörf fyrir útflutn-
ingsráð eða stofnun fyrir allar út-
flutningsgreinar? Þessari spurn-
ingu svaraði Þráinn Þorvaldsson
framkvæmdastjóri Útflutnings-
ráðs iðnaðarins. Hann taldi ekki
þörf á miklum þreytingum ef Ís-
lendingar héldu áfram að vera
hráefnisútflytjendur og útflutn-
ingur í höndum fárra aðila. Hins
vegar benti þróun i matvælaiðn-
aði, meiri eftirspurn eftir tilbún-
um réttum og vöru úr ómenguðu
umhverfi, til þess að við ættum
meiri möguleika en áður. Um leið
og útflutningur neytenda- og
tæknivara ykist gæti stofnun út-
flutningsráðs létt undir með
kostnaöarsamri og flókinni
markaössetningu, sem af þvi
leiddi. Slik stofnun ætti þó ekki
að vera stór í sniðum, best væri
að hún starfaði i nánum tengsl-
um við utanríkisráðuneytið og tið
endurnýjum á yfirmönnum væri
nauðsyn.
Útflutningur íslendinga er fá-
breyttur og hann er i höndum
fárra aðila. Árið 1984 nam hlut-
deild stærsta útflytjendans 20%
af heildarútflutningi lands-
manna. Þrir stærstu útflytjendur
sjávarafurða fluttu út 44% af
heildinni en sjö stærstu um 69%
af útflutningnum.
Yfirleitt er það einkenni út-
flutningsþjóða að fá fyrirtæki
hafa með höndum stóran hluta
útflutningsins. Á Írlandi flytja 25
fyrirtæki út 40% útflutningsins
og i Frakklandi eru það 54 fyrir-
tæki með sama hlutfalli. I Sviþjóð
fer 50% útflutningsins fram á
vegum 25 fyrirtækja en i Bret-
landi hafa 101 fyrirtæki sama
hlutfall. Þessar upplýsingar
komu fram i erindi Þráins Þor-
valdssonar.
„Við íslenskar aðstæður er
varla þörf á sérstökum útflutn-
ingssjóði. Viðskiptabankarnir
ættu að geta sinnt þessu verk-
efni fullkomlega, enda er mér
ókunnugt um að nú sé erfitt að
afla útflutningslána á viðunandi
kjörum i flestum tilvikum", sagði
Þórður Friðjónsson, efnahags-
ráðgjafi ríkistjórnarinnar. Hann
nefndi þó tvennt sem þyrfti að
huga að. Í fyrsta lagi þyrfti að
vera til staðar aðili, sem gæti
greitt niður lánskjör, veitt svo-
nefnd mjúk lán, til að mæta
samskonar lánveitingu sem
stæði keppinautum erlendis til
boða. i öðru lagi væri afar brýnt
að útflytjendur gætu átt kost á
útflutningslánatryggingum með
sambærilegum kjörum og gerð-
ist i viðskiptalöndum okkar.
Sérstök útflutninglán með nið-
urgreiddum vöxtum eru að
minnka í útflutningsviðskiptum
vestrænna ríkja. Um lán af þessu
tagi gilda ákveðnar reglur, svo-
nefnt OECD samkomulag.
Samkvæmt þvi hafa leyfilegir
lágmarksvextir verið færöir nær
markaðsvöxtum, Niðurgreidd lán
eru nú yfirleitt takmörkuð við
þröngt skilgreinda málaflokka.
Sérstakt samkomulag gildir þó
um útflutningslán vegna skipa.
Þessar upplýsingar komu fram i
máli ÞórðarFriðjónssonar.
„Fjárfesting i markaðsþekk-
ingu og markaðsöflun erfjárfest-
ing í arðbærri framtíð fyrir is-
lenskan iðnað og um leið ávisun
á bætt lifskjör i landinu", sagði
45