Morgunblaðið - 13.09.2001, Blaðsíða 40

MINNINGAR
40 FIMMTUDAGUR 13. SEPTEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Ingibjörg Björns-dóttir fæddist í
Reykjavík 11. októ-
ber 1949. Hún lést á
líknardeild Landspít-
alans í Kópavogi 2.
september síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar eru Björn Þor-
geirsson, f. 27. júlí
1917, og Sigurlaug
Þ. Ottesen, f. 11. júní
1921, d. 6. september
1991. Systkini Ingi-
bjargar eru Þorgeir
Björnsson, f. 1946,
maki Margrét Sig-
urðardóttir og Þuríður Björns-
dóttir, f. 1956, maki Bjarni Geirs-
son. Fyrri maður Ingibjargar var
Jón Yngvi Yngvason, f. 1944, d.
1985, þau slitu samvistir 1980.
Barn þeirra er Sigrún Jónsdóttir,
f. 16. nóvember 1969. Barnsfaðir
hennar er Sigurbjörn Daði Dag-
bjartsson, f. 1975. Barn þeirra er
Arney Ingibjörg, f. 1994. Seinni
maður Ingibjargar var Þorvaldur
Þorsteinsson, f. 1960, þau skildu
1996.
Ingibjörg stundaði nám hjá
Leiklistarskóla
Þjóðleikhússins og
útskrifaðist frá
Leiklistarskóla Ís-
lands 1978. Hún
starfaði m.a. hjá
Þjóðleikhúsinu,
Leikfélagi Akureyr-
ar og Alþýðuleik-
húsinu auk þess sem
hún lék bæði í sjón-
varpi og útvarpi.
Hún stundaði nám í
leikstjórn við Leik-
listarháskólann í
Maastricht í Hol-
landi á árunum
1988–89 og leikstýrði eftir það
uppfærslum leikfélaga víða um
land. Ingibjörg vann sem list-
rænn ráðunautur með Þorvaldi
að mörgum verkum, m.a. að
Skilaboðaskjóðunni í Þjóðleik-
húsinu 1993. Hún flutti til Stykk-
ishólms 1999 og lét þar gamlan
draum rætast þegar hún opnaði
kaffihúsið Narfeyrarstofu í júní
2000.
Útför Ingibjargar fer fram frá
Fríkirkjunni í Reykjavík í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
Í örfáum orðum langar mig að
minnast æskuvinkonu minnar Ingi-
bjargar Björnsdóttur. Hún Ibbý
hefur verið vinkona mín svo langt
aftur sem ég get munað. Hún fædd-
ist tæpum tveimur árum á undan
mér og án þess ég vissi það þá var ég
svo heppin að hún valdi að vera vin-
ur minn.
Við ólumst báðar upp í Verkó, sitt
hvorum megin við „portið“ sem var
veröldin okkar í bernsku. Þar bök-
uðum við okkar fyrstu sandkökur,
vandlega skreyttar sóleyjum og fífl-
um, lékum okkur í dúkkuleik, en
Ibbý átti einhvern flottasta dúkku-
vagn í vesturbænum. Rólurnar voru
líka óspart notaðar og þá söng Ibbý
gjarnan hástöfum, enda gædd góðri
söngrödd. Það kom fyrir að frú Sig-
urlaugu, móður hennar, þætti nóg
um og áminnti dóttur sína út um eld-
húsgluggann. Ég skildi það ekki þá
að Ibbý sem söng svona fallega
mætti ekki þenja röddina eins og
hún mögulega gat. Ibbý bar af okk-
ur öllum börnunum í portinu. Lífs-
gleðin skein úr augum hennar, bros-
ið hennar bjarta var geislandi og
krullurnar hennar, sem ekki fengust
keyptar í neinu apóteki, mynduðu
umgjörð um sviphreint andlitið. Mér
þótti hún æðisleg og þykir enn.
Seinna söng Ibbý á árshátíðum í
skóla og við önnur tækifæri. Hún
söng eins og engill. Á unglingsárum
okkar sungum við gjarnan saman
bítlalögin með glóðvolgar plöturnar
á fóninum. Ibbý spilaði með á gítar
og ég raulaði og reyndi að halda lagi.
Ég hafði þann vafasama heiður að
vera sú eina sem gat sett Ibbý út af
laginu einstaka sinnum. Ekki setti
hún út á það, heldur upplifði ég það
sem afrek mitt á söngsviðinu. Á
heimili hennar var tónlist höfð í há-
vegum og margs hefði ég farið á mis
ef Ibbý hefði ekki þolinmóð miðlað
mér af nægtabrunni sínum. Hún
miðlaði mér reyndar ýmsu öðru
gegnum árin. Við vorum ekki alltaf
samstiga á öllum sviðum. Andleg
málefni áttu alla tíð meira hennar
hug en minn. Framhaldslíf var nokk-
uð sem ég var ekki til umræðu um.
Þegar við vorum litlar fann Ibbý oft
fyrir fólki að handan og þáði hún
gjarnan fylgd mína alla leið í gegn-
um dimman kjallarann á Hring-
brautinni og upp á hæðina. Ég held
ég hafi aldrei sagt henni hversu
hratt hjartað sló á leiðinni til baka.
Ef til vill hafði hún bara á réttu að
standa og reyndar vil ég gjarnan
hugsa mér hana í kóngabláa kjóln-
um sínum á sviðinu fyrir handan.
Ibbý var ætíð umhugað um sína
og gleymdi engum, hún var afskap-
lega næm manneskja og hafði áhuga
á líðan vina sinna alla tíð. Hún fann
alltaf á sér þegar hlutirnir voru ekki
í lagi. Síðustu mánuðina vorum við
sem fyrr trúnaðarvinir og þegar ég
eitt sinn vildi ekki opinbera alveg
allt sagði hún kankvís: Lotta, þú
veist ég er í „meðfylgdinni“. Það var
hún svo sannarlega.
Nú að lokum vil ég þakka henni
meðfylgdina og alla hennar elsku og
tryggð. Ég kveð hana full þakklætis
yfir að hafa fengið að vera vinur
hennar og full trega yfir að hafa
misst hana svo snemma. Sigrúnu,
Arneyju Ingibjörgu, Birni og öllum
öðrum ástvinum votta ég samúð
mína.
Sigríður Sigurlaug
Júlíusdóttir (Lotta).
Í dag kveðjum við Ingibjörgu
Björnsdóttur sem til margra ára var
tengdadóttir okkar. Þó að hjóna-
bandinu lyki rofnaði sambandið
aldrei, hvorki við hana né dóttur
hennar og litla ömmubarnið hennar
og sólargeisla, Arneyju Ingibjörgu.
Það er sárt að hugsa til þess að
þegar Ingibjörg af dugnaði og bjart-
sýni fór að byggja upp nýja tilveru
með því að kaupa hús í Stykkishólmi
og setja þar upp kaffihús þá greip
sjúkdómurinn inn í og hún var orðin
veik þegar kaffistofan var opnuð.
Sigrún dóttir hennar flutti til Stykk-
ishólms til að vera til hjálpar. Þetta
gekk í nokkra mánuði og um áramót
leit út fyrir að unnið hefði verið á
krabbameininu og það var mikil
gleði.
En hún stóð ekki lengi því síðan
seint í mars hefur baráttan staðið
óslitið. Ég heimsótti Ingibjörgu á
líknardeildina í ágúst. Hún var róleg
og æðrulaus þótt hún vissi hvert
stefndi. En þriðja september var
öllu lokið. Hún dó umvafin ástvinum
sínum.
Við þökkum henni samfylgdina og
tryggðina um leið og við vottum Sig-
rúnu, Arneyju, föður hennar, systk-
inum og öðrum aðstandendum og
ástvinum okkar innilegustu samúð.
Guð blessi Ingibjörgu Björnsdótt-
ur og minningu hennar.
Soffía og Þorsteinn.
Á undurfögru Jónsmessukvöldi
fyrir rúmu ári tók Ibbý brosandi á
móti mér á tröppunum framan við
Narfeyrarstofu. Þá höfðum við ekki
sést frá því skömmu áður en hún
flutti til Stykkishólms, þegar hún
sagði mér að hún væri búin að festa
þar kaup á húsi, staðráðin í að láta
rætast gamlan draum um að eignast
og reka kaffihús.
Á því tæpa ári sem síðan var liðið
hafði margt gerst. Draumurinn
hennar Ibbýjar var orðinn að veru-
leika. Bjarteyg og broshýr stóð hún
þarna í kvöldsólinni, Sigrún og Arn-
ey Ingibjörg ekki langt undan, og
við gengum inn í fallega og hlýlega
kaffistofuna og gæddum okkur á
gæðakaffi og köku áður en við kom-
um okkur makindalega fyrir í nota-
legri íbúðinni yfir kaffistofunni.
Héldum áfram að tala um drauma.
