Morgunblaðið - 14.03.2001, Blaðsíða 43

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 14. MARS 2001 43
Gjöfin þín
Gjöfin
þín
Ótrúlegt en satt - gjöfin þín
sem fylgir ef keyptar eru
vörur fyrir 5.000 kr. eða meira*
*í boði meðan
birgðir endast.
www.lancome.com
á dögum
Snyrtifræðingur frá
Lancôme verður í
versluninni fimmtudag
og föstudag.
Boðið er upp á
sérstakar Lancôme
meðferðir, ásamt allri
alhliða snyrtingu.
Bankastræti 8,
sími 551 3140
SNYRTIMIÐSTÖÐIN
Kringlunni 7,
sími 588 1990
SLEÐADAGAR
á fatnaði og fylgihlutum
15-30%
afsláttur
Í GREIN sem Stein-
unn V. Óskarsdóttir
skrifaði um flugvallar-
málið og birtist í Morg-
unblaðinu 9. mars sl.
koma fram mjög at-
hyglisverðir punktar
sem vert er að vekja at-
hygli á. Þau sjónarmið
sem þar koma fram
varpa nokkru ljósi á
það hvers vegna borg-
aryfirvöld hafa ekki
náð neinu sambandi við
samgönguyfirvöld um
farsæla lausn flugvall-
armálsins.
Borgarfulltrúinn
fjallar m.a. um ,,Sér-
fræðingaveldið“ og ,,Hvassahrauns-
kost“.
,,Sérfræðingaveldið“
Í fyrsta lagi segir borgarfulltrúinn
að ,,svokallaðir sérfræðingar“ hafi
haldið því fram að flugvöllur geti
hvergi verið nema í Vatnsmýri eða
Keflavík. Þetta er einfaldlega ekki
rétt, hins vegar hefur verið bent á
kosti þess og galla, litið á flugtækni-
leg atriði, umhverfismál og ekki síst
fjárhagshliðina og niðurstaðan er sú
að einu raunhæfu kostirnir eru flug-
völlur í Reykjavík eða Keflavík.
Í öðru lagi segir borgarfulltrúinn
að sérfræðingar hafi áður bent á að
óæskilegt væri að flytja kennslu- og
æfingaflug úr Vatnsmýri. Þetta er að
hluta til rétt en borgarfulltrúanum
ætti að vera ljóst að samkomulag
sem borgarstjóri og samgönguráð-
herra gerðu í 14. júní 1999 var vilji
samgönguyfirvalda til þess að reyna
að skapa frið um mikilvægasta verk-
efni Reykjavíkurflugvallar sem er
áætlunarflug innanlands.
Í þriðja lagi segir ,,Þeirra (sér-
fræðinganna) skoðun var að útilokað
væri að fækka brautum á vellinum.
Nú verður þeim fækkað í tvær.“
Borgarfulltrúinn ætti að vita að í
texta með gildandi deiliskipulagi
segir um umrædda flugbraut.
,,Stefnt er að því að flugbraut 07/25
verði lokað 5–7 árum eftir að búið er
að endurbyggja hinar tvær flug-
brautirnar sem eru merktar 20/02 og
32/14, enda hafi þá fundist önnur leið
til að veita það öryggi sem þessi flug-
braut tryggir nú.“ Það var öllum það
ljóst þegar umræddur texti var sett-
ur inn að það sem átt var við var að
flugbraut með sömu stefnu á Kefla-
víkurflugvelli yrði opnuð og hún
myndi leysa það hlutverk sem við-
komandi flugbraut gegnir í Reykja-
vík. Enn og aftur til að skapa frið um
flugvöllinn lögðu samgönguyfirvöld
það til að flýta þessari aðgerð.
Í fjórða lagi segir. ,,Þeir hafa
ítrekað haft þá skoðun að ekki væri
hægt að flytja starfsemina til á svæð-
inu“. Þetta er er afar athyglisverð
setning því borgarfulltrúanum ætti
að vera það ljóst að í mörg ár hefur
legið fyrir að flugstöð fyrir innan-
landsflugið yrði byggð austan við
norður/suður flugbraut nánar tiltek-
ið í suðausturgeira svæðisins í ná-
munda við Landhelgisgæslu. Þessi
ummæli eru því úr lausu lofti gripin.
Hvað varðar aðra
starfsemi vestan við
flugbraut hafa að sjálf-
sögðu skapast nýjar
aðstæður með fyrir-
hugaðri byggingu
kennslu- og æfinga-
flugvallar og sú fram-
tíðarsýn sem flugmála-
yfirvöld hafa með þann
flugvöll er að auk æf-
ingaflugsins muni
einkaflugið flytja á
þann flugvöll í framtíð-
inni þannig að losna
muni um það svæði
sem flugskýli taka
vestan flugbrautar.
,,Hvassahraunskostur“
Ég ætla ekki enn einu sinni að fara
yfir ástæður þess að flugmálayfir-
völd telja flugvöll fyrir áætlunarflug
í Hvassahrauni ekki fýsilegan kost.
Ég get þó ekki látið hjá líða að benda
borgarfulltrúanum á að það sem hún
kallar 30 ára gamalt útsýnisflug,
voru 210 kerfisbundnar flugferðir á
svæðinu, við mismunandi veðurað-
stæður, sem gáfu þá niðurstöðu að
ætla mætti að nýting flugvallar þar
yrði um 4–11% lakari en í Vatnsmýri.
Veðurfar hefur ekki breyst hér á
landi síðastliðin 30 ár, sem borgar-
fulltrúinn getur fengið staðfest hjá
Veðurstofunni, þannig að það er sér-
kennilegt að gefa til kynna að rann-
sóknin sé úrelt. Fullyrðingin ,,í dag
munar ekki nema 10 mínútum í
akstri milli Vatnsmýrar og Hvassa-
hrauns“ dæmir sig sjálf. Með sömu
reikniaðferð er væntanlega ekki
nema 20 mínútna akstur til Keflavík-
ur.
Samskipti borgar
og samgönguyfirvalda
Ég sagði í upphafi greinarinnar að
í henni kæmu fram athyglisverð at-
riði sem varpa ljósi á það hvers
vegna borgaryfirvöld hafa ekki náð
neinu sambandi við samgönguyfir-
völd um farsæla lausn flugvallar-
málsins. Flugmálayfirvöld hafa mjög
lagt sig fram um að finna lausn á
flugvallarmálinu sem sætt gætu þau
sjónarmið sem vega þyngst í þessu
máli þ.e. annars vegar hagsmunir
landsbyggðarinnar sem tengjast
ferðatíma og þar með hlutverki höf-
uðborgar og hins vegar þörf borg-
arinnar fyrir landrými. Aðgerðir
flugmálayfirvalda til að minnka
ónæði af flugumferð, um fækkun
flugbrauta, tilflutning á starfsemi og
samningur borgarstjóra og sam-
gönguráðherra um byggingu
kennslu- og æfingaflugvallar hafa
allar miðað að því að ná sátt við borg-
ina.
Í grein borgarfulltrúans er hins
vegar reynt að gera allar tillögur
flugmályfirvalda til að ná þessu
marki tortryggilegar og stefnu-
breytingar sem byggjast á forsend-
um sem ég hef lýst taldar ,,ástæða til
að hafa miklar efasemdir um mál-
flutning þeirra“. Við sama tón hefur
kveðið í málflutningi m.a. forseta
borgarstjórnar svo öllum ætti að
vera ljóst við hvað er að eiga þegar
reynt er að finna lausn á flóknu úr-
lausnarefni.
„Sérfræðinga-
veldi“ og Hvassa-
hraunskostur
Hilmar B.
Baldursson
Höfundur er formaður Flugráðs
og starfandi flugstjóri.
