Morgunblaðið - 22.08.2003, Blaðsíða 38

MINNINGAR
38 FÖSTUDAGUR 22. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Kristján BjörnÞorvaldsson
fæddist í Hafnarfirði
30. maí 1921. Hann
lést á hjúkrunar-
heimilinu Sóltúni í
Reykjavík 11. ágúst
síðastliðinn. Foreldr-
ar hans voru Þorvald-
ur Ásgeir Kristjáns-
son, f. á Hjaltabakka í
A-Hún. 10. október
1900, d. 9. mars 1976,
og Björg Sigvalda-
dóttir, f. í Dæli í Fljót-
um 2. september
1892, d. 1937. Tví-
burasystir Kristjáns er Guðrún.
Önnur systkini Kristjáns eru Óli
Sverrir, f. 3. mars 1923, d. 13. mars
1992, hálfsystir, sammæðra, Björg
Hafsteins, f. 6. ágúst 1928, og hálf-
systir, samfeðra, Arndís, f. 23.
mars 1924, d. 23. janúar 2003.
usta Rún Ingvarsdóttir. Hrafnhild-
ur á son frá fyrra hjónabandi,
Kristján Björn Þórðarson, maki
Nanna Hlíf Ingvadóttir, þau eiga
tvær dætur, Móeiði og Hrafnhildi.
Dóttir Birgis er Hólmfríður, maki
Ómar Sverrisson, þau eiga tvo
syni, Örn og Hilmi. 3) Helga Guð-
lín, f. 1. september 1952, maki
Jeffrey M. Wieland. Börn þeirra
eru Jessica Björg, unnusti Andrew
Smith, Jeffrey Kristján og Mark. 4)
Hans, f. 17. febrúar 1956, maki
Snjólaug Bjarnadóttir. Börn
þeirra eru Snjólaug Tinna og Arn-
ar Steinn. 5) Kristján, f. 17. febr-
úar 1956, maki Ólöf Loftsdóttir.
Dóttir þeirra er Helga. Kristján á
son frá fyrra hjónabandi, Hans
Orra. Sonur Ólafar er Daði Vil-
hjálmsson. 6) Eyjólfur, f. 17. apríl
1961, maki Gunnleif Sandra Lár-
usdóttir. Dóttir þeirra er Guðný.
Dóttir Gunnleifar Söndru er Stef-
anía Agnes Þórisdóttir.
Vinkona Kristjáns síðustu ævi-
árin var Guðfinna Ingvarsdóttir.
Útför Kristjáns fer fram frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Hinn 13. apríl 1946
kvæntist Kristján
Guðnýju Eyjólfsdótt-
ur, f. 27. október
1925, d. 4. ágúst 1992.
Kristján og Guðný
áttu saman sex börn.
Þau eru: 1) Björg, f. 9.
ágúst 1946, maki Ás-
geir Theodórs. Börn
þeirra eru: Kristján
Skúli, maki Birna
Þórðardóttir, þau
eiga tvo syni, Hjalta
og Skúla; Theodór,
maki Geirlaug Magn-
úsdóttir, þau eiga
tvær dætur, Guðlínu og Arn-
björgu; Helga Guðný, hún á einn
son, Theodór Arnar; og Ásgeir
Börkur. 2) Hrafnhildur, f. 17. apríl
1948, maki Birgir Einarsson. Börn
þeirra eru: Börkur Hrafn, hann á
einn son, Börk Þór, og Daði, unn-
Mig langar að minnast föður míns
með fáeinum orðum.
Flestir vita að hann var mér meira
en faðir því við unnum saman í um 15
ár í fyrirtækinu Kr. Þorvaldsson &
Co. Fyrirtæki sem hann stofnaði 1954
og rak allt til ársins 1997 eða í 43 ár.
Pabbi var okkur systkinunum
traustur faðir. Vinnan var hans ær og
kýr. Því fór ekki mikið fyrir hans hlut
í uppeldinu enda sá mamma að mestu
leyti um það. Faðir minn fylgdist þó
alla sína tíð mjög vel með því sem við
vorum að sýsla. Skipti engu máli
hvort við vorum erlendis eða heima á
Íslandi. Hann var traustur bakhjarl
en fór varlega í allar ákvarðanir hvað
okkur systkinin varðaði.
Þegar litið er yfir æviferil manns
sem byrjar sitt líf við erfiðar aðstæður
hjá einstæðri móður og vinnur sig upp
í það að vera virtur athafnamaður í
viðskiptalífinu þá er margs að minn-
ast.
Pabbi var vinur vina sinna og ef
hann átti þess kost þá rétti hann
hjálparhönd þeim sem minna máttu
sín. Það var drjúgur hópur útigangs-
manna sem heimsótti okkur á Grett-
isgötuna í von um stuðning. Sjaldnast
fóru þeir út með aur í vasanum. Frek-
ar fóru þeir uppáklæddir í flottum
jakkafötum af föður mínum. Eftirfar-
andi saga lýsir hjarta manns sem
þrátt fyrir ofurlítið snobbað yfirborð
hugsaði um lítilmagnann: Þegar for-
eldrar mínir fluttu úr Sigluvoginum í
Efstaleiti þá var ýmislegt sem varð að
gefa eða henda. Ég hafði séð forláta
kasmírullarfrakka inni í skáp sem fað-
ir minn var hættur að nota. Pabbi
sagði sem svo að ég gæti fengið hann
þegar þau flyttu. Einhvern veginn
gleymdi ég að rukka hann um frakk-
ann og liðu einhverjir mánuðir. Svo
einn kaldan haustmánuð kemur einn
af fastagestum föður míns í heimsókn
niður í fyrirtæki. Ég veitti honum
ekkert sérstaka eftirtekt fyrr en hann
gekk út frá föður mínum klæddur í
„ný“ jakkaföt og kasmírullarfrakkann
„minn“. Svona var faðir minn, ávallt
tilbúinn að rétta hjálparhönd þegar
hann gat. Af þessu lærði ég og sá aldr-
ei eftir þessum forláta frakka.
Faðir minn og ég störfuðum vel
saman og á milli okkar ríkti gagn-
kvæmt traust. Við vorum ekki alltaf
sammála en bárum gæfu til þess að
leysa öll mál áður en þau urðu að
vandamálum. Hann kenndi mér ým-
islegt þótt mér hafi á stundum þótt
hann helst til íhaldssamur. Pabbi var
sjálfstæðismaður fram í fingurgóma.
Faðir minn var vissulega feginn
hvíldinni eftir nokkra sjúkralegu. Síð-
ustu ár höfðu verið honum erfið.
Pabbi var ekki trúaður en í víðri
merkingu þess orðs trúði hann stað-
fastlega á hið góða í manninum og
sýndi það oft í sínum daglegu störfum.
Minningin um traustan föður og
góðan vin mun lifa áfram.
Bræður, systur, Guðfinna og aðrir
aðstandendur: Megi guð, í hverri
mynd sem hann birtist ykkur, styrkja
ykkur í þeirri sorg er nú skekur hug
og hjarta.
Hans Kristjánsson.
Kveðja til tengdaföður, góðs vinar.
Að lokum eftir langan, þungan dag,
er leið þín öll. Þú sezt á stein við veginn,
og horfir skyggnum augum yfir sviðið
eitt andartak.
Og þú munt minnast þess,
að eitt sinn, eitt sinn, endur fyrir löngu
lagðir þú upp frá þessum sama stað.
(Steinn Steinarr.)
Nú er hann allur, tengdafaðir minn
Kristján. Það er svolítið sérkennilegt
að vera mæddur af sorg, óvenju
þungri, en samt finna þetta stolt undir
niðri, sterkara en sorgin. Ég er stolt-
ur yfir að hafa þekkt og verið í návist
hans. Fyrstu kynni okkar Kristjáns,
fyrir tæpum fjörutíu árum, voru mér
óttablandin. Ég stóð þarna á tröpp-
unum í Sigluvogi 6, ungur og ör, fullur
af sjálfstrausti og horfði upp til hans
er hann kom til dyra. Ég var að spyrja
eftir dóttur hans, Björgu. Ég leit upp
til hans þá og frá þeim degi. Forlögin
voru mér hliðholl því ég fékk ekki að-
eins dóttur hans, heldur einnig að
kynnast honum betur, sem tengda-
föður, leiðbeinanda, andstæðingi í
stjórnmálum, mannvini, áhugasömum
manni um lífið, tilveruna og velferð
fólks. Hann unni listum, einkum mál-
aralist og tónlist. Þá var hann líka
mikill aðdáandi glæsilegra bíla. Hann
var alltaf reiðubúinn að ræða dægur-
málin sem hæst bar á hverjum tíma.
Við urðum vinir. Hann tók mér vel frá
fyrstu stundu og oftast tók hann mál-
stað minn þegar eitthvað bjátaði á.
Eins og ég leit upp til hans í lifanda
lífi, lýt ég nú höfði í virðingu við góðan
og merkan mann sem hefur verið mér
mikilvæg fyrirmynd í lífinu.
