Morgunblaðið - 02.12.2004, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. DESEMBER 2004 49
DAGBÓK
Kvennasögusafn Íslands heldur árlegakvöldvöku sína í kvöld kl. 20 í Þjóðar-bókhlöðunni. Dagskráin er að þessusinni helguð minningu Svövu Jakobs-
dóttur, rithöfundar, en hún lést fyrr á þessu ári.
Safnið hefur síðan 1996 minnst stofnandans,
Önnu Sigurðardóttur, með kvöldvöku í byrjun
desember. Meðal atriða er erindi dr. Dagnýjar
Kristjánsdóttur, bókmenntafræðings; „Mynd-
brjótur í orðhofi. Um sögur Svövu Jakobsdóttur.“
Frú Vigdís Finnbogadóttir, fyrrum forseti Ís-
lands, flytur erindi um kynni sín af Svövu. Þá
verður lesið úr verkum Svövu og Vox Feminae
syngur undir stjórn Margrétar Pálmadóttur.
Auður Styrkársdóttir, forstöðumaður Kvenna-
sögusafns, segir kvennasögu í nokkuð einfölduðu
máli snúast um það að saga karlmanna hafi verið
saga þjóða, mannkyns og alþjóðlegs stjórnmála-
lífs þar sem karlmenn léku öll aðalhlutverk.
„Kvennasaga var og er mótvægi við þessa sögu,
því sú saga sem þarna var sögð var vissulega ekki
öll sagan,“ segir Auður. „Sagan af konum sem
fengust við innanhússstörf er vissulega jafn merk
og stjórnmálasagan, og ákvarðanataka var held-
ur ekki eingöngu í höndum karlmanna. Segja má
að kvennasagan hafi opnað augu bæði sagnfræð-
inga og annarra fyrir því auðuga lífi sem hvar-
vetna er lifað og vert er að gefa nánari gaum.“
Hvers vegna Kvennasögusafn?
„Anna Sigurðardóttir stofnaði Kvennasögusafn
Íslands á alþjóðlegu kvennaári 1975 og var það til
húsa á heimili hennar þar til hún lést árið 1996.
Þá var því komið fyrir í Þjóðarbókhlöðu. Til-
gangur og markmið safnsins er annars vegar að
safna og varðveita hverskonar prentað og
óprentað mál um konur að fornu og nýju. Hér
getur verið um að ræða bækur um eða eftir kon-
ur, handrit og bréf kvenna, fundargerðir, starfs-
skýrslur og skjöl hinna ýmsu kvennasamtaka og
ýmiss konar gögn sem tengjast sögu kvenna.
Hins vegar er svo þjónustuþátturinn, sem fer sí-
vaxandi. Safninu ber að greiða fyrir áhugafólki
um sögu íslenskra kvenna, veita aðstoð við að afla
heimilda og miðla þekkingu um sögu kvenna. Þá
ber því einnig að gefa út fræðslurit og heim-
ildaskrár. Á vefsíðu safnsins, www.kona.bok.is, er
ýmsan fróðleik að finna, svo sem skrá yfir ís-
lenska kvendoktora sem er sú ítarlegasta sem til
er, ábendingar um lesefni úr íslenskri kvenna-
baráttu ásamt ýmsum fróðleik sem tengist henni,
svo sem um Kvennafrídaginn 24. október 1975,
hátíðisdag íslenskra kvenna 19. júní og nýju
kvennahreyfinguna svokölluðu. Fjöldi árlegra
fyrirspurna til safnsins sýnir líka að það á fullan
rétt á sér.“
Hvað er framundan hjá Kvennasögusafni?
„Ríkisstjórnin hefur falið Kvennasögusafni að
hlutast til um undirbúning minnisvarða um kven-
réttindakonuna Bríeti Bjarnhéðinsdóttur, en árið
2006 verða liðin 150 ár frá fæðingu hennar.
Áformað er að sá minnisvarði muni rísa við Al-
þingishúsið.“
Jafnrétti | Kvöldvaka Kvennasögusafns Íslands til minningar um Svövu Jakobsdóttur

Auður Styrkárs-
dóttir fæddist í Reykja-
vík árið 1951 og ólst þar
upp og á Seltjarnarnesi.
Hún lauk doktorsprófi í
stjórnmálafræði árið
1999. Auður starfaði
lengi sem blaðamaður
og kennari við Háskóla
Íslands en hefur frá
árinu 2001 verið for-
stöðumaður Kvenna-
sögusafns Íslands. Eiginmaður hennar er
Svanur Kristjánsson prófessor og eiga þau
samtals fjögur börn.
Mótvægi við hefðbundna sögu karla
Víkingar
FYRSTI norski landnámsmaðurinn
er talinn Ingólfur Arnarson.
