Morgunblaðið - 13.02.2002, Page 52

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 MIÐVIKUDAGUR 13. FEBRÚAR 2002 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
FRÁ samskiptum Íslands við Evr-
ópusambandið er tryggilega gengið
með EES-samningnum, sem veitir
Íslendingum að heita má óheftan að-
gang að innri markaði sambandsins.
EES-samningurinn stendur enn, átta
árum eftir gildistöku hans, fyllilega
undir þeim væntingum sem til hans
voru gerðar og virkar eins og til stóð.
En eftir stækkun Evrópusambands-
ins myndi aðild að því kosta Íslend-
inga á annan tug milljarða árlega, að
því er fram kom í erindi Davíðs Odds-
sonar forsætisráðherra á viðskipta-
þingi Verslunarráðs Íslands í gær.
„Auðvitað koma upp ágreinings-
mál við framkvæmd á svo flóknu og
víðfeðmu fyrirbæri sem þessi samn-
ingur er. Þau eru þó ótrúlega fá og
snúast ekki um þá stóru hagsmuni
sem hann tryggir, heldur um tækni-
leg framkvæmdaratriði. Nýlegt
dæmi lýtur að tilskipun um skrán-
ingu, markaðssetningu og meðferð
sæfiefna, en það eru til dæmis skor-
dýra- og rottueitur, sótthreinsiefni og
rotvarnarefni. Þá er nefnd til sögunn-
ar ónóg þátttaka í nefndum á vett-
vangi framkvæmdastjórnar ESB.
Þetta eru nefndir sem fjalla um atriði
eins og neytendamál og hreinlæti og
hollustu á vinnustöðum. Að þessum
atriðum ber vissulega að hyggja sem
og tæknilegri uppfærslu texta EES-
samningsins til samræmis við breyt-
ingar sem orðið hafa á sáttmálum
ESB á undanförnum árum. Það er
eðlilegt eftir átta ár, að slíkur próf-
arkalestur eigi sér stað. Hins vegar
er ljóst að engin stórvandamál eru á
ferðinni og engir stórir hagsmunir í
hættu. Samt telur formaður Samfylk-
ingarinnar, einn íslenskra stjórn-
málaforingja, að við verðum að ganga
í ESB af því að EES-samningurinn
hafi veikst og dugi ekki,“ sagði for-
sætisráðherra.
Að sögn Davíðs hafa ekki verið
færð áþreifanleg rök fyrir þessari
skoðun og Íslendingar þyrftu að gefa
eftir hluta af fullveldi sínu, missa yf-
irstjórn á íslenskum sjávarútvegi til
að fá tóm til nefndarstarfa um hrein-
læti á vinnustað og hafa áhrif á reglu-
gerð um rottueitur.
ESB-aðild kostar á ann-
an tug milljarða árlega

EES-samningurinn/26
FARSÆLL GK 162 kom til hafn-
ar í Grindavík í gær með eina
stærstu ýsu sem veiðst hefur hér
við land svo vitað sé. Vó ýsan 12
kíló og var 106 cm að lengd. Að
sögn Þórarins Sigvaldasonar,
annars vélstjóra, veiddist ýsan í
dragnót í Reykjanesröstinni. „Það
er einsdæmi að fá svona stóra
ýsu,“ sagði hann í samtali við
Morgunblaðið í gær.
Gunnar Jónsson, fiskifræðingur
hjá Hafrannsóknastofnun Íslands,
segir að lengsta ýsan sem veidd
hafi verið hér við land hafi verið
109 cm, en hún veiddist á línu í
janúar 1991 út af Arnarfirði.
„Hún var fjórtán ára og 8,45 kíló
slægð,“ segir Gunnar. Þá veiddist
11 kílóa ýsa á línu í Miðnessjó ár-
ið 1924 sem var 104 cm að lengd.
Gunnar segir að ýsan sem Far-
sæll hafi komið með í gær sé
hugsanlega þyngsta ýsan sem
veiðst hafi hér við land en fiski-
fræðingar hjá Hafrannsókna-
stofnun fá hana í hendur í dag.
Verður hún væntanlega kyn- og
aldursgreind og tölur um hana
skráðar í bækur.
Morgunblaðið/Sverrir
Þórarinn Sigvaldason, skipverji á Farsæli, heldur á ýsunni stóru.
Ein stærsta
ýsa sem
veiðst hefur
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri segir að vel komi til
greina að sínu áliti að Íslenska óper-
an fái aðstöðu og aðgang að Stóra
sviði Borgarleikhússins. Þessi um-
mæli koma í kjölfar þess að stjórn
Leikfélags Reykjavíkur boðar sam-
drátt í starfsemi sinni í Borgarleik-
húsinu miðað við óbreyttar fjárhags-
forsendur. Íslenska óperan nýtur
alfarið styrkja frá ríkinu samkvæmt
samningi við menntamálaráðuneyt-
ið. „Ég sé í sjálfu sér ekkert því til
fyrirstöðu að Íslenska óperan fái að-
stöðu í Borgarleikhúsinu þrátt fyrir
það, ekki fremur en Íslenski dans-
flokkurinn, sem hefur aðstöðu í
Borgarleikhúsinu þó að rekstur hans
sé alfarið á vegum ríkisins.“
Íslenska óper-
an í Borgar-
leikhúsið?

Aðrar leiðir/22
VÍSITALA neysluverðs miðuð við
verðlag í byrjun febrúar lækkaði
um 0,3%. Þetta er í fyrsta skipti
síðan í ágúst 2000 sem vísitalan
lækkar milli mánaða. Davíð Odds-
son forsætisráðherra sagði á við-
skiptaþingi Verslunarráðs Íslands í
gær að þessi verðbólgumæling yki
mjög líkurnar á að rauða strikið,
sem aðilar vinnumarkaðarins settu
sér í lok síðasta árs, héldi. Þar er
miðað við að vísitalan megi ekki
fara upp fyrir 222,5 stig, en hún
stendur núna í 220,9 stigum.
Davíð sagði að mörg fyrirtæki
hefðu lagt samkomulagi aðila vinnu-
markaðarins lið. Ríkisvaldið hefði
ekki heldur látið sitt eftir liggja.
„Úrtölumenn, sumir með vonda
samvisku, segja að þessar aðgerðir
séu einhvers konar málamynda-
gjörningur og allt verði látið laust
eftir verðmælingu í maí. Þessi skoð-
un á sér ekki nokkra stoð. Verð-
bólga fer nú mjög lækkandi. Seðla-
bankinn spáir að verðbólgan verði
um 3% á árinu í stað 9,4% verð-
bólgu ársins á undan. Viðskiptahall-
inn hefur minnkað hraðar en flestir
gerðu ráð fyrir. Þjóðhagsstofnun
spáði því til að mynda í júní sl. að
hallinn árið 2001 yrði 73 milljarðar
en raunin varð allt önnur. Hallinn
varð 43 milljarðar samkvæmt nýj-
ustu tölum Seðlabankans og gangi
spár fjármálaráðuneytisins eftir
verður hann á bilinu 25 til 30 millj-
arðar á þessu ári,“ sagði Davíð.
Grétar Þorsteinsson, forseti ASÍ,
og Hannes G. Sigurðsson, aðstoð-
arframkvæmdastjóri Samtaka at-
vinnulífsins, sögðust báðir telja að
niðurstaða þessarar mælingar gæfi
góðar vonir um að markmið aðila
vinnumarkaðarins næðist.
Af einstökum liðum vísitölunnar
munaði mest um vetrarútsölur sem
leiddu til 5,2% verðlækkunar á föt-
um og skóm, en vísitöluáhrif af
þessari lækkun eru 0,25%. Verð á
ávöxtum lækkaði um 10,8% (vísi-
töluáhrif 0,13%), komugjöld til
lækna lækkuðu um 24,1% (0,10%)
og verð á bílum lækkaði um 0,8%
(0,07%). Verð á mjólkurvörum
hækkaði um 2,7% (0,08%) og verð á
pakkaferðum til útlanda hækkaði
um 5,2% (0,08%).
Síðastliðna tólf mánuði hefur vísi-
tala neysluverðs hækkað um 8,9%
og vísitala neysluverðs án húsnæðis
um 9,5%. Undanfarna þrjá mánuði
hefur vísitala neysluverðs hækkað
um 1,1%, sem jafngildir 4,5% verð-
bólgu á ári.