En hvers er raunverulega að minn-
ast? Eftir góða kvöldmáltíð fram-
reidda af Guðnýju tengdamóður
minni heitinni, settumst við oft í stof-
una í Sigluvoginum og ræddum um
daginn og veginn. Tengdaforeldrar
mínir voru samrýnd og sammála um
mörg mál. Það gat verið erfitt að rök-
ræða við þau, ef ég var á öndverðum
meiði við þau.
Oft sátum við Kristján einir og
ræddum málin eftir að þær mæðgur
gengu til hvílu. Þá var tekist á um
pólitískar stefnur og aðgerðir, menn
og málefni. Hann hlustaði vel, en var
fastur fyrir, víðlesinn og minnugur.
Umræður stóðu oft fram á morgun og
aldrei skildum við ósáttir þá eða síðar.
Þessar samverustundir eru mér eins
skýrar í minningunni og þær hafi átt
sér stað í gær.
Hann sagði mér frá æsku sinni,
uppvexti og draumum. Hann sagði
mér frá ástinni sinni og ferðum sínum
til Hafnarfjarðar til fundar við Guð-
nýju sem hann elskaði heitar en lífið
sjálft. Framkoma hans, viðmót og
tjáning gaf sterkt til kynna hversu
hamingjusamur hann var með allt sitt
á heimili þeirra í Sigluvoginum. Þar
var einnig amma Guðlín, og börnin
sex. Draumarnir höfðu ræst.
Ég heyrði sögur af manninum, sem
kenndur var við „greifa“, m.a. vegna
þess hversu vel hann var klæddur
þegar hann var ungur. Að vera vel
klæddur var Kristjáni eðlislægt og án
fyrirhafnar, eins og líkamleg reisn
hans og framkoma öll. Honum leið
best í góðra vina hópi sem jafningja.
Aldrei mátti hann aumt sjá og rétti þá
fram hjálparhönd með lítillæti.
Kristjáni, eins og tengdamóður
minni, var annt um að halda góðu
sambandi við börn sín, tengdabörn og
barnabörn og fékk það endurgoldið í
ríkum mæli í lifanda lífi, elskaður og
dáður af okkur öllum. Sérstaklega var
hann mikill afi, hjartahlýr og gjaf-
mildur.
Ógleymanlegar eru þær mörgu
stundir sem við áttum saman í Cleve-
land, þegar Björg og ég vorum þar við
nám og störf. Ekki settu hann og
Guðný það fyrir sig að koma til okkar
til Ameríku, jafnvel nokkrum sinnum
á ári. Ekki er hægt að lýsa með orð-
um, hversu mikilvægt þetta var fyrir
okkur öll, en þó sérstaklega börn okk-
ar, sem áttu athygli afa og ömmu
óskipta í þessum heimsóknum. Þá var
líka farið í ferðir og ýmislegt gert sem
aldrei fyrr. Á friðsælum kvöldum sát-
um við Kristján oft og ræddum saman
við undirspil krybbnanna (crickets).
Honum var annt um að draumar okk-
ar rættust.
Árið 1992 urðu sársaukafull
straumhvörf í lífi hans við fráfall
tengdamóður minnar, eiginkonu hans
og æskuástar, Guðnýjar Eyjólfsdótt-
ur. Hann varð aldrei samur eftir það
áfall. En Kristján hafði sáð vel, ann-
aðist uppskeruna að kostgæfni og
uppskar í samræmi við það síðustu ár-
in. Síðustu tvö árin reyndust honum
samt erfið vegna veikinda, en það sem
létti honum lífið var vinskapur hans
og Guðfinnu Ingvarsdóttur sem hann
mat mikils. Hún reyndist honum ákaf-
lega vel allt til dauðadags. Hún var
góður vinur og aðdáun hennar á hon-
um var augljós og hrífandi.
En lífið tekur enda, það vissi Krist-
ján og var tilbúinn að taka þeim örlög-
um.
Ég kveð, lýt höfði í virðingu við
mann sem var mikill örlagavaldur í lífi
mínu og okkar allra sem honum
kynntust. Hlý er minningin um góðan
tengdaföður og vin. Hún mun aldrei
gleymast meðan lífs ég er. „Að lokum
eftir langan, þungan dag, er leið þín
öll“. Ég þakka samfylgdina, hvíl í
friði.
Leyf mér að hvílast
mér líður svo vel
ljósið það dofnar
nú svefni ég stel.
Samt er svo margt sem þarf að gera
margt sem þarf að sjá.