Hann kom að sunnanverðu land-
inu og átti að hafa kastað í sjóinn
öndvegissúlum sem rak upp í
Reykjavík. Skip víkinganna voru
þeim verðmæt því ef þau skemmd-
ust sátu þeir fastir þar sem þeir
voru. Þetta voru burðarmikil hafskip
og vógu tugi tonna óhlaðin. Fyrir
svona skip þurfti því öruggar hafnir.
Reykjavík er fyrsti staðurinn sem
Ingólfur kom að þar sem var örugg
höfn og beitiland fyrir búfé. Skipin
hafa verið dregin upp í tjörnina
gegnum manngerðan ós sem var þar
sem grandinn milli tjarnarinnar og
sjávar var mjóstur og smágrýttastur
(þar sem Ráðhúsið er núna). Til að
koma í höfn á seglskipi er ekki verra
að aðkoman sé sem opnust til
margra átta, þetta er sameiginlegt
með Reykjavík og Flatey á Skjálf-
anda. Víkingarnir í Flatey sigldu
burt þegar öskufallið varð árið 1104,
hafnarósinn lokaðist ekki strax og
þegar fólk settist aftur að í eynni var
saltur sjórinn í tjörninni og var hún
því kölluð Sjótjörn og heitir það enn.
Gestur Gunnarsson,
Flókagötu 8, Rvík.
Grár loðkragi týndist
GRÁR loðkragi týndist við Sigur-
hæð í Garðabæ sl. sunnudag. Skilvís
finnandi hafi samband í síma
694 3194.
Velvakandi
Svarað í síma 5691100 frá 10–12
og 13–15 | velvakandi@mbl.is
www.gimli.is - ww.mbl.is/gimli
Árni Stefánsson viðskiptafræðingur og lögg. fasteignasali
FASTEIGNASALAN
GIMLI GRENSÁSVEGI 13, SÍMI 570 4800 - FAX 570 4810
Traust þjónusta í 20 ár
Með kveðju.
Sveinn, sími 695 9808.
BREIÐHOLT –
BAKKAR
Mér hefur verið falið að leita eftir
íbúð í Neðra-Breiðholti, helst með
aukaherbergi í sameign, þó ekki
skilyrði. Áhugasamir vinsamlegast
hafið samband og ég mun fúslega
veita nánari upplýsingar.
NORSKA húsið í Stykkishólmi tek-
ur nú á sig sífellt meiri jólablæ. Sett
hefur verið upp sýning frá ýmsum
tímaskeiðum á jólatrjám, jóla-
skrauti, jólakortum og öðru sem
tengist jólum og jólahaldi.
Í Mjólkurstofu Norska hússins
sýnir Ingunn Jensdóttir myndlist-
arkona vatnslitamyndir. Um þessar
mundir er Ingunn, sem einnig er
leikstjóri, að vinna að uppsetningu
á leikritinu Fiðlaranum á þakinu
hjá Leikfélaginu Grímni í Stykkis-
hólmi.
Krambúð hússins hefur einnig
verið sett í jólabúninginn og þar er
jólalegt um að litast og ýmislegt að
sjá og skoða og því tilvalinn vett-
vangur til að finna fagrar og
óvenjulegar jólagjafir. Í krambúð-
inni er gestum einnig boðið upp á
heitan epladrykk og piparkökur.
Jólin koma í
Norska húsið
Húsið er opið fimmtudaga, föstu-
daga og laugardaga fram að jól-
um, kl. 14.00-18.00
FÉLAG áhugafólks um heimspeki á
Akureyri í samstarfi við Háskólann
á Akureyri efnir til fyrirlestrar í
dag kl. 16.30 á heimspekitorgi í
Ketilhúsinu í Listagilinu. Þá mun
Valdimar Tr. Hafstein þjóðfræð-
ingur, flytja erindi sem hann kallar
„Menningararfur og alþjóða-
pólitík,“ en Valdimar, sem starfar
hjá ReykjavíkurAkademíunni hefur
nýlokið doktorsprófi á þessu sviði
frá Kalíforníuháskóla í Berkeley.
Í erindinu fjallar Valdimar um þá
menningararfsvæðingu sem hefur
umbreytt ólíkustu hlutum, atferli
og ummerkjum fortíðar í menning-
ararf. „Menningararfur er hugtak
sem hefur rutt sér til rúms á til-
tölulega skömmum tíma og er nú-
orðið aldrei langt undan þegar lýsa
á sambandi fortíðar við samtímann.
Hugmyndin um menningararf hef-
ur sterka siðferðilega undiröldu,
dregur upp dökka mynd af sístækk-
andi glatkistu og hrópar hástöfum
á varðveislu (sem alltaf er á elleftu
stundu),“ segir í tilkynningu.
