Morgunblaðið - 06.02.2004, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 FÖSTUDAGUR 6. FEBRÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Kárahnjúkavirkjun | Miklum snjó
hefur kyngt niður á virkjunarsvæð-
inu við Kárahnjúka eins og víðar á
landinu undanfarið.
Þrátt fyrir erfiða færð og tíðar lok-
anir á Kárahnjúkavegi um Fljótsdals-
heiði hefur vinna oftast nær gengið
þokkalega. Í síðustu viku fóru um 19
þúsund rúmmetrar af efni í stíflufyll-
ingu Kárahnjúkastíflu og alls voru
boraðir um 300 metrar í göngum á
virkjunarsvæðinu.
„Fólk hefur orðið veðurteppt bæði
uppi á virkjunarsvæðinu og úti á Eg-
ilsstöðum,“ segir Ómar R. Valdimars-
son, talsmaður Impregilo. „Sumir
hafa ekki komist til útlanda af þess-
um sökum. Þrátt fyrir allt taka menn
þessu þó með jafnaðargeði.“
Menn þurfa að moka sig út
Mikil vinna fer í að moka vegi á
hinu víðlenda virkjunarsvæði og hef-
ur einnig þurft að moka frá hýbýlum
manna þar sem skefur á köflum
hressilega fyrir dyr og glugga. Segir
Leó Sigurðsson, öryggisfulltrúi Imp-
regilo á virkjunarsvæðinu, að mokst-
urtæki séu stöðugt að vinna við að
hreinsa frá inngöngum, neyð-
arútgöngum og öðru slíku.
„Við Adit 1 niður á Teigsbjargi og
Axará hleðst mikill snjór og menn
hafa þar þurft að moka sig út,“ segir
Leó. „Þetta setur auðvitað strik í
reikninginn í vinnu á svæðinu. Við
gátum ekkert unnið hér í tvo heila
daga og einhverja dagsparta. Þá
þurfum við að minnka starfsemi veru-
lega og huga að snjómokstri fremur
en vinnu. Það tók okkur til dæmis frá
kl. eitt á þriðjudagsnóttina til kl. 13 á
miðvikudag að moka leiðina frá Kára-
hnjúkum niður í Fljótsdal.“
Sváfu af sér óveðrið
í kaffiskúrnum
Leó segir nokkur minni háttar
óhöpp hafa orðið á svæðinu und-
anfarið, eins og gerist á svo stórum
vinnusvæðum. Í gærmorgun rann til
dæmis trukkur á ísilögðum vegi og
endaði á öðrum bíl, en enginn slas-
aðist. „Við höfðum meiri áhyggjur af
því fyrr í vikunni að fólk lokaðist inni
vegna snjókomu,“ segir Leó. „Á Adit
2 lokuðust menn inni þegar veðrið
versnaði mjög snögglega og aðkomu-
vegurinn, sem er um kílómetri á
lengd, tepptist á skömmum tíma.
Menn treystu sér hreinlega ekki til að
koma sér af verkstað upp í búðir og
héldu því kyrru fyrir. Tveir urðu að
gista í vinnuskúrum yfir nótt vegna
byls, en skúrarnir eru með hita, raf-
magni, vatni og kaffi og væsti því ekki
um þá.“
Leó segir kvefpestir og hita sækja
nokkuð að mönnum, enda níu stiga
frost í gær og kalsasamt. „Þetta
gengur sinn vanagang hérna. Við tök-
umst á við aðstæður eins og þær eru
og lærum af hverjum degi og búum
okkur betur undir þann næsta.“
Veðurspá helgarinnar gerir ráð
fyrir norðvestlægri átt með éljum og
frosti, víða 10 til 15 stigum á laug-
ardag. Á sunnudag spáir hægviðri og
björtu, en vaxandi suðaustanátt með
snjókomu vestan til um kvöldið.
Mikið fannfergi veldur margvíslegum vinnutöfum á virkjunarsvæðinu við Kárahnjúka
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdóttir
Stórviðri og snjór hafa tafið nokkuð vinnu á virkjunarsvæðinu þar sem mikill tími fer í snjómokstur.
Sváfu óveðrið af
sér í kaffiskúr
BÆJARRÁÐ Hveragerðis sam-
þykkti samhljóða á fundi sínum í
gær að ganga til viðræðna við
Orkuveitu Reykjavíkur (OR) um
kaup hennar á Hitaveitu Hvera-
gerðis. Fyrir fundinn var lögð fram
sameiginleg viljayfirlýsing Hvera-
gerðisbæjar og OR um kaup henn-
ar á Hitaveitunni og var bæjar-
stjóra gefið umboð til að hefja
viðræður við OR.
OR sýnir mikinn áhuga
Orri Hlöðversson, bæjarstjóri
Hveragerðisbæjar, segir OR hafa
sýnt mikinn áhuga á mögulegum
kaupum en segir aðdraganda máls-
ins þó hafa verið tiltölulega stuttan.
Markmið Hveragerðisbæjar með
viðræðunum er ekki einvörðungu
bein sala Hitaveitunnar heldur
einnig að ná samstarfi við OR til
langs tíma á sviðum sem ekki snúa
beint að rekstri hitaveitu. Þar verð-
ur m.a horft til ljósleiðaravæðingar
bæjarins og samvinnu málsaðila í
atvinnu-og ferðamálum. Því er ein-
ungis rætt við OR á þessu stigi
máls en ekki önnur fyrirtæki. Þá er
það markmið með sölunni að
tryggja orkunotendum í Hvera-
gerði heitt vatn til langs tíma á
sama verði og til notenda í Reykja-
vík.
Viðræðum verði lokið 1. apríl
„Segja má að þetta sé gert í þeim
tilgangi að tryggja stöðu okkar í því
nýja orkuumhverfi sem er að skap-
ast á Íslandi. Orkuveitan er að færa
út kvíarnar og er hérna allt í kring-
um okkur, m.a. í Ölfusinu og Gríms-
nesinu og er eins og kunnugt er að
virkja á Hengilssvæðinu fyrir ofan
okkur. Við erum að líta til þess að
tryggja hér örugga og góða þjón-
ustu við bæjarbúa á sambærilegu
verði og til notenda í Reykjavík,“
segir Orri.
Hann segir enga launung á því að
bærinn sé einnig með í huga að losa
fé til þess að bæta enn frekar rekst-
urinn.
Stefnt er að því að viðræðunum
verði lokið þann 1. apríl næstkom-
andi og þá verði tekin afstaða til
viðskiptanna.
Samþykkt viljayfirlýsing í bæjarráði Hveragerðis
Hefja viðræður um kaup OR
á Hitaveitu Hveragerðis
ÁHRIF hlýnandi loftslags á íslensk-
an landbúnað eru að mestu jákvæð,
hægt verður að rækta nýjar plöntu-
tegundir en þær tegundir sem nú eru
í ræktun þola aukinn hita vel, segir
Bjarni E. Guðleifsson, plöntulífeðlis-
fræðingur hjá Rannsóknarstofnun
landbúnaðarins á Möðruvöllum.
Fjallað var m.a. um áhrif væntan-
legra loftslagsbreytinga á landbúnað
á Íslandi á fræðaþingi landbúnaðar-
ins í gær. Bjarni segir að áhrif heitara
loftlags hér á landi séu bæði jákvæð
og neikvæð, en jákvæðu breytingarn-
ar séu mun meiri en þær neikvæðu.
„Við erum vegna lágs hitastigs hér
á landi á mörkum þess að geta ræktað
ýmsar jurtir. Þegar hitastigið hækk-
ar munum við geta ræktað ýmsar
tegundir sem við höfum verið að
vandræðast með hingað til,“ segir
Bjarni í samtali við Morgunblaðið.
Hann nefnir sem dæmi nýjar korn-
tegundir eins og hveiti og hafra, en
hingað til hefur kornrækt hér á landi
að mestu takmarkast við bygg. Einn-
ig er eitthvað af belgjurtum sem
hingað til hafa verið á mörkunum að
hægt sé að rækta hér, t.d. smári og
baunir. Svo verði líka hægt að rækta
nýjar tegundir matjurta, t.d. grasker
og asíur.
Loftslagsbreytingar munu einnig
hafa áhrif á búfjárrækt, innistaða
dýranna mun minnka, og þar með
fóður- og orkukostnaður. Á móti
kemur vatnsvandamál, vandi við
geymslu og nýtingu búfjáráburðar og
aukinn sjúkdómavandi.
Miklar breytingar
til ársins 2050
Ekki þarf, að sögn Bjarna, miklar
breytingar til að hægt verði að taka
upp ræktun á sumum þessara nýju
tegunda, og breytingarnar sem eru
að verða eru talsvert miklar. „Hita-
breytingarnar fram til ársins 2050
verða kannski 1,5 gráður að sumri til
og 3 gráður að vetri til, svo vetrarhit-
inn mun hækka ennþá meira.“ Úr-
koman mun á þessum tíma aukast um
7,5% að sumri og 15% á vetri.
Neikvæð áhrif hækkandi hitastigs
munu ekki birtast í því að hætta þurfi
ræktun á nytjajurtum sem ræktaðar
eru í dag, heldur birtast þau frekar í
fjölgun skaðvalda, segir Bjarni. „Svo
verður örugglega einhver aukning á
sjúkdómum í plöntum og jafnvel dýr-
um líka sem berast til landsins.“
Hitabreytingarnar munu einnig
hafa slæm áhrif á trjágróður, að mati
Bjarna. „Skógur gæti verið í tals-
verðri hættu vegna þess að hann get-
ur farið að vakna á veturna þegar
hann á að vera í dvala. Þá getur hann
farið að vaxa of snemma og svo kem-
ur frost. Svo þetta er hætta fyrir trjá-
gróður,“ segir Bjarni.
Skógræktin hugsi sinn gang
Skógræktin þarf því að hugsa til
framtíðar og fara að flytja inn teg-
undir sem henta betur í þessum
breyttu aðstæðum. „Þeir eru að vinna
með plöntur sem lifa í 70 til 80 ár á
meðan við hinir erum að vinna með
plöntur sem eru kannski bara einær-
ar eða lifa bara í nokkur ár,“ segir
Bjarni. Hann segir þær tegundir sem
hingað til hafa verið ræktaðar á Ís-
landi eiga það á hættu að koma úr
dvala of snemma á vorin með hækk-
andi hitastigi, og þær geti farið illa í
vorhretum. Því sé mikilvægt að skóg-
ræktarfólk hugsi sinn gang og velji
tegundir sem henta betur breyttu
loftslagi sem virðist vera að verða að
veruleika á Íslandi.
Áhrif hækkandi hitastigs talin jákvæð fyrir íslenskan landbúnað
Unnt að rækta hveiti og hafra
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdóttir
Í dag er kornrækt hér á landi að mestu einskorðuð við bygg, en með hækk-
andi hita aukast möguleikar á ræktun nýrra tegunda.
MAÐUR á fertugsaldri var handtek-
inn á heimili sínu í Reykjavík í gær
eftir að hafa reynt að koma sér í sam-
band við unglinga á Netinu, en hann
var ákærður fyrir kynferðisbrot
gegn börnum og vörslu barnakláms í
síðasta mánuði.
Lögreglunni í Reykjavík barst
ábending um háttsemi mannsins og
var hann handtekinn og húsleit
framkvæmd á heimili hans. Í fórum
hans fannst klámefni sem nú er í
rannsókn.
Að sögn Harðar Jóhannessonar
yfirlögregluþjóns liggur fyrir að
maðurinn reyndi að stofna til sam-
bands við 12 ára dreng. Hörður sagði
að málið væri enn á frumstigi rann-
sóknar og því ekki meira hægt um
það að segja nú.
Maðurinn var í síðasta mánuði
ákærður í Héraðsdómi Reykjavíkur
fyrir kynferðisbrot gegn sex drengj-
um og fyrir vörslu barnakláms en í
tölvum hans fundust um 5.000 ljós-
myndir og hundruð hreyfimynda-
skráa. Allt það efni var gert upptækt
og segir Hörður að því líti út fyrir að
hann hafi tekið upp fyrri iðju og orð-
ið sér úti um frekara klámefni.
Handtekinn
aftur fyrir
kynferðisbrot
gegn börnum