Morgunblaðið - 23.08.2002, Side 19
Reuters
Twin Otter-flugvélin frá nepalska flugfélaginu Shangri-la á slysstað í
um 140 km fjarlægð frá höfuðborginni, Katmandu.
ÓTTAST er að 63 hafi farist í
tveimur slysum í Nepal í gær. Tal-
ið var að að minnsta kosti 45
manns hafi látist er rúta fór út af
vegi og hrapaði ofan í á, að því er
lögregla greindi frá. Átján fórust,
þar af 15 erlendir ferðamenn, er
flugvél hrapaði í illviðri í vestur-
hluta landsins.
Rútan var á leið frá höfuðborg-
inni, Kathmandu, til Myagdi-
héraðs í Vestur-Nepal. Slysið átti
sér stað um 80 km frá Kathmandu.
Flugvélin, sem var tveggja hreyfla
af gerðinni Twin Otter, hrapaði
þegar hún átti eftir nokkrar mín-
útur ófarnar að flugvellinum í
Pokhara, sem er 225 km vestur af
höfuðborginni. Ferðamennirnir
sem fórust voru flestir frá Þýska-
landi, 13 að tölu auk Bandaríkja-
manns og Breta. Í áhöfninni voru
þrír, allir frá Nepal.
Miklar monsúnrigningar hafa
staðið að undanförnu, og er talið
að vont veður hafi verið orsök
slyssins.
Tugir manna fórust í Nepal
!
!" #$" # %
&
$ ' () '' &* )& ,(( 4
5& 6& &
*,-.
78 98
4:8
( *+,
;< = .
"%
> 6& &
5& 1 $? Kathmandu. AFP.
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 23. ÁGÚST 2002 19
ÞEGAR hann Mark litli Ashby,
sjö ára gamall, sneri aftur í skól-
ann að loknu sumarleyfi var hon-
um umsvifalaust sagt að hypja
sig heim. Ástæðan var sú, að
hann var með indíánaklippingu
og hárið litað blátt. Foreldrar
hans höfðu viljað verðlauna hann
fyrir góðar einkunnir á síðasta
skólaári og þetta var það, sem
hann vildi, enda indíáni að fjórð-
ungi. Skólastjórinn vitnaði hins
vegar í lög og reglur, sem segja,
að börnin eigi að vera þokkalega
klædd og þau megi ekki flagga
neinu, sem geti haft truflandi
áhrif. Ashby litli er kominn aftur
í skólann með þvegið hár og
skjanna en foreldrar hans hafa
kært málið til bandarísku borg-
araréttindasamtakanna.
Óskammfeil-
inn þjófur
LÖGREGLAN í Melbourne í
Ástralíu skoraði í gær á fólk að
aðstoða sig við að finna bíræf-
inn þjóf, sem notaði gaffallyft-
ara við að stela heilum hrað-
banka um hábjartan dag og
lúsast síðan með hann um götur
borgarinnar á mesta annatíma.
Gerðist þetta síðastliðinn mánu-
dag og þeim fáu, sem datt í hug
að spyrja manninn hvað hann
væri að gera, var sagt, að hrað-
bankinn þyrfti viðgerðar með.
Stóð hann í anddyri stórversl-
unar og er haft eftir fólki, að
maður í búningi öryggisvarðar
hafi verið á staðnum en ekki er
vitað hvort hann var í slagtogi
með þjófinum. Hraðbankann
sveipaði hann svörtu plasti og
fór síðan á gaffallyftaranum út
í umferðina þar sem hann var
til mikilla trafala. Síðan hefur
ekkert til hans spurst.
Glæpsamlegt
gat á lögunum
YFIRVÖLD í Ástralíu sögðu í
gær, að skattalögin yrðu tekin til
endurskoðunar í framhaldi af
því, að dómstóll heimilaði eitur-
lyfjasala að færa til frádráttar á
skattskýrslu eiturlyfjafé, sem
stolið var af honum. Dómarinn
komst að þeirri niðurstöðu, að
samkvæmt alríkislögum væri
eiturlyfjagróði skattskyldur og
þess vegna mætti líka færa tap í
þeim viðskiptum til frádráttar.
Peter Costello, fjármálaráðherra
Ástralíu, sagði í gær, að ljóst
væri, að nýrra laga væri þörf til
að girða fyrir hneyksli af þessu
tagi. Margir furða sig hins vegar
á því, að lögreglan eða dómstóll-
inn skuli ekki hafa reynt að gera
eiturlyfjagróðann og þar með
tapið líka upptækt.
Blátt bann
við bláu
hári
LEIÐTOGAR herforingjastjórnar-
innar sem var við völd í Argentínu
1976–1983 töldu að ráðamenn í
Washington væru reiðubúnir að
leiða hjá sér þær blóðugu aðgerðir
sem herforingjastjórnin beitti í því
skyni að uppræta virka stjórnarand-
stöðu vinstrisinna í landinu. Yfir
9.000 manns týndu lífi eða hurfu í
þessu „skítuga stríði“, eins og að-
gerðirnar hafa verið nefndar. Kem-
ur þetta fram í bandarískum stjórn-
arskjölum, sem leynd hefur nú verið
létt af.
Í símskeyti undirrituðu af þáver-
andi sendiherra Bandaríkjanna í
Buenos Aires, Robert Hill, segir að
utanríkisráðherra herforingja-
stjórnarinnar hafi snúið heim úr
heimsókn til Washington „sann-
færður um að bandaríska ríkis-
stjórnin geri sér enga rellu út af“
mannréttindamálum í Argentínu.
Í skeyti Hills segir að utanríkis-
ráðherrann, Carlos Guzzetti aðmír-
áll, hafi látið þessi orð falla eftir við-
ræður við Nelson Rockefeller,
þáverandi varaforseta Bandaríkj-
anna, og Henry Kissinger utanrík-
isráðherra í hálfs mánaðar heimsókn
í Washington og í höfuðstöðvum
Sameinuðu þjóðanna í New York.
„Er Guzzetti hélt til Bandaríkj-
anna átti hann fastlega von á því að
fá að heyra ótvíræð aðvörunarorð
varðandi meðhöndlun ríkisstjórnar
hans á mannréttindamálum; þess í
stað sneri hann heim sigri hrós-
andi,“ skrifaði Hill í skeytinu til yf-
irboðara sinna.
Árangur áralangrar baráttu
mannréttindasamtaka
Þetta skeyti Hills var meðal 4.677
síðna af gömlum stjórnarskjölum,
sem bandaríska utanríkisráðuneytið
opnaði aðgang að á mánudaginn.
Var aðgangurinn heimilaður í kjöl-
far áralangrar baráttu fólks sem á
um sárt að binda eftir „skítuga stríð-
ið“ og bandarískra mannréttinda-
samtaka sem hafa látið sig málið
varða. Þau hafa haldið því fram að
ríkisstjórn Geralds Fords Banda-
ríkjaforseta hafi lítið gert til að fæla
argentínsku herforingastjórnina frá
því að beita dauðasveitum gegn and-
stæðingum sínum, jafnvel þótt
bandaríska sendiráðið í Buenos Air-
es hefði ítrekað kvartað við þarlend
stjórnvöld yfir mannshvörfum og
pyntingum á tugum bandarískra
ríkisborgara í landinu á þessum
tíma.
William Rogers, sem var aðstoð-
ar-efnahagsmálaráðherra í ríkis-
stjórn Fords, segir að Kissinger hafi
ítrekað tjáð erindrekum herfor-
ingjastjórnarinnar að barátta henn-
ar gegn hryðjuverkjum í Argentínu
yrði að fara fram innan ramma lag-
anna.
Gagnrýnendur Kissingers hafa
lengi haldið því fram að í utanrík-
isstefnunni sem hann framfylgdi
hefði tilgangurinn oft verið látinn
helga meðalið, bæði í Suður-Amer-
íku, Suðaustur-Asíu og víðar. Í Chíle
hafa samtök fólks sem á um sárt að
binda eftir stjórnartíð herforingja-
stjórnarinnar þar í landi hafið lög-
sókn gegn honum og nokkrum sam-
starfsmönnum hans frá þessum tíma
fyrir meintan stuðning þeirra við
Condor-áætlunina, leynilega áætlun
hægrisinnaðra einræðisstjórna í
Argentínu, Chile, Bólivíu, Brasilíu,
Paragvæ og Úrúgvæ um samstilltar
aðgerðir gegn stjórnarandstæðing-
um.
Bandarísk skjöl um „skítuga stríðið“ í Argentínu
Herforingjastjórnin taldi
Bandaríkjastjórn sátta
Buenos Aires, Washington. AP, LATWP.
ALÞJÓÐLEG þingmannasamtök
er berjast fyrir löggjöf sem stuðli
að jafnvægi í náttúrunni, GLOBE,
sendu í sumar Efnahags- og þróun-
arstofnuninni (OECD) bréf þar sem
gagnrýnt var að alþjóðlegar reglur
um útflutningsaðstoð við fátæk lönd
tækju ekki nægilegt tillit til sjón-
armiða umhverfisverndar. Var sagt
að reglurnar væru oft í ósamræmi
við samþykktir sem aðildarríki
OECD undirrituðu fyrir tíu árum á
ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í
Rio de Janeiro um sjálfbæra þróun.
Bréfið var sent Donald Johnston,
framkvæmdastjóra OECD, og ritaði
alls 31 þingmaður undir það. Meðal
þeirra var Kristján Pálsson alþing-
ismaður sem er einn af liðsmönnum
GLOBE. Johnston var hvattur til
að koma á fót nýjum vinnuhópi um
fjárstuðning við útflutning og sjálf-
bæra þróun þar sem lítill árangur
hefði orðið af starfi OECD á þessu
sviði fram til þessa er stýrt hefði
verið af sérstakri nefnd á vegum
stofnunarinnar.
Tillögur nefndarinnar um um-
bætur á þessu sviði fullnægðu alls
ekki kröfum sem ráðherrar OECD-
landanna hefðu samþykkt á fundi
sínum í tengslum við G-8-fund árið
1999. Vissulega hefðu 24 stofnanir
er annast fyrirgreiðslu til útflutn-
ings í þróunarlöndum náð sam-
komulagi um drög að vinnureglum í
desember 200. En talsmenn
GLOBE segja að það hafi umrædd-
ar stofnanir gert vegna þess að
drögin hafi ekki gert ráð fyrir nein-
um breytingum. Á hinn bóginn hafi
Japanir samþykkt skýrar vinnu-
reglur sem alþjóðlegar umhverfis-
stofnanir álíti að séu til fyrirmynd-
ar.
GLOBE-samtökin segja að opin-
berar stofnanir sem veita útflutn-
ingsgreinum fjárhagsaðstoð grafi
með stefnu sinni undan alþjóðlegum
samþykktum um umhverfisvernd
sem gerðar hafi verið frá lokum
Rio-ráðstefnunnar „með því að fjár-
magna útflutning er byggist á að-
ferðum sem oft eru í ósamræmi við
grundvallaratriði sjálfbærrar þró-
unar“. Hvatt er til þess að tekið
verði á þessum málum á alþjóðaráð-
stefnu SÞ um sjálfbæra þróun sem
hefst í Jóhannesarborg í næstu
viku.
Reglur OECD um þróunaraðstoð gagnrýndar
Vantar tillit til umhverfisverndar
mbl.isFRÉTTIR