Morgunblaðið - 22.08.2003, Blaðsíða 25

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. ÁGÚST 2003 25
HVAÐA verk mannanna lifa og
hver gleymast, hefur oft skotið upp
kollinum í hvíslingum manna á með-
al, og þar er listsköpun sérstaklega
háð alls konar duttlungum tísku,
tækni og þjóðfélagsbreytinga. Cam-
ille Saint Saëns er einn þeirra tón-
skálda, sem hefur orðið fyrir
barðinu á vægðarlausri gagnrýni
fyrir ófrumleika, þó að allir sem til
þekktu vissu að þar fór mikill kunn-
áttu maður, bæði sem orgel og pí-
anóleikari. Tvívegis, 1852 og 1864,
sótti hann um Rómarverðlaunin en
var hafnað í bæði skiptin, og sú tón-
smíðin. Karnival dýranna, sem hann
er frægastur fyrir, er samin til gam-
ans og fyrst flutt af tónskáldinu sem
skemmtiatriði í afmælisveislu. Þrátt
fyrir þetta er hann enn á ferli og
bæði konsertana, kammertónlistina
og óperuna um Samson og Dalílu, er
verið að flytja enn þann dag í dag.
Á tónleikum í Listasafni Sigur-
jóns Ólafssonar voru flutt þrjú verk
eftir Saint-Saëns, fyrst sónata fyrir
klarinett og píanó op. 167, þá Róm-
ansa op. 37. fyrir flautu og píanó og
síðast Tarantella op. 6. Í millum
þessara verka voru fluttar fjórar
umritanir á völsum eftir Shostakov-
itsj, sem teknir eru úr ýmsum tón-
verkum hans. Sigurður og Anna
Guðný fluttu sónötuna eftir Saint-
Saëns mjög fallega, en jaðarþætt-
irnir eru þokkafull tónlist og þá sér-
staklega upphaf 1. kaflans, sem són-
ötunni lýkur á. Þar naut sín sérlega
fallegur og syngjandi klarinettutónn
Sigurðar, í vel mótuðum samleik
Önnu Guðnýjar. Rómansan, sem er
nokkuð laus í formi, er á köflum vel
unnið verk, var fallega flutt af Guð-
rúnu og Önnu Guðnýju, Sama má
segja um Tarantelluna, sem státar
af nokkrum sniðugum tónhugmynd-
um og var skemmtilega flutt af
tríóinu.
Valsarnir eftir Shostakovitsj eru
því miður ekki sérlega merkileg tón-
list, svona einir og sér, enda teknir
úr samhengi verka sem samin eru
fyrir ballettinn Bolt, op. 27, og úr
þremur kvikmyndunum Michurin
op. 78, Ovod op. 97 og Endurkomu
Maxims op 45 en umritanir eftir
Atovm’yan eru teknar úr svítum
sem nefndur Atovm’yan og höfund-
urinn gerðu eftir kvikmyndatónlist,
en Shostakovitsj samdi tónlist við
nærri því 40 kvikmyndir, er var
hans helsta tekjulind. Í kvikmynda-
tónlist er það kvikmyndin og hin
leikræna þróun hennar, sem setur
tónskáldinu skorður, enda eru kvik-
myndatónverk snillingsins allt ann-
arrar gerðar en hann er þekktur
fyrir í stærri verkum sínum og eru
skilin þar sem dagur og nótt.
Hvað um það, þá var flutningur
Önnu Guðnýjar, Guðrúnar og Sig-
urðar borinn uppi af fagmennsku,
bæði hvað varðar samspil, tónmótun
og túlkun í rómantísku verkunum,
sem þó var helst til hófstillt í gam-
anverkunum, þ.e. völsunum, þar
sem vel hefði mátt glettast meira
með tónmálið og einnig, að hafa
hraðann meiri í Tarantellunni, sem
er eins konar „dauðadans“, þess
sem er að dansa úr sér eitur tar-
antellunnar. Dimmt upphaf verksins
eru váleg tíðindin en seinni hlutinn
er trylltur dansinn í kappi við tím-
ann og dauðann.
TÓNLIST
Listasafn Sigurjóns Ólafssonar
Guðrún Birgisdóttir, Sigurður Ingvi
Snorrason og Anna Guðný Guðmunds-
dóttir fluttu verk eftir Saint-Saëns og
Shostakovitsj.
Þriðjudagurinn 19. ágúst 2003.
KAMMERTÓNLEIKAR
Rómantík og
gamansemi
Jón Ásgeirsson
DANIEL Barenboim, hljómsveit-
arstjórinn kunni, er staddur á Spáni
þessa dagana þar sem hann gengst
fyrir námskeiði fyrir unga ísraelska
og arabíska tónlistarmenn í því
skyni að brúa bilið milli þessara
stríðandi fylkinga í Miðaust-
urlöndum.
Námskeiðið fer fram í bænum Pil-
as í Andalúsíu en á myndinni stjórn-
ar Barenboim æfingu fyrir tónleika í
Maestranza-leikhúsinu í Sevilla.
Reuters
Brúarsmiðurinn Barenboim
FURÐULEIKHÚSIÐ hefur verið
endurvakið, en starfsemi leikhússins
hefur legið niðri í tvö ár. Fyrsta
frumsýningin eftir þetta hlé verður
einþáttungur sem byggður er á ævi
hetjunnar og píslarvottsins Jóhönnu
af Örk.
Fyrir rúmu ári frumflutti Ólöf
Sverrisdóttir einleikinn The Fire í
Exeter á Englandi. Einleikurinn var
þá leikinn á ensku og var hluti af
lokaverkefni Ólafar í meistaranámi í
háskólanum í Exeter. Núna hefur
leikritið verið þýtt á íslenska tungu
og heitir Eldurinn. Sýningin hefur
lengst og þróast og er nú stefnt að
íslenskri frumsýningu í Tjarnarbíói
13. september. Ólöf Ingólfsdóttir
dansari annast leikstjórn og hreyf-
ingar á Íslandi en enskur leikstjóri
var Jerri Daboo.
Hingað til hefur leikhúsið einbeitt
sér að barnasýningum og þótt oft
hafi þær einnig höfðað til fullorðinna
þá er Eldurinn fyrsta sýning Furðu-
leikhússins sem er ætluð fullorðn-
um.
Seinna í vetur frumsýnir Furðu-
leikhúsið svo nýtt íslenskt barnaleik-
rit eftir Ólöfu Sverrisdóttir sem heit-
ir Eins og fuglar himinsins. Að sögn
Ólafar er þetta einlægt og hressilegt
leikrit sem fjallar um traust og þá
tilhneigingu okkar allra að van-
treysta lífinu, Guði og okkur sjálfum
og vera með eilífar áhyggjur.
Persónur verksins koma með
ýmsar tillögur til úrbóta enda lífleg-
ar stelpur með skemmtilega sýn á
lífið og tilveruna. Leikstjóri er Ólaf-
ur Guðmundsson. Sýningin er far-
andsýning, ætluð börnum 6–12 ára.
Furðuleikhúsið sýnir á nýjan leik