Drauma sem fæðast, drauma sem
deyja, drauma sem rætast. Og
hversu mikilvægt er að eiga drauma
– og þora að láta þá rætast.
En yfir sólgylltu kvöldinu og lífi
þessarar fallegu konu hvíldi skuggi
sjúkdómsins sem hún hafði greinst
með fyrr á árinu.
Hún fékk að sjá drauminn sinn
verða að veruleika, fékk að leyfa öðr-
um að taka þátt í ævintýrinu, en hún
fékk ekki að njóta þess lengi. Um
tíma virtist hún ætla að hafa betur í
baráttunni við sjúkdóminn til þess
svo að vera slegin niður af enn meira
afli. Eftir standa harmi lostnir ást-
vinir og spyrja spurninga sem þeir
fá engin svör við.
„Nú sjáum vér svo sem í
skuggsjá, í ráðgátu, en þá munum
vér sjá augliti til auglitis. Nú er
þekking mín í molum, en þá mun ég
gjörþekkja, eins og ég er sjálfur
gjörþekktur orðinn. En nú varir trú,
von og kærleikur, þetta þrennt, en
þeirra er kærleikurinn mestur.“
1 Kor. 13.12–13.
Við erum ósjáandi, skilningsvana
og hrygg í dag, en við höfum orð
Krists fyrir því að þá, þegar við
sjáum augliti til auglitis, þar er
hann.
Ég kveð hana Ibbý, mágkonu
mína til margra ára, með þökk og
virðingu og í fullvissu þess, að sá
sem lífið gaf taki það aftur og feli í
hendi sinni. Að þar hvíli hún nú í
friði.
Nú ertu leidd, mín ljúfa,
lystigarð Drottins í,
þar áttu hvíld að hafa
hörmunga’ og rauna frí,
við Guð þú mátt nú mæla,
miklu fegri en sól
unan og eilíf sæla
er þín hjá lambsins stól.
(Hallgrímur Pétursson.)
Guð blessi minningu Ingibjargar
Björnsdóttur og sefi sorg þeirra sem
eftir lifa og sakna.
Jóna Lísa Þorsteinsdóttir.
Árið er 1972. Það er vor og bjart
yfir Breiðafirði. Gamli Baldur siglir
úr Stykkishólmshöfn áleiðis til Flat-
eyjar með svolítinn varning og örfáa
farþega. Dugga, dugg og skipið líður
um breið sund á milli eyjaklasa. Ung
kona með dökkt, sítt hár situr á aft-
urdekki ásamt lítilli dóttur og drekk-
ur í sig fegurð Breiðafjarðar. Þær
eru einnig á leið til Flateyjar í fyrsta
sinni og þarna bar fundum okkar
Ingibjargar saman. Hvorugt hafði
þá grun um að við yrðum nánir vinir
það sem eftir lifði ævi. Flatey varð
þungamiðja lífsins. Hún tók okkur
fagnandi og fyrr en varði færði hún
okkur í fjötra. Skarkali heimsins
varð fjarlægur þessari nýju veröld
sem var svo öflug að öll draumalönd
svefns og vöku urðu að eyjum undir
breiðfirskum himni. Jafnvel þótt ár-
in liðu og Ibbý flyttist burtu var eng-
inn staður henni hjartfólgnari en
Flatey og til hinstu stundar var hún
óskalandið. Mannkostir Ibbýjar
komu ekki í smáskömmtum. Hún
var heil í öllu sem hún tók sér fyrir
hendur; glettin og spaugsöm, list-
hneigð og félagslynd og stjórnmál
hennar snerust um lífsgildin jafn-
rétti og frelsi. Á gleðistundum var
hún hrókur alls fagnaðar og með
persónutöfrum og hjartahlýju seiddi
hún fólk til sín og eignaðist vini hvar
sem hún fór. Á þann hátt var hún
rammgöldrótt.
Ibbý tók afstöðu, hvort sem henni
var það ljúft eða leitt. Þetta átti við
bæði í einkalífi og út á við og hér er
lítil Flateyjarsaga af viðhorfum
hennar: Á árunum 1975–80 dreymdi
örfáa Flateyinga risastóra drauma
um að bjarga byggðinni – ekki með
því að nýta gæði náttúrunnar til
nýrra hluta og efla menningu, listir
og mannvit eins og forðum í Fram-
farafélagi Flateyjar heldur með því
að byggja stóran flugvöll uppi á há-
eyjunni. Þetta þýddi gjörbreytta
ásýnd Flateyjar og að fórna fugla-
varpi, umturna húsum og landslagi
og eyða friðlýstum minjum.
