Íslendingaþættir Tímans - 31.03.1971, Blaðsíða 27

MINNING
ÍSAK ÁRNASON
VESTMANNAEYJUM
Fæddur 25. des. 1897
Dáinn 13 febrúar 1971.
„Mínir vinir fara fjöld.
Feigðin þeirra heimtir köld.
Ég kem á eftir, kannski í kvöld
með klofinn hjálm og
rifinn skjöld.
Brynju slitna, sundrað sverð
og syndagjöld."
Þessi orð Bólu-Hjálmars komu
mér í hug er ég heyrði andláts-
fregn vinar míns og mágs ísaks
Árnasonar. Hann var fæddur á
Hrjót í Hjaltastaðaþinghá, jörð
sem nú er komin í eyði fyrir mörg-
um árum. Var hann sá fjórði í
röðinni af 15 systkinum, þrjú af
þeim dóu í æsku, en 5 af þeim eru
enn á lífi eftir því er ég bezt veit.
Öll voru þessi systkini mikið dugn-
aðar fólk eins og foreldrar þeirra
voru, því það gera ekki aðrir en
dugnaðarmenn að koma upp svo
stórum barnahóp hjálparlaust að
mestu, tvö börnin voru að vísu
tekin af þeim til fósturs af vinum
og frændum, en annan styrk fengu
þau ekki.
Annað barnið sem tekið var til
fósturs var ísak. Svo stóð á þegar
hann fæddist að foreldrar hans
höfðu ekki nema eina kú og var
hún þá geld og heimilið því mjólk-
urlaust í svipinn, en þrjú ung
börn fyrir á heimilinu. Hljóp þá
frændfólk Árna, á Brennistöðum í
Eiðaþinghá undir bagga með Hrjót
ar hjónum og tók hvítvoðunginn
til fósturs um stundar sakir, eða
þar til úr rættist um mjólk á heim-
ilinu.
En þetta fór á aðra leið en ætl-
að var í fyrstu, Isak fór aldrei að
Hrjót aftur og var alinn upp hjá
Árna Jónssyni á Brennistöðum og
síðar á Ormsstöðum í sömu sveit,
og lauk svo að Árni Jónsson arf-
leiddi hann að eignum sínum, sem
ekki voru raunar miklar, en urðu
ísaki dýrar, því á búinu hvíldi
víxilskuld við bankann á Seyðis-
firði að vísu ekki há, en þó svo
há að víxilinn þurfti að framlengja
þá voru 200 kr. þó nokkrir pen-
ingar.
Til þess að framlengja víxilinn
og borga af honum þurfti ísak að
gera sér ferð á Seyðisfjörð, en í
þeirri ferð kól liann svo að taka
varð af honum tærnar á báðum
fótum, og hef ég oft heyrt við-
brugðið hörku hans og karl-
mennsku í þeim raunum er þessu
voru samfara, og eflaust hefur
þetta óhapp haft mikil áhrif á
framvindu lífs hins unga dugn-
aðar manns.
Þetta varð til þess að ísak
átti eftir þetta óhægt með gang
og treysti sér ekki til að stunda
landbúskap, sem hann var þó gef-
inn fyrir því liann hafði gaman af
að umgangast skepnur, og átti
lengst af einhverjar skepnur eftir
að hann fluttist til Vestmannaeyja
og sagði hann mér að liann ætti
þær meira til skemmtunar en í
gróðaskyn.
Eftir að sár hans voru gróin var
hann hjá mér einn vetur sem
barnakennari, og var það fyrsti og
ég vil segja bezti barnakennari
sem ég hafði. Frá mér fór hann á
Reyðarfjörð til sjóróðra, en hvort
hann var þar eitt eða tvö ár man
ég ekki, en óhætt er mér að segja
að allir sem ég heyrði minnast á
hann þar virtu hann og lofuðu
sem góðan dreng og mikilvirkan
að hverju sem hann gekk.
Um haustið 1922 fer hann til
sjóróðra til Vestmannaeyja, en um
vorið fer hann aftur austur.
Um haustið fór hann svo aftur
til Eyja á vertíð, og þann vetur varð
hann fyrir því slysi að falla útbyrð
is í róðri, í miklu frosti og hauga
sjó. Hann náðist, en var þá mjög
aðfram kominn og þjáður. Upp úr
því fékk hann lungnabólgu og
brjósthimnubólgu og var lengi
veikur. Náði hann sér aldrei að
fullu eftir það áfall.
Árið 1924 flytur hann til Jón-
ínu Einarsdóttur ekkju eftir Jón
Guðmundsson, Seljalandi. Átti hún
tvö börn frá fyrra hjónabandi og
var hún búin að vinna fyrir þeim
í ekkjudómi í 10 ár, án þess að
þiggja styrk. Þá tekur hann við
sem fyrirvinna heimilisins upp frá
því, og gengur börnunum hennar
í föður stað, Einari fæddum 1911
og Guðmundu Margréti fæddri
1914 sem eru bæði gift og búsett
í Vestmannaeyjum. Þau eignuðust
svo einn son Jón Þórmund, flug-
mann, en nú flugumferðarstjóra í
Reykjavík, kvæntan Þóru Karítas
Ásmundsdóttur frá Lindahlíð í
Aðaldal og búa þau í Reykjavík.
Jónína var fædd í Hlíð undir Eyja-
fjöllum 25 marz 1885 en fluttist til
Eyja 7 ára gömul með föður sín-
um og ólst þar upp með föður sín-
um og stjúpmóður sinni Árnýju
Einarsdóttur Norðurgarði í Vest-
manneyjum. 1911 gekk hún í
hjónaband með Jóni Guðmunds-
syni og bjuggu þau í leiguhúsnæði
til að byrja með, en byggðu svo
ÍSLENDINGAÞÆTTIR
27