Morgunblaðið - 24.12.2003, Blaðsíða 14
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
14 MIÐVIKUDAGUR 24. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
lagsins hafi gengið fádæma vel og
arðsemi verið góð. Stjórnendur
Pharmaco séu stórhuga og það sé
stefna fyrirtækisins að halda áfram
að vaxa hratt á samheitalyfjamark-
aðinum. Fyrri árangur fyrirtækisins
gefi góð fyrirheit um að það takist.
Páll segir að rekja megi hluta af
hækkun á verði hlutabréfa Pharmaco
til reynslu og styrks félagsins á mörk-
uðum í A-Evrópu, en vaxtarmögu-
leikar á þeim mörkuðum séu umtals-
verðir þar sem efnahagurinn þar hafi
tekið mikinn kipp undanfarin ár. Góð-
ar horfur í Austur-Evrópu hafi leitt til
verulegrar lækkunar á ávöxtunar-
kröfu í myntum þessara landa sem
aftur leiði til þess að framtíðartekju-
streymi Pharmaco frá þessum lönd-
um sé meira virði.
„Greiningardeild Kaupþings Bún-
aðarbanka hefur lengi mælt með sölu
á bréfum Pharmaco en verðmæti fé-
lagsins byggist á bæði áætlunum og
þeim upplýsingum sem liggja fyrir.
Það að virði félagsins er hærra þýðir
að markaðsaðilar hafa hærri vænt-
ingar til félagsins en þær áætlanir
sem greiningardeild leggur til grund-
vallar verðmati sínu,“ segir Páll.
Guðmunda Ósk Krisjánsdóttir, sér-
fræðingur á greiningardeild Lands-
banka Íslands, segir að væntingar til
Pharmaco séu miklar sé tekið mið af
hækkun á hlutabréfum félagsins frá
VERÐ á hlutabréfum Pharmaco er
hærra en verðmat greiningardeilda
bankanna gerir ráð fyrir. Gengi
hlutabréfa félagsins hefur hækkað
um rúmlega 180% frá áramótum, en
hækkunin hefur verið nánast sam-
felld mestallt árið. Í gær námu við-
skipti með Pharmaco um 700 millj-
ónum í Kauphöll Íslands. Lækkaði
gengi þeirra um 0,2% og er nú 41,8.
Það að virði hlutabréfa Pharmaco
er hærra en greiningardeildir bank-
anna gera ráð fyrir þýðir að markaðs-
aðilar hafa meiri væntingar til félags-
ins en greiningardeildirnar. Sér-
fræðingar hjá greiningardeildum
bankanna segja að í núverandi verði
hlutabréfa Pharmaco séu þegar inni-
faldar væntingar um að félagið skili
afkomu á næsta ári sem sé umfram
markmið félagsins. Því sé hætta á að
fjárfestum í Kauphöllinni í London
muni finnast núverandi verð hluta-
bréfa Pharmaco hátt. Fyrri árangur
Pharmaco gefi hins vegar góð fyrir-
heit um að sú stefna fyrirtækisins að
vaxa áfram hratt á samheitalyfja-
markaði muni geta gengið eftir.
Hækkun ekki að ástæðulausu
Páll Ólafsson, sérfræðingur á
greiningardeild Kaupþings Búnaðar-
banka, segir að það sé ekki að ástæðu-
lausu að hlutabréf Pharmaco hafi
hækkað verulega á árinu. Útrás fé-
síðustu áramótum. Sérstaklega séu
bundnar miklar vonir við næstu tvö ár
hjá félaginu en á árunum 2004 og
2005 hyggist Pharmaco markaðssetja
mikið af nýjum lyfjum.
„Ef allt gengur eftir og þeir standa
við markmið sín um að vera með þeim
fyrstu á markað með samheitalyfin
getur þetta skilað félaginu mikilli arð-
semi. Það sem styður einnig við vænt-
ingarnar er að æðstu stjórnendur hjá
Pharmaco hafa verið að kaupa bréf í
félaginu á árinu, þrátt fyrir miklar
hækkanir, og mikil kaup Pharmaco á
eigin bréfum.“
Guðmunda segir að fram til þessa
hafi Pharmaco staðið við eigin áætl-
anir í meginatriðum, sem sé mjög
mikilvægt í ljósi mikils vaxtar, og
dragi það vissulega úr óvissuálagi
fjárfesta. „Langtímamarkmið félags-
ins eru framsækin þar sem áætlanir
næstu árin gera ráð fyrir meiri innri
vexti og framlegð en samheitalyfja-
markaðurinn í heild er talinn munu
skila. Jafnframt gerir félagið ráð fyrir
töluverðum ytri vexti sem hefur
gengið eftir fram til þessa. Til að gera
langa sögu stutta tel ég hins vegar að
ofangreindir þættir séu nú þegar
komnir inn í verð Pharmaco og gott
betur en það,“ segir Guðmunda.
