Morgunblaðið - 19.02.2004, Page 12

FRÉTTIR
12 FIMMTUDAGUR 19. FEBRÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ
GUNNAR Birgisson, formaður
þingmannanefndar EFTA, og Öss-
ur Skarphéðinsson, formaður
Samfylkingarinnar, heimsóttu
BYKO-LAT, fyrirtæki Jóns Helga
Guðmundssonar, síðastliðinn
þriðjudag í tengslum við ferð
þingmannanefndarinnar til Lett-
lands. Þingmannanefnd EFTA
ferðaðist um Eystrasaltsríkin þrjú
í vikunni í tilefni af inngöngu
þeirra í Evrópusambandið (ESB).
„Það er augljóslega mikill kraft-
ur í fyrirtækinu sem Jón Helgi er
að byggja upp í Lettlandi,“ sagði
Gunnar eftir heimsóknina. „Hann
er þegar kominn með 6–700
manns í vinnu og mér sýnist hann
rétt vera að byrja. Sérstaklega er
áhugavert að hann er kominn með
skóglendi inni í Rússlandi sem
mikill hluti framleiðslunnar kemur
nú þegar frá. Hann hefur því allan
framleiðsluferilinn í höndum fyr-
irtækisins og á auðvelt með að
koma framleiðslunni á markað í
Evrópu.“
Össur sagði að það væri stór-
kostlegt þegar Íslendingar réðust
til útrásar í viðskiptalífinu með
svo árangursríkum hætti. Jón
Helgi byggi augljóslega að úrvals-
starfsmönnum í Lettlandi og hefði
verið gaman að sjá hve mikið
traust og gott samstarf ríkti
þeirra á milli.
Frá vinstri eru Valts Kurpnieks, sem er framkvæmdastjóri BYKO–LAT, Össur Skarphéðinsson, Jón Helgi Guð-
mundsson, Agnija Dzelme fjármálastjóri BYKO–LAT, Gunnar Birgisson og Arna Gerður Bang.
Alþingismenn heimsækja BYKO-LAT
STOFNFUNDUR samtak-
anna Cruise Iceland, samtaka
ferðaþjónustuaðila sem taka á
móti skemmtiferðaskipum og
annast þau meðan þau dvelja
hér á landi, verður haldinn á
morgun, föstudag, á Hótel
Sögu.
Að sögn Ágústs Ágústsson-
ar, markaðsstjóra Reykjavík-
urhafnar, hefur undirbúning-
ur að stofnun samtakanna
staðið yfir í rúmt ár. „Við telj-
um að þetta sé orðið það mikið
hagsmunamál margra að það
sé þörf á einum samtökum
sem geti tekið málstað þeirra
sem eiga hagsmuna að gæta
af þessu í alls konar málum.“
Ágúst segir að hugmyndin
sé einnig að kynna Ísland bet-
ur sem viðkomustað fyrir
skemmtiferðaskip.
Til stendur að herða örygg-
isreglur vegna komu flutn-
inga- og farþegaskipa 1. júlí
nk. og hafa þegar 17 hafnar-
samlög með 40 höfnum sótt
um aðild að því verkefni. Að
sögn Ágústs eru ferðaþjón-
ustuaðilar almennt jákvæðir
gagnvart þessum breytingum
enda séu þær til þess gerðar
að auka öryggi farþega í ljósi
hryðjuverkaógnar sem steðj-
ar að ýmsum stöðum í heim-
inum.
„Við verðum að fara eftir
settum reglum og gera þær
ráðstafanir sem þarf en það er
ljóst að þetta mun kosta pen-
inga og enda í hærri gjöldum
hjá farþegum,“ segir hann.
Skemmtiskip í
sögulegu ljósi
Samgönguráðherra mun
ávarpa stofnfundinn sem
hefst kl. 14. Þá mun Einar
Gústavsson, framkvæmda-
stjóri Ferðamálaráðs Íslands í
Bandaríkjunum, fjalla um
skemmtisiglingar og stöðu Ís-
lands í þeim efnum. Ólafur J.
Briem, framkvæmdastjóri
Sambands íslenskra kaup-
skipaútgerða, mun ræða um
öryggismál í höfnum og áhrif
á komur skemmtiferðaskipa
og þá mun m.a. Ágúst Ágústs-
son fjalla um skemmtiskip til
Íslands í sögulegu ljósi.
Stofnfund-
ur Cruise
Iceland-
samtakanna
ÁKVEÐIÐ hefur verið að veita 300
þúsund króna styrk úr Sagnfræði-
sjóði dr. Björns Þorsteinssonar fyrir
árið 2004. Umsóknum ber að skila á
skrifstofu heimspekideildar Háskóla
Íslands í Nýja Garði eigi síðar en 10.
mars næstkomandi.
Tilgangur sjóðsins er að styrkja
stúdenta við nám undir kandídats-
próf í sagnfræði til að rannsaka og
vinna að ritun um sérstök verkefni
er varða sögu Íslands eða nátengt
efni.
