Morgunblaðið - 31.12.2003, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 MIÐVIKUDAGUR 31. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
HRINGAMYNDUN
Samruni fyrirtækja og einok-
unartilburðir í kjölfarið eru að verða
meinsemd í íslensku viðskiptalífi,
segir Davíð Oddsson forsætisráð-
herra. Vill hann bregðast við því
með nýrri löggjöf sem myndi gefa
fyrirtækjum aðlögunartíma að
breyttu lagaumhverfi.
Telur um 40.000 hafa farist
Mohammad Khatami, forseti Ír-
ans, sagði í gær að hugsanlega hefðu
allt að 40.000 manns látið lífið í jarð-
skjálftanum í borginni Bam og ná-
lægum byggðum á föstudag. Hann
vísaði jafnframt á bug fréttum um að
fjöldi látinna væri 50.000 eða meira.
Nú þegar hafa lík 28.000 manna
fundist.
Loðnuleit strax eftir áramót
Hafrannsóknastofnun hefur
skipulagt leit á loðnu strax eftir ára-
mótin, og verður óheimilt að veiða
loðnu í atvinnuskyni meðan á leitinni
stendur. Leitin mun taka um tvo sól-
arhringa ef veður verður þokkalegt.
Engin loðna hefur veiðst frá því í júlí
í sumar og fannst lítið af henni í ár-
legum haustleiðangri Hafrann-
sóknastofnunar í nóvember.
Uppreisn hótað í Úkraínu
Andstæðingar Leoníds Kútsjma,
forseta Úkraínu, hótuðu í gær að
hvetja til götumótmæla og uppreisn-
ar gegn honum eftir að stjórnlaga-
dómstóll landsins úrskurðaði að
Kútsjma gæti gegnt forsetaembætt-
inu í þrjú kjörtímabil.
Eitt hlýjasta árið
Árið sem er að kveðja er eitt af
þremur eða fjórum hlýjustu árum
sem komið hafa hér á landi frá upp-
hafi mælinga, en mismunandi er eft-
ir landshlutum hvort það var hlýj-
asta, næsthlýjasta eða þriðja
hlýjasta ár sem vitað er um. Sum-
arið í Reykjavík var það hlýjasta frá
upphafi mælinga og var meðalhiti
12,1°C.
Flugfélög andvíg reglunum
Alþjóðasamband flugfélaga,
IATA, gagnrýndi í gær nýjar reglur
um að flugfélögum, sem fljúga til
Bandaríkjanna, kunni að verða gert
að hafa vopnaða verði í flugvélum
sem flogið sé inn í bandaríska loft-
helgi.
Y f i r l i t
Í dag
Sigmund 8 Þjónusta 35
Viðskipti 12 Minningar 36/38
Erlent 14/16 Messur 39
Heima 18 Bréf 42
Höfuðborgin 20 Dagbók 44/45
Akureyri 22 Staksteinar 44
Suðurnes 24 Skák 47
Landið 24/25 Sport 48/50
Daglegt líf 26 Fólk 56/61
Listir 28/30 Bíó 58/61
Umræðan 31 Ljósvakar 62/63
Forystugrein 32 Veður 63
* * *
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri, asv@m-
bl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Guðrún Hálfdánardóttir, fréttastjóri guna@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Listir menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi, orri@mbl.is
Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Hallur Þorsteinsson, hallur@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók|Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is
Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Fólk í fréttum Skarphéðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Andrea Guðmundsdóttir, andrea@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
ÁSGEIR Bjarnason,
bóndi í Ásgarði og
fyrrverandi forseti Al-
þingis, lést á Sjúkra-
húsi Akraness 29. des-
ember sl., 89 ára að
aldri.
Ásgeir fæddist í Ás-
garði í Dalasýslu 6.
sept. 1914, sonur
hjónanna Bjarna Jens-
sonar, bónda og hrepp-
stjóra, og Salbjargar
Jóneu Ásgeirsdóttur,
ljósmóður og húsmóð-
ur.
Hann kvæntist Emmu Benedikts-
dóttur 16. júní 1945 og eignuðust
þau synina Bjarna og Benedikt, en
Emma lést árið 1952. Ásgeir kvænt-
ist Ingibjörgu Sigurðardóttur 22.
apríl 1954.
Ásgeir lauk héraðsskólaprófi frá
Reykholti árið 1934 og búfræðiprófi
frá Hólum 1937. Hann fór svo utan
og lauk búfræðikandídatsprófi frá
Statens Småbrukslærerskule Sem í
Noregi 1940.
Ásgeir var starfs-
maður við Vollebekk-
tilraunastöð búnað-
arháskólans í Ási í Nor-
egi og við Statens
Centrala Frökontroll-
anstalt í grennd við
Stokkhólm 1941–1942.
Hann var svo bóndi í
Ásgarði frá 1943. Ás-
geir varð alþingismað-
ur Dalasýslu 1949–1959
og Vesturlands 1959–
1978. Hann var forseti
efri deildar Alþingis
1973–1974, forseti sam-
einaðs þings 1974–1978 og annar
varaforseti efri deildar 1971–1973.
Ásgeir gegndi fjölda trúnaðar-
starfa í heimahéraði og á landsvísu.
Meðal annars var hann formaður
Búnaðarsambands Dalamanna frá
stofnun þess 1947–1974 og fulltrúi
þess á Búnaðarþingi 1950–1986.
Hann var fulltrúi á fundum Stétt-
arsambands bænda 1947–1969 og
formaður Búnaðarfélags Íslands frá
1971–1987.
Andlát
ÁSGEIR BJARNASON
HESTURINN Glaður varð fyrir
því óláni síðastliðið sunnudags-
kvöld að lenda ofan í skurði á
heimaslóðum í Mosfellsdal og dúsa
þar í rúman sólarhring. Heima-
fólkið á Minna-Mosfelli veitti því
athygli þegar drunurnar frá flug-
eldasýningu við Perluna kváðu við
á sunnudagssíðdegi að ókyrrð
komst á hrossin þeirra og daginn
eftir vantaði Glað í hópinn.
Það þótti ólíklegt að hesturinn
hefði sloppið úr girðingunni og
var talið líklegra að hann hefði
fallið í skurð fullan af fönn. Var þá
hafist handa við leit að hestinum
og fannst hann undir tæplega
metra þykku snjólagi í einum
skurðinum.
Talsvert verk reyndist síðan að
moka snjónum frá Glað, sem var
orðinn nokkuð kaldur en virtist
við góða heilsu. Öflug dráttarvél
hífði hann upp úr prísundinni og
að því loknu var farið með hann
skjálfandi inn í upphitað hús og
honum gefin góð tugga. Í gær var
hann færður yfir í hesthús og var
þá hinn brattasti og virðist ekki
hafa orðið meint af sólarhrings
vist í köldum skurðinum.
Ljósmynd/Valur Þorvaldsson
Hestinum Glað var bjargað úr snjófylltum skurði í Mosfellsdal.
Undir
snjó í sól-
arhring
Glaður fældist drunur flugeldasýningar við Perluna
ÍSLENSK yfirvöld búa sig nú
undir það að mæta kröfum
Bandaríkjamanna um að vopnaðir
lögreglumenn verði settir í er-
lendar vélar sem lenda í Banda-
ríkjunum. Fundur um málið var
haldinn í samgönguráðuneytinu í
gær.
Ragnhildur Hjaltadóttir ráðu-
neytisstjóri samgönguráðuneytis-
ins segir mikla vinnu standa yfir á
sviði flugverndarmála almennt og
má til dæmis nefna samþykkt
flugverndaráætlunar á síðasta ári.
„Það sem um er að ræða núna
eru kröfur Bandaríkjamanna sem
tengjast svokölluðum vástigum en
mishá vástig kalla á mismikil við-
brögð,“ segir hún. „Auk þess er
um að ræða kröfu frá bandaríska
heimavarnarráðuneytinu um að
vopnaðir lögreglumenn verði um
borð í flugvélum þegar upplýsing-
ar berast um ákveðna hættu sem
steðjar að flugi eða flugrekanda. Í
slíkum tilvikum getur Bandaríska
flugverndarstofnunin fyrirskipað
nærveru vopnaðra lögreglumanna
í flugvélum.“
Haldinn var fundur í sam-
gönguráðuneytinu um málið í gær
og sátu hann fulltrúar dómsmála-
ráðuneytisins, samgönguráðu-
neytisins, utanríkisráðuneytisins,
yfirmanna Keflavíkurflugvallar,
Flugleiða, Flugmálastjórnar og
sýslumaðurinn á Keflavíkurflug-
velli.
Yrði mjög kostnaðarsamt
„Við fórum yfir málið og reynd-
um að skilgreina stöðuna og
skipta með okkur verkum. Það er
ljóst að íslensk stjórnvöld þurfa
að vera viðbúin því að hafa vopn-
aða lögreglumenn um borð í flug-
vélum ef þessar kröfur ná fram að
ganga. Þetta yrði mikið mál og að
sjálfsögðu mjög kostnaðarsamt,“
sagði hún.
„Að mínu mati verðum við að
fara þá leið sem tryggir öryggi í
flugi og áframhaldandi starfsemi
okkar flugfélaga,“ segir Sturla
Böðvarsson samgönguráðherra
um kröfur Bandaríkjamanna um
vopnaða lögreglumenn um borð í
flugvélum sem fljúga til Banda-
ríkjanna. „Samgönguráðuneytið
mun leggja sig fram um að vinna
með flugfélögunum og Flugmála-
stjórn að lausn þessa máls. Þetta
er mjög sérstök krafa og það er
kannski ekki óeðlilegt að Banda-
ríkjamenn séu rækilega á verði
við þessar aðstæður. Hér er um
að ræða mikla viðbótaröryggis-
kröfu og mikið fráhvarf frá því
sem verið hefur hjá okkur,“ segir
hann.
