Morgunblaðið - 01.06.2001, Page 16

SUÐURNES
16 FÖSTUDAGUR 1. JÚNÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
„ÞAÐ er mikil samkeppni á mark-
aðnum, margir framleiðendur að
takast á um hylli kaupendanna.
Verðið er því lágt um þessar mund-
ir,“ segir Björn Jónsson, fram-
kvæmdastjóri Nesbúsins hf. á
Vatnsleysuströnd.
Nesbúið er annar af tveimur
stærstu stærstu eggjaframleiðand-
um landsins. Það er með starfsemi á
fimm stöðum á Vatnsleysuströnd.
Stofnhús er á einum stað á strönd-
inni, útungunin í Vogum, ungaupp-
eldið á þriðja staðnum, eggjafram-
leiðslan á þeim fjórða og síðan er
sérhæfð eggjavinnsla í Vogunum.
Fyrirtækið er með fimmtán manns í
vinnu og er einn af stærri vinnuveit-
endunum í sveitarfélaginu.
Eina sérhæfða eggjavinnslan
Nesbúið hefur lengi verið öflugur
eggjaframleiðandi en eftir að Björn
Jónsson í Brautarholti, bræður hans
og faðir keyptu búið fyrir tveimur
árum hefur það verið byggt enn
frekar upp. Þeir hafa byggt nýtt 700
fermetra hús og bætt þar við 15 þús-
und varphænum. Eru nú á búinu 60
þúsund hænur í varpi. Björn segir
að búið hafi verið stækkað vegna
þess að þeir hafi haft áhuga á að
auka hlutdeild þess á markaðnum og
auka vinnslu úr eggjum. Búið sé nú
orðið góð rekstrareining með allan
ferilinn innan sinna vébanda, allt frá
stofnhúsi til fjölbreyttrar vinnslu úr
eggjum.
Eggjavinnslan í Vogum er sú eina
sinnar tegundar í landinu. Þar eru
vélar sem brjóta eggin og skilja að
eggjarauður og eggjahvítu og ger-
ilsneyða afurðirnar, ýmist heil egg,
rauður eða hvítur, og einnig er hægt
að bæta aukaefnum í afurðirnar, til
dæmis sykri eða salti, ef kaupend-
urnir kjósa. Einnig eru seld harð-
soðin og skurnlaus egg. Þau eru
ekki síst ætluð salatgerðum, sam-
lokugerðum og veitingahúsum.
Eggjavinnslan hefur farið vaxandi
en Björn segir að enn standi inn-
lendur framleiðandi þessara afurða
höllum fæti gagnvart niðurgreidd-
um afurðum frá Evrópusamband-
inu. Mæjonesframleiðendur vilji ís-
lensku framleiðsluna en verðmunur
sé nokkur þótt hann hafi farið
minnkandi.
Þá segir hann að hér á landi séu
gerðar minni kröfur en í öðrum
löndum Evrópu til notkunar eggja í
matvælaframleiðslu. Hér sé til
dæmis ekki krafist gerilsneyðingar
eggja sem notuð eru í bakaríum eða
annarri vinnslu. Búast megi við
breytingum á því í framtíðinni enda
mikilvægt að auka sem mest öryggi í
matvælaframleiðslunni.
Lágt verð
Fleiri framleiðendur en Nesbúið
hafa verið að auka framleiðslu sína á
síðustu árum og er því offramleiðsla
á eggjum í landinu. Vandi framleið-
enda hefur aukist eftir að Færeyja-
markaðurinn lokaðist í vetur en
þangað fór alltaf töluvert af eggjum
á hverju ári. Eggjaneysla hefur ekki
aukist að sama skapi og hefur of-
framleiðslan komið fram í því að
eggjaverð hefur lækkað. Björn segir
að vegna samþjöppunar í smásölu sé
sífellt erfiðara fyrir framleiðendur
að koma vörum sínum að í stórmörk-
uðunum og það hafi leitt til aukinnar
hörku í samkeppninni og undirboða.
Nesbúið er rekið sem sjálfstætt
fyrirtæki en tvö af stærstu svínabú-
um landsins og eitt af stærstu kjúk-
lingabúunum eru að stórum hluta í
eigu sömu fjölskyldu ásamt meiri-
hlutanum í Síld og fisk, einni af
þekktustu kjötvinnslum landsins.
Björn segir að vissulega styðji þess-
ar vörur hver aðra og njóti Nesbúið
góðs af því á markaðnum.
Björn segir að gott sé að vera með
eggjaframleiðslu á Vatnsleysu-
strönd. Stutt sé á stærsta markaðs-
svæðið og gott að fá starfsfólk en þó
þrengi byggðin ekki að starfsem-
inni.