Flugvöllur
Flugmálayfirvöld hafa
mjög lagt sig fram um
að finna lausn á flugvall-
armálinu, segir Hilmar
B. Baldursson, sem
sætt gætu þau sjónar-
mið sem vega þyngst í
þessu máli.
MIKIL umræða
stendur yfir þessa dag-
ana um framtíð Reykja-
víkurflugvallar. Þessi
umræða er tilkomin
vegna ákvörðunar
borgarstjórnar Reykja-
víkur að láta fara fram
kosningu um staðsetn-
ingu flugvallar innan
borgarmarkanna. Um-
ræðan tengist hlutverki
Reykjavíkur sem höf-
uðborgar og skyldum
borgarinnar við aðra
hluta landsins í því sam-
hengi.
Það er efalaust í mín-
um huga að borgarstjórn Reykjavík-
ur hefur fullt vald til að ákveða með
hvaða hætti borgin þróast, hvaða
starfsemi er að mati borgarstjórnar
æskileg innan borgarmarkanna og
hverju er betur komið fyrir fjarri
borginni. Það sem borgarstjórn
Reykjavíkur getur ekki gefið fyrir-
mæli um er hvert viðhorf annarra
sem utan borgarmarkanna búa er til
ákvarðana borgarstjórnar. Ég sem
þetta rita hefi um langt árabil sótt
mikið til Reykjavíkur vegna þátttöku
í félagsmálum. Af því leiðir að í rúm
tuttugu ár hefi ég notað flugið sem
minn helsta ferðamáta. Þessu hefur
svo fylgt að ég hefi notað þá þjónustu
sem Reykjavík býður upp á svo sem
hótel, veitingastaði, verslanir og
leigubíla svo nokkuð sé nefnt.
Eftir þau kynni sem ég hef haft af
Reykjavíkurborg og íbúum hennar er
mér farið að þykja vænt um borgina
og mér hefur líkað vel við fólkið sem
ég hef samskipti við. Í mínum huga er
þetta mín borg þótt ég komi þar að-
eins sem gestur.
Staðsetning Reykjavíkurflugvallar
á þeim stað sem hann er í dag, er lyk-
illinn að því að Reykjavík er í mínum
huga höfuðborg Íslands, ég á hlut-
deild í henni mér þykir vænt um hana,
hún kemur mér við þótt ég búi þar
ekki. Þess vegna snertir það mig og
ég er ekki einn um það þegar borg-
aryfirvöld leggja til að þessi tengistöð
mín við borgina verði flutt, og hvert?
Bara eitthvað. Það virðist ekki skipta
máli hvert, aðeins ef þessi „óværa“
verður hreinsuð af borgarlíkamanum.
Hvað munar um að fara til Kefla-
víkur? segja margir sem vilja flugvöll-
inn burt. Já, hverju munar það? Ef
allt gengur eins og best verður á kosið
þá munar það 2 klukkustundum í ferð
sem getur t.d. komið í veg fyrir að
dvöl sem átti að standa part úr degi
lengist þannig að gisting verði óhjá-
kvæmileg, kostnaðarauki er síðan
óhjákvæmilegur þar sem það kostar
að fara á milli Reykjavíkur og Kefla-
víkur. Komi til tafir á flugi vegna veð-
urs eða annarra atvika þá verður
þetta óhagræði oft miklu tilfinnan-
legra.
