Pressan - 18.03.1993, Blaðsíða 9

U TT E K T
Fimmtudagurinn 18.mars 1993
PRESSAN
DURTUR
V
«
„Klára allt
sem ég tek
mérfyrir
henaur
segir Jón í viðtali við
PRESSUNA
Hverja telurðu ástœðu þess að þú
hefur náð lengra en aðrir sem starfa
á sama sviði?
„Ég held að þar komi margt til. Ég
á mjög góða konu sem hefur unnið
með mér baki brotnu að uppbygg-
ingu fyrirtækisins. Þá hef ég oft á tíð-
um ratað á réttar lausnir á málum
mínurn. Ég verð að telja mér það til
tekna, að ég hef alltaf klárað það sem
ég tek mér íyrir hendur. Það þýðir þó
ekki að mér hafi tekist allt sem ég hef
ætlað mér. Því má svo ekki gleyma
að ég hef átt því láni að fagna að hafa
fengið hæft starfsfólk til starfa hjá
mér.“
Hver heldurðu að sé ástœða þess
að þú ert jafnumdeildur og raun ber
vitni? Margir hafa náð langt í við-
skiptum án þess að verða jafnum-
deildirogþú.
„Það hafa margir komið með
ýmsar skýringar og það er kannski
engin ástæða fyrir mig að reyna að
bæta einhverju þar við. Ég held þó
aðallega að þetta stafi af því hvað við
lifum í litlu þjóðfélagi."
Er hin erfiða staða Steina hf.
gleðiefni íþínum huga?
„Ég hef þá trú að Steinar Berg nái
að vinna sig út úr þeim erfiðleikum
sem að fýrirtækinu steðja. Erfiðleikar
Steinars hf. eru mér ekkert gleðiefni,
síður en svo. Steinar Berg er mjög
góður drengur og verðugur sam-
keppnisaðili. Ég ber mikla virðingu
fyrir honum og vona að samstarf
okkar verði áfram jafngott og verið
hefur.“
Hvað með viðskiptasjónarmiðin?
Er það ekki þinn hagur að helsti
keppinauturinn heyri sögunni til?
„Sú staða mun aldrei koma upp að
einn maður stjórni afþreyingariðn-
aðinum. I þessum bransa, þar sem
við störfum með listamönnum, getur
það aldrei verið eðlileg staða fyrir þá
að hafa ekkert val — geta ekki valið
um útgefendur. Að auki held ég að
það sé ekki hollt fýrir neinn að verða
alráður á markaðnum og held raun-
ar að það geti ekki gerst.“
Ertu ánægður með stöðu þína
innan Stöðvar 2 eftir síðasta aðal-
fund?
„Staða mín er óbreytt frá því sem
verið hefur. Ég get einungis sagt að
ég hlakka mikið til að starfa að upp-
byggingu stöðvarinnar; þar eru mörg
mjög spennandi mál ffamundan og
þetta er fyrirtæki sem á bjarta ffam-
tíð fýrir sér.
Hvað er framundan hjáfésýslu-
manninum Jóni Ólafssyni?
„Ég ætla að halda mig við
skemmtanaiðnaðinn, ég kann það
best. Því ætla ég að einbeita mér að
því að ffamleiða kvikmyndir. Það er
mjög áhugavert og ég tel mig hafa
náð ágætisárangri, þótt enn sem
komið er hafi það gefið lítið í aðra
hönd. Það er bara spurning um að
öðlast meiri reynslu og gera myndir
sem eiga erindi á erlendan markað.“
Fyirtæki Jóns
Ólafssonar
Skífan 100%
Sonic 100%
Jón Ólafsson & co. 100%
Bíó hf. (Regnboginn)
100%
Myndbandasafnið hf.
