Morgunblaðið - 30.08.2003, Blaðsíða 12

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
12 LAUGARDAGUR 30. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
INNHERJAR í Íslandsbanka og Ís-
landsbanki eiga mjög svipaðan hlut í
Fjárfestingarfélaginu Straumi og
Landsbanki Íslands og eignarhalds-
félagið Samson sem er innherji í
Landsbankanum.Ef litið er á töflu
yfir 15 stærstu hluthafana í Straumi
sést að fimm af þeim eru meðal
stórra hluthafa í Íslandsbanka. Þess-
ir aðilar eiga samkvæmt hluthafa-
lista frá 27. ágúst 16,32% í Straumi.
Sjóvá-Almennar eru meðal
stærstu hluthafa í Íslandsbanka og
situr framkvæmdastjóri félagsins,
Einar Sveinsson, í bankaráði bank-
ans. Lífeyrissjóður verslunarmanna
er stærsti hluthafinn í Íslandsbanka
og situr Víglundur Þorsteinsson,
stjórnarformaður sjóðsins, í banka-
ráðinu ásamt Guðmundi B. Ólafs-
syni, lögfræðingi VR. Lífeyrissjóð-
urinn Framsýn er einnig stór
hluthafi í Íslandsbanka og situr
Helgi Magnússon, framkvæmda-
stjóri Hörpu-Sjafnar og stjórnar-
maður í Framsýn í bankaráði Ís-
landsbanka. Auk þess er
Lífeyrissjóður sjómanna stór hlut-
hafi í Íslandsbanka líkt og í Straumi.
Ef eign þessara fimm aðila,
16,32%, er lögð saman við eign Ís-
landsbanka í Fjárfestingarfélaginu
Straumi kemur í ljós að um 33,7%
hlut í Straumi er að ræða. Saman-
lagður hlutur Landsbankans og
Samsonar í Straumi er 33,82%.
Hlutabréf í Straumi lækkuðu um
2,2% í Kauphöll Íslands í gær en 127
milljón króna viðskipti voru með
bréf félagsins.
Valdahlut-
föll svipuð í
Straumi

 



 
 







 





   

!
  
    
"#
$ 


%& 
$



  






' 
  (


%&) 

*
 


+#,& 
 

  
+   


















-.*/0

-1*20

1*0/

3*-4

3*-/

3*/5

0*.0

0*25

0*!.