Á borgarafundi var tillagan um
„Flatey International Airport“ sam-
þykkt og ekki heiglum hent að
standa á móti straumnum í svo
þröngu samfélagi en það gerði Ibbý,
stolt og sterk. Hún vissi að þetta
risavaxna rugl myndi grafa undan
framtíð eyjarinnar og góðum sam-
skiptum manna. Ibbý varð strax að
sameiginlegum vini okkar Ingu.
Hún ræktaði vináttuna; sá um það
öðrum fremur. Hún var gleðigjafinn
og félaginn sem ávallt var gott að
hitta. Örlát á tilfinningar kom hún
því iðulega og án allrar væmni til
skila hve vinátta okkar væri henni
dýrmæt. Sama gilti um dætur okkar
sem hún artaði af ástúð. Við vorum
fjölskylda hennar og hún okkar.
Ibbý fór ekki varhluta af erfiðleik-
um lífsins en ástin var hennar lífs-
elexír. Lengstu stríðin háði hún á
heimavelli til að bjarga ástvinum
sínum. Án þessa elexírs var erfitt að
lifa en jafnvel þegar ástleysi virtist
yfirþyrmandi tók hún til sinna ráða
og lét draum rætast – að setjast að
við Breiðafjörð. Rætur hennar voru
við Helgafell og í Stykkishólmi og
þar kom hún upp fyrirmyndar kaffi-
húsi. Hún var komin heim og eins
nálægt Flatey og kostur var. Á sama
tíma háði hún illvíga orrustu við
krabbamein sem lagði ljúfuna að
velli. Ef til vill er hún aftur frjáls og
horfin á vit breiðfirska drauma-
landsins. Hver veit? Við syrgjum
dásamlegan vin og sendum Sigrúnu,
Arneyju Ingibjörgu, öldnum föður,
systkinum og öðrum ástvinum inni-
legar samúðarkveðjur.
Guðmundur Páll Ólafsson
og Ingunn K. Jakobsdóttir.
Nú til dags þegar fólk af lands-
byggðinni flytur unnvörpum á suð-
vesturhorn landsins vekur það at-
hygli þegar kona á besta aldri tekur
sig upp frá Reykjavík og sest að
vestur í Stykkishólmi og gerist
frumkvöðull í „kúltúrlífi“ bæjarins.
Á ótrúlega skömmum tíma festi
hún hér djúpar rætur og setti at-
hyglisverðan svip á bæjarlífið með
opnun og rekstri fyrsta kaffihússins
á staðnum. Þá markaði hún sér afar
jákvæðan sess í huga bæjarbúa fyrir
að vera hún sjálf, einstaklega hlý,
glöð og alltaf tilbúin til að leggja sitt
af mörkum í hverju máli sem horfði
til framfara fyrir bæinn okkar.
Þessi kona var Ingibjörg Björns-
dóttir, sem við kveðjum í dag.
Ibbý, eins og við vinir hennar köll-
um hana, átti vissulega rætur hér
fyrir vestan því Björn faðir hennar
var ættaður frá Helgafelli og sjálf
hafði hún búið um árabil í Flatey á
Breiðafirði og nokkur leikrit hafði
hún sett upp með Leikfélaginu
Grímni í Stykkishólmi svo hún
þekkti vel til staðhátta og átti hér
góða vini þegar hún flutti vestur.
Ibbý lagði mikinn metnað í öll sín
verk, draumurinn um kaffihúsið,
sem hlaut nafnið Narfeyrarstofa,
varð að veruleika og var ekkert til
sparað að gera það svo vel úr garði
sem verða mátti. Öllu var einstak-
lega smekklega fyrir komið, veiting-
ar voru gómsætar og oft frumlegar
og ekki spilltu óvenjulegar blóma-
skreytingar, kertaljós á borðum og
oft var boðið upp á lifandi tónlist.
Sjálf var hún löngum á staðnum og
fylgdist vel með þörfum gesta sinna.
Það munu vera um tvö ár síðan
Ibbý flutti til Stykkishólms og um
fjórir mánuðir síðan hún neyddist til,
sökum alvarlegra veikinda, að flytja
aftur suður en mest af þeim stutta
tíma sem hún átti með okkur hér
glímdi hún við alvarleg veikindi af
slíkri elju og baráttuhug að það lét
engan ósnortinn.
