Morgunblaðið - 11.09.2003, Blaðsíða 33

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 11. SEPTEMBER 2003 33
fjölskyldur okkar allra kveðja nú
góða frænku og yndislega konu sem
okkur öllum þótti mjög vænt um. Á
þessum tímamótum er gott að
þakka samveruna og fagna þeim
minningum sem lýsa svo skært þeg-
ar horft er til baka. Þær góðu minn-
ingar munu líka varða veginn fram.
Ragnheiður Haraldsdóttir.
Elsku Maja frænka.
Núna ertu komin í fang góðra
vina og hans Finnboga þíns. Mikið
saknaðirðu vinskapar, kærleika og
félags hans, sérstaklega undanfarin
ár, eins og þú hafðir oft á orði við
mig.
Mér er svo margt minnisstætt um
samveru okkar, t.d. frá dögunum
þar sem þú „hjúkkaðir“ mig heima
hjá þér og Finnboga á Ægisíðuni
þegar ég var polli með hettusótt. Þá
var hugsað um mann sem prins.
Þegar ég sneri aftur til Íslands stóð
ekki á því að þú opnaðir heimili ykk-
ar fyrir mér og var ég sem heima
hjá mér. Þú aðstoðaðir mig við að
„ná áttum“ þá og varst mér alltaf
innan handar síðan. Sá tími sem ég
fékk að vera með og hjá þér hefur
alla tíð verið mér dýrmætur.
Ég mun aldrei gleyma hversu já-
kvæð, fórnfús, glaðlynd og gjafmild
þú varst alla tíð. Ég vil kveðja þig
núna, elsku Maja, þar til við hitt-
umst á ný.
Þinn frændi,
Finnbogi Þór.
Kveðja frá hjúkrunarfræði-
deild Háskóla Íslands
Á haustdögum fyrir þrjátíu árum
var grunnmenntun hjúkrunarfræð-
inga færð á háskólastig með stofnun
námsbrautar í hjúkrunarfræði við
Háskóla Íslands. Mikil undirbún-
ingsvinna lá þar að baki í samvinnu
við Alþjóðaheilbrigðismálastofn-
unina og sóttar voru fyrirmyndir til
erlendra háskóla. Ýmsir aðilar sam-
félagsins stóðu að þessari þróun en
þar var María Pétursdóttir í forystu.
Hún var formaður Hjúkrunarfélags
Íslands, skólastjóri Nýja hjúkrunar-
skólans og hafði víðtæka reynslu af
hjúkrun, kennslu- og félagsstörfum.
María kenndi við ýmsa erlenda og
íslenska hjúkrunarskóla. Hún sat í
námsbrautarráði námsbrautar í
hjúkrunarfræði frá upphafi og var
kennslustjóri námsbrautarinnar á
fyrstu árum hennar. Á þeim tíma
var unnið að margvíslegum verkefn-
um við þróun námskrár og kennslu.
Þarna lagði María, ásamt stjórn
námsbrautarinnar, grunninn að
fjögurra ára námi hjúkrunarfræð-
inga á háskólastigi.
Það var heilbrigðisstéttum ljóst á
þessum árum, og ekki síst Maríu, að
bæta þyrfti menntun hjúkrunar-
fræðinga í landinu til að skapa þekk-
ingu í hjúkrun sem byggðist á vís-
indalegum grunni. Slíkur grunnur
væri mikilvægur til að takast á við
flóknari viðfangsefni heilbrigðis-
þjónustunnar. Með því að færa
hjúkrunarmenntun á háskólastig
var stigið stórt skref til eflingar
hjúkrunarmenntun. Ísland var þar
með á undan flestum öðrum löndum
að taka þá ákvörðun og varð fyr-
irmynd annarra þjóða á því sviði.
María vildi veg hjúkrunar sem
mestan og að sérhver nyti bestu
hjúkrunarþjónustu, sem byggðist á
góðri menntun hjúkrunarfræðinga.
Hluta af því að vera hjúkrunarfræð-
ingur taldi María vera fólginn í því
að þekkja vel uppruna sinn og
hvernig hjúkrun hefði þróast í gegn-
um söguna. Ber rit hennar um sögu
hjúkrunar þess vitni. Með hógværð,
glaðlyndi en jafnframt af metnaði og
festu vann hún markvisst að þróun
hjúkrunarmenntunar í landinu sem
reynst hefur hjúkrunarstéttinni og
jafnframt þjóðinni til heilla. Fram-
lag hennar til menntunarmála
hjúkrunarfræðinga var ómetanlegt
brautryðjandastarf.