0*41

5*.0

5*4/

-*44

-*11

-*0/

 
PÁLL Gunnar Pálsson, forstjóri
Fjármálaeftirlitsins, vísar gagn-
rýni Runólfs Ólafssonar, fram-
kvæmdastjóra FÍB, alfarið á bug.
En Runólfur sagði í Morgun-
blaðinu í gær að Fjármálaeftirlitið
hefði ekki sinnt eftirliti með bóta-
sjóðum tryggingafélaganna sem
skyldi.
Páll segir að hlutverk Fjármála-
eftirlitsins í eftirliti með iðgjöldum
sé tvíþætt. Annars vegar fylgist
Fjármálaeftirlitið með því að ið-
gjöld séu í samræmi við áhættu í
vátryggingum, þ.e. að iðgjöld séu
nægilega há til að vátrygginga-
félag geti staðið undir skuldbind-
ingum sínum. Hins vegar fylgist
Fjármálaeftirlitið með því að ið-
gjöldin séu sanngjörn í garð vá-
tryggingataka. Líta megi á þetta
sem tvö rauð strik sem vátrygg-
ingafélög verði að virða, en á milli
þessara rauðu strika sé töluvert
svigrúm til iðgjaldaákvarðana,
enda sé Fjármálaeftirlitinu ekki
ætlað að stjórna verðlagi í iðgjöld-
um.
Hingað til hafi Fjármálaeftirlitið
ekki haft forsendur til þess að
grípa til aðgerða vegna þess að ið-
gjöld væru ósanngjörn í garð vá-
tryggingataka, þó að Fjármálaeft-
irlitið hafi í sumum tilvikum verið
þeirrar skoðun-
ar að iðgjöld í
lögboðnum öku-
tækjatrygging-
um væru nær
efri mörkum en
neðri mörkum í
því svigrúmi
sem félög hafa.
Dæmi sé líka
um hið gagn-
stæða, að félag
hafi verið nær
neðri mörkum. Til viðbótar við
þetta aðhald eigi Samkeppnisstofn-
un að fylgjast með því að farið sé
að samkeppnislögum þegar iðgjöld
eru ákveðin innan þessara rauðu
strika.
Reglulegt eftirlit
Páll segir að Fjármálaeftirlitið
sinni eftirliti sínu með reglulegu
eftirliti og upplýsingaöflun, auk
þess sem sérstakar athuganir hafi
verið gerðar á forsendum iðgjalda
og mati á vátryggingaskuld í tilefni
af verulegum hækkunum í tiltekn-
um greinaflokki. Fjármálaeftirlitið
hafi í einstökum tilvikum birt sam-
andregnar upplýsingar um niður-
stöður sínar í þessum efnum. Það
var m.a. gert í kjölfar athugana á
iðgjaldahækkunum í lögboðnum
ökutækjatryggingum á árinu 1999
og 2000.
Ennfremur hafi Fjármálaeftirlit-
ið gert grein fyrir þróun vátrygg-
ingaskuldar og afstöðu sinni til
þessa í ársskýrslum sínum og öðr-
um útgáfum. Þá hafi Fjármála-
eftirlitið reglulega til skoðunar mat
á vátryggingaskuld í veigamiklum
vátryggingagreinum. Þannig
standi nú yfir athuganir á vátrygg-
ingaskuld og iðgjaldagrundvelli í
lögboðnum ökutækjatryggingum.
Á ábyrgð
tryggingafélaganna
Páll segir rétt að taka skýrt
fram að iðgjaldaákvarðanir í vá-
tryggingum séu á ábyrgð viðkom-
andi vátryggingafélaga. Á þeim
hvíli skylda til að taka forsendur
iðgjaldaákvarðana sinna reglulega
til endurskoðunar, til lækkunar
eða hækkunar, í ljósi fenginnar
reynslu. Jafnframt geri Fjármála-
eftirlitið kröfu til þess að hvert vá-
tryggingafélag rökstyðji verulegar
iðgjaldahækkanir fyrir viðskipta-
mönnum eða almenningi, með vís-
an til fyrri reynslu af iðgjöldum og
tjónakostnaði, auk almennrar fjár-
hagsstöðu félaganna. Þetta eigi
sérstaklega við um lögboðnar
tryggingar.
Gagnrýni FÍB vísað á bug
Páll Gunnar
Pálsson
BETUR hefði mátt standa að upp-
lýsingagjöf um viðskipti með hluta-
bréf Skeljungs hf. hinn 30. júní síð-
astliðinn. Þetta er niðurstaða
Kauphallar Íslands, sem hefur haft
þau atriði er snúa að upplýsingagjöf
og verðmyndun með hlutabréf í
Skeljungi þennan dag til athugunar.
Í Kauphallartíðindum Kauphallar-
innar í gær segir að einkum hefði
verið æskilegt að birta upplýsingar
um fyrirhuguð viðskipti og samn-
inga á verðinu 12 áður en utanhall-
arviðskipti á því verði voru tilkynnt í
viðskiptakerfi Kauphallarinnr, á
sama tíma og markaðsverðið var á
bilinu 15,0–15,7.
Í yfirlýsingu Kauphallar Íslands
segir einnig að kauphallaraðilar,
sem voru aðilar að viðskiptum á
verðinu 12, hefðu átt að halda að sér
höndum í viðskiptum með bréf
Skeljungs þar til að fullu var upplýst
um breytt eignarhald félagsins.
Þórður Friðjónsson, forstjóri
Kauphallar Íslands, segir að opin-
berum afskiptum Kauphallarinnar
af þessu máli sé lokið. Sá þáttur
þessa máls er snýr að athugun á inn-
herjaviðskiptum sé hins vegar á
könnu Fjármálaeftirlitsins. Kaup-
höllin taki enga afstöðu til þess þátt-
ar en öll gögn hafi verið afhent Fjár-
málaeftirlitinu.
Að sögn Páls Gunnars Pálssonar,
forstjóra Fjármálaeftirlitsins, er
stofnunin að skoða málið. Hann get-
ur ekki tímasett hvenær niðurstöðu
er að vænta en segir að meðferð
málsins verði hraðað eins og kostur
er.
Mikill munur á verði bréfa
Mánudaginn 30. júní síðastliðinn
urðu mikil viðskipti með hlutabréf
Skeljungs. Eignarhlutur fjárfesting-
arfélagsins Haukþings, sem var í
eigu Eimskips, Sjóvár-Almennra
trygginga og Skeljungs, í Skeljungi
var á þessum degi seldur á genginu
12 til Íslandsbanka, Landsbankans,
Sjóvár-Almennra og Burðaráss, sem
er fjárfestingarfélag Eimskips.
Síðar þennan sama dag, laust fyr-
ir klukkan 16, var tilkynnt um sölu
Shell Petrolium Company Ltd. á
20,69% hlut félagsins í Skeljungi til
Sjóvár-Almennra og Burðaráss á
genginu 12. Stuttu síðar var tilkynnt
að Kaupþing Búnaðarbanki hafi
keypt 7,68% hlut í Skeljungi þennan
sama dag. Söluverð bréfanna í þeim
viðskiptum var á bilinu 15,0–15,7.
Rík upplýsingaskylda
Í yfirlýsingu Kauphallarinnar í
gær segir að samkvæmt lögum um
starfsemi kauphalla og skipulegra
tilboðsmarkaða beri útgefenda verð-
bréfa, sem skráð hafa verið í kaup-
höll, að gera þegar í stað opinberar
allar upplýsingar um öll atriði sem
máli skipta og telja verður að geti
haft áhrif á verð bréfanna. Það
tryggi að fjárfestar njóti jafnræðis
að því er varðar verðmótandi upp-
lýsingar. Segir Kauphöllin að skylda
forsvarsmanna útgefenda skráðra
verðbréfa í þessum efnum sé rík. Í
reglum um upplýsingaskyldu hvað
varðar tímamark upplýsingagjafar,
kemur fram að upplýsingaskylda á
hendur útgefenda geti stofnast áður
en formlegar ákvarðandi eru teknar,
enda sé atburðarásin komin á það
stig að líklegt teljist að hún endi
með formlegri eða bindandi ákvörð-
un.
Orðrétt segir í yfirlýsingu Kaup-
hallar Íslands: „Kauphöllin telur
heppilegra ef staðið hefði verið með
öðrum hætti að upplýsingagjöf um
viðskipti með hlutabréf Skeljungs
hf. hinn 30. júní síðastliðinn. Þannig
verður að telja að betur hefði farið á
því að Skeljungur hf. hefði birt upp-
lýsingar um alla samninga sem voru
um kaup og sölur á hlutabréfum fé-
lagsins á verðinu 12 áður en utan-
kauphallarviðskipti á því verði voru
tilkynnt í viðskiptakerfið. Samnings-
aðilar hefðu einnig getað sammælst
um slíka tilkynningu en í henni hefði
mátt greina frá fyrirvörum í samn-
ingum ef einhverjir voru. Þá hefði
verið mögulegt að gera grein fyrir
innherjatengslum milli félag og
hvaða aðilar færu yfir flöggunar-
mörk með slíkri tilkynningu í upp-
hafi dagsins.“
Um þátt kauphallaraðila segir í
yfirlýsingunni: „Kauphöllin telur
einnig að kauphallaraðilar sem voru
aðilar að viðskiptum með bréf Skelj-
ungs á genginu 12 hefðu átt að halda
að sér höndum, hvort sem er í við-
skiptum fyrir eigin reikning eða fyr-
ir viðskiptavini, þar til breytingar á
eignarhaldi félagsins voru að fullu
upplýstar í fréttaveitu Kauphallar-
innar. Jafn aðgangur fjárfesta að
verðmyndandi upplýsingum er lyk-
ilatriði fyrir vel starfandi markað.
Ef draga má jafnræði í efa dregur
það úr trúverðugleika markaðarins
og skaðar orðspor viðkomandi
markaðsaðila.“
Meginatriði að koma
skilaboðum á framfæri
Þórður Friðjónsson, forstjóri
Kauphallar Íslands, segir að Kaup-
höllin muni ekki koma fram með
nokkrar viðbætur við yfirlýsinguna
frá því í gær, nema eitthvað sérstakt
tilefni gefist til. Meginatriðið í þessu
máli, eins og það snúi að Kauphöll-
inni, sé að koma skilaboðum á fram-
færi til markaðarins um hvernig
hefði átt að standa að upplýsinga-
gjöf í tengslum við umrædd viðskipti
með hlutabréf Skeljungs, til að
tryggja að sambærileg atburðarás
eigi sér ekki stað aftur. Það tryggi
best hagsmuni markaðarins að
Kauphöllin hafi lokið athugun sinni
fljótt.
Hann segir að ætla megi að um-
fjöllun á opinberum vettvangi um
umrædd viðskipti með hlutabréf
Skeljungs hefði verið með allt öðr-
um hætti en varð, ef upplýsingar um
viðskiptin hefðu legið fyrir í upphafi
viðskiptadagsins 30. júní. Það hefði
fremur orðið til að styrkja ímynd
markaðarins.
Í samræmi við það
sem sagt hefur verið
Benedikt Jóhannesson, stjórnar-
formaður Skeljungs, segir að sá
hluti af yfirlýsingu Kauphallar Ís-
lands er snýr að Skeljungi, sé í sam-
ræmi við það sem hann hafi sagt
strax í júlí síðastliðnum. Hann segir
að haft hafi verið samband við Kaup-
höllina áður en viðskiptin fórur
fram. „Eftir á að hyggja hefði verið
skynsamlegra að ég hefði talað við
Þórð Friðjónsson til þess að leita
ráðgjafar um málið,“ segir Bene-
dikt.
Sigurður Einarsson, stjórnarfor-
maður Kaupþings Búnaðarbanka,
sagðist í gær ekkert vilja tjá sig um
yfirlýsingu Kauphallar Íslands.
Viðskipti með hlutabréf Skeljungs mánudaginn 30. júní síðastliðinn
Betur hefði mátt standa að
upplýsingagjöf um viðskiptin
Kauphöll Íslands telur að kauphallar-
aðilar hefðu átt að halda að sér höndum
Morgunblaðið/Árni Torfason
Opinberum afskiptum Kauphallar Íslands af viðskiptum með hlutabréf
Skeljungs 30. júní síðastliðinn lauk með yfirlýsingu.
HAGNAÐUR samstæðu Landssíma
Íslands hf. fyrstu sex mánuði ársins
2003 nam 977 milljónum króna. Á
sama tímabili á síðasta ári var hagn-
aðurinn 1.001 milljón.
Í tilkynningu frá Símanum segir að
helsti munurinn á afkomu félagsins á
milli ára sé sá að fjármagnsliðir fé-
lagsins séu neikvæðir um 36 milljónir
á þessu ári en hafi verið jákvæðir um
178 milljónir í fyrra. Gengismunur á
tímabilinu er jákvæður um 76 millj-
ónir en var jákvæður um 654 milljónir
fyrir sama tímabil í fyrra.
Rekstrartekjur Símans jukust um
123 milljónir króna milli ára en gjöld
drógust saman um 138 milljónir.
Rekstrarhagnaður samstæðunnar
fyrir afskriftir (EBITDA) hefur auk-
ist um 261 milljón. Arðsemi eigin fjár
dróst saman milli ára úr 13,6% í
12,8%.
Eignir samstæðu Símans námu
28,8 milljörðum króna í lok júní á
þessu ári en 31,5 milljörðum á sama
tíma í fyrra. Eigið fé er óbreytt milli
ára, eða um 14,9 milljarðar króna.
Skuldir hafa hins vegar lækkað úr
16,5 milljörðum í 13,9 milljarða.
Í tilkynningu Símans segir að
rekstur félagsins sé í jafnvægi. Mark-
aðsstaða félagsins sé góð þrátt fyrir
að samkeppni á fjarskiptamarkaði
hafi aukist til muna og reikna megi
með að hún haldi áfram að aukast.
Síminn hagnast um
977 milljónir





 
  









  
    
 
 
 


 



  
 
  

   !"
""#$

%%%
!&

 
%!"
#




 

'
(

  

)!)!
)$ !

*)%
"#)!
 
%)!"
)#*
$$
 
%%*
!)


)&"#
)$))

+ (  '
  
 
 
!!%"
,"%
)%,*-
! !
,$#
)!,&-
 !" 
 #$%&%'"
 !  & 



(  ) *+