Morgunblaðið - 22.10.2002, Blaðsíða 22

22 C ÞRIÐJUDAGUR 22. OKTÓBER 2002 MORGUNBLAÐIÐHeimiliFasteignir
Ingibjörg Þórðardóttir, löggiltur fasteignasali.
Fjöldi kaupenda á skrá - Átt þú réttu eignina?
Óskum eftir öllum gerðum eigna.
Verðmetum samdægurs.
Við Laugardalinn Stórglæsilegt 80
fm verslunar- og þjónustuhúsnæði á tveim-
ur hæðum. Hentar undir ýmisan atvinnu-
rekstur. Bjart og aðgengilegt. Næg bíla-
stæði. Verð 8,5 millj.
Hlíðarsmári Glæsilegt 200 fm at-
vinnuhúsnæði á götuhæð í nýju húsi. Hús-
næðinu er í dag skipt í tvær einingar, 70 og
130 fm rými Leigusamn. í hluta húsnæðis-
ins. Góð aðkoma. Hagst.langtímalán.
Maríubakki
Falleg 79 fm íbúð á 3. hæð í mjög góðu
fjölbýlishúsi. Rúmgóð stofa, 2 svefnherb.
Eikarparket. Þvottahús og geymsla í íbúð.
Vestursvalir. Glæsilegt útsýni. Stutt í skóla
og leikskóla. Áhv. 6,4 millj. Húsbréf o.fl.
Gamli bærinn Falleg og björt 95 fm
íbúð á 3. hæð í nýl. húsi (eina íbúðin í hús-
inu). Stórar og glæsilegar stofur með suð-
ursvölum. Rúmgott svefnherb. Vandaðar
innr. Parket. 20 fm geymsluherb. í kj. fylgir.
Verð 14,2 millj.
Reynimelur
Falleg og talsvert endurnýjuð 2ja - 3ja
herb. 66 fm íbúð í kj. með sérinngangi.
Parket og flísar á gólfum. Fallegur gróinn
garður. Frábær staðstetning, örstutt frá
Háskólanum, og miðborginni.
Deildarás - einbýli Sérlega fallegt
131 fm tvílyft timbur-einbýlishús auk 39 fm
bílskúrs. Stórar stofur, 4 svefnherb. Húsið
er töluvert endurnýjað og í ágætu standi.
Stór og falleg ræktuð lóð. Útsýni yfir Elliða-
árdalinn. Góð lán, hagst. greiðslubyrði.
Verð 17,2 millj.
Aflagrandi Fallegt 165 fm tvílyft rað-
hús auk rislofts. Saml. stofur, gott eldhús,
3 svefnherbergi (mögul. á 4). Flísalagt bað-
herb., gestasnyrting og þvottaherb. Góðar
innréttingar. Parket. Innbyggður bílskúr.
Skipti mögul. á minni eign.
Móabarð - Hafnarf. Mjög gott og
mikið endurnýjað 123 fm einlyft einbýlishús
ásamt 23 fm bílskúr. 3 svefnherbergi. Rúm-
gott eldh. með nýl. innr. Fallegur gróinn
garður. Fallegt útsýni. Áhv. húsbréf 7 millj.
Verð 17,2 millj.
Framnesvegur
Skemmtilegt 120 fm tvílyft einbýlishús við
Vesturbæjarskólann. Góð stofa, 3 svefn-
herbergi. Sérbílastæði. Húsið er allt endur-
nýjað. Áhv. 4,7 millj. húsbréf. Verð tilboð.
Þrastarlundur Fallegt og vandað 144
fm einlyft einbýlishús auk 60 fm bílskúrs.
Stórar saml. stofur, þrjú svefnherbergi
(mögul. á 4). Fallegur gróinn garður. Verð
21, 5 millj.
Mosarimi Skemmtileg og vel skipu-
lögð 107 fm íbúð á 2. hæð með sérinn-
gangi í litlu fjölbýlishúsi. Stór stofa, 3 - 4
svefnherbergi. Stórar suðursvalir. Stutt í
skóla og alla þjónustu. Laus fljótlega.