100%
Stúdíó Sýrland 100%
íslenska útvarpsfélagið
12,9% (nafnv. 70 ntillj-
ónir)
Flugleiðir 0,5% (nafnv.
utn 15 milljónir)
litla hljómplötuverslun í
Hafnarfirði árið 1976 og
skömmu síðar opnaði
hann hljómplötuverslun-
ina Skífuna á Laugavegi
33. Sama ár stofnaði hann
einnig Hljómplötuútgáf-
una með þeim Magnúsi
Kjartanssyni og síðar
kom Vilhjálmur heitinn
Vilhjálmsson inn í
myndina. Reksturinn
gekk vel til að byrja með,
en nokkrum árum síðar
tók að halla undan fæti og
fór svo að upp úr sam-
starfinu slitnaði með lát-
um. Effir að Hljómplötu-
útgáfunni hafði verið
skipt upp, en hún saman-
stóð nær eingöngu af
skuldum, sameinaði Jón
hlut sinn Skífunni og þar
með var Skífan orðin
meira en hljómplötu-
verslun.
Næstu ár vann Jón að
því að styrkja undirstöð-
ur Skífunnar, auk þess
sem hann stofnaði Sonic
hf. árið 1982 ásamt Sigur-
jóni Sighvatssyni, en fýr-
irtækið sérhæfir sig í inn-
flutningi hljómflutnings-
tækja fýrir hljóðver og
ljósvakamiðla. Fyrirtækið
hefur skipt mikið við Rík-
isútvarpið og Stöð 2 og
hafa viðskipti við það síð-
arnefnda verið talsvert
gagnrýnd og telja sumir
að þar sé um innherjavið-
skipti að ræða. Jón skynj-
aði fýrstur manna mögu-
leikana sem hin nýja
myndbandstækni hafði
upp á að bjóða fýrir út-
sjónarsaman fésýslu-
mann og komst yfir um-
boð fýrir myndbönd hjá
Columbia-kvikmyndafé-
laginu. Skömmu síðar
rann á landsmenn æði
fyrir myndbandsglápi og
naut Jón góðs af því, enda
með góð umboð.
þess sem hann fékk sér
Range Rover-bifreið um
svipað leyti. Stór þáttur í
hugmyndaffæði Jóns er að
eyða ekki um efni fram.
Hlutirnir eru staðgreiddir
ef það hentar betur og að
sögn Jóns hefur aldrei fall-
ið víxill á hann og fýrirtæki
hans.
Margir hafa talið það
eitt helsta gæfuspor Jóns á
viðskiptasviðinu að opna
útibú Skífunnar í Kringl-
unni, en sumir segja þá
verslun hreina gullnámu.
Jón neitar því ekki að
rekstur verslunarinnar
gangi vel, en segir hana
hins vegar ekki hafa skipt
sköpum á viðskiptaferli
sínum, enda sé hlutfall hennar í
heildarveltu fýrirtækja sinna að-
eins örfá prósent. Aðspurður
segir Jón ekkert eitt atriði hafa
haft úrslitaþýðingu fyrir sig á
viðskiptaferlinum. „Það hefur
verið jöfn og góð stígandi hjá
mér og ekki neitt eitt sem hefur
skipt sköpum.“
Að hagnast á hug-
sjónum sínum
Ein af hugsjónum Jóns Ólafs-
sonar, sem er mikill sjálfstæðis-
maður, er ffjálst útvarp. Jón ólst
upp við kanaútvarpið og kana-
sjónvarpið í Keflavík og kunni
því illa að geta ekki valið á milli
stöðva eftir að hann flutti til
Reykjavíkur. Um leið og út-
varpsrekstur var gefinn frjáls
haustið 1986 beitti Jón sér fyrir
stofnun fslenska útvarpsfélags-
ins, rekstrarfélags Bylgjunnar.
Hann var í forsvari þeirra sem
stofnuðu Bylgjuna og átti á
tímabili 17% í félaginu. Fyrstu
misserin gekk rekstur Bylgjunn-
ar sérlega vel og varð margra
milljóna króna hagnaður af æv-
intýrinu. Eftir því sem útvarps-
stöðvunum fjölgaði fór afkom-
an versnandi.