Með henni hingað vestur fluttu
einnig einkadóttir hennar Sigrún og
ömmustelpan Arney en það var
ómetanlegur styrkur fyrir Ibbý að
hafa Sigrúnu með sér við uppbygg-
inguna og reksturinn á Narfeyrar-
stofu.
Samleið okkar Ibbýjar varð ekki
löng, við vorum nágrannar og hún
sýndi mér einstaka hlýju og elsku-
semi og um hana á ég bara ljúfar
minningar.
Ég man hana á jólaföstu sitjandi á
gömlum kolli uppi á háaloftinu í
Norska húsinu lesa jólasögu fyrir
börnin, á bita hangir hangikjötslæri
og bak við hana er gömul ljósatýra.
Ég sé hana fagna gestum við opn-
un Narfeyrarstofu, hún geislar af
gleði og syngur af hjartans lyst.
Ég man hana í gömlu kirkjunni
okkar á síðasta kvöldi liðinnar aldar
minnast atburðar sem gerðist þar
fyrir einni öld en eftir miðnætti bauð
hún vinum sínum til fagnaðar á
Narfeyrarstofu og hún var glöðust
af öllum.
Á fundi um framtíð „Danskra
daga í Stykkishólmi“ snemma vors
var Ibbý mætt sárþjáð af veikindum
sínum en full af eldmóði og bjartsýni
og óspör á að bjóða fram krafta sína
svo að þau hátíðahöld mættu takast
sem best.
Síðasta minningarbrotið er frá
sólbjörtum degi um miðjan ágúst,
Ibbý úti á palli við líknardeildina
umvafin hlýju þeirra sem hún elsk-
aði mest.
Eins og svo oft áður varð ekki við
dauðann samið en með Ingibjörgu
Björnsdóttur sjáum við Hólmarar á
bak góðri konu sem þrátt fyrir stutt
stopp hér markaði spor í sögu okkar
og bar hag okkar fyrir brjósti.
Elsku Sigrún og Arney, þið voruð
sólargeislarnir í lífi hennar og yfir
velferð ykkar mun hún áfram vaka.
Guð veri með ykkur.
Rakel Olsen.
Hún hét Ingibjörg og var kölluð
Ibbý og hún kom sjóleiðina að vest-
an beint inn í bekkinn okkar þegar
við vorum að byrja annað árið okkar
af fjórum í Leiklistarskóla. Hún
hafði nokkrum árum áður verið full
tvö ár í Leiklistarskóla Þjóðleik-
hússins en orðið að hætta námi þar
sem ekki var gert ráð fyrir því á
þeim árum að leiklistarnemar yrðu
barnshafandi. En hún var ákveðin
kona og með tilkomu Leiklistarskóla
Íslands sá hún möguleika á að ljúka
því námi sem hún hafði byrjað á og
hana dreymdi um. Hún tók því
hvatningu Jóns Yngva bónda síns og
barnsföður um að halda suður til
náms og það má með sanni segja að
það hafi orðið okkur sem fyrir vor-
um í bekknum til happs að Ibbý
skyldi taka þessa mikilvægu ákvörð-
un. Því við vorum sjálfumglaðir
hrokafullir útvaldir ólátabelgir og
hún var móðirin sem setti ofan í við
okkur. Stundum horfði hún á okkur
alvarlegum augum og lét okkur vita
að „þetta væri ekki fyndið“, hvernig
við höguðum okkur. Hjartahlý og
góð hlustaði hún á sleggjudóma okk-
ar og varði þá af einurð sem fyrir
þeim urðu. Hún kom inn í bekkinn á
örlagastundu með ferskan blæ í far-
teskinu. Hún var sérstök með sitt
síða, svarta hár, sitt hlýja hjartalag
og með sinn íbyggna svip og þennan
óræða glampa í sínum fallegu aug-
um. En það sem augun hennar Ibbý-
ar gátu orðið svört, þegar við geng-
um of langt í kaldranalegum húmor
okkar, þá urðu þau stundum svo
stingandi svört af alvöru að við
kepptumst öll við að draga í land hið
snarasta og breiða yfir galgopahátt-
inn. Já, Ibbý var einmitt manneskj-
an sem við þurftum í bekkinn. Þessi
skynsama allt um faðmandi móðir.
Hún kom til okkar þótt hún kæmi of
INGIBJÖRG
BJÖRNSDÓTTIR
ná-
var
lát
nn
átti
uga
nn-
ur-
kur
ita
m-
.
Sé
sins
höf-
mæli
eða
m.
Sími 562 0200
Erfisdrykkjur
við Nýbýlaveg, Kópavogi