Í fyrirlestrinum ræðir Valdimar
um hvernig það má vera að farið sé
að líta á aðskiljanlegustu hluti sem
ómetanlegan menningararf og velt-
ir fyrir sér hvaða skorður menning-
ararfsvæðingin setur sýn okkar á
sögu og samtíð. Þá fjallar hann sér-
staklega um starf UNESCO (menn-
ingarmálastofnunar Sameinuðu
þjóðanna) á þessu sviði, sem veitir
einstaka innsýn í pólitískar for-
sendur menningararfsins, alþjóð-
legu árekstrana og bitbeinin sem
honum tengjast.
Morgunblaðið/Kristján
Ketilhúsið á Akureyri er vettvangur ýmissa viðburða.
Fyrirlestur
um menn-
ingararf
Fyrirlesturinn er öllum opinn
og aðgangur ókeypis.
AÐVENTUSAMKOMA verður í Skeiðflat-
arkirkju í Mýrdal, föstudaginn 3. desem-
ber nk, kl. 20:30.
Kór Skeiðflatarkirkju syngur, undir
stjórn Kristínar Björnsdóttur organista.
Jólasaga, bæn og almennur söngur. Hin
árlega kaffisala Kvenfélags Dyrhóla-
hrepps verður í Ketilsstaðaskóla eftir
samveruna. Ágóðinn rennur til styrktar
Skeiðflatarkirkju.
Morgunblaðið/Jónas Erlendsson
Aðventusamkoma
í Skeiðflatarkirkju
Íslandsmótið í parasveitakeppni.
Norður
♠ÁKD543
♥ÁKD9653 S/NS
♦--
♣--
Vestur Austur
♠G109 ♠86
♥84 ♥G7
♦ÁD9 ♦K10852
♣D8754 ♣Á1032
Suður
♠72
♥102
♦G7643
♣KG96
Átján sveitir tóku þátt í Íslands-
mótinu í parasveitakeppni um síð-
ustu helgi og vann lið Svölu Páls-
dóttur eftir spennandi baráttu. Með
Svölu spiluðu Karl Grétar Karlsson,
Bryndís Þorsteinsdóttir og Heiðar
Sigurjónsson. Sveit Ljósbrár
Baldursdóttur varð í öðru sæti
(Matthías Þorvaldsson, Dröfn Guð-
mundsdóttir og Ásgeir Ásbjörnsson),
en bronsið kom í hlut Stefaníu Sig-
urbjörnsdóttur (Ásgrímur Sigur-
björnsson, Björk Jónsdóttir og Jón
Sigurbjörnsson).
Í annarri umferð mótsins tóku
norðurspilararnir upp hönd sem
seint gleymist – 7-6 skiptingu, með
þremur efstu í báðum litum! Fjórir
spilarar tóku þá áhættu að opna á
einu hjarta. Og sú varð lokasögnin á
einu borði, þegar allir sögðu pass.
En á hinum borðunum fékk norður
annað tækifæri þegar vestur barðist
hetjulega með tveimur laufum. Og þá
var rokið í slemmu.
Eins og sjá má stendur alslemma á
borðinu, en náðist þó aðeins á sex
borðum af 18.
Markmið norðurs í sögnum ætti að
vera tvíþætt: Annars vegar að finna
rétta litinn og svo að reyna að laða
fram dobl á slemmu. Í Standard er
sjálfgefið að opna á alkröfu. Síðan
gæti þetta gerst:
Vestur Norður Austur Suður
-- -- -- Pass
Pass 2 lauf Pass 2 tíglar
Pass 2 hjörtu Pass 3 lauf *
Pass 3 spaðar Pass 4 hjörtu
Pass 5 lauf Pass 5 hjörtu
Pass 5 grönd Pass 6 lauf
Pass 7 hjörtu Dobl Pass
Pass Redobl Allir pass
Þessi ímyndaða sagnröð sást
hvergi. En hugmynd norðurs er
þessi: Fyrst tryggir hann að makker
haldi opnu með því að vekja á al-
kröfu. Síðan meldar hann báða litina
(þrjú lauf er „endurafmelding“) og
suður velur hjartað. Þá byrjar
pókerinn – fimm lauf er fyrirstaða og
fimm grönd alslemmuleit. Þegar suð-
ur loks tekur þátt í leiknum með sex
laufum er tímabært að segja al-
slemmuna. Annar varnarspilarinn
gæti látið sér detta í hug að dobla
(enda tveir ásar úti) og þá er re-
doblið tilbúið.
BRIDS
Guðmundur Páll Arnarson | dagbok@mbl.is
50 ÁRA afmæli.Laugardaginn
4. desember verður
fimmtug Sigrún Sól-
mundardóttir, Belgs-
holti, Melasveit. Af
því tilefni tekur hún
og fjölskylda hennar á
móti gestum á afmæl-
isdaginn í félagsheimilinu Heiðarborg,
Leirársveit, eftir kl. 20.
Árnaðheilla
dagbók@mbl.is