Styrkur úr
sjóði Björns
Þorsteinssonar
VERSLUNARRÁÐ Íslands segir
hömlur settar á aðkomu einkaaðila
að rekstri vatnsveitna í frumvarpi
um vatnsveitur sveitarfélaga sem
félagsmálaráðherra hefur lagt fyr-
ir Alþingi. Á heimasíðu ráðsins
segir að rík ástæða sé til þess að
skora á félagsmálaráðherra að
breyta frumvarpinu í þá veru að
sveitarfélögum sé frjálst að semja
við félög í eigu einkaaðila um
reksturinn.
„Það [frumvarpið] er því algjör-
lega á skjön við þá stefnu sem
stjórnvöld hafa markað á undan-
förnum árum, sem hefur miðað
markvisst að því að draga hið op-
inbera jafnt og þétt úr atvinnu-
rekstri með einkavæðingu ríkisfyr-
irtækja,“ segir á heimasíðunni.
Þá er jafnframt bent á að í nýj-
um raforkulögum séu ekki settar
takmarkanir á aðkomu einkaaðila
að rekstri dreifiveitna né annarra
fyrirtækja í raforkugeiranum.
Verslunarráð um
frumvarp til laga um
vatnsveitur
Hömlur á
aðkomu
einkaaðila
♦♦♦
TVEIR menn sem rændu Hótel
Örk og útibú KB banka í Hvera-
gerði síðastliðinn föstudag losna
úr gæsluvarðhaldi kl. 16 í dag.
Ekki er talin þörf á því að hafa
mennina lengur í varðhaldi enda
málið nær upplýst að sögn lög-
reglu.
Annar mannanna kærði gæslu-
varðhaldsúrskurð en Hæstiréttur
Íslands hefur nú staðfest úrskurð-
inn.
Rétturinn staðfesti það mat
Héraðsdóms Suðurlands að það
myndi torvelda rannsókn málsins
ef maðurinn gengi laus, auk þess
sem hætta væri á að hann héldi
áfram brotum gengi hann laus.
Það voru hæstaréttardómararn-
ir Gunnlaugur Claessen, Ingibjörg
Benediktsdóttir og Ólafur Börkur
Þorvaldsson sem dæmdu málið.
Ræningj-
arnir leyst-
ir úr haldi
ÁRNI M. Mathiesen sjávarútvegs-
ráðherra sagði á Alþingi í gær að
hann hefði gert sér vonir um að víð-
tækari sátt myndi nást um veiði-
leyfagjaldið, sem samþykkt var á Al-
þingi vorið 2002, heldur en síðar
varð raunin. „Á síðasta kjörtímabili
lagði ríkisstjórnin sig fram um að ná
víðtækari sátt um sjávarútveginn
með því að taka upp veiðigjald. Við
vorum hins vegar alveg klár á því að
það myndi aldrei takast hundrað
prósent sátt um það mál, til þess
væru hagsmunirnir of fjölbreyttir.
Ég hafði hins vegar gert mér vonir
um að víðtækari sátt yrði um þessa
niðurstöðu heldur en síðan varð
raunin. Ég tel mig reyndar hafa haft
ástæðu til þess að gera mér þær von-
ir. Þær vonir voru m.a. byggðar á
áliti auðlindanefndarinnar svoköll-
uðu þar sem fulltrúar Samfylking-
arinnar féllust á tvær leiðir sem
kæmu til greina til þess að ná þess-
ari víðtækari sátt.“
Ummæli ráðherra féllu í umræðu
um veiðileyfagjaldið, sem hófst í
upphafi þingfundar á Alþingi í gær,
eftir að Jóhann Ársælsson, þing-
maður Samfylkingarinnar, gerði að
umtalsefni ummæli Einars Odds
Kristjánssonar og Guðjóns Hjör-
leifssonar, þingmanna Sjálfstæðis-
flokksins, um veiðileyfagjald í fjöl-
miðlum síðustu daga. Jóhann vísaði
til orða Einars Odds í Ríkisútvarp-
inu um að rétt væri að afnema lög
um veiðileyfagjald, sem taka eiga
gildi næsta haust, en semja þess í
stað við útgerðina um afnám sjó-
mannaafsláttarins. Þá vísaði hann til
orða Guðjóns, sem jafnframt er for-
maður sjávarútvegsnefndar Alþing-
is, um að engin sátt hefði orðið um
veiðileyfagjaldið. „Ég held það sé
kominn tími til að menn velti því fyr-
ir sér hvað er í gangi. Varla getur
það verið tilviljun að tveir stjórn-
arliðar stökkva fram á veginn og
jarða þetta veiðigjald, “ sagði Jó-
hann. „Við vorum á móti gjaldinu á
sínum tíma og ekki græt ég það þótt
það detti upp fyrir.“ Bætti hann því
við að engin sátt væri um gjaldið.
Síðar sagði hann að Alþingi þyrfti að
ræða þetta mál og spurði hvort ekki
væri kominn tími til að leita sátta.