Nesbúið hf. á Vatnsleysuströnd er einn af stærstu eggjaframleiðendum landsins
Hörð samkeppni á
eggjamarkaðnum
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Björn Jónsson við „eggjafjallið“ í geymslum Nesbúsins.
Vatnsleysuströnd
HEILBRIGÐISNEFND Suður-
nesja er heimilt að gefa út starfsleyfi
fyrir iðnfyrirtæki til lengri tíma en
fjögurra ára. Hollustuvernd ríkisins
gefur út starfsleyfi til 10 til 12 ára
fyrir sum ný fyrirtæki.
Vélsmiðjan Normi hf. hefur verið
að undirbúa flutning fyrirtækisins úr
Garðabæ í Voga þar sem fyrirtækið
hugðist byggja yfir starfsemi sína á
nýju iðnaðarsvæði. Afturkippur kom
í þessi áform þegar framkvæmda-
stjóri fyrirtækisins fékk þær upplýs-
ingar hjá Heilbrigðiseftirliti Suður-
nesja að fyrirtækið fengi ekki
starfsleyfi nema til fjögurra ára í
senn og var vitnað í reglugerð um
starfsleyfi fyrir atvinnurekstur sem
getur haft í för með sér mengun.
Í umræddri reglugerð segir að
heilbrigðisnefnd skuli gefa út starfs-
leyfi til tiltekins tíma og það beri að
endurskoða á fjögurra ára fresti.
Heilbrigðisnefnd Suðurnesja veitir
starfsleyfi aðeins til fjögurra ára.
Sævar Svavarsson, framkvæmda-
stjóri Norma, segist ekki geta farið
út í 200–250 milljóna króna fjárfest-
ingu á svo veikum grunni.
Þór Tómasson, efnaverkfræðing-
ur hjá Hollustuvernd ríkisins, segir
að heilbrigðisnefndum sé heimilt að
veita fyrirtækjum starfsleyfi til fjög-
urra ára en þeim sé einnig heimilt að
veita þau til lengri tíma. Í síðar-
nefndu tilvikunum þurfi að láta
koma fram í starfsleyfum að þau
verði endurskoðuð á fjögurra ára
fresti, í samræmi við reglugerðina.
Hann segir að Hollustuvernd ríkis-
ins veiti starfsleyfi ýmist til fjögurra
ára eða lengri tíma, allt upp í tólf ár.
Segir hann að miklar breytingar hafi
orðið í laga- og reglugerðarumhverf-
inu og því hafi verið tilhneiging til að
hafa leyfin í styttra lagi. Sérstaklega
í atvinnugreinum þar sem þróunin er
ör, svo sem í fiskimjölsiðnaðinum.
Hins vegar gerðu til dæmis erlendir
fjárfestar kröfur um að leyfi vegna
nýrra fjárfestinga væru fyrir hendi
út þann tíma sem áætlanir gerðu ráð
fyrir að það tæki þá að ná fjárfest-
ingu sinni til baka. Dæmi væru um
að gefin hefðu verið út starfsleyfi
sem miðuðust við uppgreiðslutíma
stofnlána fyrirtækis, eða tólf ár.
Telur Þór eðlilegt að fyrirtæki
sem er að byggja upp nýja starfsemi
leggi fram séróskir um lengra starfs-
leyfi, ef það telji almennan tíma-
ramma of knappan. Þá sé unnt að
áfrýja ákvörðun heilbrigðisnefndar
varðandi þetta atriði starfsleyfis,
eins og önnur, til ráðherra, til fulln-
aðarúrskurðar.
Unnt að gefa út
starfsleyfi til
lengri tíma
Vogar
BÚIST er við að um 800 manns
taki þátt í landsmóti Samtaka ís-
lenskra skólalúðrasveita sem
hefst í Reykjanesbæ í dag. Jafn-
framt verður haldin fyrsta lúðra-
sveitakeppnin hér á landi.
Börnin og unglingarnir koma á
mótsstaðinn í dag og klukkan 16
verður landsmótið sett á knatt-
spyrnuvellinum við Sunnubraut.
Síðan reka hverjir tónleikarnir
aðra alla helgina. Mótinu lýkur
með sameiginlegum tónleikum í
íþróttahúsinu við Sunnubraut
klukkan 15 á sunnudag.