Leyf mér að leggjast
og hvíldina löngu að fá.
(Eyjólfur Kristjánsson.)
Ásgeir Theodórs.
Með sorg og söknuði minnumst við
bræðurnir, búsettir þessa stundina
beggja vegna Atlantshafsins, afa okk-
ar. Kristján B. Þorvaldsson lést hinn
11. ágúst síðastliðinn. Afi Kristján var
merkur maður og okkur mikil fyrir-
mynd í gegnum árin. Hann var glæsi-
legur og tignarlegur, höfuð fjölskyld-
unnar og á stundum kallaður „Don
Corleone“ (Guðfaðirinn) í gríni á
meðal annarra fjölskyldumeðlima.
Mikill smekkmaður var hann í klæða-
burði, og sóttumst við bræðurnir oft
eftir að fá gömul jakkaföt af honum.
Oft á tíðum voru þetta glæsileg klæð-
skerasaumuð jakkaföt sem hann
hafði sett í plastpoka og geymdi á
skrifstofugólfinu í fyrirtæki sínu á
Grettisgötunni og hugðist gefa vinum
sínum, sem oft á tíðum voru vegalaus-
ir og áttu það til að koma í heimsókn
til að fá sér í nefið. Hann var þannig
ákaflega hlýr og gjafmildur maður.
Þennan hlýleika skynjaði maður
sterkt í fari hans og þótt samveru-
stundum okkar með afa fækkaði á
síðustu árum sýndi hann okkur og lífi
okkar ávallt mikinn áhuga og velvilja.
Það var gott að vera í návist afa.
Orðaskipti voru kannski ekki alltaf
mikil, enda óþörf. „Drengur, farðu nú
út í sjoppu og keyptu „einn lítinn
kók“ og prins póló handa okkur,“ átti
hann til að segja. Þakklátur og
ánægður sat maður, oft í hljóði, með
afa og drakk kók og borðaði prins.
Sömu tilfinningar komu fram hjá
okkur hin síðari ár þegar við nutum
samverustunda með afa, þótt kók og
prins hafi ekki verið á boðstólum.
Afi átti við mikil veikindi að stríða
síðustu ár ævinnar og er þrauta-
göngu hans nú lokið. Við munum sárt
sakna hans.
Kristján Skúli og Theodór.
Það er sárt að kveðja og nú verð ég
að kveðja hann afa minn. Ég kveð
hann þó ekki alveg þar sem hann býr
með mér og þeim sem kynntust hon-
um. Við njótum minninganna um
hann eins og við njótum minninganna
um hana ömmu. Ég á góðar minn-
ingar um hann afa minn og gleðst yfir
því að dætur mínar og Nanna Hlíf
kynntust honum og deila minningun-
um með mér.
Afi var heimsmaður og hafði mik-
inn áhuga á myndlist og þar lærðist
mér margt af honum. Hann átti fal-
legt safn myndverka og það var auð-
velt að gleyma sér við að horfa á
mörg þeirra. Það þarf næmi og til-
finningu til að geta notið og metið fal-
lega hluti og víst er að afi naut mynd-
verkanna sinna og heimilisins. Afa
var fjölskyldan það mikilvægasta,
hann hafði kannski ekki mörg orð um
það en hann fylgdist vel með og hlúði
að henni eins og honum taldi sér
skyldast og það er þannig sem minn-
ingarnar um hann eru hvað hlýjastar
og bestar. Að geta minnst hans og
geta deilt minningunum með fjöl-
skyldunni minni sem er fjölskyldan
hans.
Afi minn, ég kveð þig og ég sakna
þín.
Kristján Björn.
Elsku afi.
Það er með miklum trega sem ég
kveð þig, en ég veit að núna hefur þú
fundið friðinn, þann frið sem þú áttir
skilið. Það er svolítið sérstök tilfinn-
ing að standa frammi fyrir því að þú,
eini afi minn, ert nú farinn. En þó að
sorgin sé mikil þá er ég líka svo glöð
og þakklát fyrir allar þær yndislegu
stundir sem ég átti með þér um æv-
ina.