„Ég satt að segja trúi því ekki að
menn ætli að gera grín að stjórn-
arskránni með því að setja ákvæði
þar inn um þjóðareign á auðlindinni,
sem ekkert er að marka...“
Engin ný tíðindi
Einar Oddur sagði undarlegt að
Jóhann skyldi koma í pontu til að
ræða ummæli sín um veiðileyfa-
gjaldið. Afstaða sín til gjaldsins
hefði ávallt legið ljós fyrir. Hann
hefði til dæmis greitt atkvæði gegn
gjaldinu við lokaatkvæðagreiðslu
frumvarps þess efnis vorið 2002.
„Ég gerði þá grein fyrir atkvæði
mínu og sagði þá eins og ég hef oft
sagt fyrr og síðar að þetta veiðigjald
gæti aldrei orðið til annars en að
skerða kjör launþega í sjávarút-
vegi.“
Guðjón Hjörleifsson minnti á að
hann hefði setið í auðlindanefndinni.
„Ég starfaði í auðlindanefndinni og
ég var með tillögu um veiðileyfa-
gjald eins og meirihlutinn. En það
var ágreiningur. Menn vildu fara
fyrningarleiðina. Fram komu marg-
ar tillögur.“ Hann sagði jafnframt að
veiðileyfagjald væri eitt og sjó-
mannaafsláttur annað. „En ef þessi
umræða kemur hér upp í framhaldi
af því sem Einar Oddur Kristjáns-
son hefur rætt um í fjölmiðlum þá
finnst mér mjög eðlilegt að þetta
verði skoðað og við tökum bara um-
ræðu um það á Alþingi.“
Árni M. Mathiesen kom næstur í
pontu og sagði, eins og áður kom
fram, að hann hefði vonast eftir víð-
tækari sátt um veiðileyfagjaldið.
Hann sagði hins vegar að Jóhann
Ársælsson væri að bera í bakkafull-
an lækinn með því að koma upp og
kvarta yfir því að ekki væri nægileg
sátt um veiðileyfagjaldið og bera
fyrir sig þá þingmenn Sjálfstæðis-
flokksins sem ávallt hefðu verið á
móti gjaldinu. Þeir þingmenn hefðu
sömuleiðis ávallt verið staðfastir í
sínum málflutningi. „En það hefur
háttvirtur þingmaður Jóhann Ár-
sælsson og Samfylkingin ekki verið.
Fulltrúar hennar hafa verið bæði
með og á móti eftir því sem hefur
hentað þeim í hinni pólitísku um-
ræðu, eftir því sem þeir hafa talið að
hafi staðið best fyrir þá hverju
sinni.“
Mörður Árnason, þingmaður
Samfylkingarinnar, mótmælti þess-
um orðum ráðherra og sagði að
Samfylkingin hefði staðið á fyrning-
arleiðinni í veiðigjaldsmálinu og
væri stolt af því. Hann kvartaði jafn-
framt yfir því að ráðherra skyldi
ekki segja álit sitt á hugmynd Ein-
ars Odds um að skipta á veiðigjald-
inu og sjómannaafslættinum.
Málinu ekki lokið
Lúðvík Bergvinsson, þingmaður
Samfylkingarinnar, blandaði sér
einnig í umræðuna og sagði: „Vegna
ummæla hæstvirts sjávarútvegsráð-
herra er mér bæði ljúft og skylt að
koma hér upp og lýsa því yfir að sú
sátt sem hann telur sig vera hand-
hafa að og hafa keyrt í gegnum þing-
ið er á engan hátt í samræmi við það
sem menn leituðu eftir í auðlinda-
nefndinni. Sá sem hér stendur átti
sæti í auðlindanefndinni.“
Undir lok umræðunnar um þetta
mál sagði Kristinn H. Gunnarsson,
varaformaður sjávarútvegsnefndar,
að málinu væri ekki lokið. „Það er
mitt mat að þetta veiðigjald, sem
niðurstaða varð um, hafi út af fyrir
sig mætt ákveðnum sjónarmiðum,
þ.e. þeim sjónarmiðum að handhafar
veiðiheimilda ættu að greiða tiltekið
gjald til ríkissjóðs fyrir afnot af
þeim. En það mætti á engan hátt
öðrum sjónarmiðum sem menn hafa
sett mjög fram í þessari umræðu og
við þekkjum úr síðustu alþingiskosn-
ingum. Þess vegna er það skoðun
mín að málinu sé ekki lokið. Um-
ræða um endurskoðun á þessum lög-
um hlýtur að gjósa upp á nýjan leik
og koma fram í þingskjölum. En það
er allt annað mál heldur en ákvæði
skattalaga um afslátt til þeirra sem
starfa á sjávarútvegi og á á engan
hátt að blanda því saman.“
Þingmenn tókust á um veiðigjald á sjávarútveg í upphafi þingfundar
Ráðherra vonaðist eftir
víðtækari sátt um málið