Björn Bjarnason dómsmálaráð-
herra segir Íslendinga búa yfir
nægilega þjálfuðum mönnum til
að takast á við flugöryggisgæslu
ef ósk kemur um slíkt frá Banda-
ríkjamönnum. Hann segir málið á
hendi samgönguráðuneytisins og
tjáir sig ekki frekar um það.
Búa sig undir kröfu
um vopnaða verði
HALLDÓR Þ. Sigurðsson formaður Fé-
lags íslenskra atvinnuflugmanna (FÍA)
segist alfarið á móti þeirri hugmynd að
vopnaðir öryggisverðir verði settir um
borð í flugvélar til að auka öryggi gegn
hryðjuverkum í flugi. Hann talar þó ekki
fyrir hönd allra sinna starfsbræðra en
lýsir persónulegri skoðun sinni. Málið
hefur ekki verið tekið til formlegrar um-
fjöllunar innan FÍA.
„Því hefur ekki verið svarað hverskon-
ar vopn öryggisverðirnir eiga að bera,“
segir Halldór. „Verða það skotvopn sem
gluggarúður standast ekki, með þeim af-
leiðingum að þrýstingurinn fellur í vél-
unum? Ég held að það sé alveg órannsak-
að mál hverskonar vopn er um að ræða og
hverjir eigi að bera þau,“ segir hann.
Halldór minnir á að það sé á verksviði
flugmanna að flytja farþega sína á
áfangastað en ekki annast fangaflutn-
inga.
„Það skiptir mestu hverjum er hleypt
um borð í vélarnar og ég held að menn
hafi mjög glöggar hugmyndir um hverja
eigi að útiloka frá flugi.“
Alfarið á móti
vopnuðum ör-
yggisvörðum
RÁÐHERRASKIPTI verða á rík-
isráðsfundi á Bessastöðum fyrir há-
degi í dag. Tómas Ingi Olrich lætur
af embætti
menntamálaráð-
herra og Þor-
gerður K. Gunn-
arsdóttir tekur
við sem nýr ráð-
herra. Hún segir
starfið í senn
spennandi og
ögrandi. Bætir
hún því við að í
menntun og
menningu sé fólginn lykillinn að
framtíð hverrar þjóðar. „Ég vona
að mér auðnist að halda áfram
þeirri mikilvægu framþróun sem
hefur átt sér stað á þessu sviði á
undanförnum misserum og árum,“
segir hún í samtali við Morgunblað-
ið. „Við verðum að vera vakandi
fyrir þeim tækifærum sem liggja
víðsvegar á þeim sviðum sem falla
undir menntamálaráðuneytið hvort
sem við erum að tala um menntun,
menningu, vísindi eða íþróttir.“
Þorgerður segir að sem þing-
maður hafi hún haft góð samskipti
við ráðuneytið: þar starfi mikið af
góðu og hæfu fólki. Hún segist
hlakka til að vinna með því og tak-
ast á við þau verkefni sem fylgja
ráðuneytinu.
Ríkisráðsfundur hefst kl. 10.30 í
dag. Þar mun ríkisstjórnin m.a.
staðfesta frumvörp sem samþykkt
hafa verið á Alþingi. Að því búnu
mun Davíð Oddsson forsætisráð-
herra flytja tillögu til forseta Ís-
lands, Ólafs Ragnars Grímssonar,
um að Tómasi Inga verði veitt
lausn frá embætti. Síðan mun Dav-
íð flytja tillögu til forseta Íslands
um að Þorgerður Katrín taki við
embætti menntamálaráðherra.
Tómas mun víkja af fundi og Þor-
gerður Katrín taka sæti á ríkis-
ráðsfundinum í hans stað.
Ráðherraskipti á Bessastöðum í dag
Starfið í senn spenn-
andi og ögrandi
Þorgerður K.
Gunnarsdóttir
SVOKALLAÐAR nóróveirupestir
hafa verið að ganga á mörgum öldr-
unarheimilum að undanförnu, m.a. á
Hjúkrunarheimilinu við Seljahlíð og
Hjúkrunarheimilinu Eir. Hafa
stjórnendur sumra þessara hjúkrun-
arheimila óskað eftir að ættingjar og
vinir dragi úr heimsóknum á heim-
ilin meðan pestin er að ganga yfir að
sögn Haralds Briem sóttvarnar-
læknis. Hann segir nóróveirusýking-
ar vera bráðsmitandi en veikindin
vari yfirleitt ekki lengi.
„Þessar sýkingar geta smitast
með öndunarvegi og auðvitað með
saurmengun á höndum og öðru því
um líku.“
Haraldur segir einkenni nóró-
veirusýkinga vera niðurgang og upp-
köst en yfirleitt sé hún stuttvarandi,
þ.e. gangi yfir á einum til tveimur
dögum. „En hjá eldra fólki sem
kannski er veikt fyrir getur þetta
orðið meira vandamál.“
Veirusýkingar herja á
öldrunarheimili
Fólk beðið um
að draga úr
heimsóknum