Pressan - 19.03.1992, Blaðsíða 9
FIMMTUDAGUR PRESSAN 12. MARS 1992
9
Lífeyrissjóður Dagsbrúnar og Framsóknar
HVAR3S
MULJONIM
Nú er ljóst að Lífeyrissjóður Dagsbrúnar og Framsóknar
verður að afskrifa ríflega 35 milljónir króna vegna láns til
KRÖN. Lánið var veitt haustið 1989 og var liður í þeim björg-
unaraðgerðum sem Þröstur Ólafsson stóð fyrir hjá KRON.
Þröstur var þáverandi framkvæmdastjóri KRON en hafði áð-
ur gegnt starfi framkvæmdastjóra Dagsbrúnar. Lífeyrissjóð-
urinn fékk veð í Þönglabakka 1 en eftir nauðungaruppboð á
eigninni er ljóst að það veð er ónýtt. Um er að ræða stærsta
einstaka tapið í sögu lífeyrissjóðsins.
VEGNAUNSaM
ÞRDSTW FEKK
FYORKBONI
Halldor G. Björnsson: „Ég treysti auövitað þessum mönnum
sem þarna voru í stjórn, en þar á meðal var Pröstur Ólafsson,
sem verið hafði framkvæmdastjóri okkar.“
Nauðungaruppboð var haldið
á eigninni Þönglabakka 1 í lok
janúar síðastliðins. Vakti athygli
hve stíft lögmaður lífeyrissjóðs
Dagsbrúnar, Magnús Norðdahl
héraðsdómslögmaður, bauð í
eignina. Hann teygði sig upp í
314 milljónir króna en réð ekki
við tilboð frá lögmanni Lands-
bankans sem bauð 315 milljónir.
Var Landsbankanum slegin
eignin en kröfur bankans voru
fyrst og ffemst tilkomnar vegna
lánveitinga Veðdeildar Sam-
vinnubankans.
Ljóst er að þetta tilboð lög-
manns lífeyrissjóðsins var fyrst
og fremst örvæntingarfull tilraun
til að veija veðkröfu sjóðsins. Nú
liggur hins vegar fyrir að hún er
töpuð og er þetta stærsta tap líf-
eyrissjóðsins í sögu hans. Um er
að ræða skuldabréf upp á 22
milljónir að nafnverði en lánið
var veitt í september 1989. Þetta
er síðasta veðið sem þinglýst er
inn á eignina og við nauðungar-
uppboðið stóð lánið í 35 milljón-
um króna.
Lánið var veitt Kaupfélagi
Reykjavíkur og nágrennis
(KRON) og var liður í þeim
björgunaraðgerðum sem Þröstur
Olafsson, þáverandi fram-
kvæmdastjóri KRON og núver-
andi aðstoðarmaður utanríkis-
ráðherra, stóð fyrir. Á sama tíma
var Atli Gíslason hæstaréttar-
lögmaður formaður stjómar
KRON, en lögmannsstofa hans
og Magnúsar sá um öll lögfræði-
störf fyrir lífeyrissjóðinn og
Dagsbrún.
„ÉG TREYSTIÞESSUM
MÖNNUM“
„Þetta lán er glatað, ég held að
það liggi alveg ljóst fyrir. Eg tek
fulla ábyrgð á því vegna þess að
ég stuðlaði að því að lánið var
veitt. Það liggur alveg ljóst fyrir
að við vorum að lána þama í fyr-
irtæki sem var bara ekki allt í lagi
með. Hvort sem manni líkar bet-
ur eða verr þá tók maður ranga
ákvörðun," sagði Halldór G.
Björnsson, formaður stjómar
Lífeyrissjóðs Dagsbrúnar og
Framsóknar, þegar hann var
spurður um þessa lánveitingu.
Halldór, sem jafnframt er vara-
formaður Dagsbrúnar, sagði að
þetta væri fyrsta lánið sem sjóð-
urinn tapaði með þessum hætti
því vanalega hefði hann trygg
fasteignaveð á bak við lánveit-
ingar sínar.
„Ég treysti auðvitað þeim
mönnum sem vom þama í stjóm
og ráku fyrirtækið, en þar á með-
al var Þröstur Ólafsson sem
verið hafði framkvæmdastjóri
okkar. Þá var Atli Gíslason, lög-
Pröstur Olafsson: Samband-
ið sveik loforð um að verja
veð Samvinnulífeyrissjóös-
ins.
fræðingur okkar, formaður
stjómar og þetta hefur auðvitað
áhrif á fólk þegar það tekur
ákvarðanir," sagði Halldór.
