Morgunblaðið - 16.01.2002, Page 4

FRÉTTIR
4 MIÐVIKUDAGUR 16. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
KARSTEN Hansen, fjármálaráð-
herra Færeyja, segir að hefjist
vinnsla olíu innan lögsögu Færeyja
á næstunni og skili hún arði sé
raunhæft að ætla að Færeyjar
verði sjálfstæðar innan fjögurra
ára.
Karsten Hansen og Gullbritt
Hansen, eiginkona hans, komu til
Íslands í fyrradag ásamt fylgd-
arliði í boði Geirs H. Haarde fjár-
málaráðherra, sem þáði sambæri-
legt boð til Færeyja á liðnu sumri.
Ráðherrarnir hafa síðan rætt ým-
isleg sameiginleg mál og skipst á
upplýsingum um efnahagsmál og
skattamál.
Fyrir tæplega ári samþykkti
lögþingsmeirihluti flokkanna
þriggja sem standa að færeysku
landstjórninni – Þjóðarflokksins,
Þjóðveldisflokksins og Sjálfstjórn-
arflokksins – tillögu landstjórn-
arinnar um „sjálfstjórn færeysku
þjóðarinnar“ og komi hún að fullu
til framkvæmda verða Færeyjar
fullvalda ríki.
Karsten Hansen segir að fær-
eyski landsjóðurinn standi vel og
undanfarin ár hafi verið hægt að
leggja dágóða upphæð til hliðar.
Fjárstuðningur Dana til færeyska
landsjóðsins var 980 milljónir dkr.
í fyrra, tæplega 12 milljarðar kr.,
en þar af settu Færeyingarnir 630
millj. dkr. í varasjóð. Sami háttur
var viðhafður í þrjú ár á undan.
Fjárstuðningurinn á að minnka í
áföngum og er hann um 35% lægri
í ár en í fyrra eða um 630 millj.
dkr.
Á nýliðnu ári fannst olía í fær-
eyskri lögsögu. Karsten Hansen
segir að sérfræðingar telji að
hægt verði að vinna olíuna og að
vinnsla geti hafist innan þriggja
ára. Gangi það eftir flýti það fyrir
áformum um sjálfstæði Færeyja.
Landstjórnin hafi sýnt að hún hafi
ekki þurft nema lítinn hluta fjár-
stuðningsins frá Dönum und-
anfarin fjögur ár og verði hagn-
aður af olíuvinnslu geti hann
komið í staðinn fyrir stuðninginn.
Hann áréttar að góðæri ríki í Fær-
eyjum. Þar sé engin verðbólga og
um 85% íbúanna vilji sjálfstæði frá
Dönum, en sumir óttist að Fær-
eyingar geti ekki verið án fjár-
stuðningsins frá Dönum.
Færeysku gestirnir heimsóttu ís-
lensk fyrirtæki og stofnanir í gær
og í dag á Karsten Hansen fund
með tollstjóranum í Reykjavík en
heimsókninni lýkur á morgun.
Morgunblaðið/Þorkell
Karsten Hansen, fjármálaráðherra Færeyja, og Geir H. Haarde fjármálaráðherra á fréttamannafundi í gær.
Styttist
í sjálf-
stæði
Færeyja
Karsten Hansen fjármálaráðherra Færeyja í opinberri heimsókn á Íslandi
LÆKNAR í Bandaríkjunum sýna
óhefðbundnum lækningum aukinn
áhuga og núna er farið að veita
meira fé til rannsókna á því sviði.
Einnig hafa æ fleiri læknadeildir
þar tekið upp námskeið til að kynna
þær fyrir læknanemum, sagði
bandaríski læknirinn Wayne B. Jo-
nas, m.a. í samtali við Morgunblaðið
í gær. Hann flutti ásamt starfsbróð-
ur sínum, Ronald A. Chez, erindi á
læknadögum um óhefðbundnar
lækningar.
Arnór Víkingsson, formaður
Fræðslustofnunar lækna, tjáði
Morgunblaðinu að rétt hefði þótt að
fá bandarísku læknana, sem eru sér-
fræðingar í barnalækningum og
kvensjúkdómalækningum, til að
kynna viðhorf sín til hefðbundinna
lækninga. Sagði Arnór mikilvægt að
íslenskir læknar kynntust hvernig
hinar ýmsu aðferðir sem kalla má
einu nafni óhefðbundnar lækningar
gætu virkað og hvaða áhættu sumar
þeirra gætu haft í för með sér. Sagði
hann íslenska lækna að miklu leyti
hafa horft framhjá þessum mála-
flokki en ljóst væri þó að sumt væri
til hjálpar og gæti gagnast meðfram
hefðbundnum lækningum.
Vaxandi rannsóknir
Wayne B. Jonas sagði nú orðið til
talsvert mikið af rannsóknum á
sumum aðferðum óhefðbundinna
lækninga, svo sem nálastunguað-
ferð, jurtalyfjum og andlegum lækn-
ingum. Árið 1992 var komið á fót
skrifstofudeild innan Bandarísku
heilbrigðismálastofnunarinnar til að
kanna óhefðbundnar lækningar og
stýrði Jonas þeirri deild. Er nú búið
að gera hana að sérstakri stofnun og
hefur hún 100 milljónir bandaríkja-
dala til umráða til rannsókna. Hann
segir læknaskóla til skamms tíma
ekki hafa kynnt læknanemum
óhefðbundnar lækningar en í dag
væru 75% þeirra með námskeið á
þessu sviði. „Læknar eru að fá sífellt
meiri áhuga á óhefðbundnum lækn-
ingum enda er margt gagnlegt þar á
ferðinni en sumt er líka hættulegt,“
segir Wayne. Þess vegna segir hann
lækna þurfa að þekkja þessi mál og
þeir geti stundum ráðlagt sjúkling-
um í þessum efnum. Geri hann það
ekki gæti sjúklingur farið framhjá
lækni sínum og það gæti leitt til
vandamála, t.d. sé sjúklingur á lyfja-
gjöf sem gæti truflast af meðferð
óhefðbundinna lækninga.
Almenningur leitar víða fanga
Jonas sagði mjög misjafnt eftir
löndum í hversu miklum mæli fólk
leitaði óhefðbundinna lækninga, í Ír-
landi væru það aðeins um 6% sjúk-
linga en allt uppí 65% t.d. í Þýska-
landi. Í Bandaríkjunum er talan um
49%. Hann sagði að auknir mögu-
leikar upplýsingasamfélagsins hefðu
leitt til þess að almenningur leitaði
víðar fanga í lækningaskyni.
Læknar væru ein af mörgum upp-
lýsingaveitum. Hann sagði einnig
rétt að líta til kostnaðar við óhefð-
bundnar lækningar og spyrja hvort
þær gætu lækkað kostnað heilbrigð-
iskerfisins. Sagði hann það varla
gerast ef þær væru viðbót við aðra
meðferð en ef hún kæmi í stað henn-
ar þar sem hún ætti við gæti kostn-
aður lækkað. Jonas vitnaði til rann-
sókna á gagnsemi nálarstungu og
sagði hafa verið sýnt fram á að hún
gæti dregið úr ógleði og uppköstum,
t.d. á meðgöngu en hún virtist
gagnslaus þeim sem væru að grenna
sig eða reyna að hætta að reykja.
Í lok erindis síns sagði Wayne B.
Jonas að mikilvægt væri að læknar
vernduðu sjúklinga sína frá því sem
væri varasamt í óhefðbundnum
lækningum, svo sem eitrunaráhrif-
um og árangurslitlum aðferðum.
Brýnt væri að leyfa þeim að notfæra
sér ódýrar leiðir og skaðlausar og
hvetja þá til að nota það sem vitað
væri að kæmi að gagni. Þá væri lyk-
ilatriði að halda alltaf góðu sam-
bandi við sjúklinginn. Þannig væri
ekki aðeins hægt að brúa bil milli
óhefðbundinna lækninga og hefð-
bundinna heldur og milli læknis og
sjúklings.
Brýnt að afla meiri
vitneskju hérlendis
Sigurður Guðmundsson land-
læknir og fleiri áttu stuttan fund
með Bandaríkjamönnunum í gær.
Sagði hann í samtali við Morgun-
blaðið að þar hefði komið fram áhugi
á nauðsyn þess að kynna óhefð-
bundnar lækningar í læknanáminu
hér. Þá sagði hann brýnt að afla
meiri vitneskju um hvaða sjúklinga-
hópar nýttu sér óhefðbundnar lækn-
ingar hérlendis enda væri ljóst að
það væri mjög misjafnt eftir sjúk-
dómum. Til væru nokkurra ára
gamlar athuganir og sagði land-
læknir embætti sitt hugsanlega geta
staðið fyrir slíkri könnun í samvinnu
við Háskóla Íslands.