Um áramót 1989-1990
keypti Jón í félagi við nokkra
kaupmenn, svo sem þá Harald
Haraldsson í Andra, Jóhann J.
Ólafsson og Guðjón Oddsson í
Litnum, Skúla Jóhannsson í
Tékkkristal, Garðar Siggeirsson
í Herragarðinum, Víði Finn-
bogason í Teppalandi og fleiri,
tæplega 40 prósenta hlut í Stöð
2 undir nafninu Fjölmiðlun hf.
Um ári síðar var svo Bylgjan
sameinuð Stöð 2 og héldu menn
sig þá við nafn rekstrarfyrirtæk-
Áreiðanlega ekki allra
Hilmar Oddsson
KVIKMYNDAGERÐARMAÐUR
„Ég kynntistJóni er við unnum
saman að kvikmyndinni Eins og
skepnan deyr fyrir nokkrum árum.
Við vorum þá báðir að stiga okkar
fyrstu skrefí kvikmyndum; ég sem
leikstjóri en hann sem framleið-
andi. Samstarf okkar var að öllu
leyti prýðilegt. Það kom ekki upp
nein misklíð, enda skýr og klár
verkaskipting okkar á milli, eðli
málsins samkvæmt. Ég þekkiJón
ekki aföðru en góðu. Sú mynd sem ég get dregið upp afhonum erað
hann erákveðinn maðursem fær sínu oftframgengt, enda veithann
yfirleitt hvað hann vill. Jón er áreiðanlega ekki allra, en við náðum
ágætlega saman."
is Bylgjunnar, þ.e. íslenska út-
varpsfélagsins, en ekki íslenska
sjónvarpsfélagsins, fyrirtækisins
um Stöð 2. Innan Islenska út-
varpsfélagsins hafa staðið hat-
rammar deilur undanfarin ár
þar sem tvær fylkingar hafa bar-
ist um völdin.
Eins og„jójó"í við-
skiptum
Flestir líta á niðurstöðu átak-
anna innan Stöðvar 2 sem ósig-
ur fýrir Jón og félaga hans, sem
mynduðu meirihluta í stjórn ís-
lenska útvarpsfélagsins. Aðrir
benda á að litlu máli skipti fýrir
Jón hvort hann er í minni- eða
meirihluta innan fyrirtækisins.
Stöðin sé sloppin fýrir hom fjár-
Listamenn
sem Jón hefur
á sínum
snærum
Bubbi Morthens
GCD
Nýdönsk
SS-Sól
Egill Ólafsson
Sinfóníuhljómsveit ís-
lands
Diddú, Sigri'm Hjáltn-
týsdóttir
Rokklingarnir
Sléttuúlfarnir
Björgvin Halldórsson
Stuðmenn
Uppgangur i
miðjan arati
um
fjan áratug-
inn
Upp úr miðjum ní-
unda áratugnum fór hag-
ur Jóns að vænkast, eða
að minnsta kosti bar
meira á góðum hag hans.
Rétt rúmlega þrítugur
flutti Jón inn í glæsilegt
einbýlishús sem hann
staðgreiddi og er á dýr-
asta stað í Reykjavík auk
Hefur þurft að berjast fvrir sínu
Garðar Siggeirsson
VERSLUNAREIGANDI
„Ég hefþekktJón í ein tíu ár og við
erum góðir kunningjar, enda þótt
við hittumst ekki oft. Jón er ósér-
hlifinn og óhemjuduglegur oghef-
urkomistáfram fyrireigin verð-
leika. Hann kemur úr umhverfiþar
sem hann þurfti að berjast fyrir
öllu. Það hefur sett mark sitt á
hann; hann veit að hann þarfað
berjast fyrirsínu og það hefurhann
gertogsýnt mikinn árangur í
starfi. Það sem að mínu mati er
hvað jákvæðast viðJón erhve fylginn sérhann er. Hann á frábæra,
forkunnarduglega konu, sem styður við bakið á honum með ráðum
og dáð ogá stóran þátt i velgengni hans."
hagslega og nú liggi leiðin að-
eins upp á við. Því geti Jón, sem
hingað til hefur verið eins konar
jójó í viðskiptum og aldrei getað
einbeitt sér lengi að sama verk-
efninu, farið að sinna öðrum
málum eins og til dæmis kvik-
myndaframleiðslu, sem á hug
hans allan þessa dagana. Hann
fór meðal annars til Ástralíu á
síðasta ári til að skoða upptöku-
staði fyrir væntanlega kvik-
mynd sem hann hyggst fram-
leiða.
Jón Ólafsson er stærsti hlut-
hafinn í Stöð 2 með 12,9 pró-
senta hlut, sem er að nafnvirði
70 milljónir króna. Gengi bréf-
anna er hins vegar í kringum
tvo um þessar mundir og mark-
aðsverð þeirra því um 140 millj-
ónir króna. Ljóst er að bréfin
eiga þó eftir að fara hækkandi
vegna hinnar góðu afkomu sem
fýrirtækið sýnir og því eru þau
líkast til enn meira virði en
skráð gengi segir til um. Hins
vegar voru kaupin á sínum tíma
mikil áhætta og eins og allir vita
hékk líf fyrirtækisins lengi vel á
bláþræði.
Megineign Jóns er útgáfufýr-
irtækið Skífan, sem er í farar-
broddi á tónlistarmarkaðinum
og hefur um 35-40 prósent af
myndbandamarkaðinum. Þá
hefur Jón einnig keypt húsnæði
Regnbogans og stofnað utan
um rekstur hússins fyrirtækið
Bíó hf. Um þessar mundir starfa
77 manns hjá fýrirtækjum Jóns
og telja kunnugir að staða
þeirra sé traust um þessar
mundir.
Afar umdeildur
Þeir sem kynnst hafa Jóni
telja að hin stutta skólavist hans
hafi mjög sett mark sitt á líf
hans. Éinn orðaði það svo að
„Jón hefði mikla þörf fyrir að
sanna sig og hefði gert það á
þann hátt að einbeita sér að því
að safna peningum — græða
meira en nokkur annar“. Eng-
inn efast urn að Jón er vel
greindur og erfitt er að sjá við
honum. Það orð fer af honum
að hann sé einn besti samninga-
maður landsins og víst er að
maður með þann hæfileika er
ekki elskaður af öllum. Jón hef-
ur það orð á sér að vera óþolin-
móður, sem hann lítur raunar
sjálfur á sem helsta galla sinn í
viðskiptum, og harður, enda vill
hann láta hlutina ganga upp.
Sumir eru reyndar á því að
hann sé of ákafur í því að
sínu framgengt og beiti til
þess öllum tiltækum ráð-
um. Jón þykir fylginn sér,
afar duglegur og sérlega
minnugur og telja kunnugir
að þeir eiginleikar öðrum
fremur hafi komið honum
þangað sem hann er nú.
Undanfarin ár hafa fjöl-
miðlar haldið nafni Jóns
mjög á loff. Stafar það ekki
síst af harðri valdabaráttu
innan Stöðvar 2, þar sem
margir helstu fjármála-
menn landsins börðust um
yfirráðin. Athyglisvert er að
Jón hefur aldrei svarað
þeim sökum sem hann hef-
ur verið borinn og mun
skýringin á því sú að hann
telur að betra sé að láta
málin líða hjá en standa í
endalausum ritdeilum, auk
þess sem nær vonlaust er að
höfða meiðyrðamál hér á
landi.
1 954
Fæddur 6. ágúst Jón Ólafsson Frið-
geirsson, sonur Friðgeirs Olgeirsson-
ar, stýrimanns hjá Landhelgisgæsl-
unni, og Heiðu Kristjánsdóttur.
1 969
Jón útskrifast sem gagnfræðingur.
Lengri varð skólaganga hans ekki.
1 970
Starfar eina vertíð við aðgerð í frysti-
húsi í Grindavík.
1971
Jón verður umboðsmaður hljómsveit-
arinnar Júdasar, aðeins sautján ára.
