Morgunblaðið - 25.01.2003, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 LAUGARDAGUR 25. JANÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
KVÓTI AUKINN
Árni M. Mathiesen sjávarútvegs-
ráðherra hefur aukið kvóta nokkurra
fisktegunda, þar á meðal ufsa um 8
þúsund tonn. Hafrannsóknastofnun
lagðist gegn auknum ufsakvóta.
Umfangsmikil útboð
Landsvirkjun áformar að bjóða út
verk vegna Kárahnjúkavirkjunar
fyrir samtals 22–24 milljarða króna á
þessu ári. Þar af er gert ráð fyrir
byggingaframkvæmdum fyrir 7–8
milljarða og véla- og rafbúnaði fyrir
15–16 milljarða.
Árangurslítill fundur
Fátt markvert gerðist á viðræðu-
fundi EFTA-ríkjanna og Evrópu-
sambandsins í gær um stækkun Evr-
ópska efnahagssvæðisins. ESB vill
að Ísland greiði hærri upphæð í þró-
unarsjóð sambandsins en nemur út-
flutningsverðmæti landsins til vænt-
anlegra aðildarríkja ESB í
Austur-Evrópu.
Fjöldahandtökur á Spáni
Spænska lögreglan handtók í gær-
morgun 16 manns í aðgerðum gegn
félögum í hryðjuverkasamtökum
Osama bin Ladens, al-Qaeda. Fólkið
var handtekið í Barcelona og bæjum í
nágrenninu. Aznar, forsætisráðherra
Spánar, sagði að fólkið hafi verið að
undirbúa mikla hryðjuverkaárás.
Límtré í Portúgal
Límtrésverksmiðja, sem er að
stærstum hluta í eigu Íslendinga, var
formlega opnuð í bænum Mortagua í
Portúgal í gær. Valgerður Sverr-
isdóttir iðnaðarráðherra opnaði
verksmiðjuna, sem er sú eina sinnar
tegundar í Portúgal. Tækjabúnaður
er að mestu íslenskt hugvit og smíð-
aður í vélsmiðju Bjarna Harðarsonar
á Flúðum.
L a u g a r d a g u r
25.
j a n ú a r ˜ 2 0 0 3
Yf ir l i t
Kynning – Blaðinu í dag fylgir Heilsa,
tímarit um heilbrigði og lífsstíl.
Í dag
Sigmund 8 Þjónusta 37
Erlent 15/16 Messur 38
Akureyri 19/20 Kirkjustarf 38
Suðurnes 20 Myndasögur 40
Árborg 21 Bréf 40
Landið 22 Sport 44/47
Neytendur 22 Dagbók 42/43
Heilsa 23 Leikhús 48
Listir23/25 Fólk 49/53
Viðhorf 26/32 Bíó 50/53
Forustugrein 28 Ljósvakamiðlar 54
Minningar 33/ Veður 55
* * *
RÚRIK Haraldsson
leikari er látinn 77
ára að aldri. Rúrik
fæddist 14. janúar
1926 í Vestmannaeyj-
um. Foreldrar hans
voru Kristjana Ein-
arsdóttir húsmóðir og
Haraldur Sigurðsson
trésmiður á Sandi.
Rúrik lauk gagn-
fræðaprófi frá Gagn-
fræðaskóla Vest-
mannaeyja árið 1945.
Hann stundaði nám
við Leiklistarskóla
Lárusar Pálssonar
1945 til 1946 og nám við Central
School of Dramatic Art and
Speech Training at Albert Hall í
Lundúnum árin 1947 til 1950.
Rúrik var máttarstólpi í íslensku
leiklistarlífi frá 1950 og fram á síð-
ustu ár. Hann var leikari hjá Leik-
félagi Reykjavíkur 1946 til 1947 og
1950 til 1951. Hjá Þjóðleikhúsinu
starfaði hann sem leikari frá árinu
1951 þar til hann fór á eftirlaun.
Lék hann þar í tæplega 150 leik-
ritum. Síðast í leikritinu Sannur
karlmaður árið 1995. Síðasta leik-
ritið sem hann lék í á sviði var
leikritið Fjögur hjörtu
sem sýnt var í Loft-
kastalanum árið 1999.
Rúrik lék auk þess í
fjölmörgum kvik-
myndum, nú síðast í
kvikmyndinni Stella í
framboði. Þá lék hann
í sjónvarpsþáttum og
í útvarpsleikritum.
Rúrik hlaut ýmsar
viðurkenningar á ferli
sínum. Hann hlaut
m.a. menningarverð-
laun Þjóðleikhússins
1960 og 1968 og lista-
mannalaun Menning-
arsjóðs 1960. Þá hlaut hann Silf-
urlampann, verðlaun Félags
íslenskra leikdómara, fyrir aðal-
hlutverkið í leikritinu Gjaldið eftir
Arthur Miller árið 1970. Hann
fékk heiðurslaun listamanna, skv.
ákvörðun Alþingis, frá árinu 2001.
Rúrik kvæntist Önnu Sæbjörns-
dóttur hönnuði, sem lést sumarið
1998. Þau láta eftir sig þrjú upp-
komin börn: Björn ljósmyndara og
flugmann, Harald Stein flugum-
ferðarstjóra og Ragnhildi leik-
konu. Barnabörn Rúriks og Önnu
eru nú sjö.
Andlát
RÚRIK HARALDSSON
KJARTAN Jóhannsson, sendiherra í
Brussel og formaður íslensku samn-
inganefndarinnar í viðræðum EFTA-
ríkjanna og Evrópusambandsins
vegna stækkunar Evrópska efna-
hagssvæðisins, benti á það í gær að
framlagið, sem ESB fer fram á að Ís-
land greiði í þróunar- og uppbygging-
arsjóði sambandsins, sé hærra en út-
flutningsverðmæti landsins til
væntanlegra aðildarríkja ESB í Aust-
ur-Evrópu árið 2001. „Er þetta sann-
gjarnt?“ spurði hann.
Annar samningafundur EFTA og
ESB vegna stækkunar Evrópska
efnahagssvæðisins fór fram í Brussel
í gær. Þar kom meðal annars fram
uppástunga frá ESB um að koma á
sérstökum vinnuhópum ESB og
EFTA-ríkjanna til að ræða samn-
ingsatriði en niðurstaðan varð sú að
það væri ekki tímabært.
Kjartan Jóhannsson segir að í raun
hafi ekki gerst mikið á fundinum enda
ekki við því að búast. „Þetta var fram-
hald umræðunnar á fyrsta fundi, þar
sem menn lögðu fram grundvallar-
sjónarmið sín, en nú fengu þeir tæki-
færi til að fylgja þeim betur eftir og
svara hver öðrum, að minnsta kosti
óbeint.“
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins höfðu Pólland og Eystra-
saltsríkin á fyrsta samningafundi að-
ila talað í þá veru að nauðsynlegt væri
að kanna möguleika á að viðhalda því
tollfrelsi, sem nú viðgengst í viðskipt-
um þeirra og EFTA-ríkjanna. Á
fundinum í gær studdu ríkin hins veg-
ar afstöðu framkvæmdastjórnar ESB
og olli það EFTA-ríkjunum nokkrum
vonbrigðum.
Eins og gert var ráð fyrir lagði
ESB áherslu á að EFTA-ríkin borg-
uðu í þróunar- og uppbyggingarsjóði
sambandsins eins og um aðildarríki
væri að ræða, en Kjartan Jóhannsson
færði á fundinum rök fyrir því að ef
Ísland væri aðildarríki, fengi það
meira greitt úr uppbyggingarsjóðun-
um en það greiddi í þá. Engar nið-
urstöður fengust, en „í hvert skipti
sem menn hittast vonast maður til
þess að eitthvað af því sem sagt er sí-
ist inn hjá gagnaðilanum og þannig sé
unnið í rétta átt“, sagði Kjartan við
Morgunblaðið.
Í máli sínu lagði Kjartan áherslu á
að hugmyndir ESB um stuðningsað-
gerðir við fátækari ríki sambandsins
og uppbyggingu þeirra væru út í hött,
en með þeim væri ESB að þvinga
EFTA-ríkin í ótímabærar aðildarvið-
ræður. Með sama hætti fjallaði hann
um hvernig viðskiptum Íslands við
ríkin væri háttað og hver yrði ávinn-
ingur landsins af stækkuninni. „Ég
lagði áherslu á hvað aðstöðumunur-
inn væri mikill,“ sagði hann og sagðist
í því sambandi hafa sýnt fram á hvað
mikill munur fælist í því að vera land í
næsta nágrenni við markaðinn eða
langt úti í hafi eins og Ísland væri.
Þetta sæist á viðskiptatölum og fjár-
festingatölum og ekki væri við því að
búast að Ísland gæti nokkurn tíma
brúað það bil þannig að landið stæði
jafnfætis ESB í því að njóta hugsan-
legs árangurs af stækkuninni.
„Ég ítrekaði það sem við höfum
margoft sagt áður að það sé ekki nein
von til þess að það verði hreyfing á
þessum samningaviðræðum fyrr en
Evrópusambandið sé komið niður af
háaloftinu,“ sagði hann og vísaði til
þess að útgangspunktur ESB hefði
stefnt málinu í óefni. Það þýddi lítið
fyrir ESB að biðja Íslendinga um til-
lögur á meðan hugmyndir sambands-
ins væru svo langt frá þeim að það
væri ekki viðræðuhæft.
Kjartan segir að í raun hafi engin
viðbrögð verið við máli sínu enda eðli
þessara viðræðna þannig að viðbrögð
kæmu á næsta fundi. Hann væri boð-
aður 6. febrúar en formaður norsku
sendinefndarinnar gerði þann fyrir-
vara að hugsanlega væri hægt að
fresta honum ef ástæða þætti til þess.
Annar samningafundur EFTA og ESB í Brussel í gær
Framlagskrafan hærri
en útflutningsverðmæti
FULLTRÚARÁÐ Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík kemur saman
til fundar á Hótel Sögu eftir hádegi í
dag til að ganga frá skipan fram-
boðslista flokksins í Reykjavíkur-
kjördæmunum tveimur.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins munu niðurstöður próf-
kjörsins standa óbreyttar hvað
helstu sæti varðar. Hins vegar mun
það hafa verið rætt á vettvangi kjör-
nefndar að auka hlut kvenna í suður-
kjördæminu. Samkvæmt niðurröðun
prófkjörsins voru öll efstu sætin þar
skipuð körlum.
Tvær leiðir voru skoðaðar í því
sambandi. Annars vegar að þau Ásta
Möller og Birgir Ármannsson
myndu færast á milli kjördæma og
hins vegar að Sólveig Pétursdóttir
og Guðlaugur Þór Þórðarson færð-
ust á milli kjördæma. Mun niður-
staða kjörnefndar vera sú að lagt
verður til að Sólveig færist í suður-
kjördæmið en Guðlaugur í Reykja-
vík norður. Tillagan verður rædd á
fundi stjórnar kjördæmisráðs Sjálf-
stæðisflokksins í hádeginu áður en
hún verður lögð fyrir fund fulltrúa-
ráðsins.
Fært á milli
kjördæma
Sjálfstæðisflokkurinn
ELDRI manni, sem slasaðist alvar-
lega í hörðum árekstri á Vestur-
landsvegi á fimmtudagskvöldið, er
haldið sofandi í öndunarvél á gjör-
gæsludeild LSH í Fossvogi. Að sögn
sérfræðings á gjörgæsludeildinni
var maðurinn í aðgerð alla aðfara-
nótt föstudagsins og fram eftir degi í
gær.
Bílslysið varð um kl. 20.40 norðan
gatnamóta Úlfarsfellsvegar, þar sem
rauð Ford Focus-bifreið og grá
Mitsubishi Lancer-bifreið lentu sam-
an. Vitni, sem ekki hafa þegar gefið
sig fram, eru vinsamlega beðin um
að hafa samband við lögregluna í
Reykjavík. Sérstaklega er ökumaður
flutningabíls sem átti leið um
skömmu fyrir slysið beðinn að hafa
samband við rannsóknardeild lög-
reglunnar í Reykjavík.
Haldið sofandi
í öndunarvél
♦ ♦ ♦
SUNNA Dögg undi hag sínum vel þegar hún brosti við afa sínum úr kast-
alanum í Húsdýragarðinum þó að frostið biti harkalega í litlar kinnar.
Morgunblaðið/Ómar
Kuldi í kastalanum
á sunnudaginn
„Lifandi landbúnaður“
Ásthildur Skjaldardóttir, bóndi á Bakka á Kjalarnesi,
segir Ásdísi Haraldsdóttur frá hópi kvenna sem vilja
berjast fyrir öflugum, litríkum og lifandi landbúnaði.
Frá Mexíkó til Langaness
Skapti Hallgrímsson heimsótti Björn Ingimarsson,
sveitarstjóra á Þórshöfn, sem bjó um hríð í Mexíkó
en vill miklu heldur njóta friðsældar og ósnortinnar
náttúru Langaness.
Brestir í velferðarkerfinu
Fátækt hefur verið töluvert til umræðu undanfarið.
Hildur Einarsdóttir skoðaði fátæktina frá ýmsum
hliðum og komst að því að hluti landsmanna á ekki
fyrir brýnustu nauðsynjum.
Morgunblaðið/Kristinn