Neysluverðsvísitalan lækkaði um 0,3%
Góðar líkur á að
markmið um
verðbólgu náist

Neysluverðsvísitalan/27
YFIRVINNUBANNI flugumferðarstjóra, sem
hófst 14. janúar síðastliðinn, hefur verið aflýst eftir
að þeir samþykktu í gær miðlunartillögu ríkis-
sáttasemjara í deilunni við ríkið. Með samþykkt til-
lögunnar er kominn á kjarasamningur sem gildir
til loka aprílmánaðar árið 2005.
Tveir af hverjum þremur flugumferðarstjórum
samþykktu tillöguna. Formaður samninganefndar
ríkisins segir að í samningnum felist 10% meiri
launahækkanir en aðrir ríkisstarfsmenn hafa feng-
ið. Formaður Félags íslenskra flugumferðarstjóra
segir að niðurstaðan sé langt frá þeirra kröfum.
Alls greiddu 95 flugumferðarstjórar af 106 til-
lögunni atkvæði og þar af sögðu 65 já, eða 68%, en
30 sögðu nei, eða 32%. Fyrir hönd ríkisins greiddi
fjármálaráðherra atkvæði og sagði já.
Helstu atriði samningsins eru þau að launatafla
flugumferðarstjóra hækkar um 7,63% frá 1. febr-
úar sl. Er sú hækkun annars vegar vegna áfanga-
hækkunar um 3% á almennum vinnumarkaði um
síðustu áramót og hins vegar vegna metinnar hag-
ræðingar á breyttri vaktskrá. Hinn 1. janúar 2003
hækka laun flugumferðarstjóra um 3%, um sömu
prósentu ári síðar og loks um 1,5% hinn 1. janúar
2005.
Nokkrar breytingar eru gerðar á vaktaálagi og
vinnutíma, vægi helgarvinnu er t.d. aukið og
greiðslum vegna bakvakta breytt. Þá er röðun í
launaflokka breytt, sem gæti þýtt 6% launahækk-
un, og á gildistíma samningsins skal greiða þeim
flugumferðarstjórum, sem náð hafa þriggja ára
starfsaldri og þar með hæfi til þjálfunarstarfa, sér-
stakt 3% kennsluálag.
Gunnar Björnsson, formaður samninganefndar
ríkisins, sagði samninginn við flugumferðarstjóra
vera þrautalendingu. Hann sagði hvorugan aðilann
í raun ánægðan með samninginn. Betra hefði þó
verið að fallast á tillöguna en að ófriðurinn héldi
áfram.
„Þeirra kröfur voru miklu hærri en við gátum
nokkurn tíma komið til móts við. Við hefðum gjarn-
an viljað sjá lægri tölur. Okkur sýnist að hækkanir
í samningnum séu ríflega 10% umfram það sem við
höfum verið að semja um við aðrar stéttir hjá rík-
inu,“ sagði Gunnar sem taldi, að teknu tilliti til allra
launaliða, að hækkunin á samningstímanum væri
upp undir 30% hjá flugumferðarstjórum.
Loftur Jóhannsson, formaður Félags íslenskra
flugumferðarstjóra, sagði sína menn hafa staðið
frammi fyrir tveimur kostum, miðlunartillögunni
annars vegar, sem hægt var að kynna sér, og hins
vegar yfirvofandi lagasetningu. Meirihlutinn hefði
valið fyrri kostinn.
„Ég efast um að mínir menn séu ánægðir með
samninginn. Niðurstaðan er nokkuð langt frá okk-
ar upphaflegu kröfum og til sumra þeirra var ekk-
ert tillit tekið eins og lífeyrismála,“ sagði Loftur.
Flugumferðarstjórar samþykktu miðlunartillögu og yfirvinnubanni er aflétt
Ríkið metur hækkanir 10% meiri
en hjá öðrum stéttum hjá ríkinu
Morgunblaðið/Sverrir
Geir Gunnarsson vararíkissáttasemjari telur
atkvæði um miðlunartillöguna með aðstoð El-
ísabetar S. Ólafsdóttur skrifstofustjóra.
Deiluaðilar fylgjast með ásamt Þóri Einars-
syni ríkissáttasemjara fyrir enda borðsins.