Að sögn Stefáns Brodda Guðjóns-
sonar, sérfræðings á greiningardeild
Íslandsbanka, felur núverandi verð
hlutabréfa Pharmaco í sér að fjárfest-
ar eru fullir bjartsýni um árangur fé-
lagsins á næstu árum. Hann segir að
kaup félagsins sjálfs á eigin bréfum
að undanförnu ýti undir bjartsýni í
þessum efnum.
„Ég tel að í núverandi verði bréfa
Pharmaco séu þegar innifaldar vænt-
ingar um að félagið skili afkomu á
næsta ári sem er umfram markmið
félagsins. Gengi bréfanna er umtals-
vert hærra en síðasta verðmat Grein-
ingar Íslandsbanka. Hins vegar ótt-
ast ég að fjárfestar vanmeti þá óvissu
sem fyrir hendi er og hugsanlega of-
meti afkomu næstu ára.“
Stefán Broddi segir að ef litið sé á
verðlagningu Pharmaco í samanburði
við önnur samheitalyfjafyrirtæki sé
ljóst að félagið sé verðlagt svipað og
vestur-evrópsk og bandarísk fyrir-
tæki. Hins vegar sé Pharmaco mun
dýrara en austur-evrópsk fyrirtæki.
„Hætt er við að fjárfestum í Kaup-
höllinni í London muni finnast núver-
andi verð bréfa Pharmaco hátt og því
nái félagið ekki þeirri hylli sem vænst
er á erlendum markaði. Töluvert vatn
mun þó renna til sjávar áður en kem-
ur að skráningu Pharmaco í London,
fyrstu uppgjör nýs árs munu líta
dagsins ljós, árangur af markaðssetn-
ingu nýrra lyfja verður kominn í ljós
og frekari upplýsingar um kaupin í
Tyrklandi verða birtar.“
Mikil hækkun á hlutabréfum Pharmaco á árinu
Markaðsvirðið hærra en
verðmat greiningardeilda
KORTANOTKUN MasterCard
dróst saman hjá einstaklingum um
6% vikuna 13.-19. desember sam-
anborið við vikuna 14- 20. desem-
ber á síðasta ári. Aftur á móti eykst
kortanotkun fyrirtækja umtalsvert
á milli tímabila eða um 23,2%.
Heildarvelta einstaklinga með
MasterCard debet- og kreditkort
nam alls 710 milljónum króna en
fyrirtækja 150,8 milljónum króna
vikuna 13.-19. desember sl.
! "
#$
%
&'
(
$ )
*%
+
)
,
+
-.
- /
&+
' /$.+
0
& '
'
1
&2 2
$
&.
+
3
456
64
6
764
6
564
6
65
86
68
67
76
86
6
46
565
786
6
86
6
56
46
6
86
6
64
765
6
64
868
5659
569
689
69
649
659
69
69
69
69
569
869
869
569
69
:569
46
64
64
65
67
6
6
6
6
6
56
867
6
6
65
6
6
65
6
68
6
65
65
6
6
86
6
6
6
6
69
7659
:869
869
4689
769
69
869
69
69
69
569
69
69
Dregur úr korta-
notkun einstaklinga
TUTTUGU stjórnendur ítalska
mjólkurvöruframleiðandans Parm-
alat eru til rannsóknar vegna gruns
um stórfelldan fjárdrátt, en yfir-
völd telja að í það minnsta jafnvirði
350 milljarða króna hafi horfið úr
sjóðum fyrirtækisins. Financial
Times hefur eftir yfirvöldum að þau
hafi nú öðlast skilning á meintum
brotum, en að peningarnir muni
aldrei skila sér til baka. Rannsókn-
in hefur aðallega beinst að dóttur-
fyrirtæki Parmalat á Cayman-eyj-
um, Bonlat, sem var í síðustu viku
ásakað um að hafa skilað inn föls-
uðum skjölum sem sýndu um 350
milljarða króna eignir.
Samkvæmt frétt BBC hafa grein-
endur á fjármálamarkaði lengi haft
áhyggjur af miklum áhuga fyrir-
tækisins á flóknum alþjóðlegum
fjármálagerningum og mikilli notk-
un afleiðna sem ekki koma fram í
efnahagsreikningi. Í fréttinni segir
að greinendurnir telji þó að grunn-
rekstur fyrirtækisins sé traustur.
Talið er að Parmalat, sem er
kaupandi að um 8% af mjólkur-
framleiðslu Ítalíu, muni fara í gjald-
þrotameðferð vegna þeirrar fjár-
hagsstöðu sem komin er upp í
kjölfar fjárdráttarins. Gert er ráð
fyrir að ríkisstjórnin muni grípa inn
í til að halda framleiðslunni gang-
andi og tryggja að framleiðendur
fái greitt fyrir mjólkina sem þeir
hafa selt fyrirtækinu. Hjá Parmalat
starfa um 36.400 manns og fyrir-
tækið er með starfsemi í 30 löndum,
einkum í Austur-Evrópu og Suður-
Ameríku.
