Morgunblaðið - 18.05.2002, Blaðsíða 64

64 LAUGARDAGUR 18. MAÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ






  BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
LJÓSAMÓTORAÖLDIN mikla í
Reykjavík endaði með virkjun Ell-
iðaáa 1920. Frá aldamótum höfðu
menn verið að setja upp ljósamót-
ora eftir því sem þeir töldu sig
þurfa og seldu nágrönnum raf-
magn gegnum snúrur sem strengd-
ar voru milli húsa.
Þessir mótorar gengu fyrir bens-
íni eða steinolíu. Þetta voru stöðug
hlaup með brúsa
og tunnur. Þetta var hávaða-
samt, óöruggt og kostnaðarsamt.
Konungur þessara mótora stóð við
suðurgafl Reykjavíkurapóteks og
er það þess vegna sem þetta stíl-
brot er í götumynd Pósthússtrætis.
Svo voru sett lög um Rafmagns-
veitu Reykjavíkur og fékk veitan
einkarétt á vinnslu og dreifingu
raforku í Reykjavík. Með þessari
sameiginlegu rafveitu varð kostn-
aður brot af því sem hann hafði
verið og allt varð einfaldara. Með
frostunum miklu 1918 varð ljóst að
óhætt var að treysta á innflutta
orkugjafa til húsahitunar. Í byrjun
þriðja áratugarins viðraði Þorkell
Þorkelsson veðurstofustjóri hug-
myndir sínar um jarðvarmaveitu
fyrir Reykjavík á fundi í verkfræð-
ingafélaginu. Þessar hugmyndir
urðu að veuleika og hleypt var
vatni á fyrsta húsið fyrsta desem-
ber 1943.(á fullveldisdaginn) Þá
höfðu verið sett lög um Hitaveitu
Reykjavíkur þar sem veitan fær
einkarétt á dreifingu á heitu vatni
innan borgarmarkana. Þar sem
upphitunarkostnaður fór fljótlega
niður í fimmtung af því sem áður
var virkaði þetta eins og hrein og
bein kauphækkun fyrir alla. Svo
liðu árin, ungir menn fundu það út
að lækka mætti kostnað með sam-
keppni. Hér á Flókagötu fóru
menn að rífa upp gangstéttar til að
leggja ljósleiðara inn í öll hús.
Þessi leiðari er nokkurra ára gam-
all en hefir einn leiðinlegan galla,
það kemur ekkert ljós út um end-
ann. Þetta gerir ekkert til því að í
götunni er tjörukapall frá 1938 sem
annar prýðilega öllum hugsanleg-
um fjarskiptum. Svo birtist ÍS-
TAK, það var nú bara eins og
styrjöld, unnið nætur og daga, öðr-
um ljósleiðara komið fyrir, sama
sagan, ekkert merki út úr end-
anum. Fjölmiðlar greindu frá því
að ljósleiðari B væri á vegum fyr-
irtækis sem heitir því undarlega
nafni Lína-Net en fyrirtæki þetta
er að mestu eign Orkuveitunnar.
Jafnframt hafa fjölmiðlar greint
frá því að framkvæmdakostnaður
við þetta snúrukerfi nemi milljörð-
um króna. Verulegan hluta þessara
verka hefir ÍSTAK fengið án út-
boðs sem mun þó vera áskilið þeg-
ar fjármunum er ráðstafað af op-
inberum sýslunarmönnum.
Nú er það uppi á borðinu að þeir
ÍSTAKs menn báru fé á fyrrver-
andi þingmann og formann sam-
göngunefndar til að komast yfir
verkefni sem voru hálfgerður titt-
lingaskítur að áliti Páls Sigurjóns-
sonar forstjóra. Nú berast fréttir
af því að Orkuveita Reykjavíur hafi
keypt eitthvert röraverk upp í
Borgarfirði, allt sagt til þess að al-
menningur fái að njóta hagræðis
stærðarinnar. Seltirningar hófu
lagningu hitaveitu frá borholum í
eigin landi árið 1972. Ráðamenn í
Reykjavík spáðu þessu framtaki
þeirra ekki merkilegri framtíð,
töldu að þetta myndi tengjast
þeirra kerfi innan fárra ára.
Nýlega heyrðist af því að orka til
húshitunar væri á Íslandi ódýrust
á Seltjarnarnesi, 50% lægra verð
en í Reykjavík. Nú viljum við kjós-
endur vita hvers vegna þessi
stærðar-hagkvæmni nýtist okkur
ekki. Einnig fýsir okkur að vita
hvort við e.t.v. eigum eftir að eign-
ast sjónvarpsmastrið ofan á Emp-
ire State í New York, eða kannske
það það hús allt, gegnum Orkuveit-
una.
GESTUR GUNNARSSON,
tæknifræðingur,
Flókagötu 8, Reykjavík.
Línu- og
netamenn
Frá Gesti Gunnarssyni:
ÞAÐ ER með ólíkindum hvað
þáttagerðarfólk á sjónvarpsmiðlun-
um er hugmyndasnautt þegar kem-
ur að umræðuþáttum. Lang flestir
umræðuþættir sýna fólk tala saman
og engin tilraun er gerð til að nota
svipmyndir, ljósmyndir, teikningar
eða annað myndmál til að skýra
málefnið betur út fyrir áhorfendum.
Ég horfði á Kastljósið í kvöld þar
sem Björn og Ingibjörg sátu í sínu
fínasta pússi og svöruðu spurning-
um fréttamanna. Mestur tími fór í
að ræða skipulagsmál sem vissulega
er mikilægt málefni að ræða og það
hefði gert þáttinn svo miklu
skemmtilegri ef sýndar hefðu verið
myndir af þeim svæðum eða hug-
myndum sem verið var að ræða um.
Hver stöðin á eftir annarri fær
sama fólkið inn í myndverin til að-
ræða sömu málefni, en engin til-
raun er gerð til þess að dýpka um-
ræðuna með myndmáli. Það er
miklu ódýrara að senda svona þætti
út gegnum útvarp. Þess vegna geri
ég það að tillögu minni að ríkissjón-
varpið sendi umræðuþætti sem
þessa þá leið og legg ég til að þátt-
urinn „Maður er nefndur“ verði
fyrstur. Ef þáttastjórnendum finnst
nauðsynlegt að hlustendur viti
hvernig viðmælendur þeirra líta út
má setja mynd af þeim á Netið eða
birta mynd af þeim í dagblöðum
nokkru fyrir útsendingu.
JÓHANN KRISTJÁNSSON,
rekstrarhagfræðingur.
Sjónvarp í hlut-
verki útvarps
Frá Jóhanni Kristjánssyni: