Morgunblaðið - 29.05.2004, Qupperneq 64

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 LAUGARDAGUR 29. MAÍ 2004 VERÐ Í LAUSASÖLU 220 KR. MEÐ VSK.
SKULDBINDINGAR B-deildar Lífeyris-
sjóðs starfsmanna ríkisins námu 304 millj-
örðum kr. í árslok 2003. Hrein eign deild-
arinnar til greiðslu lífeyris nam 108
milljörðum króna í árslok og því vantar 196
milljarða króna eða rúm 60% upp á að eignir
standi undir skuldbindingum, samkvæmt
tryggingafræðilegri úttekt á sjóðnum um síð-
ustu áramót.
Þetta kemur fram þegar ársreikningur
sjóðsins vegna ársins 2003 er skoðaður. B-
deild LSR er stærsta deild sjóðsins, en henni
var lokað fyrir nýjum félögum árið 1997. Líf-
eyrisgreiðslur til sjóðfélaga fara eftir launum
eftirmanna þeirra í starfi og taka breytingum
í samræmi við laun þeirra eða breytingar á
launum ríkisstarfsmanna að meðaltali.
Í ársskýrslunni kemur fram að skuldbind-
ingar deildarinnar hafa meira en tvöfaldast á
síðustu sjö árum. Þær námu 135,4 milljörðum
króna í árslok 1996 og hafa því hækkað um
170 milljarða á tímabilinu eða um 125%.
Hækkunina á skuldbindingum sjóðsins megi
aðallega rekja til kerfisbreytingar á launum
opinberra starfsmanna og almennra launa-
hækkana á tímabilinu. Þannig hafi vísitala
dagvinnulauna opinberra starfsmanna um
það bil tvöfaldast á þessum sjö árum. Hækk-
un vísitölunnar á síðasta ári hafi verið 4,7%,
sem sé minnsta árleg hækkun vísitölunnar
frá ársbyrjun 1997 þegar byrjað hafi verið að
reikna þá vísitölu sérstaklega. Árleg hækkun
vísitölunnar frá því þá hafi verið 10,4% að
meðaltali.
„Réttindi hjá B-deild eru reiknuð sem hlut-
fall af dagvinnulaunum og hafa allar launa-
breytingar því áhrif á réttindi sjóðfélaga,
hvort sem þeir eru í starfi, með geymd rétt-
indi eða lífeyri,“ segir í ársskýrslunni.
Fram kemur að stærstur hluti skuldbind-
inganna er vegna A-hluta ríkisstofnana eða
112,5 milljarðar kr. Þá eru 54,5 milljarðar kr.
vegna starfsemi grunnskóla fram til 1. ágúst
1996 og tæpir 10 milljarðar eru vegna grunn-
skóla eftir þann tíma. 23,5 milljarðar eru
vegna sjúkrahúsa og heilbrigðisstofnana, og
rúmir 4 milljarðar vegna heilsugæslu- og
heilsuverndarstöðva. Loks eiga sveitarfélög
og sveitarsjóðir 13 milljarða af þessari skuld-
bindingu og 20 milljarðar eru vegna fram-
haldsskóla. Þá má nefna að stéttarfélög bera
ábyrgð á 705 milljónum kr. vegna þessarar
skuldbindingar og stjórnmálaflokkar bera
ábyrgð á 320 milljónum kr.
Skuldbinding B-deildar LSR 304 milljarðar um síðustu áramót
Skuldbindingarnar hafa
vaxið um 125% á sjö árum
Vantar 196 milljarða
til að eignir standi
undir skuldbindingum
UM ÞESSAR mundir er unnið að stækkun Norðurbakka við gömlu höfnina í Reykja-
vík. Að sögn Jóns Þorvaldssonar, forstöðumanns tæknideildar Reykjavíkurhafnar,
er hér um hluta af áætlun um endurbætur á gömlu höfninni að ræða. „Þarna er
byrjuð bakkagerð, og er unnið við 160 metra áfanga,“ sagði Jón í samtali við Morg-
unblaðið.
Jón segir ástæður þessara framkvæmda fyrst og fremst að finna í breytingum á
Austurhöfninni, þar sem áætlað er að tónlistar– og ráðstefnuhús muni rísa. Segir
Jón að með þessum framkvæmdum og öðrum sé unnið að uppbyggingu Vesturhafn-
arinnar sem framtíðarsvæðis sjávarútvegsstarfsemi í Reykjavíkurhöfn. „Þessi fram-
kvæmd er fyrsti áfangi í þessum aðgerðum. Þessi hafnarbakki er fyrst og fremst
ætlaður fyrir togara Granda, sem þarna fá nútímalega aðstöðu fyrir skipaflota
sinn,“ segir Jón. Gert er ráð fyrir að skip geti lagst að nýja bakkanum um næstu
áramót.
Um þessar mundir er dýpkun gömlu hafnarinnar að ljúka, en að sögn Jóns rista
nýleg skip það djúpt að nauðsynlegt var að dýpka höfnina. Að framkvæmdum lokn-
um hefur dýpi hafnarinnar aukist um einn og hálfan metra, og er hún nú um 8,5
metra djúp.
Sömuleiðis hefur verið unnið að breytingum og endurbótum á Miðbakka, meðal
annars með öryggismál vegna komu skemmtiferðaskipa í huga.
Morgunblaðið/Júlíus
Norðurbakki Reykja-
víkurhafnar stækkaður
RANNSÓKNIR erlendis hafa sýnt fram á
að tíðni barnsfæðinga getur haldist í hendur
við veðrið. Fleiri börn fæðast á sjúkrahús-
um þegar loftþrýstingur fellur skyndilega
og djúpar lægðir myndast, heldur en þegar
þrýstingur er hærri og veðrið betra. Þetta
kom fram í máli Mel Shapiro, veðurfræð-
ings hjá bandarísku veðurstofunni, á alþjóð-
legri veðurráðstefnu í Reykjavík.
Að sögn Shapiro er tíðni fæðinga misjöfn
eftir dögum en ef litið væri á tölfræðina, og
þeir dagar skoðaðir sérstaklega þar sem
fæðingar hafa verið hvað tíðastar, þá væru
það yfirleitt sömu dagar og loftþrýstingur
var lágur úti fyrir og skyndilegar breyting-
ar á loftslaginu.
Veðrið getur
haft áhrif á
fæðingar
 Ofsaveður/6
Morgunblaðið/Kristinn
„ÞAÐ er mjög sterkur þáttur í mótun þjóð-
ernishugmyndafræði okkar að íslenska
þjóðin hafi ákveðna yfirburði yfir aðra,“ seg-
ir Sigríður Matthíasdóttir sagnfræðingur
sem ver doktorsritgerð sína, Hinn sanni Ís-
lendingur – þjóðerni, kyngervi og vald á Ís-
landi 1900–1930, við Háskóla Íslands 4. júní.
Hugmyndafræðin um þjóðerni Íslendinga
hafi mótast mjög sterkt á fyrstu áratugum
20. aldarinnar. Þetta sé hugmyndafræði
sem gengur í aðalatriðum út á yfirburði ís-
lensku þjóðarinnar og hreinleika hennar og
ef hér á að myndast fjölmenningarsamfélag
sé auðvelt að ímynda sér árekstrana ef þjóð-
ernishugmyndunum sé haldið til streitu.
Viss um yfir-
burði íslensku
þjóðarinnar
 Karlmennska/ Lesbók 6–7
SÁ einstæði atburður á sér stað nú um helgina að
fimm landslið í knattíþróttum verða á ferðinni og
leika sjö landsleiki á aðeins þremur dögum.
Kvennalandsliðið í körfuknattleik lék fyrsta vin-
áttulandsleikinn af þremur gegn Englandi í
Keflavík í gærkvöldi. Annar leikurinn fer fram í
Grindavík í dag og sá þriðji á Ásvöllum í Hafn-
arfirði á morgun.
Kvennalandsliðið í handknattleik leikur í dag
gegn Tékklandi í undankeppni Evrópukeppni
landsliða í Ásgarði í Garðabæ og karlalandsliðið
mætir Ítölum í undankeppni heimsmeistara-
keppninnar í Túnis 2006 í Teramo á Ítalíu í kvöld.
Kvennalandsliðið í knattspyrnu mætir Ung-
verjum í undankeppni Evrópukeppninnar í Szék-
esfehérvár í Ungverjalandi í dag og á morgun
mætir karlalandsliðið Japan í þriggja landa móti í
Manchester.
Sjö landsleikir á
þremur dögum
GUNNAR Kvaran list-
fræðingur, sem er nú for-
stöðumaður Astrup
Fearnley-listasafnsins í
Ósló, safnsins er lánaði
verkin á sýninguna „Í
nærmynd, bandarísk
samtímalist“, sem nú
stendur yfir í Listasafni
Íslands, segir í samtali
við Morgunblaðið að
Astrup Fearnley-safnið sé mjög um-
svifamikið í innkaupastefnu sinni, eða lík-
lega þriðji eða fjórði atkvæðamesti kaup-
andi myndlistar í heiminum hvað fjármagn
snertir. Gunnar segir innkaupastefnuna þó
ekki snúast um að endurbyggja söguna,
heldur eru stjórnendur safnsins fyrst og
fremst uppteknir „af einstaka listamönnum
sem við teljum að hafi skapað nýjar víddir í
listasögunni“.
Einn helsti
listaverka-
kaupandinn
 Hreint ótrúlegt ævintýri/Lesbók
Gunnar Kvaran
♦♦♦
♦♦♦