Skólavörðustígur Vorum að fá í
sölu mjög skemmtilegt og nýlega endurnýj-
að 125 fm húsnæði á götuhæð sem skipt-
ist í verslunarhúsnæði og íbúð með sérinn-
gangi. Arinn, flísar á gólfum. Verslunarleyfi
fyrir hendi. Verð 14,0 millj.
Strandgata Hafnarf.
Falleg 113 fm neðri sérhæð í þríbýhúsi.
Stór stofa, borðstofa og þrjú svefnherbergi.
Eldhús með innréttingu frá 6. áratugnum.
Suðursvalir. Útsýni yfir höfnina. Hús tals-
vert endurnýjað. Áhv. 6,5 millj. húsbréf.
Verð 13,2 millj.
Álfheimar - tvær
íbúðir Nýinnréttað 215 fm þrílyft
raðhús á þessum vinsæla stað. 5 her-
bergja íbúð á mið- og efri hæð. 3ja
herb. séríbúð í kjallara. Áhv. 12 millj.
Húsbr. o.fl., afb. 72 þús. á mán. Sann-
gjarnt verði.
Lágholtsvegur
Mjög skemmtileg 104 fm neðri sérhæð
og hluti í kj. í tvíbýlishúsi á þessum
góða stað í Vesturbænum. Á hæðinni
er góð stofa með suðurverönd, eldhús,
tvö svefnherbergi og baðherbergi. Í
kjallara er sjónvarpsherbergi, rúmgott
svefnherb. þvottahús og geymsla.
Áhv. 8,5 millj. Húsbréf o.fl. Verð 15,5
millj.
Hjálmholt - sérhæð
Glæsileg 144 fm efri sérhæð í tvíbýlis-
húsi á þessum eftirsótta stað. Stórar
stofur, 3 svefnherb. Þvottahús í íbúð.
Vandaðar innréttingar. Parket og flísar
á gólfum. Tvennar stórar svalir. 29 fm
bílskúr. Verð 21,5 millj. Eign í sér-
flokki.
SUÐURGATA 7, 101 REYKJAVÍK, • www.hibyli.is • hibyli@hibyli.is
ÞAÐ er útbreidd skoðun utanNorðurlandanna að hús-næðiskerfi þeirra allra ogstefnumótun stjórnvalda í
húsnæðismálum sé mjög svipuð. Allt
séu þetta dæmigerð norður-evrópsk
velferðarríki, sem hafi tryggt jafnan
og öruggan aðgang þegnanna að
vönduðu og vel hönnuðu húsnæði
fyrir sanngjarnt verð.
Raunveruleikinn er mun grárri en
þetta og það sem kemur mörgum á
óvart er sú staðreynd að í raunninni
er mjög mikill munur á húsnæð-
isstefnu Norðurlandaþjóðanna
fimm. Hin almennu velferðarkerfi,
sem tengjast hlutum eins og
mennta- heilbrigðis- og atvinnu-
málum, eru einnig talsvert ólík, en
þó mun minna en á við um húsnæð-
iskerfi þessara landa.
Meginlínurnar
Vissar meginmarkalínur er þó
auðvelt að finna, milli annars vegar
Danmerkur og Svíþjóðar og hins
vegar Íslands, Noregs og Finnlands.
Dönsku og sænsku húsnæðiskerfin
einkennast til að mynda af mun
hærra hlutfalli félagslegs húsnæðis
en er til staðar hjá hinum þjóðunum
þremur.
Í Danmörku og Svíþjóð er hlutur
félagslegs leiguhúsnæðis um 20%
alls húsnæðis, að mestu byggt upp á
tímum „kratísku“ velferðarbylgj-
unnar 1945–1975. Dönsku og
sænsku félagsíbúðakerfin hafa verið
það stór í sniðum að aðgangur að
slíkum íbúðum er í þessum löndum
öllum heimill, án tekjumarka eða
annarra inngönguskilyrða.
Hin þrjú löndin, ekki síst við Ís-
lendingar, miða hins vegar aðgengi
að félagslegu húsnæði við þjóð-
félagshópa sem oft er lýst sem „hin-
um verst settu“. Um þetta kann þó
munurinn að vera að minnka á seinni
árum.
Þannig byggja Danir og Svíar
fremur lítið af félagslegu leigu-
húsnæði í seinni tíð, jafnframt því að
í vaxandi mæli eru það eingöngu lág-
tekjuhópar sem eru tilbúnir að gera
sér þetta húsnæði að góðu, þar sem
oft er um að ræða staðlaðar og ein-
hæfar húsnæðisgerðir.
Bæði í Noregi og á Íslandi eru
hins vegar uppi virkar aðgerðir af
hálfu stjórnvalda til þess að auka
hlut félagslegs leiguhúsnæðis og
gera það þar með að valkosti fyrir
stærri þjóðfélagshópa en hingað til.
Þótt Finnland sé það Norður-
landanna sem er bæði menning-
arlega og landfræðilega fjarlægast
Íslandi, hafa Finnar rekið húsnæð-
isstefnu sem ekki er ósvipuð því sem
hér þekkist, t.d. hvað snertir til-
tölulega mikla einkaeign, sem, eins
og hérlendis, nær einnig til íbúða í
fjölbýlishúsum.
Húsnæðisstaðan á Íslandi er þó
mun betri en þekkist í Finnlandi, en
Ísland býr að öllum líkindum við
mest fermetrarými á mann á Norð-
urlöndum. Í þessu efni hafa Finnar
lengst af rekið lestina, þótt vaxandi
velmegun Finna á allra síðustu árum
hafi minnkað þennan mun talsvert.
Þau lönd á Norðurlöndum sem
mynda skýrustu húsnæðispólitísku
andstæðurnar eru svo annars vegar
Svíþjóð og hins vegar Ísland. Við lok
síðari heimsstyrjaldarinnar voru
þessar tvær þjóðir – ásamt Sviss –
þær efnahagslega best stæðu í Evr-
ópu.
Svíar hófust 1946 handa við upp-
byggingu öflugs, en að sama skapi
miðstýrðs og á stundum þunglama-
legs húsnæðiskerfis. Árangur
þeirra, 20–25 árum síðar, var óum-
deilanlega einhver sá besti á byggðu
bóli; fáar þjóðir hafa komust eins ná-
lægt því að ná að uppfylla draum-
sýnina að húsnæði sé félagsleg rétt-
indi allra þjóðfélagsþegna.
Íslendingar fóru á hinn bóginn allt
aðra leið, sem á vissan hátt var „eng-
in“ leið því að aðgerðir í húsnæðis-
málum af hálfu ríkisins voru lengi
vel í algeru lágmarki hér á landi.
Eigi að síður voru íbúðabyggingar
geysimiklar á Íslandi, því raunar var
hlutfallslega meira byggt af íbúðar-
húsnæði hérlendis en nokkurs stað-
ar á hinum Norðurlöndunum. Ein-
kennandi hér á landi var það hve
margir stóðu að meira eða minna
leyti sjálfir að byggingu eigin hús-
næðis og því hve hátt hlutfall þeirra
er búa í eigin húsnæði varð hér á
landi.
Margvíslegir
norrænir lærdómar
Þrátt fyrir talsverða sérstöðu okk-
ar Íslendinga í húsnæðismálum hef-
ur okkur þó – einkum í seinni tíð –
tekist að læra eitt og annað af hinum
Norðurlöndunum.
Upprunalega hugmyndin um
verkamannabústaðina, eins og hún
var lögð fram um 1930 – svo og heiti
eins og „Byggingarfélag verka-
manna“ – var t.d. mjög keimlík því
sem þá var að þróast í Danmörku
sem byrjun þarlends félagsíbúða-
geira, þó svo að með tímanum yrðu
þessi tvö kerfi gerólík.
Nokkrum áratugum seinna var
svo farið út í það hér heima að stofna
svokölluð húsnæðissamvinnufélög,
sem eiga sér langa sögu í Skandinav-
íu. Íslensku húsnæðissamvinnu-
félögin leituðu mest í smiðju sænsku
HSB-hreyfingarinnar, sem Norð-
menn höfðu þegar á fjórða áratug
20. aldar notað sem helstu fyr-
irmynd sinna húsnæðissamvinnu-
félaga.
Íslensku húsnæðissamvinnu-
félögin hafa hins vegar frá byrjun
starfað eftir löggjöf sem er mjög ólík
hinni sænsku og þróun hreyfing-
arinnar hefur því hér á landi orðið
talsvert önnur en í Svíþjóð. Sama
gildir um hina öflugu norsku hreyf-
ingu, þó að margt væri í upphafi sótt
til hinna sænsku frumkvöðla. Fyrir
um 10 árum settu einnig Finnar lög
um búseturéttarfélög, sem þrátt fyr-
ir nafnið starfa talsvert öðruvísi en
félög með sama nafni í Svíþjóð, Nor-
egi og á Íslandi.
Dæmi um húsnæðispólitíska yf-
irfærslu norrænna hugmynda til Ís-
lands eru reyndar ekki svo fá ef að
er gáð. Húsnæðismálastofnun rík-
isins dró t.a.m. lengi nokkurn dám af
ýmsu hjá norska Húsnæðisbank-
anum (den Norske Stats Husbank)
og Íbúðalánasjóður dagsins í dag á
sér vissa sameiginlega drætti með
Húsnæðissjóði ríkisins (Statens
Bostadsfond/Valtion asuntorahasto)
í Finnlandi.
Húsaleigubótakerfið, sem komið
var á hérlendis á síðasta áratug,
byggist á víðtækri reynslu frá hinum
Norðurlöndunum og síðast en ekki
síst skal nefna húsbréfakerfið, öfl-
ugasta lánakerfi Íslendinga fyrr og
síðar, sem að stofni til byggist á hinu
danska „realkredit“ lánakerfi.
Ólík húsnæðisstefna
Norðurlandanna
Frá Stokkhólmi. Sænsku og dönsku húsnæðiskerfin einkennast af mun hærra
hlutfalli félagslegs húsnæðis en er til staðar hjá hinum þjóðunum þremur.
Stockholm Information/R. Ryan
Húsnæðiskerfi
Jón Rúnar Sveinsson
félagsfræðing, Borgarfræðasetri
jonrunar@hi.is
RÓSIR setja tals-
verðan svip á líf
og heimili okkar.
Það fer ekki á
milli mála að
manni sem gefur
konu stóran vönd
af rauðum rósum
er meinlítið til
hennar, svo ekki
sé meira sagt.
Rósin er álitin
elsta garðblóm í
heimi og hún er
venjulega ræktuð vegna fegurðar og
ilms. Úr henni er búið til alls konar
fínirí. T.d. rósavatn og rósate. Rósa-
vín er hins vegar ekki unnið úr rós-
um.
Rósir er einstaklega vinsælar í
alls kyns skreytingar t.d. á glugga-
tjöldum, veggfóðri og sem mynstur
á alls konar skrautmuni. Rósin er
því í einhverju formi nánast heim-
ilisföst á nær hverju heimili á land-
inu ef vel er að gáð. Við kaupum rós-
ir í blómabúðum allan ársins hring
og þær eru sígildar til þess að koma
með í afmælis- eða matarboð, svo
eitthvað sé nefnt. Loks má ekki
gleyma því að rósin er afar fyrirferð-
armikil í bókmenntum og tónlist.
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Rósin rjóð.
Rósin — drottning
blómanna
Síðumúla 24 • Sími 568 0606
Heimaskrifstofa
166.000,-
Alltaf á þriðjudögum