Morgunblaðið - 11.12.2002, Blaðsíða 40
40 MIÐVIKUDAGUR 11. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík Sími 569 1100
Símbréf 569 1329 Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
GAGNRÝNI á málstað þeirra sem
stöðva vilja áform um virkjun við
Kárahnjúka hefur m.a. beinst að því
að ekki sé bent á hvað atvinnulausir
eigi að gera í staðinn fyrir að reisa
virkjanir. Gagnrýnendur vilja margir
meina að andstæðingar virkjana séu
rómantískir kjánar sem hafi ekkert
vit á gangi mála innan viðskipta- og
hagkerfis landsins og láti stýrast af
tilfinningum til lands sem þau hafi
aldrei séð.
Mögulega er undirritaður einn af
þeim. En þegar ég horfi á landsmálin
úr mínu horni fer ég að hugsa um
ástæður þess að atvinnuleysi er að
aukast núna. Er það ekki rétt að á
grundvelli kvótakerfisins hafi skap-
ast möguleikar til að fjársterkari að-
ilar en gengur og gerist hafi getað
selt hluta af lífsviðurværi almennings
úr byggðum eins og Reyðarfirði? Er
þá ekki líka rétt hjá mér að hluti af
þessum fjársterku aðilum séu jafn-
framt hluti af þeim einstaklingum
sem komu kvótakerfinu á koppinn?
Ef það er rétt þá verður vinnan við
uppbyggingu álvers aldrei annað en
plástur á reiði þeirra sem voru skilin
eftir atvinnulaus þegar lifibrauðið
var selt úr þeirra byggð. Verkamað-
ur sem er tvítugur í dag verður ekk-
ert minna atvinnulaus tuttugu og
þriggja ára þegar búið er að reisa ál-
ver. Verða þá ekki einhverjir tugir
ráðnir áfram til að vinna við viðhald
og rekstur meðan hundruðum verður
sagt upp aftur? Efnahagsástandið
kemur ekki til með að kippa sjálfu
sér í liðinn þegar efnahagskerfið
leyfir fjársterkum aðilum að vaða
uppi og „skammta sjálfum sér laun“
eins og landbúnaðarráðherra orðaði
það einhverntímann og „safna auð
með augun rauð“ svo vitnað sé í Hall-
dór Laxness. Að halda því fram að
nóg sé að plástra yfir óréttlæti innan
efnahagskerfisins með virkjanaáætl-
un til örfárra ára er móðgun við þá
atvinnulausu auk þeirra árása á nátt-
úru landsins sem fjallað hefur verið
um í þessu blaði áður og annarsstað-
ar.
Ég trúi því að ríkisstjórnin verði
að brjóta odd af siðferðilegu oflæti
sínu og skammast til að hafa í frammi
ráðstafanir til að upplýsa og leiðrétta
raunverulegar ástæður þess að at-
vinnuleysi grasserar í áður blómleg-
um útvegsbyggðum. Hið heilaga
frelsi til að græða peninga snýr út úr
merkingu sinni þegar frelsi fárra
bindur hendur margra.
SIGURÐUR HARÐARSON,
Barónsstíg 57, 101 Reykjavík.
Virkjun og atvinnuleysi
Frá Sigurði Harðarsyni:
SJÚKRANUDDARAR eru ein af
heilbrigðisstéttum þessa lands.
Þessi endurvakta stétt er tiltölulega
ung að árum, í núverandi samfélagi,
því var í upphafi talið að skjólstæð-
ingar sjúkranuddara þyrftu að
greiða virðisauka af meðferð sinni.
Það var síðan leiðrétt. Eins og allir
vita er virðisauki ekki lagður á
komugjöld í heilbrigðiskerfinu. Enn
virðist þessi draugur þó vera í gangi
og fólki sagt að ef það komi með
læknisvottorð þurfi það ekki að
greiða „vaskinn“. Þetta er sama vill-
an, það er engin virðisaukaskattur af
heimsóknum til sjúkranuddara.
Sjúkranudd er ævafornt meðferð-
arform og meðal þeirra elstu sem
vitað er með vissu að maðurinn hafi
beitt í lækningaskyni. Kennsla í
sjúkranuddi er talin hafa hafist árið
1813 við hið konunglega Central
Institut í Stokkhólmi og þaðan barst
sá vísindalegi grunnur til lækna sem
nútíma sjúkranudd byggir á. Í Evr-
ópu reis upp mikill fjöldi heilbrigðis-
og endurhæfingarstofnana sem
beittu sjúkranuddi í ríkum mæli,
samhliða öðrum meðferðum. Flestar
starfa þær samkvæmt sömu grund-
vallar hugmyndum enn þann dag í
dag. Víða, þar á meðal hér á landi,
datt sjúkranuddið hins vegar niður,
þegar nýjar áherslur komu fram í
merðferðarformi. Upp úr sjúkra-
nuddinu spratt ný stétt sem við
þekkjum sem sjúkraþjálfa. Hin unga
grein, sjúkraþjálfun, varð víðast
samnefnari alls þess nýja sem var að
gerast í endurhæfingu sjúkra á sama
tíma og innlend þekking á möguleik-
um sjúkranuddsins fjaraði út meðal
læknaséttarinnar. Þessi varð raunin
á Íslandi og öðrum Norðurlöndum
nema Finnlandi. Árið 1962 var síð-
asta (sjúkra)nuddaranum gert að
segja sig úr Félagi íslenskra nudd-
kvenna og nafni félagsins breytt í
Félag íslenskra sjúkraþjálfara. Það
er síðan ekki fyrr en með reglugerð
1987 að sjúkranuddarar eru lög-
formlega viðurkenndir sem sjálf-
stæð heilbrigðisstétt á Íslandi.
Í þeim löndum sem nýtt félag
sjúkraþjálfa var stofnað samhliða
sjúkranuddarafélögum þróuðust
báðar þessar stéttir og nutu stuðn-
ings hvor af annarri jafnframt því að
munurinn á venjulegu hressingar-
nuddi og sjúkranuddi skerptist til
mikilla muna. Þar er áratuga hefð
fyrir samvinnu þessara stétta og
sem betur fer er slíkt einnig að
aukast hér á landi, sjúklingum til
hagsbóta. Væri vel ef þessi samvinna
ykist enn, því þá væri enn frekar
tryggt að okkar sameiginlegu mark-
mið, að reyna að hjálpa fólki til betri
heilsu, næðist betur.
Nú virðist vera í tísku að fara í
nudd og er það sannarlega af hinu
góða. Hins vegar þarf fólk að ákveða
hvernig nudd það vill fara í. Margar
stofur auglýsa að þær hafi sjúkra-
nuddara innanborðs sem reynist svo
ekki þegar betur er að gáð. Þar sem
löggiltur sjúkranuddari starfar, á að
hanga uppi á vegg löggildingarpapp-
ír frá heilbrigðisráðuneyti þar sem
segir að viðkomandi hafi löggildingu
í sinni grein. Sjúkranuddarafélag Ís-
lands (SNFÍ) hefur verið að taka á
þessum málum að undanförnu og
biðjum við almenning að vera vak-
andi því það er ekki sama nudd og
sjúkranudd. Sjúkranudd er meðferð-
arform, viðurkennt af heilbrigðisyf-
irvöldum á Íslandi.
BIRNA G. KONRÁÐSDÓTTIR,
formaður SNFÍ.
Sjúkranudd ber ekki
virðisaukaskatt
Frá Birnu G. Konráðsdóttur: