Morgunblaðið - 30.08.2003, Blaðsíða 21
ÁRBORGARSVÆÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 30. ÁGÚST 2003 21
ÞEIR munu ekki margir í dag sem
verið hafa ferjumenn að atvinnu á
stórfljótum Íslands. Einn er þó slík-
ur í Kelduhverfi norður. Á bygg-
ingartíma Jökulsárbrúar á Fjöllum
1946-7 var það atvinna hans að róa
pramma yfir ána með bygging-
arefni, ferðamenn og hvaðeina sem
flutning þurfti, allt frá títuprjónum
til bílpalla eins og hann orðaði það.
Landi náði hann með bílpallinn.
Fyrir ofan Fossinn, sagði hann og
skilja það þeir sem þekkja Jökulsá.
Haraldur heitir hann, Þórar-
insson í Kvistási, kunnur bílstjóri
og þúsund þjala smiður. Ók vörubíl
á þeim árum þegar þjóðleið úr
Kelduhverfi lá um Reykjaheiði til
Húsavíkur. Hann hefur frá mörgu
skemmtilegu að segja þegar næði
er til slíks. Rak viðgerðaverkstæði
til fjölda ára, allt frá því er Farmal
Cub dráttarvélarnar komu ósam-
ansettar til bænda og fáir áttu
verkfæri til að skrúfa þær saman.
Á tímum Kröfluelda 1975 til 1984
og lengi síðan, var hann fréttaritari
Ríkisútvarpsins og varð þá oft
einna fyrstur til að sjá grunsamlega
reykjarbólstra suður að líta í Gjá-
stykki. Hafði hann þá áhyggjur af
Kröflumönnum. Nýverið gerðu þau
sér tilbreytingu hjónin Haraldur og
Björg Margrét Indriðadóttir kona
hans. Fengu son sinn Indriða Vigni
til að skjótast suður fyrir sjón-
arrönd þeirra og námu staðar í
Kröflu. Þótti þeim nú allt rólegt þar
og ekki ástæða til fyrir þá Keld-
hverfingana að kvíða umbrotum á
næstunni á sprungusveimnum sem
þeir eiga sameiginlegan með Mý-
vetningum og sem lét eiginlega
verr í Kelduhverfi heldur en í Mý-
vatnssveit í umbrotunum sem
kennd eru við Kröflu.
Haraldur hafði orð á því að fyrr-
um þekkti hann annan hvern Mý-
vetning, eftir að hann kynntist
þeim vel, einkum við brúargerðina
fyrrnefndu. Nú eru fáir eftir kunn-
ingjanna frá fyrri tíð, þar í syðra.
Hafa þeir flestir tekið sína síðustu
ferju.
Morgunblaðið/BFH
Hjónin í Kvistási, Björg Margrét Indriðadóttir og Haraldur Þórarinsson.
Ferjumaður litast
um við Kröflu
Mývatnssveit
LANDIÐ
GÖNGUHÓPURINN Doddarnir
frá Vestmannaeyjum fóru menning-
arferð í Skagafjörð upp úr miðjum
ágúst. Aðaltilgangur ferðarinnar var
að klífa Drangey, þessa perlu Skaga-
fjarðar og koma við í Kolkuósi ætt-
aróðali Hartmanns Ásgrímssonar
eins af Doddunum. Kolkuós var til
forna höfn biskupa er sátu á Hólum í
Hjaltadal og ferð þar nú fram forn-
leifauppgröftur erlendra fornleifa-
fræðinga. Þá stendur fyrir dyrum
mikil uppbygging á gömlu húsunum
á Kolkuósi að frumkvæði þeirra aðila
sem reka Vesturfarasetrið á Hofsósi.
Menningarferð Doddanna hófst
með heimsókn í Vesturfarasetrið og
þar fundu menn nöfn ættingja sinna
er flutt höfðu til Ameríku í byrjun
síðustu aldar eða lok þeirrar 19.
Gríðarlegur metnaður hefur verið
lagður í Vesturfarasetrið og sagði
Valgeir á Vatni, forstöðumaður set-
ursins, að tugir þúsunda manna
kæmu í setrið árlega þó svo það væri
ekki beint í alfaraleið hringvegarins.
Góð aðstaða
Ferð göngumanna í Drangey tók
um fjórar klst. og var hópurinn mjög
heppinn með veðrið, sólarlítið og
logn. Góð aðstaða er við eyna og
bönd til að styðja sig við á uppleið-
inni, en þó hún sé kannski ekki mjög
glannaleg vönum mönnum er verra
að vera mjög lofthræddur. Leiðsögn
var fyrir hópinn og var gerður góður
rómur að ferðinni í Drangey.
Með göngumönnum frá Vest-
mannaeyjum var trúlega einn yngsti
aðilinn sem klifið hefur Drangey ef
ekki sá yngsti til fjölda ára sögðu
fararstjórar í ferðinni. Það var Tina
Marie Lenser 20 mánaða gömul sem
fór upp á Drangey í bakpoka á baki
móður sinnar Söru Wurzburg. Sara
naut engrar aðstoðar við að koma
dóttur sinni upp í eyna og fannst
göngumönnum frá Eyjum mikið
koma til um dugnað móðurinnar og
æðruleysi barnsins. Stúlkan unga
lék sér síðan í eynni eins og úti á
róluvelli væri. Á niðurleiðinni var
það sama upp á teningnum, Sara
þáði ekki aðstoð en fór leiðina fum-
laust og örugglega með Tinu Marie á
bakinu sem fyrr.
Morgunblaðið/Sigurgeir
Göngugarpar úr
Eyjum í Drangey
Skagafjörður
20 mánaða gömul stúlka kleif eyna,
ein sú yngsta sem það hefur gert
„ÞESSI aðferð er ódýr og það mein-
laus að engar aukaverkanir koma
fram og svo virkar þetta þannig að
líkaminn örvar sjálfan sig með
þessu. Ég á von á því að ljósmæður
á Selfossi noti þessa aðferð eftir
námskeiðið,“ sagði Guðlaug María
Sigurðardóttir, ljósmóðir og nála-
stungufræðingur, sem ásamt Lilleba
Anckers frá Svíþjóð flutti erindi á
námskeiði um nálastunguaðferð sem
ljósmæður á Heilbrigðisstofnuninni
á Selfossi stóðu fyrir. Allar ljós-
mæður stofnunarinnar sóttu nám-
skeiðið og sagði Guðlaug það mjög
þýðingarmikið því það gerði að
verkum að hægt væri að vera með
gegnumgangandi meðferð á stofn-
uninni þar sem allar ljósmæðurnar
þekktu til meðferðarinnar.
Guðlaug sagði að á námskeiðinu
væri farið yfir aðalatriði meðferð-
arinnar og það sem væri athyglis-
vert varðandi hana. Hún er notuð til
að ná fram slökun og til að með-
höndla ýmsa kvilla tengda með-
göngu og fæðingu. „Þetta er góð
viðbót við það sem við höfum haft.
Það er oft tilhneiging til að nota
sterk lyf við kvillum en þegar þessi
aðferð er tekin inn í ferlið hjá kon-
unni þá minnkar lyfjanotkunin.
Þetta er því ódýrara fyrir deildina
og svo sleppa konurnar við auka-
verkanirnar sem gjarnan fylgja lyfj-
unum,“ sagði Guðlaug María Sig-
urðardóttir, ljósmóðir og nála-
stungufræðingur.
„Þessi viðbót eykur breiddina hjá
okkur hérna á Selfossi. Við viljum
vera framarlega í okkar starfsemi,
bjóða nýjungar og fylgjumst því vel
með. Með þessari góðu mætingu á
námskeiðið getum við boðið öllum
konum þessa meðferð og þannig
þjónað okkar konum betur,“ sagði
Svanborg Egilsdóttir, yfirljósmóðir
á Heilbrigðisstofnuninni á Selfossi.
Hún sagði og að Samtök sunn-
lenskra kvenna og Heilbrigðisstofn-
unin hefðu veitt ljósmæðrunum
styrk til að halda námskeiðið en
ljósmæður stæðu sjálfar straum af
kostnaðinum. „Þetta er sterkur hóp-
ur ljósmæðra hérna hjá okkur. Við
segjum stoltar frá því að við vorum
fyrstar með vatnsbaðið og fæðingu í
vatni og verðum nú fyrstar að bjóða
öllum konum sem til okkar koma
þessa meðferð,“ sagði Svanborg Eg-
ilsdóttir. „Við erum sterkar saman.“
Ljósmæður á Selfossi bjóða nýjungar og fylgjast vel með
Geta boðið konum
nálastungumeðferð
Ljósmynd/Sigurður Jónsson
Frá námskeiðinu í nálastungumeðferð fyrir þungaðar konur. Við enda
borðsins stendur fyrirlesarinn Lilleba Anckers frá Svíþjóð og við borðs-
endann hægra megin er Guðlaug María Sigurðardóttir, ljósmóðir og nála-
stungufræðingur.
Selfoss
BLÓMSTRANDI dagar voru
haldnir í Hveragerði um síðustu
helgi. Formleg dagskrá hófst á
föstudagskvöld með barna- og
unglingaballi í íþróttahúsinu. Þar
skemmtu hljómsveitirnar Á móti
sól og Búdrýgindi gestum og var
mikið fjör hjá unga fólkinu.
Á laugardaginn var svo sett
upp markaðstorg, þar sem m.a.
handverksfólk seldi muni sína.
Skátarnir voru með hoppukastala
og þrautabraut, trúðar voru á
staðnum og skemmtu gestum með
látbragði og töfrabrögðum. Bif-
hjólasamtökin Postularnir komu
og sýndu gestum fáka sína,
Slökkviliðið sýndi hvernig fólk er
klippt út úr mikið skemmdum bíl-
um, bókasafn bæjarins var með
bókamarkað og einnig var boðið
upp á lifandi tónlist, þar sem
Sölvarnir skemmtu. Í nógu var að
snúast hjá bæjarstjórninni og bæj-
arstjóranum, sem sáu um að grilla
pylsur ofan í alla gesti hátíðar-
innar.
Á laugardagskvöldið var tendr-
aður varðeldur í Listigarðinum,
þangað kom mikill fjöldi, sá mesti
sem komið hefur á brekkusöng,
og söng með Eyjólfi Kristjánssyni,
sem stjórnaði brekkusöng í ár.
Það var engu líkt að heyra brekk-
una taka undir Nínu með Eyfa,
sem naut þess að syngja með bæj-
arbúum og öðrum gestum. Þegar
brekkusöng lauk voru hjálp-
arsveitarmenn tilbúnir með flug-
eldasýningu, sem kallaði á mörg
„vááááá“ hjá gestum. Kvöldinu
lauk með dansleik, þar sem hljóm-
sveitin Pass spilaði. Eyjólfur hafði
ekki fengið alveg nóg af að
syngja fyrir Hvergerðinga, því að
hann tók nokkur lög með hljóm-
sveitinni. Að sögn Kidda rót, eins
nefndarmanna undirbúnings-
nefndar, komu í kringum sjö
hundruð manns á dansleikinn, en
þar sem aðgangur var ókeypis
voru engir númeraðir miðar. Frá-
bær helgi í blómabænum þar sem
ekki fór að rigna fyrr en síðasti
flugeldurinn var slokknaður,
þrátt fyrir spár um rigningu.
Flugeldar og brekku-
söngur blómstruðu
Hveragerði
Ljósmynd/Margét Ísaksdóttir
Þrautabraut í anda skátanna vakti mikla
hrifningu krakkanna sem flykktust að.
Trúðastelpan bauð öllum
viðstöddum brjóstsykur.
DR. Jónas Þór Snæbjörnsson
hjá Rannsóknamiðstöð Há-
skóla Íslands í jarðskjálfta-
verkfræði á
Selfossi,
flutti fyrir-
lestur um
jarðskjálfta
og áhrif
þeirra á
mannvirki í
Húsinu á
Eyrarbakka
28. þ.m.
Útskýrði
hann hvernig bylgjuhreyfing
jarðarinnar sem myndast við
jarðskjálfta hefur áhrif á og
veldur titringi og sveiflum í
byggingum.
Þá ræddi hann um hönnun
bygginga með tilliti til jarð-
skjálftaþols þeirra og sýndi á
myndrænan hátt hreyfingar
húsa í jarðskjálfta.
Þótt fyrirlesturinn væri
mjög fræðilegur tókst honum
að koma efninu vel til skila til
fundargesta, þó hinar ýmsu
formúlur hafi varla festst í
minni manna.
Fundarmenn margs vísari
Að loknu kaffihléi svaraði
hann síðan spurningum fundar-
gesta. Mátti þar glöggt heyra
hve jarðskjálftinn mikli árið
2000 var fastur í hug fólksins,
sem flest hafði upplifað þann
viðburð.
Ragnar Sigbjörnsson verk-
fræðingur kom með margar og
góðar útskýringar í þessum
umræðum.
Fundarmenn, sem voru rúm-
lega 40 talsins, komnir víða að,
fóru sannarlega margs vísari af
þessum fundi.
Útskýrði
hegðan og
áhrif jarð-
skjálfta
Eyrarbakki
Dr. Jónas Þór
Snæbjörnsson