Morgunblaðið - 06.07.2002, Side 46

FÓLK Í FRÉTTUM
46 LAUGARDAGUR 6. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
38
ÞREP
ÚTSALA
opið frá 10-18 / laugavegi 49 / sími 561 5813
Lúdó og
Stefán
í kvöld
Hverfisgötu 18, S 530 9314
Albanskur matseðill um helgina:

Estragon Domate supa - 450
Tómatssúpa með estragon

Japrak - 750
Vínberjablöð fyllt með villtum
hrísgrjónum

Mish i grire ne pllake - 850
Grillað nautakjöt með feta fyllingu

Portokalle sufle - 450
Appelsínusufflé
ÞAÐ segir sitthvað um Julie Murphy
að hið virta tónlistartímarit Mojo
valdi frumraun hennar, Black Mount-
ains Revisited, bestu þjóðlagaplötu
ársins 1999. Þá hefur nýútkomin
plata hennar, Lilac Tree, verið út-
nefnd til Mercury-verðlaunanna, sem
eru helstu dægurtónlistarverðlaun
Bretlands, sambærileg við Grammy-
verðlaunin vestra.
Tær englarödd Murphy minnir á
goðsagnir eins og Annie Briggs og
Sandy Denny og hefur Eliza Carthy,
dóttir Martin Carthy og Normu Wat-
erson, og virtur þjóðlagasöngvari
sjálf, látið hafa það eftir sér að Julie
Murphy sé besta söngkona heims í
dag. Ferill Murphy fór af stað er hún
stofnaði sveitina Fernhill með manni
sínum árið 1996 og hefur sveitin í dag
gefið út þrjár plötur og vakið athygli
fyrir að gæða velska, bretónska og
enska þjóðlagatónlist nýju og fersku
lífi.
Murphy hefur þá komið að ýmsum
samstarfsverkefnum, t.d. unnið með
ekki ómerkari mönnum en Robert
Plant og John Cale, auk þess að hafa
unnið með velsku hipp-hoppbandi og
kenýska listamanninum Ayub Ogada!
Seint í tónlist
Murphy segir blaðamanni að hún
hafi ung byrjað að syngja, í kirkjum
og þess háttar, en hætt því á ung-
lingsaldri og snúið sér að myndlist.
„Það var svo ekki fyrr en löngu síð-
ar að ég sneri mér að tónlist, en þá
fékk ég mikinn áhuga á þjóðlagatón-
list,“ útskýrir Murphy. „Ég stofnaði
hljómsveitina Fernhill ásamt manni
mínum árið 1996 en nafnið er fengið
frá velska skáldinu Dylan Thomas.
Hljómsveitin hefur ferðast um allan
heim og unnið mikið með tónlistar-
mönnum frá öðrum menningarheim-
um.“
Það er athyglisvert að Murphy er
fædd og uppalin í Norður-Lundún-
um, þar sem hún fékk dæmigert milli-
stéttaruppeldi og hlustaði á rokk og
popp. Hún fluttist hins vegar síðar til
vesturhluta Wales, hvar velskan lifir
hvað bestu lífi og lærði málið þar.
Murphy er enda mikil tungumála-
manneskja og hefur auk þess sungið
á bretónsku og latínu.
Murphy segir að þær plötur sem
eru eignaðar henni einni innihaldi
frumsamin lög á meðan Fernhill fæst
meira við hefðbundin þjóðlög með
sínum hætti. Sýn hennar á tónlist er
afar víð og segir hún að öll þessi áhrif
leki inn í tónlistina. Aðspurð hvernig
eldri þjóðlagatónlistarmenn taki því
þegar ungir tónlistarmenn – með tak-
markaða virðingu fyrir hefðinni –
grúski í henni segir hún: „Almennir
hlustendur hafa tekið þessu mjög vel
en gagnrýnin kemur einatt frá aka-
demíkerum sem benda á hinar og
þessar reglur. Ég blæs á allt slíkt
(hlær). Við erum einfaldlega að búa til
tónlist.“
Harðkjarna-alþýðutónlist
Murphy segist sjá nokkur sameig-
inleg einkenni með Wales og Íslandi í
tónlistarlegu tilliti. „Hvað umfjöllun
um velska tónlist varðar er fjallað um
þjóðlagatónlist, rapp og nýbylgju í
einum bing, í sama blaðinu. Smæð
þjóðfélagsins gerir það að verkum að
við höfum ekki efni á, hvað þá að við
höfum mannfjölda, til þess að skipta
hlutunum upp. Þetta er jákvætt að
mínu mati. Til dæmis finnst mér sam-
vinna Steindórs Andersen og Sigur