350 milljarða
fjárdráttur
á Ítalíu
NÝR 80 metra langur viðlegu-
kantur hefur verið tekinn í notkun í
Eskifjarðarhöfn. Sigurþór Hregg-
viðsson, hafnarvörður á Eskifirði,
segist nú tilbúinn til að taka á móti
hvaða skipi sem er og aukinni um-
ferð um höfnina.
„Framkvæmdir hófust nú í haust
og gengu mjög vel. Það er búið að
reka þilið og fylla það, setja á
bryggjuna bráðabirgðafestingar og
dekk, þannig að nú geta skip lagst
þar að. Þarna er 10 metra dýpi, sem
er með því dýpsta sem þekkist í
höfnum hér á landi. Það verður síð-
an steypt þekja á bryggjuna næsta
sumar og þá er hún fullgerð.“
Eskifjörður var stærsta lönd-
unarhöfn landsins á síðasta ári en
þá var landað þar um 178 þúsund
tonna afla, auk þess þá fóru um 195
þúsund tonn af vörum um höfnina.
Í Eskifjarðarhöfn eru fyrir 170
og 130 metra langir viðlegukantar
en Sigþór gerir ráð fyrir að vöru-
flutningar um höfnina muni aukast
á næstu árum, vegna stjór-
iðjuframkvæmda á Austurlandi.
„Vöruflutningar eru til dæmis mun
meiri á þessu ári en í fyrra,“ segir
hann.
Ný bryggja
á Eskifirði
Dýpkunarskipið Perla að störfum við nýja viðlegukantinn í Eskifjarðarhöfn.
Morgunblaðið/Helgi Garðarsson
Sigurþór Hreggviðsson, hafnarvörður á Eskifirði.
ANDRÉS Magnússon, fram-
kvæmdastjóri Samtaka verslunarinn-
ar, segir að niðurstaða Héraðsdóms
Reykjavíkur í skaðabótamáli Austur-
bakka gagnvart fyrrverandi fram-
kvæmdastjóra og stjórnarformanni
Íslenskrar útivistar sem rak versl-
unina Nanoq í Kringlunni sé einungis
hálfleikur þar sem dómnum verði
væntanlega áfrýjað til Hæstaréttar.
Því þurfi að bíða með endanlega nið-
urstöðu í málinu þangað til.
Í héraðsdómi voru forráðamenn-
irnir fyrrverandi dæmdir til að greiða
Austurbakka 9,2 milljónir króna
vegna sviksamlegs athæfis þegar
rekstur Nanoq hékk á bláþræði.
Andrés segir að Samtök verslunar-
innar muni fljótlega eftir áramót setj-
ast niður með öðrum birgjum sem
áttu vörur hjá Nanoq þar sem farið
verður yfirhver staða þeirra er með
tilliti til niðurstöðu dómsins á mánu-
dag.
Hlutur SPRON athyglisverður
Í niðurstöðu héraðsdóms kemur
fram að af gögnum málsins var fjár-
hagsstaða félagsins með þeim hætti
er umrædd viðskipti fóru fram, að
forráðamönnum félagsins var löngu
orðið skylt að gefa bú félagsins upp til
gjaldþrotaskipta. Þá lá fyrir að allar
eignir félagsins sem og bankareikn-
ingur þess voru veðsettar SPRON
sem hafði veitt félaginu yfirdráttar-
heimild í sex mánuði frá áramótum
2001/2002. Félagið var því í raun svipt
öllum ráðstöfunarrétti yfir fjármun-
um sínum. Með þessari veðsetningu
urðu því vörur þær sem Austurbakki
seldi félaginu þar með veðsettar
SPRON frá því þær komu inn í versl-
unina. Við þessar aðstæður mátti
stefndu vera ljóst að vörurnar yrðu
aldrei greiddar af félaginu og var því
að mati dómsins um sviksamlegt at-
ferli stefndu að ræða, að gera um-
deildan samning við Austurbakka og
leyna hann um fjárhagsstöðu félags-
ins. Með þessari framgöngu sinni
bökuðu stefndu sér skaðabótaábyrgð
á tjóni sem þeir ollu Austurbakka.
Andrés segir hlut SPRON í málinu
athyglisverðan. SPRON hafi haldið
Nanoq gangandi miklu lengur en
réttmætt hafi verið einungis til að
tryggja sinn hag sem best og minnka
tjón sitt. „Við höfum áhuga á að skoða
þetta mál frekar, það er hvernig þetta
horfir við sparisjóðnum,“ segir Andr-
és.
Framhaldið skoðað fljótlega
Morgunblaðið/Arnaldur
ÚR VERINU