Þátttakendurnir gista í skólum
bæjarins. Margt er fyrir þá gert á
kvöldin, haldin diskótek, mynd-
bönd sýnd, kvöldvaka og dansleik-
ur. Landsmót skólalúðrasveit-
anna eru haldin annað hvert ár en
aldrei fyrr í Reykjanesbæ eða
sveitarfélögunum sem mynda
sveitarfélagið þótt þar sé öflug
lúðrasveit. Tónlistarskóli Reykja-
nesbæjar og lúðrasveit hans hafa
skipulagt mótið með góðri aðstoð
foreldra og annarra velunnara.
Fyrsta lúðrasveita-
keppnin hérlendis
Reykjanesbær
BÆJARRÁÐ Sandgerðis ákvað á
fundi sínum í fyrradag að óskað eftir
því við stjórn Samtaka sveitarfélaga
á Suðurnesjum að hún kallaði saman
samstarfsnefnd sveitarfélaga og
sýslumanns til að fjalla um löggæslu-
málin á svæðinu.
Löggæslan í Sandgerði hefur ver-
ið til umræðu í bæjarráði vegna um-
mæla sem fram komu í viðtali Morg-
unblaðsins við Karl Hermannsson,
aðstoðaryfirlögregluþjón í Keflavík.
Þar nefndi hann að nálægðin við höf-
uðborgarsvæðið hefði það í för með
sér að afbrotalið, meðal annars fíkni-
efnaneytendur, sækti á Suðurnesin
og settist jafnvel að. Sérstaklega
hefði verið áberandi að það sækti í
minni sveitarfélögin þar sem það
teldi sig vera óhult fyrir afskiptum
og eftirliti lögreglu.
Kom á óvart
Sigurður Valur Ásbjarnarson,
bæjarstjóri í Sandgerði, segir að
bæjarráðsmenn í Sandgerði hafi ver-
ið undrandi á þessum ummælum,
sérstaklega í ljósi upplýsinga sem
þeir hafi áður fengið í viðræðum við
yfirmenn lögreglunnar. Því hafi ver-
ið óskað frekari skýringa lögregl-
unnar. Fengust þær þegar Þórður
Maronsson yfirlögregluþjónn og
Karl Hermannsson komu á fund
bæjarráðs.
„Það kom í ljós að við hér í Sand-
gerði getum vel við unað, þótt
ástandið í þessum málum sé ugg-
vænlegt á Suðurnesjum í heild,“
sagði bæjarstjórinn eftir fundinn
með lögreglunni. Niðurstaðan var að
bæjaryfirvöld og lögreglan legðust á
eitt um að bæta forvarnir.
Þá ákvað bæjarráð að óska eftir
því við stjórn Samtaka sveitarfélaga
á Suðurnesjum að kalla saman sam-
starfsnefnd sveitarfélaganna og
sýslumanns.
Er það nefnd sem á sér stoð í lög-
um og telur bæjarráð hana rétta
vettvanginn til að taka umrædd
vandamál fyrir. Málið verður einnig
rætt á fundi sem bæjarstjórar minni
sveitarfélaganna á Suðurnesjum
hittast á einhvern næstu daga.
Sandgerðingar funda með yfirmönnum lögreglunnar
Óska eftir fundi í sam-
ráðsnefnd um löggæslu
Sandgerði
HAFSÚLAN, nýr 150 manna hvalaskoðunarbátur í
Keflavík, verður í sumar gerður jöfnun höndum út frá
Reykjavík og Keflavík. Að sögn forsvarsmanna fyrir-
tækisins er það vegna þess að stærsti markaðurinn er í
Reykjavík.
Einar Steinþórsson, einn af eigendum Hvalstöðv-
arinnar sem á Hafsúluna, segir að aðal markaðssvæði
fyrir hvalaskoðunarferðir og aðrar skemmtiferðir sé í
Reykjavík. Því hafi verið ákveðið að bjóða einnig ferðir
þaðan, frá Miðbakka í Reykjavíkurhöfn. Vildi hann þó
orða það þannig að Hvalstöðin væri komin með útibú í
Reykjavík. Hann segir að skipið sé það fljótt í förum að
ekki sé mikill munur á siglingartíma þaðan. Það muni
heldur ekki miklu fyrir farþegana hvort farið sé frá
Reykjavík eða Keflavík því þeim sé boðin ferð með hóp-
ferðabifreið til Keflavík þegar farið er þaðan.
Fyrirtækið býður upp á ferðir til Eldeyjar í sumar og
var fyrsta ferðin farin í fyrradag. Ekki hefur verið sett
niður ferðaáætlun en stefnt er að því að bjóða upp á
reglulegar ferðir þangað.
Ljósmynd/Hilmar Bragi Bárðarson
Breskir ferðamenn á Hafsúlunni svipast um eftir hval.
Hafsúlan með ferðir frá Reykjavík
Keflavík