Íslenskir læknar fræðast um þýðingu óhefðbundinna lækninga á læknadögum
Námskeið haldin
í sífellt fleiri
læknaháskólum
HALLDÓR Ásgrímsson utan-
ríkisráðherra gaf ríkisstjórn-
inni skýrslu í gær um stöðu
EES-samningsins og hvernig
aðlögun hans að breyttu um-
hverfi hefur gengið. Tilefnið er
utanferðir ráðherrans á næst-
unni en sem kunnugt er tóku
Íslendingar við formennsku
meðal ríkja EFTA og EES um
nýliðin áramót.
Halldór mun í næstu viku
fara til Spánar til að eiga fund
með utanríkisráðherra lands-
ins, Josep Pique, sem jafnframt
fer með formennsku í fram-
kvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins, ESB. Í byrjun febr-
úar mun utanríkisráðherra svo
eiga fund í Brussel með þremur
framkvæmdastjórum ESB,
þeim Gunther Verheugen, sem
fer með fjölgun aðildarríkja í
sambandinu, Pascal Lamy, sem
fer með viðskiptamálin, og
Chris Patten, yfirmanni utan-
ríkismála sambandsins.
Halldór
hittir
forystu-
menn ESB
KOKKUR sem lærbrotnaði um
borð í netabátnum Sólfara RE í
fyrrinótt gat ekki látið vita af sér í
allt að klukkustund, áður en skip-
verjar urðu hans varir á mánudags-
morgun.
Þyrla Landhelgisgæslunnar, TF-
LÍF, náði í manninn og flutti hann á
slysadeild í Fossvogi.
Skipið var á leið á miðin við Mal-
arrif undan Arnarstapa á Snæfells-
nesi og var einungis skipstjórinn
vakandi þegar kokkurinn datt þegar
skipið tók snarpa veltu. Kokkurinn
kallaði á hjálp en aðrir skipverjar
sem voru í fastasvefni heyrðu ekki
köllin og það gerði Hjálmar Guð-
mundsson skipstjóri ekki heldur.
„Það er svo mikill hávaði hérna
uppi í brú. Það eru talstöðvar og út-
vörp í gangi og svo á maður ekkert
von á svona. Þetta kom gersamlega
flatt upp á mig,“ sagði Hjálmar í
samtali við Morgunblaðið. Kokkur-
inn var frammi á gangi þegar hann
féll við en Hjálmar segir að aðrir
skipverjar hafi þá verið í drauma-
landinu, þar sem menn eigi að vera
þegar skip eru á leið á miðin.
Vélstjórinn kom fyrstur að kokk-
inum og kallaði eftir aðstoð. Kokk-
urinn bar sig vel en hann taldi sig
hafa farið úr lið og var fljótlega
hringt á lækni. Í framhaldinu var
ákveðið að óska eftir þyrlunni enda
5–8 tíma sigling í land. Vindur stóð
þá af norðaustan, 15–20 m/sek.
Þegar Morgunblaðið náði tali af
Hjálmari var hann að toga en bjóst
við að sigla í land í dag. Skipverj-
arnir hafa hjálpast að við við elda-
mennskuna og saknað kokksins.
Kokkurinn lærbrotnaði að nóttu til um borð í netabátnum Sólfara RE
Skipverjar
heyrðu ekki
hjálparköllin
Lögreglan í
Hafnarfirði
lýsti í gær-
kvöldi eftir
17 ára
stúlku,
Berglindi
Gísladóttur,
sem ekki
hafði komið
fram síðan á
föstudag
þegar hún strauk af meðferðar-
heimilinu á Stuðlum við Fossa-
leyni í Reykjavík. Eftir að lýst
var eftir Berglindi í fjölmiðlum í
gærkvöldi bárust ábendingar
um hana til lögreglunnar en
þegar Morgunblaðið fór í prent-
un hafði hún ekki gefið sig fram.
Hún er lágvaxin og grönn en
ekki er vitað um klæðnað henn-
ar. Síðast sást til Berglindar í
Hafnarfirði aðfaranótt laugar-
dagsins 12. janúar.
Þeir sem hafa upplýsingar um
hana eru beðnir um að setja sig í
samband við lögregluna í Hafn-
arfirði í síma 525 3300.
Lýst eftir
stúlku
Berglind
Gísladóttir