Hann sagðist ekkert geta sagt til
um áhrif málsins á stöðu sína hjá
lífeyrissjóðnum. „Stjóm félags-
ins verður bara að taka ákvörðun
um það hvort ég er fær um að
sitja þama lengur eða ekki.“
Lífeyrissjóðurinn mun setja
þessa skuld á afskriftarreikning
sinn sem tapað fé. Þar sem eigið
fé lífeyrissjóðsins er um 7 millj-
arðar ætti hann að þola þetta
áfall. I íyrra greiddi sjóðurinn út
220 milljónir króna í lífeyri.
ÞRÖSTUR SEGIR SÍS
HAFA BRUGÐIST
Að sögn Þrastar Ólafssonar
var leitað til margra sjóða á sín-
um tíma vegna KRON og lífeyr-
issjóður Dagsbrúnar hafi bara
verið einn af mörgum. Dags-
brúnarsjóðurinn virðist hins veg-
ar samkvæmt veðbókarvottorði
hafa verið sá eini sem svaraði
kallinu.
Þröstur sagðist hafa talið að
þama hefði verið um mjög ör-
uggt veð að ræða til handa Dags-
brún, meðal annars vegna þess
að brunabótamat eignarinnar var
ríflega 700 milljónir króna.
Einnig hefði verið talin frekari
trygging í því að SÍS, annar af
stærstu eigendum Þönglabakka,
átti veð fyrir aftan veð Dags-
brúnar. Sagði Þröstur að alltaf
hefði verið gengið út frá því að
Sambandið og Samvinnulífeyr-
issjóðurinn myndu tryggja sinn
veðrétt.
„Síðan gerist það að Sam-
bandið í raun og vem losar sig
undan þessu með því að afskrifa
skuldina. Það var mjög bagalegt
að Sambandið skyldi gera það á
þennan hátt, og reyndar nokkuð
sem enginn hafði ímyndað sér að
myndi gerast," sagði Þröstur.
Hann sagði að aldrei hefði
verið gert neitt skriflegt sam-
komulag um að Sambandið
tryggði veðið. „Það var hins veg-
ar alltaf gengið út frá því þegar
við vomm að ræða þetta. Sam-
bandið, sem er einn stærsti aðil-
inn í Þönglabakka, gaf það alltaf
upp að þeir yrðu að verja þetta
veð þar sem um var að ræða eig-
in lífeyrissjóð sem þeir höfðu
veitt úr fé til eigin fyrirtækis,
Þönglabakka. Þeir höfðu alltaf
talað um að jteir myndu auðvitað
verja þctta. Síðan vom mennim-
ir, sem höfðu með þetta að gera,
horfnir af sjónarsviðinu þegar
ákvörðun var tekin um að af-
skrifa eignina," sagði Þröstur.
VORU REGLUR SJÓÐSINS
BROTNAR?
Lífeyrissjóðir hafa yfirleitt
strangar reglur um hvemig þeir
megi ávaxta fjármagn sitt. Á sín-
um tíma vom uppi miklar efa-
semdir um þessa lánveitingu
innan stjómar lífeyrissjóðs
Dagsbrúnar og Framsóknar.
Staðfesti Halldór það.
Þar sem lán lífeyrissjóðsins
fór inn á 20. veðrétt og á eftir
stórum lánardrottnum em uppi
miklar efasemdir um réttmæti
þess. Menn virðast hafa látið
blekkjast af háu bmnabótamati
eignarinnar og er það ekki í
fyrsta skipti sem slíkt hefur hent
með eignir KRON. Lífeyrissjóð-
ir setja yfirleitt mjög strangar
reglur um að vera fyrir innan
50% af bmnabótamati og átti til
dæmis Lífeyrissjóður verslunar-
manna sín veð mun framar.
Þá vekur einnig furðu að
Dagsbrún skuli hafa lánað fyrir-
tæki eins og KRON, en Þröstur
svarar því til að alltaf hafi verið
tengsl á milli þessara félaga.
Þönglabakki 1 hf. var stofnað
1988 til að klára byggingu versl-
unarhúsnæðisins í Mjóddinni og
um leið útvega KRÓN hentugt
húsnæði. Um var að ræða eign-
arhaldsfélag sem SÍS og ýmis
fyrirtæki því tengd stóðu að. Frá
upphafi var eignin yfirveðsett og
mun til dæmis Sambandið fljót-
lega hafa afskrifað lán sín sem
vom á milli 250 og 270 milljónir
króna.
Þar sem eina eign hlutafélags-
ins er nú komin í hendur lánar-
drottna virðist nánast formsatriði
að senda fyriitækið í gjaldþrota-
meðferð.
Sigurður Már Jónsson