Morgunblaðið - 13.09.2001, Blaðsíða 1

208. TBL. 89. ÁRG. FIMMTUDAGUR 13. SEPTEMBER 2001 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 13. SEPTEMBER 2001
Ríkisstjórnir Bretlands, Frakklands
og Þýskalands efndu til skyndifunda í
gær þar sem fram kom sá ásetningur
þeirra að standa þétt við hlið Banda-
ríkjamanna í baráttunni gegn hryðju-
verkamönnum. Gehard Schröder,
kanslari Þýskalands, sagði árásina á
þriðjudag hafa verið „stríðsyfirlýs-
ingu við gjörvallan hinn siðmenntaða
heim“. Voru þau ummæli samhljóða
þeim sem George Bush Bandaríkja-
forseti lét falla í gær: „Þær skipulögðu
og blóði drifnu árásir sem land okkar
varð fyrir í gær voru meira en hryðju-
verk, þær voru stríðsaðgerð. Hér
ræðir um sögulega baráttu góðs og
ills, en hið góða mun sigra.“
Sendiherrar aðildarríkja NATO
samþykktu á fundi sínum í gær að
gera virka 5. grein stofnsáttmála
bandalagsins, sem kveður á um að
árás á eitt ríki skuli skoðast sem árás
á þau öll, ef sannað þætti að erlendir
aðilar bæru ábyrgð á árásinni. Íslend-
ingar eiga sem eitt aðildarríkjanna 19
fulla aðild að þeirri ákvörðun.
Ótiltekinn fjöldi manna var í gær
færður til yfirheyrslu í Boston og
Flórída. Dagblaðið Boston Herald
greindi frá því að kennsl hefðu verið
borin á fimm araba, hið minnsta, sem
grunaðir væru um aðild að árásinni.
„Allt bendir til þess að Bin Laden hafi
staðið að baki ódæðinu,“ sagði Orrin
Hatch öldungadeildarþingmaður.
Grunsemdir um aðild sádi-arabíska
hryðjuverkamannsins eða hópa, sem
honum tengjast, þóttu styrkjast í gær.
Bin Laden kvaðst í blaðaviðtali fagna
árásinni en neitaði því að menn á sín-
um vegum hefðu framkvæmt hana.
Enn er ekki vitað hversu margir
týndu lífi í árásinni á World Trade
Center-bygginguna og höfuðstöðvar
bandaríska varnarmálaráðuneytisins
í Washington. Rudolph Giuliani, borg-
arstjóri New York, sagði að „þúsund-
ir“ manna hefðu farist en daginn áður
hafði hann sagt manntjónið „gífur-
legt“. Björgunaraðgerðir gengu hægt
í gær en fréttir bárust af því að fólk á
lífi í rústunum hefði náð að hringja úr
farsímum. Átta manns höfðu fundist á
lífi í nótt í rústunum sem eru gríð-
arlega umfangsmiklar bæði í Wash-
ington og New York þar sem þykkur
mökkur grúfir enn yfir. 41 lík hafði
fundist, vitað var um 1.700 slasaða og
staðfest var að 259 slökkviliðs- og lög-
reglumanna væri saknað. Staðfest
hefur verið að 100 til 800 manns kunni
að hafa týnt lífi í árásinni á
Washington.
George Bush Bandaríkjaforseti segir árásina stríðsaðgerð
Samstaða
gegn öfga-
mönnum
AP
Slökkviliðsmaður æpir af sársauka þar sem félagar hans bjarga honum úr rústum World Trade Center. Borg-
arstjóri New York sagði í gær að 259 slökkviliðs- og lögreglumanna væri saknað í kjölfar hryðjuverkanna.
STJÓRNMÁLALEIÐTOGAR ríkja víða um heim hétu því í gær að stórefla
samvinnu þjóða í baráttunni gegn skipulegri starfsemi hryðjuverkamanna.
Lýstu margir þeirra, þar á meðal leiðtogar aðildarríkja Atlantshafsbanda-
lagsins (NATO) og Evrópusambandsins (ESB), því yfir að þeir væru tilbúnir
að ganga til liðs við voldugasta ríki Vesturlanda, Bandaríkin, daginn eftir að
það varð fyrir stórfelldri og þaulskipulagðri árás óþekktra hryðjuverka-
manna. George Bush Bandaríkjaforseti sagði í ávarpi til bandarísku þjóð-
arinnar í gær að árásin á þriðjudag hefði verið annað og meira en hryðjuverk,
hún hefði verið „stríðsaðgerð“.
SEAN McCormack, talsmaður
bandaríska þjóðaröryggisráðsins,
sagði í gærkvöld að „trúverðugar“
upplýsingar lægju fyrir um að
hryðjuverkamennirnir hefðu haft í
hyggju að gera árás á Hvíta hús-
ið. Hugsanlegt væri að þotunni
sem hafnaði á varnarmálaráðu-
neytinu hefði verið ætlað að fljúga
á embættisbústað forsetans. Þá
hefði þota forsetans og verið skot-
mark.
Fréttastofa CNN kvaðst í gær-
kvöld hafa fyrir því heimildir að
karlmenn um borð í þotunni sem
hrapaði í Pennsylvaníu hefðu
greitt um það atkvæði hvort
freista bæri þess að yfirbuga
hryðjuverkamennina. Hefði þetta
komið fram í símtali eins farþeg-
ans í flugvélinni. Þá liggur nú fyr-
ir að þrír til sex hryðjuverkamenn
vopnaðir hnífum voru um borð í
hverri þotu sem rænt var og
höfðu einhverjir þeirra lært flug í
Bandaríkjunum.
Hvíta húsið
var skotmark
Reuters
Mohamed Atta er talinn hafa
lært flug í Flórída í Bandaríkj-
unum og rænt einni þotunni.
ÍBÚAR Evrópusambandsríkja
munu minnast fórnarlamba hryðju-
verkanna í Bandaríkjunum með
þriggja mínútna þögn á morgun.
Utanríkisráðherrar ESB-ríkja
ákváðu á skyndifundi sínum í
Brussel í gær að beina þeim til-
mælum til Evrópubúa að virða
þriggja mínútna samúðarþögn
klukkan tíu að íslenskum tíma á
föstudag. „Við erum öll fórnarlömb
þessara árása,“ sagði Louis Michel,
utanríkisráðherra Belgíu, á frétta-
mannafundi í gær.
Utanríkisráðherrarnir hétu fullri
samvinnu í baráttunni gegn hryðju-
verkum og sögðu að Evrópuríki
myndu leggja Bandaríkjamönnum
lið við að koma höndum yfir ódæð-
ismennina: „Hryðjuverkamenn og
stuðningsmenn þeirra munu hvergi
eiga öruggt skjól.“ Seðlabanki Evr-
ópu kvaðst reiðubúinn að veita að-
stoð til að tryggja eðlilega starf-
semi markaða í Bandaríkjunum.
Þriggja mínútna
þögn í Evrópu
ÁRÁSIN Á BANDARÍKIN
„Árásirnar á land okkar
voru stríðsaðgerð“
24–29

Eldraun Bush
Orðin víkja

Forystugrein/Miðopna

Árás á öll ríki NATO/Baksíða