Rósar alveg frábært dæmi. Ég á erf-
itt með að ímynda mér að slíkt gæti
hent í Englandi en ég get vel séð það í
Wales – eða þá í litlum löndum þar
sem nánd fólks er meiri.“
Blaðamaður spyr að lokum hvaða
tónlist standi þeim næst hjarta og
Llewellyn nefnir að um þessar stund-
ir sé það bretónskur flautuleikari
nokkur sem eigi tónlistareyrað hans.
Murphy segir hins vegar að rótgróin,
gömul þjóðlagatónlist höfði mikið til
hennar eða „harðkjarna-alþýðutón-
list“ eins og hún nefnir það. „Ég hef
t.d. mikinn áhuga á því að heyra radd-
ir frá afskekktum stöðum; því að al-
þýðusöngraddir segja manni svo mik-
ið um staðina. Ég er líka mjög hrifin
af gamalli, amerískri þjóðlagatónlist,
eins og t.d. frá Apalasíufjöllum.“
Tónleikadagskrá Julie Murphy og
hljómsveitar er sem hér segir:
Í gær lék hún í Deiglunni, Akur-
eyri, en í kvöld verður hún á þjóð-
lagahátíðinni á Siglufirði. Höfuðborg-
arbúar fá svo færi á að berja
söngkonuna augum á Gauki á Stöng á
mánudagskvöld.
Með velsku lagi
Julie Murphy hefur verið lofuð í hástert undanfarin ár sem ein
besta þjóðlagasöngkona sinnar samtíðar. Arnar Eggert Thorodd-
sen ræddi við Julie og félaga hennar, Richard Llewellyn.
Morgunblaðið/Sverrir
Loksins rekur á íslenskar fjörur þjóðlagatónlistar-
menn í heimsklassa – en þó ekki í gámum.
Þjóðlagasöngkonan Julie Murphy heldur þrenna tónleika hérlendis
TRAVIS er góð popphljómsveit.
Ekki bara vegna þess að
Glasgow-fjórmenningarnir hátt-
vísu sem hana skipa eru svo sætir
og smart. Og ekki vegna þess að
þeir eru með besta ímyndarsér-
fræðing í bransanum, bestu hár-
greiðsluna og frægustu vinina,
berjandi sér á brjóst og hrópandi
til allra sem heyra vilja að þeir séu
bestir í heimi. Nei, Travis er góð
popphljómsveit vegna þess að hún
hefur sent frá sér þrjár plötur með
góðum frumsömdum og smekklega
fluttum popplögum. Ekkert prjál
og engir stælar heldur bara ein-
föld og grípandi popplög, hvorki
meira né minna. Og það má ekki
vanmeta slíkt framlag – sérstak-
lega þið sem látið fara í taugarnar
á ykkur hvað þeir eru yfirmáta
venjulegir og straujaðir. Það er
nóg um poppstjörnurnar þarna úti
sem svala öðrum þörfum. En þeg-
ar á botninn er hvolft, þegar fram
líða stundir, eru það gjarnan þessi
einföldu straujuðu popplög sem
lifa. Það hefur margsýnt sig, hvort
sem okkur líkar betur eða verr.
Líkt og annars staðar var mör-
landinn svolítið lengi að taka við
Travis, lét fyrstu plötuna Good
Feeling algjörlega framhjá sér
fara og var við það að gera sömu
mistök með The Man Who þegar
hún tók allt í einu sölukipp, meira
en ársgömul, að virðist nánast upp
úr þurru. Þegar The Invisible
Band kom síðan út í fyrra var
Travis orðið númer sem gaumur
var gefinn, „Sing“ hafði slegið í
gegn og eftirleikurinn var því auð-
veldur fyrir þriðju plötuna og þá
vinsælustu hér á landi, sem nú
hefur selst í nokkur þúsund ein-
tökum og rennur enn reglulega út.
Og það mátti merkja á tónleik-
unum sem Travis hélt í Höllinni á
fimmtudagskvöld, fyrir nær fullu
húsi gesta á óvenjubreiðum aldri,
að flestir voru fyrst og fremst
komnir vegna góðra kynna sinna
af The Invisible Band. Viðtökurn-
ar við einum 7 lögum sem sveitin
tók af plötunni voru undantekning-
arlaust sterkari en við lögunum af
hinum tveimur, að undanskildum
stórsmellnum „Why Does It Al-
ways Rain On Me“, laginu sem
varð nú einu sinni til að koma
Travis á kortið. Sá galli var þó á
gjöf Njarðar – og þannig séð ekk-
ert við sveitina að sakast yfir því –
að vísvitandi mjúk og lágstemmd
lögin af The Invisible Band eru
mun síður til lifandi flutnings fallin
en lögin sem flutt voru af eldri
plötunum tveimur, 7 af The Man
Who og 2 af Good Feeling. Þessi
nýrri lög eru litlir rokkslagarar,
innihalda engin hetjuleg og hávær
gítarstef sem kalla þungarokks-
fingurna litla og vísi- á loft, og fá
viðlög bjóða upp á kröftugan
fjöldasöng. En samt tókst salnum
að vera með á nótunum og var
hreint ótrúlega vakandi og líflegur
miðað við eðli tónlistarinnar. Best
lá reyndar á sveitinni í hinum
kraftmeiri og hrárri lögum, eins og
t.d. hinu alræmda leynilagi af The
Man Who. Hljómurinn í Höllinni
höndlar hreinlega bara ekki mýkri
lög sveitarinnar og um leið og há-
vaðanum sleppir og fer að reyna á
fágunina og hið fíngerða koma
gallar Hallarinnar óþægilega upp
á yfirborðið.
Mér segir reyndar svo hugur að
á næstu plötu verði breyting þar á,
alltént ef gítarleikarinn Andy
Dunlop fær einhverju ráðið því ef
marka má fas hans á tónleikunum
í Höllinni – hringsólandi um sviðið
með gítarinn niðri við ökkla, nýt-
andi ljósu lokkana sína hvað best
hann gat til að þjóna rokktilgang-
inum, ekkert ósvipaður gítarhetj-
unum Bernard Butler og Jonny
Greenwood. Dunlop virðist greini-
lega orðinn hungraður í eitthvað
taumlausara en Travis hefur verið
að fást við, eitthvað reglulega ríf-
andi. Og talandi um framkomu á
fimmtudag þá er lítið út á hana að
setja hjá Skotunum, þeir gáfu sig
alla í tónleikana, þótt fremur sein-
ir væru í gang og á köflum full
værukærir. Fran Healy söngvari
náði og góðu sambandi við salinn.
Skjallaði gesti af greinilegri kunn-
áttu og með sínum skemmtilega
skoska hreim. „Þið eru ótrúleg!“
„Landið ykkar er ótrúlegt!“„Þökk-
um ykkur beint frá hjartanu!“ og
„Við komum fljótlega aftur!“ Allt
yfirlýsingar sem hitta ávallt beint í
mark í Höllinni, svo halda mætti
að Healy hafi unnið heimavinnu
sína fyrir komuna hingað og kynnt
sér í þaula hegðan íslensk popp-
tónleikagests.
Ekki er hægt að fjalla um þessa
ágætu Travis-tónleika án þess að
hrósa þættti Leaves, sem átti ald-
eilis frábæran dag og sannaði enn
að áhuginn á þeim og umfjöllun
undanfarið er alls enginn stormur
í vatnsglasi. Sveitin vex einfald-
lega með hverjum tónleikum sem
hún heldur, Arnar söngvari er að
verða allsvaðaleg rokkstjarna og
flutningur stóðst fyllilega saman-
burðinn við milljónasölusveitina
sem á eftir kom. Til að kóróna allt
sýndu þeir líka áræði er þeir vog-
uðu sér að taka kraftmikla útgáfu
sína af tímamótalaginu „Tomorrow
Never Knows“ eftir Lennon af
Revolver Bítlanna og sluppu
merkilegt nokk býsna vel frá.
Hvað eru margir, er hafa hætt sér
út í Bítlana, sem hægt er að segja
sama um?
Þótt greina mætti að menn
hefðu alveg verið til í meira rokk
en Travis og félagar – svo vitnað
sé í Ali G – hafði fram að færa þá
virtust flestir sáttir enda gerðu
þeir það sem ætlast mátti til af
þeim, léku og sungu skemmtilegar
og laglega fluttar poppflugur, en
svosem heldur ekkert mikið meira
en það.
En Travis er góð popphljóm-
sveit.
Og þá var popp
í höllinni
TÓNLEIKAR
Laugardalshöll
TRAVIS
Tónleikar í Laugardalshöllinni fimmtu-
dagskvöldið 4. júlí. Fram komu hljóm-
sveitirnar Leaves frá Íslandi og Travis frá
Skotlandi.
Skarphéðinn Guðmundsson
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Travis og félagar slöppuðu af í Bláa lóninu ásamt blaðamönnum og
ljósmyndurum, daginn fyrir Hallarpoppið.
Tónlist