Morgunblaðið - 27.04.2003, Blaðsíða 29

menningur hafi aðgang að upplýs-
ingum sér til gagns og gamans, eins
og segir í samþykkt um safnið.“
Anna segir megináhersluna sem
höfð er til grundvallar við val á
safnkosti Borgarbókasafns Reykja-
víkur vera að bjóða upp á sem
mesta breidd, ekki sé reynt að sér-
hæfa á einu sviði umfram annað.
„Fólk getur líka sjálft komið með
tillögur um innkaup og það eru
mjög margir sem nýta sér það. Yf-
irleitt er farið eftir þeim þar sem
þær eru oftast mjög skynsamlegar.“
Hún segir sífellda aukningu vera í
aðsókn og útlánum. Í fyrra var um
20% aukningu að ræða milli ára og
28% aukningu árið þar áður, og
gestakomur á Borgarbókasafnið í
fyrra voru um 750.000. „Þegar gerð
var könnun fyrir tveimur árum á
því hvort Reykvíkingar hefðu sótt
Borgarbókasafnið á síðustu 12 mán-
uðum, svöruðu um 65% aðspurðra
játandi, sem við erum mjög ánægð
með,“ segir hún.
Barnastarf hefur líka alltaf verið
ríkur þáttur í starfsemi Borgar-
bókasafns Reykjavíkur. „Við erum
með lestrarhvetjandi verkefni, rit-
smiðjur, sögustundir og reynum að
hlúa sérstaklega að börnunum –
þau eru auðvitað upprennandi not-
endur safnsins. Eins þekki ég mörg
dæmi þess að rithöfundar hafi sótt
bókasöfn stíft sem börn og ungling-
ar, þannig að uppeldisgildi þeirra
fyrir verðandi rithöfunda er aug-
ljóslega mikilvægt,“ segir Anna.
Bókmenntavefir Borgarbókasafns,
bokmenntir.is og literature.is, eru
verkefni sem safnið hefur ráðist í til
að leggja sitt af mörkum til að
styðja íslenskar nútímabókmenntir.
Anna bendir á að bókasöfn séu
mikilvæg fyrir nýja Íslendinga og
að Borgarbókasafnið leggi mikla
áherslu á að koma til móts við þá,
enda noti þeir sér þjónustu þess
mikið. „Við getum auðvitað ekki
boðið upp á úrval bóka á mjög
mörgum tungumálum, þó að vissu-
lega séum við með erlendar bækur.
En við bjóðum til dæmis upp á lest-
ur erlendra dagblaða á Netinu, það
er alltaf ein tölva frátekin í hverju
safni bara fyrir það, og eins leggj-
um við áherslu á barnaefni í þessu
samhengi. „Nýbúar“ hafa oft á tíð-
um ekki sama stuðningsnet og þeir
sem eru „síbúar“ – vini og fjöl-
skyldu. Reynsla erlendis, t.d. á
Norðurlöndum, sýnir að bókasöfnin
hafa getað hjálpað þessu fólki mjög
mikið við að átta sig á og láta sér
líða vel í nýja samfélaginu.“
Jákvæðar breytingar
á húsakynnum
Þó nokkrar breytingar hafa verið
gerðar á húsakynnum Borgarbók-
safns Reykjavíkur á undanförnum
árum, en safnið flutti úr Bústaða-
kirkju í Borgarleikhúsið í Kringl-
unni árið 2001 og aðalsafnið úr
gamla húsinu við Þingholtsstræti í
Grófarhús við Tryggvagötu árið
2000. Bókasöfnin í Reykjavík eru
því sex talsins í dag: við Tryggva-
götu, í Gerðubergi, í Kringlunni, í
Grafarvogskirkju, í Sólheimum og í
Hólmaseli. Til stendur að opna nýtt
útibú í Árbænum á næsta ári og
flytja Grafarvogssafnið í Spöngina á
komandi árum. „Það breytir mjög
miklu að komast í góð húsakynni og
það höfum við fundið mjög vel. Fólk
sættir sig ekki lengur við þrengsli
og takmarkaða aðstöðu. Samsetning
á gestum hefur breyst eftir að við
fluttum aðalsafnið hingað í Grófar-
hús, til dæmis sækja karlmenn í
auknum mæli hingað. Eins hefur
lengri afgreiðslutími um helgar
hreinlega laðað að sér nýja mark-
hópa,“ segir Anna.
Ljóst er að vegur Borgarbóka-
safns Reykjavíkur hefur farið vax-
andi á undanförum 80 árum og að
bókasöfn hafa síður en svo misst
gildi sitt í nútímasamfélagi. Borg-
arbókavörður tekur undir það og
bætir við að safnið leitist enn við að
vera í takt við tímann líkt og árið
1923. „Annars er þessi vestræna
bókasafnahefð – að bókasöfn séu
opin almenningi – svolítið sérstök.
Við hugsum kannski sjaldan út í það
því okkur er farið að finnast það
sjálfsagt, en það að fólk geti komið
inn í almenningsbókasafn og fengið
lánað til dæmis bækur og geisla-
diska, sem eru heilmikil verðmæti,
og sé treyst fyrir þeim, er nokkuð
sérstakt. Að mínum dómi styrkir
þetta samfélagskenndina á vissan
hátt og þetta er nokkuð sem er mik-
ilvægt að ekki tapist,“ segir Anna
Torfadóttir borgarbókavörður að
síðustu.
ingamaria@mbl.is
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27. APRÍL 2003 29
3. grein
Tilgangur safnsins er að
efla almenna mentun með því
fyrst og fremst að veita
mönnum kost á að lesa góðar
bækur, svo og á ýmsan hátt
annan eftir því sem ástæður
leyfa. Safnið stendur öllum
opið til notkunar eftir þeim
reglum sem hjer greinir.
6. grein
Rjett til að fá lánsskírteini
án ábyrgðar hefir hver sá,
sem er fullra 16 ára að aldri
og sannar að hann sje búsett-
ur í Reykjavík, nema hann
hafi fyrirgert þeim rjetti.
Allir aðrir verða að fá skrif-
lega ábyrgð manns, er geld-
ur til sveitar í Reykjavík, eða
gefa safninu 10 krónur að
veði fyrir fullum skilum.
Úr 9. grein
Lánskírteini skal sýna í
bókasafninu í hvert sinn, er
bækur skal fá að láni. Gefur
það eigandanum rjett til
tveggja bóka að láni sam-
tímis, en aðeins önnur þeirra
má vera skáldrit.
Úr 10. grein
Enginn fær bækur að láni
nema einu sinni sama dag-
inn.
12. grein
Lánþegi eða ábyrgð-
armaður er að lögum skyld-
ur að bæta safninu að fullu,
ef bók í ábyrgð hans glatast
eða skemmist (að frátöldu
sjálfsögðu sliti). Með skemd-
um telst að draga strik,
merki eða stafi í bækurnar
eða brjóta blöð í þeim. Allar
bækur skulu fluttar frá safn-
inu og til þess í sæmilegum
umbúðum.
Úr reglugerð
fyrir Alþýðu-
bókasafn
Reykjavíkur
frá 1923