Morgunblaðið - 14.07.2002, Blaðsíða 25

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 14. JÚLÍ 2002 25
Í SMÁRA, húsakynnum Söng-
skólans í Reykjavík við Veghúsa-
stíg, fóru á miðvikudagskvöldið var
fram aðrir tónleikar í þriggja tón-
leika röð á vegum nýstofnaðrar
Sumaróperu Reykjavíkur. Yfir-
skrift dagskrárefnis var „Sumar-
blíð sönglög og dúettar“ en flytj-
enda „Óperustjörnur morgun-
dagsins“. Atriðin voru alls 21 –
íslenzk og erlend ljóðasönglög, arí-
ur og dúettar – og skiptust sjö ung-
ir söngvarar í sífellu á sviðsljósinu.
Aðeins í einu tilviki fékk sami
söngvari að syngja tvö lög í röð, og
má sjálfsagt deila um kosti og galla
slíks fyrirkomulags. Það hélt uppi
stöðugri tilbreytingu fyrir hlust-
endur, en veitti aftur á móti hinum
einstöku söngvurum litla upphitun.
Svo raðað sé niður eftir viðfangs-
efnum hvers fyrir sig söng Bentína
Sigrún Tryggvadóttir mezzosópran
Dagný eftir Sigfús Haldórsson, Der
Tod und das Mädchen (Schubert)
með þónokkrum tilþrifum (þrátt
fyrir fullgleið þýzk sérhljóð) og
strax þar á eftir óð Parísar til Hel-
enu, O del mio dolce ardor (Gluck)
af markverðu öryggi og hlýju. Jó-
hannes Haukur Jóhannesson
bassabarýton tefldi fram íbygginni
gamansemi í örstuttu lagi Atla
Heimis Sveinssonar, Eignir karls,
og skar upp heitar undirtektir fyrir
líflega sviðsræna útgeislun í It ain’t
necessarily so úr Porgy og Bess
(Gershwin; þó dró úr rúllandi
sveiflu lagsins hvað forslög píanó-
sins voru snögg). Hann lauk tón-
leikunum ásamt Aðalsteini tenór
með „íslenzka perlukafaradúettn-
um“ Sólsetursljóð eftir Bjarna Þor-
steinsson (Nú vagga sér bárur) og
tókst báðum vel upp þrátt fyrir ör-
lítinn vott af hráleika.
Nathalía Druzin Halldórsdóttir
mezzosópran söng úr sjö laga bálki
Páls Ísólfssonar við Ljóðaljóðin
Heyr það er unnusti minn, með
Sólveigu sópran Plach ob umers-
hem mladence og Zabotlivyje
mama i tjotja úr Gyðingasöngvum
Sjostakovitsjar frá 1948 – efalítið
hápunktar tónleikanna hvað tón-
sköpun varðar og sennilega einnig
flutning – og söng ein síðasta lagið
úr þeim flokki, Kolybel’naja. Gat
þar að heyra bæði fágaða rödd,
fjölbreytta beitingu og óvenju-
næma textatúlkun sem undirrituð-
um þótti ósjálfrátt synd að þurfa
senn að varpa fyrir skilvindu óp-
erusviðanna. Sólveig Samúelsdóttir
sópran opinberaði einnig mjög fal-
legt hljóðfæri sem angaði fersku
fimmtónaferli í Japönsku ljóði
Karls O. Runólfssonar. Sólveig
sýndi ágætt legató-úthald í bráð-
fallegum söng Mignon, Nét, tolko
tot, kto znal eftir Tsjækovskíj og
innlifaðan samsöng með Nathalíu í
Sjostakovistjsdúettunum tveimur.
Að lokum leiddi hún „stelpurnar“ í
Alabamasöng Weills úr Mahagonny
með hressilegum gullaldar-Broad-
waytilþrifum, að vísu nokkuð höml-
uðum af slitróttum píanóundirleik.
Það var tímanna tákn hversu fáir
karlsöngvar voru á dagskrá, aðeins
tveir á móti fimm konum. Eini ten-
órinn í hópnum var Aðalsteinn Jón
Bergdal, sem var svolítið tauga-
trekktur í vöggu- og bátssöng Fau-
rés, Les berceaux, en náði sér á
strik í stuttu lagi Jórunnar Viðar,
Sönglað á göngu, enda röddin efni-
leg og textaframburður umfram
meðallag. Spillti það né heldur fyrir
í lokadúettinum með Jóhannesi.
Æskuforsetinn, hin kornunga Dóra
Steinunn Ármannsdóttir er söng
titilhlutverkið í Stúlkunni í vitanum
e. Þorkel Sigurbjörnsson árið 2000,
söng Der Nußbaum eftir Schu-
mann; sennilega við of hægt tempó,
enda virtist votta fyrir ónotakennd
í löngum hendingum lagsins, e.t.v.
vegna ókunnugleika píanistans.
Undirleikurinn streymdi hins vegar
mun mýkra áfram í hinu jafnhæga
Mamma ætlar að sofna (Jórunn
Viðar) og tókst söngkonunni þar
víða vel upp, þó að gaman hefði
verið að heyra hana í líflegra lagi
til samanburðar. Þar áður söng
Dóra neðri rödd í Blómadúettnum
úr Lakmé Delibesar á móti Hjör-
dísi Elínu Lárusdóttur og voru
báðar tandurhreinar þótt maður
saknaði aðeins meira flæðis, auk
þess sem söngur beggja verkaði
stundum frekar lokaður.
Hjördís Elín var hikstalaust „sú-
brettan“ í hópnum – skærbjartur
sópran með mikla hæð en samt
furðugóða fyllingu á sterkustu nót-
unum. Blærinn af heiðskírum anglí-
könskum drengjasópran átti mæta-
vel við Ganymed (Schumann),
skósvein Seifs, og fór Hjördís einn-
ig með Gestaboð um nótt (Jórunn
Viðar) af auðsærri og laufléttri
sönggleði. Hinn sérstaki gestur,
Valgerður Guðnadóttir, söng aríu
fyrir Belindu og kór úr Dídó og
Eneasi Purcells sem Sumaróperan
mun færa upp n.k. ágúst. Valgerð-
ur virtist svolítið andstutt í túlkun
sinni á vinu Karþagódrottningar,
sjálfsagt fyrir einhverja kverka-
slæmsku, en fór samt vel með flest,
dyggilega studd af kórnum í lokin.
Um allan píanóundirleik sá hin
unga Steinunn Haraldsdóttir, er
stefnir á framhaldsnám á næsta
ári. Leikurinn var oftast vel sam-
hæfður söngnum en virtist þó
stundum gefa vísbendingu um
helzti stuttan æfingartíma, ef
marka má hvað sum lög voru óþarf-
lega hæg, mótunin tilþrifalítil og
flæðið í stirðara lagi, einkum í
Schumann, Gluck, Delibes, Gersh-
win og Weill.
Óperustjörnur morgundagsins
TÓNLIST
Smári
Íslenzk og erlend sönglög, aríur og dúett-
ar. Dóra Steinunn Árnadóttir, Hjördís Elín
Lárusdóttir & Sólveig Samúelsdóttir (S),
Bentína Sigrún Tryggvadóttir & Nathalía
Druzin Halldórsdóttir (MS); Aðalsteinn
Jón Bergdal (T) og Jóhannes Haukur Jó-
hannesson (B-bar.). Píanóundirleikur:
Steinunn Halldórsdóttir. Gestur: Val-
gerður Guðnadóttir sópran. Miðvikudag-
inn 10. júlí kl. 20.
SÖNGTÓNLEIKAR
Ríkarður Ö. Pálsson
Í CAFÉ Kult-
ure, Alþjóða-
húsinu, stend-
ur um þessar
mundir yfir
sýning á veg-
um spænsku
listakonunnar
Marijo Mu-
rillo.
Marijo
fæddist 1967 í
Madríd og hefur stundað list
sína frá unga aldri. Hún hefur
verið búsett á Íslandi undanfar-
ið en í þeim verkum sem hún
hefur unnið hér einbeitir hún
sér sérstaklega að þeim áhrif-
um sem dags- og næturbirta
valda í verkum hennar, að því
er segir í tilkynningu.
Marijo hefur sýnt víða um
Evrópu, en hún nam list sína
við Circulo de Bellas Artes í
Madrid og Listaháskóla Madr-
ídarborgar.
Áður hefur Marijo sýnt í
Galleríi Reykjavík.
Málverk
Marijo
Marijo
Murillo
HALDIÐ verður námskeið í
gospel-tónlist og -stíl, kórsöng,
kórstjórn og undirleik í Seyðis-
fjarðarkirkju dagana 22. til 24.
júlí næstkomandi.
Námskeiðið er haldið í
tengslum við gospeltónleika
sem haldnir verða á sama stað
þann 24.
Flytjendur á tónleikunum
verða Patricia Randolph og
Edward Cohee frá Bandaríkj-
unum, en auk þeirra munu þát-
takendur á námskeiðinu syngja
með.
Pat Randolph hefur, að því er
segir í tilkynningu, sungið í
kirkjunni alla sína ævi, á söng-
skemmtunum, í óperettum og á
tónleikum. Gospel hefur verið
ríkur þáttur í lífi hennar en hún
er náttúrufræðingur að mennt
og starfar við rannsóknadeild
Náttúrufræðiverkstofu ríkisins
í Dover.
Eddi Cohee ólst upp í Dover
þar sem hann lærði snemma að
leika á píano. Þegar hann var
rúmlega 15 ára varð hann org-
anisti og kórstjóri við Whatcoat
United Methodist Church í Do-
ver og stjórnaði Gospelkór.
Hann stundaði nám og fram-
haldsnám í tónlist. Í dag starfar
hann sem tónlistarkennari við
tvo skóla í Dover, og er organisti
við kirkjuna í Milford.
Gospelnámskeiðið verður
klukkan 19.30 til 22 mánudag,
13 til 22 þriðjudag, og miðviku-
dag frá 13 til 16, en kennsla fer
fram á ensku.
Léttar drykkjarveitingar eru
innifaldar, en að öðru leyti þurfa
þáttakendur að gera eigin ráð-
stafanir um fæði og gistingu.
Nánari upplýsingar um nám-
skeiðið fást hjá Muff Worden,
aðgangur að tónleikunum sjálf-
um kostar 1.000 kr en frítt er
fyrir yngri en 16 ára. Tónleik-
arnir hefjast kl. 20.30.
Gospel-
námskeið
og tón-
leikar
LJÓSMYNDASAFN
Reykjavíkur hefur
gefið út fjórða ritið
í fyrirlestraröð
safnsins til minn-
ingar um Magnús
Ólafsson ljós-
myndara.
Höfundur þessa
rits er Einar Falur
Ingólfsson, ljós-
myndari, en ritið
ber heitið Dagbók
í myndum.
Í bókinni fjallar
Einar Falur um sýn
sína á ljósmyndun
og hvernig hann
leitast við að
fanga og túlka
samtímann með
eigin myndum.
Bókin er prýdd fjölda mynda frá
tímabilinu 1989 til 2001.
Bókin er 40 blaðsíður og með texta
bæði á íslensku og ensku, en bókin
er seld hjá Ljósmyndasafninu.
Í ritröðinni hafa áður komið út
Stefnur í bandarískri ljósmyndun
1890–1945 eftir Naomi Rosenblum,
Magnús Ólafsson og framlag hans til
íslenskrar ljósmyndunar eftir Ingu
Láru Baldvinsdóttur og Stutt ágrip af
kóreskri ljósmyndasögu eftir Bohn-
chang Koo.
Edda – miðlun og útgáfa hefur gefið
út á snældu og geisladiski bókina
Þjóðsögur við þjóðveginn eftir Jón R.
Hjálmarsson í flutningi Hjalta Rögn-
valdssonar.
Með hverri sögu flytur höfundur inn-
gang, en sögunum er skipt upp eftir
landsfjórðungum og hefur að geyma
úrval þjóðsagna frá hverjum lands-
hluta.
Ljósmyndun
SÝNINGIN Three Walls – með
sömu listakonunum og nú sýna í i8
– var sett upp í Galerie Michael
Zink í München seint í maí. Hún
skarast því við sýningu þeirra hér.
Þótt hugmyndin sé hin sama er út-
koman harla ólík, enda eru salirnir
afar frábrugðnir. Segja má að
listamennirnir þrír, þær Beate
Terfloth, Ragna Róbertsdóttir og
Sabine Funke, glími við veggverk,
hver á sinn sérstaka hátt.
Fyrir þá síðastnefndu skiptir lit-
urinn öllu máli; svo mjög að hún
málar beint á vegginn. Fyrir vikið
verða verk Funke ekki aðeins mál-
verk heldur einnig umhverfisverk.
Frammi fyrir þeim rifjast upp fyr-
ir manni sú óralanga hefð sem
rekja má allt aftur til grísk-róm-
verskrar fresku-listar – einkum
hins svokallaða fyrsta stíls frá
Pompeii – með viðkomu í tilraun-
um de Stijl-manna á þriðja tug
aldarinnar sem leið og expressjón-
ískri abstraktlist Barnett Newm-
an.
Af því má sjá að veggmálverk
Funke höfða hvort tveggja til
kröfu okkar um skipulegt sam-
ræmi í nánum tengslum við tilbúið
umhverfi og hreinna tilfinninga
okkar fyrir litum sem skynrænum
hrifvökum. Þannig spilar hún á
mótsagnakennda skyngáfu okkar
og laðar jafnt fram tilfinningaleg
sem skynsamleg viðbrögð áhorf-
enda við því sem fyrir augu ber.
Beate Terfloth er mun einfaldari
og nærfærnari í notkun sinni á
miðli sínum, blýantsteikningunni.
Vissulega er virkni blýantsins allt
önnur en litarins. Í staðinn fyrir
að umvefja áhorfandann með
áhrifamætti sínum, líkt og yfir-
þyrmandi liturinn gerir, leitar ein-
föld lína dregin með blýanti eftir
athygli okkar. Við þurfum að hafa
fyrir því að skynja gildi hennar.
Það má því til sanns vegar færa að
Terfloth sé fullkomin andstæða
Funke.
Samsett lína hennar lætur svo
lítið yfir sér að það þarf þó nokk-
urn tíma til að sjá hvernig hún
virkjar vegginn; einna líkast fín-
legri sprungu. Svo virðist sem
Terfloth viti manna síst hvar, eða
hvernig, lína hennar endar. Þannig
kemst hún ef til vill næst því að
spila verk sitt af fingrum fram
eins og hljóðfæraleikari.
Ragna Róbertsdóttir er efnis-
mest þeirra þriggja, þó ekki væri
nema fyrir það að hún notar
áþreifanlegan miðil við gerð vegg-
verka sinna. Þó er varla hægt að
tala um efnismikil verk, síst þegar
glerið sem hún límir á vegginn er
perlulaga eins og litlir vatnsdrop-
ar. Enn frekar en hvass glermuln-
ingurinn sem hún
hefur hingað til
notað í þessi sér-
kennilega gagn-
sæju, og þó endur-
speglandi verk sín,
virka perlurnar
óefniskenndar, eða
réttara sagt upp-
hafnar sem efnivið-
ur.
Ef til vill hefur
okkur yfirsést hve
Ragna, á sinn hátt,
vinnur í nánum
tengslum við húsa-
gerð og sérkenni
hennar. Ólíkt
Funke, sem óbeint
vitnar til tilrauna
Gerrit Rietveld og
Vilmos Huszar, tek-
ur Ragna þjóðlegan
kúrs með tilvísun
til mulningsveggja
þeirra Guðmundar
frá Miðdal og Guð-
jóns Samúelssonar.
Fram að þessu höf-
um við verið svo
bundin af vitneskj-
unni um hvernig
hún vinnur með
vikursand frá hin-
um ýmsu eldstöðv-
um að við höfum
gleymt hinni menningarlegu skír-
skotun sem felst í aðferð hennar.
Samvinna og árangur þeirra
Guðmundar og Guðjóns telst enn
til óvenjulegustu tilrauna á sviði
íslenskra byggingarannsókna til að
virkja náttúrulegan, innlendan
efnivið til hagkvæmrar og tákn-
rænnar lausnar fyrir menningar-
legt umhverfi okkar. Segja má að
svipað gildi um límfleti Rögnu,
sem hún þekur með salla úr vikri
og gleri. Stærstur munurinn er ef
til vill fólginn í orðunum utanhúss
og innanhúss. Af ofansögðu má
ráða að Three walls þeirra Rögnu,
Terfloth og Funke er toppsýning
sem vert er að skoða nánar.
Þrír veggir
MYNDLIST
Gallerí i8, Klapparstíg 33
Blönduð tækni. Til 17. ágúst. Opið þriðju-
daga til laugardaga frá kl. 13–17.
SABINE FUNKE, RAGNA RÓBERTSDÓTTIR
OG BEATE TERFLOTH
Morgunblaðið/Golli
Framlag Sabine Funke á Three walls.
Halldór Björn Runólfsson
MAGNEA Þ. Ingvarsdóttir valdi
nokkuð óvenjulegan vettvang fyrir
útskriftarverk sitt úr myndlistar-
deild Listaháskóla Íslands. Verkið,
sem er hljóðverk, má nálgast sím-
leiðis.
Verkið „Hljóðverk í síma“ tekur,
að því er segir í tilkynningu, á for-
vitni mannsins. Magneu er einnig
hugleikið hvernig hljóð og rými
vinna saman, en með því að setja
hljóðið í síma er áheyrandanum
kleift að njóta sýningarinnar með
næsta litlum fyrirvara, sama hvar
hann er í heiminum staddur.
Verkið mun heyrast fram eftir
sumri en hægt er að hlýða á í síma
535 9909.
Hlýtt á
hljóðverk
í síma