Við þökkum Maríu áræði, fram-
sýni og þor og vottum ættingjum
hennar samúð.
Eftir yndislegt sumar haustar að.
Nú hefur einnig haustað að í huga
okkar. María, fyrrverandi skóla-
stjórinn okkar og velgjörðarkona,
hefur kvatt þetta líf.
Minningarnar um Maríu streyma
fram og margs er að minnast. Hún
var einstök kona. Við undirritaðar
vorum svo lánsamar að fá tækifæri
til að starfa undir stjórn hennar um
árabil í Nýja hjúkrunarskólanum.
Við komum til starfa við skólann
með mismikla þekkingu og reynslu í
farteskinu, en María hafði óbilandi
trú á okkur öllum og hún var stjórn-
andi sem treysti starfsmönnum sín-
um, veitti þeim frjálsræði, hvatti til
góðra verka, þannig að hver og einn
fékk að njóta sín og þroskast í starfi.
Hlýja hennar og kærleiki náði einn-
ig til fjölskyldna okkar sem hún
sýndi alltaf áhuga og fylgdist grannt
með börnum okkar stíga sín fyrstu
skref í lífinu.
María var eldhugi og hugsjóna-
manneskja, sem hafði sterka fram-
tíðarsýn fyrir hjúkrun, vildi veg
hennar sem mestan og var tilbúin að
fórna því sem þurfti til. Hún lagði á
sig ómælda vinnu til að berjast fyrir
menntunarmálum stéttarinnar, sem
hjúkrunarfræðingar í dag njóta
góðs af. Einnig hafði hún óþrjótandi
áhuga á hjúkrunarsögu og gaf út
bókina „Hjúkrunarsaga“. Henni var
mikið í mun að saga stéttarinnar
væri skráð og hlyti þann sess í hug-
um hjúkrunarfræðinga sem henni
bar. Segja má með sanni að þar hafi
María verið langt á undan sinni
samtíð.
Í samstarfi við Maríu kynntumst
við vel mörgum mannkostum henn-
ar. Hún var mjög hrifnæm og henni
tókst að varðveita barnið í huga sér.
Hnyttin var hún í tilsvörum, fyndin
og skemmtileg, en jafnframt ljúf og
elskuleg og vildi allra götu greiða.
Einlæga trú átti hún líka sem ef-
laust hefur mótast af því uppeldi
sem hún fékk og verið henni styrkur
á lífsleiðinni.
Um áramótin 1989–1990 var Nýi
hjúkrunarskólinn lagður niður og
starfsemi hans flutt annað. Þótt leið-
ir skildi héldum við starfsfólkið und-
ir forystu Maríu áfram að halda
hinn árlega jólafund skólans. Alltaf
var jafngaman að hittast, rifja upp
liðnar ánægjustundir og skapa nýjar
og þar var María hrókur alls fagn-
aðar.
Komið er að kveðjustundu. Minn-
ingar okkar um Maríu eru stór-
brotnar og hlýjar og munu halda
áfram að lifa í huga okkar þótt hún
hafi horfið af sjónarsviðinu. Við
minnumst hennar með djúpri virð-
ingu og þakklæti fyrir allt sem hún
gerði fyrir hjúkrun og fyrir það sem
hún var okkur. Hafi hún þökk fyrir
allt.
Guð blessi minningu Maríu
Pétursdóttur.
Samstarfskonur í
Nýja hjúkrunarskólanum
á árunum 1980–1990.
Kveðja frá
Kvenfélagasambandi Íslands
Við fráfall Maríu Pétursdóttur,
fyrrverandi formanns Kvenfélaga-
sambands Íslands, sendir sam-
bandið ættingjum hennar og vinum
hugheilar samúðarkveðjur.