1 975
Júdas hf. hljómplötuútgáfa stofnuð.
1 976
Jón kaupir fyrstu hljómplötuverslun
sína, Vindmylluna, sem var í Hafnar-
firði. Opnar hljómplötuverslunina
Skífuna á Laugavegi 33. Fyrsta Skífu-
verslunin. Stofnar einnig Hljómplötu-
útgáfuna og leggur Júdas hf. niður.
1978
Kvænist Helgu Hilmarsdóttur.
1 981
Leifarnar af Hljómplötuútgáfunni
sameinaðarSkífunni.
1 982
Jón stofnar ásamt Sigurjóni Sighvats-
syni Sonic, fyrirtæki sem sérhæfir sig í
innflutningi hljómflutningstækja fyr-
ir útvarpsstöðvar og hljóðver.
COLUMBIA
Jónas Sigurgeirsson ásamt
Bergljótu Friðriksdóttur
Harður við-
skiptamaður og
hefur upp-sko-
rið eftir því
Þorvarður Elíasson
SKÓLASTJÓRI
„Við Jón störfuðum saman
hjá Stöð 2 í rúmt ár. Fyrir
þann tima þekkti ég ekkert
til hansog eftir að sam-
starfi okkarþarlaukhafa
leiðir okkar ekki legið sam-
an. ÉgþekkiJón ekkert úr
einkalífi, aðeins úr við-
skiptum. Hann ermjög vel
gefinn, hefurstálminni og
er fljótur að átta sig. Hann
er afar vinnusamur og dug-
legur en mjög harður við-
skiptamaður oghefur upp-
skorið eftirþvi. Það ererf-
ittað vinnameðJóniþví
hann er mjög kröfuharður,
en hann nær líka oft mjög
miklum árangri. Ég get
hæltJóni fyrir gáfur og víst
er að efhann hefði farið i
skóla hefði hann án efa
orðið toppnemandi. Sú
staðreynd að hann skyldi
sökum fjárskorts ekki fá
tækifæri til að mennta sig
hefurmótað framkomu
Jóns meira en margt ann-
að. Menntunarskorturinn
hefurþó ekki háðJónií
starfi, því hann hefurlært
það sem þurfthefur utan
skóla."
1 984
Jón nær samningum við Columbia-
kvikmyndafélagið þar sem hann fær
umboð fyrir myndbönd.
1 986
Kosinn gjaldkeri í stjórn Sjálfstæðis-
félags Holta- og Hlíðahverfis.
Forvígismaður stofnunar íslenska út-
varpsfélagsins, rekstra rfélags Bylgj-
unnar. Fyrsti stjórnarformaðurfé-
lagsins.
1 987
Opnar Skífuverslun í Kringlunni.
1 988
Kaupir Hljóðfærahús Reykjavíkur.
1 989
Stofnar eignarhaldsfélagið Jón Ólafs-
son & co. Kaupir einnig Órtölvutækni
hf., sem þá var gjaldþrota.

1 990
Jón haslar sér völl á bíósviðinu með
því að kaupa húsnæði Regnbogans af
Framkvæmdasjóði. Stofnar vegna
þessa Bíó hf.
Kaupir Stúdíó Sýrland, eitt fullkomn-
asta hljóðver landsins.
Kaupir ásamt Fjölmiðlun sf. hlut af
Verslunarbankanum í Stöð 2.

1 991 ^
Bylgjan sameinuð Stöð 2 og með því
styrkist staða Jóns, en hann átti fyrir í
báðum fyrirtækjunum.
Skífan opnar stórverslun á Laugavegi
26 og Jón selur Werner Rasmussyni
hlut sinn í Örtölvutækni.
Fær umboð fyrir Walt-Disney mynd-
bönd.
1992
Kaupir fyrirtækið Myndbandasafnið
hf. og fjármagnar gerð kvikmyndar-
innar Sódómu Reykjavík. Verkefni
upp á 60 milljónir króna.