Ég man það eins og það hefði verið
í gær, þegar ég lítil hnáta með „tíkó“
kom til þín og ömmu og fékk að gista
hjá ykkur og ég fékk að koma öllum
hárspennunum mínum fyrir í hárinu
á þér. Stundum var ekki bara hárið á
þér sem fylltist af spennum heldur
einnig bringuhárin. Seinna þegar ár-
in liðu sóttist ég eftir að komast í
vinnu til þín. Bræður mínir höfðu
báðir unnið hjá þér og auðvitað varð
ég að gera eins. Þó að aldurinn hafi
þá verið farinn að segja til sín hjá þér
dáðist ég alltaf að atorku þinni og
vinnusemi. Ég naut þess að setjast
hjá þér í kaffi og dást að útsýninu frá
Sundaborginni yfir að Esjunni. Það
var yfir þér einhver ró og yfirvegun
sem féll vel að útsýninu. Ég vildi að
ég gæti sagt frá öllu því sem við átt-
um saman á þessum stundum, afi
minn. En það eru dýrmætar minn-
ingar sem ég mun varðveita vel.
Seinna mun ég segja syni mínum frá
„afa langa“ og hversu stórkostlegur
hann var.
Ég er þakklát fyrir þær stundir
sem ég átti með þér síðustu daga þína
hér í þessum heimi. Afi minn – ég
elska þig af öllu hjarta.
Dótturdóttir þín
Helga Guðný.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(Vald. Briem.)
Við systkinin kynntumst Kristjáni
B. Þorvaldssyni fyrir hartnær 11 ár-
um, þegar kærleikar tókust milli
hans og móður okkar, Guðfinnu Ingv-
arsdóttur, sem vörðu allt til dauða-
dags hans.
Við þökkum Kristjáni samfylgdina,
færum móður okkar, börnum Krist-
jáns og öðrum ættingjum hans inni-
legar samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning þessa mikla
heiðursmanns.
Dóra, Ingvar og Pálína Ása.
Í dag er kvaddur Kristján B. Þor-
valdsson, frændi góður og hinn mesti
sómamaður.
Fyrstu kynni mín af Kidda, eins og
hann var oftast kallaður, voru á
Klapparstíg 42, en þar ólst hann upp
hluta af sínum unglingsárum hjá afa
mínum Kristjáni Berndsen, en á
Klapparstígnum bjó einnig mín fjöl-
skylda um nokkurra ára skeið.
Ungur að árum hóf Kiddi störf hjá
Friðrik Bertelsen og co. sem var þá
eitt af stærstu innflutningsfyrirtækj-
um Reykjavíkur.
Þar komu fljótt í ljós hæfileikar
hans í verslunarrekstri og innan tíðar
var hann orðinn hægri hönd Friðriks
Bertelsen.
Kiddi var mörgum góðum kostum
búinn. Hann var með afbrigðum
snyrtilegur og vel klæddur svo af bar.
Var fróður um menn og málefni og
ættfróður. Þá hafði hann ágætan
smekk fyrir myndlist og prýddu
veggi heimilis þeirra hjóna verk
meistaranna.
Útivistarfólk voru þau hjónin og
margar voru farnar skíðaferðirnar í
Kerlingarfjöll.
Árið 1961 var ég ráðinn til starfa
hjá Kr. Þorvaldsson & co. en Kiddi
hafði stofnað fyrirtækið 1954. Þá
kynntist ég Kidda í raun og veru.
Þvílíkur dugnaðarforkur og klár
bisnessmaður sem hann var. Smekk-
legur í innkaupum og naut trausts og
vináttu viðskiptavina sinna. Þetta
voru 12 ógleymanleg og lærdómsrík
ár hjá Kidda, sem var góður húsbóndi
og vinur.
Nokkrar veiðiferðir voru farnar
austur í Landbrot, að Fossi til Davíðs
og Karitasar. Stundum mokveiddum
við. Þá lentum við í svaðilförum á
Mýrdalssandi, sem þá var oft meira
og minna umflotinn vatni.
Kiddi bar þá gæfu að eignast
dásamlega eiginkonu, Guðnýju Eyj-
ólfsdóttur úr Hafnarfirði. Hún stýrði
heimilinu með miklum myndarbrag
enda stórt heimili, 6 börn, og Guðlín
móðir hennar.
Guðný lést 1992 langt fyrir aldur
fram, 66 ára. Lát Guðnýjar var þungt
áfall fyrir Kidda, svo samrýnd sem
þau voru og bar hann varla barr sitt
síðan.
Kæri Kiddi. Að leiðarlokum þökk-
um við bræðurnir í Karfavogi 43 þann
hlýja hug sem þú og Guðný báruð
ávallt til móður okkar.
Innilegar samúðarkveðjur færum
við fjölskyldunni.
Gunnar Hjaltested.
KRISTJÁN BJÖRN
ÞORVALDSSON
 Fleiri minningargreinar
um Kristján B. Þorvaldsson bíða
birtingar og munu birtast í blaðinu
næstu daga.