María var formaður Kvenfélaga-
sambands Íslands á árunum 1979 til
1987 og gegndi því starfi af dugnaði
og skörungsskap, eins og öðru því
sem hún tók sér fyrir hendur um
ævina. María Pétursdóttir var
glæsilegur fulltrúi Kvenfélagasam-
bands Íslands, hvort heldur var hér-
lendis eða erlendis, sökum glæsi-
leika, gáfna og færni. Íslensku
fulltrúarnir sem með henni voru er-
lendis fylgdust stoltir með formanni
sínum á þeim stundum. Hún var
virðulegur og vel metinn formaður
og málsvari sambandsins, stærsta
sambands félaga kvenna á Íslandi.
Með Maríu er genginn stórbrot-
inn persónuleiki og frumkvöðull sem
lengi verður minnst.
Blessuð sé minnning Maríu
Pétursdóttur.
Helga Guðmundsdóttir, forseti
Kvenfélagasambands Íslands,
Kristín Guðmundsdóttir,
framkvæmdastjóri KÍ.
Í marsbyrjun 1968 er ég hóf störf
hjá Hjúkrunarfélagi Íslands var
María Pétursdóttir formaður félags-
ins. Það var mannbætandi að starfa
með henni, hugsjónakonu með sýn
til framtíðar. Hún unni hjúkrunar-
stéttinni og starfinu. Þar var efst í
huga bætt og aukin menntun hjúkr-
unarkvenna.
Minnisstæður er mér morgunninn
þegar Magnús Már Lárusson, þá
háskólarektor, hringdi. Við sátum
hvor á móti annarri á skrifstofunni
okkar í Þingholtsstræti og ég sá
mikinn áhuga, spurn og efa í bjarta
andlitinu hennar.
Erindið var – ef þú/þið viljið koma
hjúkrun inn í Háskóla Íslands er
tækifæri nú. Við munum auglýsa
innan tveggja daga – minnst sjö um-
sóknir þurfa að berast. Svar þurfti
helst að berast sama dag.
Með engan tíma til ákvörðunar
með stjórn og af eðlisávísun fram-
sýnu menntakonunnar sagði María:
„Já“ og Háskóli Íslands auglýsti eft-
ir umsóknum í hjúkrunarnám, þá
innan læknadeildar.
Ég sagði í upphafi örlagavaldur.
Dag einn hringdi hún, þá skólastjóri
Nýja hjúkrunarskólans á Suður-
landsbraut 20. Sagði formanni fé-
lagsins, Sigþrúði Ingimundardóttur,
að nú væri verið að fjarlægja kofa af
næstu lóð við 20 og þar ætti að reisa
stórhýsi, 4–5 hæðir.
Ætti Hjúkrunarfélagið ekki að
gerast aðili að byggingunni? Eign-
ast góða hæð. Útsýnið væri ekki lak-
ara en í Þingholtsstrætinu, bara í
aðra átt, til Esjunnar.
Og við vitum hvernig fór. Við
fluttum inn á Suðurlandsbraut 22
árið 1986.
Félag íslenskra hjúkrunarkvenna
var stofnað árið 1919, árið sem
María fæddist, líklega um það bil
mánuði fyrr. Félag íslenskra hjúkr-
unarfræðinga heitir nú nánast sama
nafni og upphaflega.
María er mér eftirminnilegur og
kær samstarfsmaður og félagi.
Ég minnist sérstaklega einnar
heimsóknar til hennar á Droplaug-
arstaði – við sátum inni í herbergi
hennar og þótt margt væri horfið í
gleymskunnar sjó var hugur hennar
til hjúkrunarsögunnar frjór – hún
nánast endursagði ritið – bætti inn í
hér og þar – breytti þessu, flutti til
kafla – hún vildi endurrita hjúkr-
unarsöguna.
Hjúkrunarstéttin á henni mikið
að þakka. Hún ritaði sögu hjúkr-
unar, jafnframt því að kenna við
Hjúkrunarskóla Íslands, var þá for-
maður félagsins og vann á skrifstof-
unni ásamt umsjón og umhyggju
með veikum manni sínum, Finnboga
frá Gerðum, sem var stórbrotinn
persónuleiki.
Tengd Maríu minni eru nokkur
orð sem Finnbogi sagði eitt sinn á
skrifstofunni í Þingholtsstræti 30 og
hafa greypst í huga minn.
„Sá sem aldrei hefur sáð fræi og
séð upp af því vaxa jurt hefur vart
lifað.“
Í anda þessara orða – sáið og þér
munuð uppskera og í anda okkar
Maríu – Guð blessi íslenska hjúkr-
unarstétt.
