Morgunblaðið - 02.12.2004, Blaðsíða 56

56 FIMMTUDAGUR 2. DESEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
GOTT pönk er gulli betra þegar þörf
er á andlegri hreinsun og hafa
Fræbbblarnir lengi staðið í fylking-
arbroddi íslenskra groddapönkara
með hálfpólítískan boðskap og ögr-
andi lífsspeki.
Það er á vissan hátt nokkuð erfitt
að setja sig í stól gagnrýnanda þegar
hlýtt er á pönkplötu. Maður spyr sig
hvaða mælistikur
skuli nota til að
leggja mat á af-
urðina. Ég ákvað
eftir dálitla um-
hugsun að eft-
irfarandi tvær
breytur yrðu
mínar mælistikur á gæði pönksins:
Grípanleiki laga og kraftur í flutn-
ingi, eða eins og hugtökin heita á
pönkmáli: „Rokk og helvíti.“
Við og eftir fyrstu hlustun á plöt-
una var ég nokkuð týndur. Ég vissi
ekkert hvort ég væri að fíla það sem
ég var að heyra. Eftir nokkrar
rennslur gegnum tækið fóru línur þó
að skýrast og ég skildi betur af
hverju ég hafði týnst. Plötuna ein-
kennir á sumum stöðum nokkurs
konar klofningur milli þess að vera
hið ágætasta pönk annars vegar og
dálítið moð hins vegar og það er
moð-hlutinn sem dregur hana niður.
Nú trúi ég því enginn móðgist þegar
ég segi að Valgarður Guðjónsson er
einn skemmtilegasti söngvari Ís-
lands með sína sérkennilegu baul-
andi pönkrödd og um leið vona ég að
ég móðgi engan þegar ég segi að
kvenraddirnar þrjár þvælast svolítið
fyrir.
Þannig er nefnilega mál með vexti
að loðið baul Valgarðs er nokkurs
konar „signature“ eða vörumerki
hljómsveitarinnar og er alveg
dásamlegt sem slíkt. Kvenraddirnar
sem koma síðan ofan á eru því miður
á svipaðri bylgjulengd og virka
þannig eins og grugg ofan á vöru-
merkið. Söngkonurnar þyrftu að
slípast betur og skilja sjálfar sig
meira frá söng Valgarðs, verða
meira afgerandi, skærari, hreinni og
einbeittari.
Ég veit að nú er ég kominn í
ógöngur. Menn kunna að segja: „En
þetta er pönk maður! Þetta er ekki
spurning um skært, afgerandi og
hreint!“ Við því get ég fátt annað
sagt en það að hversu mikið pönk
sem tónlist er, ef hún er ekki með
sitt á hreinu, þá er hún ekki nógu
góð.
En látum þar við sitja. Laglín-
urnar á plötunni eru gjarnan nokkuð
grípandi, textarnir eru afar sér-
stakir og oft bæði skondnir og krefj-
andi. En stundum lendum við í sama
loðleikanum, bæði í laglínum og
textasmíðum eða meðferð textanna
að einhvern veginn skilar pönkið sér
ekki alla leið og sum lögin skilja
hlustandann eftir í dálitlu tómarúmi.
Þetta kemur til dæmis ágætlega
fram í upphafslagi plötunnar,
„Hengdum í eigin heimsku“, þar
sem dampurinn dettur úr laginu
vegna ómarkvissu og það verður
hvorki fugl né fiskur. Einnig má sjá
þessi einkenni í hinu annars fína lagi
Hvers virði? þar sem nettur Rancid
ska-taktur kallast á við óborganlegt
taut sögumannsins, en síðan er því
fylgt eftir með ómarkvissu viðlagi.
Hins vegar ganga slagararnir
„CBGB’s“, og „Fölar rósir“ vel upp
og haldast heildstæðir og kraftmikl-
ir. Ég er líka vel ánægður með lagið
„Crap poetry’s plastic surgery“,
þrátt fyrir að ég sé alveg gersam-
lega ósammála textanum. Þá er lagið
„Endless Pleasure“ hin prýðilegasta
pönksteik, safarík og kraftmikil og
sama má segja um „Treat me like I
died“, en við hlustun á því kviknar
óneitanlega löngun til að kasta af sér
fötum og dansa eins og bavíani.
Ennfremur kviknar undarleg blanda
af sjóræningjakæti og írskri
drykkjustemmningu þegar hlýtt er á
lagið „For God“. Þar sameinast þétt-
ur taktur, gott viðlag og sterkur
texti og þramma með hlustandann
eitthvert út í vindinn.
Endaniðurstaðan er þó sú, að öll-
um smámunasömum aðfinnslum
slepptum, að Dót er hin ágætasta
plata, innblástur sóttur víða að og
húmor og spilagleði á sínum stað.
Lögin eru mörg hver bæði grípandi
og kraftmikil og skilja eftir sig ágæt-
is eftirbragð.
Loðna baulið góða
TÓNLIST
Íslenskar plötur
Fræbbblarnir flytja góðkynja pönk. Stef-
án Karl Guðjónsson, trommur, Helgi
Briem bassi, Arnór Snorrason gítar, Val-
garður Guðjónsson söngur og gítar,
Brynja A. Scheving söngur, Iðunn Magn-
úsdóttir, söngur og Kristín Reynisdóttir
söngur. Fræbbblarnir eru höfundar allra
laganna, nema CBGB’s, sem er eftir Guð-
jón Heiðar Valgarðsson og Valgarð Guð-
jónsson, „Fölar rósir,“ sem er eftir Halla
Reynis og „You’ve got your troubles,“
sem er eftir R. Greenaway og R. Cook.
Fræbbblarnir – Dót
 Svavar Knútur Kristinsson