Ég hefi séð þau rök höfð uppi að
það séu aðeins örfáir sveitarstjórnar-
menn og latir þingmenn
sem noti Reykjavíkur-
flugvöll til að heim-
sækja borgina, hinir séu
allir að fara eða koma
frá Keflavík. Þessi rök
sýna djúpstæðari van-
þekkingu á lífinu utan
höfuðborgarinnar held-
ur en ég gerði mér
grein fyrir að væri til
staðar. Stærsti hluti
þeirra sem fara um
Reykjavíkurflugvöll er
fólk í persónulegum er-
indum, sem er í mörg-
um tilfellum að sækja til
borgarinnar þjónustu
sem þar er vegna þess að þar er mið-
stöð stjórnsýslu, heilbrigðisþjónustu
og framhaldsmenntunar. Þá eru vita-
skuld margir að sækja heim vini og
ættingja. Fyrir allt þetta fólk er verið
að leggja til aukakostnað og tíma-
eyðslu, tími er verðmæti, jafn verð-
mætur fyrir landsbyggðarmann og
borgarbúa. Það er notað sem rök fyr-
ir flutningi vallarins úr Vatnsmýrinni
að hægt sé að byggja flugvöll í
Hvassahrauni sunnan Hafnarfjarðar.
Þetta er gert þrátt fyrir að þær rann-
sóknir sem liggja fyrir bendi til þess
að með staðsetningu í Hvassahrauni
sé verið að skerða notkunarmögu-
leika og minnka öryggi þeirra sem
þurfa að nota flugið. Til að réttlæta
byggingu flugvallar í Hvassahrauni
þurfa að fara fram nýjar rannsóknir á
öryggisatriðum og flugskilyrðum.
Það er ekki fyrr en jákvæðar niður-
stöður liggja fyrir úr slíkum rann-
sóknum sem hægt verður að líta á
Hvassahraunsflugvöll sem valkost í
þessari umræðu. Eftir sem áður er
verið að leggja til mun dýrari og
óhagkvæmari kost fyrir þá sem þurfa
að nota innanlandsflugið.
Það sem vekur mér þó mestan ugg
í umræðunum um Reykjavíkurflug-
völl er sú tóntegund sem margir af
forystumönnum borgarinnar og ýms-
ir talsmenn þeirra sem vilja flugvöll-
inn burt nota um það fólk sem býr ut-
an Reykjavíkur. Það er talað um íbúa
dreifbýlisins af botnlausri fyrirlitn-
ingu, hagmunamál okkar eru gerð
hlægileg og óskir um eðlileg mann-
réttindi eru lítilsvirt.
Það er löngu þekkt aðferð hjá
óprúttnum stjórnmálamönnum sem
hafa vondan málstað að verja að finna
sér handhæga blóraböggla sem skot-
spæni. Sú andúðarbylgja sem for-
mælendur flutnings Reykjavíkurflug-
vallar hafa reynt að vekja upp
gagnvart landsbyggðinni er af þess-
ari rót.
Ég verð að biðja það góða fólk sem
byggir Reykjavík að huga vel að því
sem verið er að teyma það út í með
kosningunni um staðsetningu
Reykjavíkurflugvallar, sú kosning á
ekkert skylt við skipulagsmál
Reykjavíkurborgar eða með hvaða
hætti innanlandflug verður eftir árið
2016. Hér er hins vegar verið að
kveikja óvild og andúð á þeim minni-
hluta landsmanna sem býr utan borg-
armarkanna.
Reykvíkingar. Ég bið ykkur að
hafa það í huga að þessi kosning getur
ráðið miklu um hvort að henni lokinni
býr ein þjóð í landinu. Þau skilaboð
sem sem send verða frá íbúum
Reykjavíkur kunna að verða með
þeim hætti að ekki verði skilin á ann-
an hátt en þann að þau myndi enn
dýpri gjá á milli borgarinnar og
landsbyggðarinnar en þegar er fyrir
hendi.
Aðskilnaðarstefna borg-
arstjórnar Reykjavíkur
Hrafnkell A. Jónsson
Flugvöllur
Ég verð að biðja það
góða fólk, segir Hrafn-
kell A. Jónsson, sem
byggir Reykjavík að
huga vel að því sem ver-
ið er að teyma það út í
með kosningunni.
Höfundur er héraðsskjala-
vörður í Fellabæ.
Stórhöfða 21, við Gullinbrú, s. 545 5500.
www.flis.is
netfang: flis@flis.is
lím og fúguefni