María, þakka þér fyrir samfylgd-
ina. Ég veit að þú gengur á guðs
vegum.
Ingibjörg Gunnarsdóttir.
Einn merkasti leiðtogi hjúkrunar
á Íslandi, María Pétursdóttir, er lát-
inn. Henni á heilbrigðisþjónustan
mikið að þakka og stendur þar
fremst framlag hennar og hugur til
menntunar heilbrigðisstétta. Skiln-
ingur hennar á mikilvægi nýrra
áherslna í menntun hjúkrunar-
fræðinga skipaði hana í framvarð-
arsveit þeirra sem unnu að því að
háskólamenntun hjúkrunarfræðinga
varð að veruleika. Með þeim áfanga
varð Ísland að fyrirmynd margra
landa um allan heim, sem síðan þá
hafa unnið að því að ná slíku marki.
Leiðir okkar Maríu lágu saman í
35 ár. Það sem einkenndi hana var
mikill kjarkur og víðsýni, hún horfði
alltaf fram og jafnvel upp. Hún
sýndi okkur sem yngri vorum ótrú-
legt traust og hvatti okkur í þeim
viðfangsefnum sem við tókum okkur
fyrir hendur.
Ég kveð Maríu Pétursdóttur og
þakka henni leiðsögn hennar og vin-
áttu.
Vilborg Ingólfsdóttir.
Maðurinn minn, faðir, tengdafaðir og afi,
SIGURBJÖRN SIGTRYGGSSON
fyrrverandi aðstoðarbankastjóri,
Reynimel 28,
Reykjavík,
sem lést laugardaginn 30. ágúst, verður jarð-
sunginn frá Fossvogskirkju föstudaginn
12. september kl. 13.30.
Ragnheiður Viggósdóttir,
Birna Sigurbjörnsdóttir, Jón Gunnlaugur Jónasson,
Hilmar Sigurbjörnsson,
Marta Jónsdóttir,
Hjalti Jónsson,
Ragnheiður Jónsdóttir,
Davíð Jónsson.
Ástkær eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir, afi
og langafi,
JÓN PÁLMASON,
Ölduslóð 34,
Hafnarfirði,
verður jarðsunginn frá Hafnarfjarðarkirkju
föstudaginn 12. september kl. 13.30.
Sigrún Aðalbjarnardóttir,
Þorgerður Jónsdóttir, Steingrímur Þórðarson,
Viðar Hrafn Steingrímsson, Lena Karen Sveinsdóttir,
Sigrún Steingrímsdóttir, Nikulás Árni Sigfússon,
Hrefna Margrét Viðarsdóttir.
Ástkær fósturmóðir, systir, tengdamóðir og
amma,
JÓHANNA GUÐMUNDSDÓTTIR
frá Hurðarbaki,
Birkivöllum 10,
Selfossi,
verður jarðsungin frá Selfosskirkju laugardag-
inn 13. september kl. 13.30.
Fyrir hönd ættingja og annarra vandamanna,
Matthías Viðar Sæmundsson og Steinunn Ólafsdóttir.
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir, afi og langafi,
GUÐMUNDUR S. BENEDIKTSSON
frá Hömrum í Haukadal,
Hraunbæ 140,
Reykjavík,
sem lést á gjörgæsludeild Landspítala Hring-
braut miðvikudaginn 3. september, verður jarð-
sunginn frá Háteigskirkju föstudaginn 12. sept-
ember kl. 13.30.
Guðrún Lilja Árnadóttir,
Árni H. Jóhannsson, Sigrún Elfa Ingvarsdóttir,
Guðrún S. Guðmundsdóttir, Jónas H. Bragason,
afabörn og langafabarn.
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir og afi,
KRISTJÁN HELGI BENEDIKTSSON
málarameistari,
Norðurbyggð 3,
Akureyri,
verður jarðsunginn frá Akureyrarkirkju föstu-
daginn 12. september kl. 13:30
Ragnheiður Kristjánsdóttir, Pétur Guðjónsson,
Einar Birgir Kristjánsson, Ásdís Sigurvinsdóttir,
Steinlaug Kristjánsdóttir, Helgi Steingrímsson,
Eygló Kristjánsdóttir, Hafsteinn Sigfússon
og barnabörn.