Morgunblaðið - 19.02.2005, Qupperneq 6

6 LAUGARDAGUR 19. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
TAKTU UPPLÝSTA ÁKVÖRÐUN
27. FEBRÚAR
NÁMSKYNNING Í HÁSKÓLA ÍSLANDS
www.hi.is
„VIÐ erum hægt og bítandi að
skipta um áhöfn í byggingarvinn-
unni,“ segir Finnbjörn A. Her-
mannsson, formaður Trésmiða-
félags Reykjavíkur. Nýleg könnun
sýnir að 12–15% starfsmanna, eða
750–800 manns, í byggingariðnaði á
höfuðborgarsvæðinu koma erlendis
frá. „Þessi þróun færir bygginga-
markaðinn marga áratugi aftur í
tímann. Í flestum tilvikum hafa
þessir menn ekki iðnmenntun né
verkþekkingu. Þeir sætta sig við lé-
legan aðbúnað og taka miklu lægri
laun en Íslendingar,“ sagði Finn-
björn.
Nokkur félög iðnaðarmanna á
höfuðborgarsvæðinu stóðu að könn-
un á starfsmannamálum í bygging-
ariðnaði á svæðinu. Ráðinn var
starfsmaður sem fór á milli bygging-
arvinnustaða í þrjá mánuði og kann-
að starfsmannamál. Fyrstu niður-
stöður liggja nú fyrir.
Talið er að um 5–6.000 manns séu
í byggingarvinnu á höfuðborgar-
svæðinu. Finnbjörn segir að íslensk-
ir iðnaðarmenn annist um 65% af
vinnumagninu, um 20% séu ófag-
lærðir íslenskir
verkamenn og
síðan erlendir
starfsmenn.
„Við höfum
fundið erlenda
starfsmenn sem
ekki eru með at-
vinnuleyfi. Sumir
koma frá Evr-
ópska efnahags-
svæðinu og mega
vinna hérna. En þeir eiga að skrá
sig og fá kennitölu, sem þeir gera
ekki í flestum tilfellum. Aðrir koma
frá löndum utan EES og eru alfarið
í „svartri“ vinnu,“ sagði Finnbjörn.
Könnunin sýndi að mikill minnihluti
erlendu starfsmannanna hafi lagt
fram pappíra um iðnréttindi sín áð-
ur en þeir hófu störf. Því er litið svo
á að 90% þeirra séu ófaglærð. Finn-
björn telur að margir útlendinganna
vinni störf iðnaðarmanna en starfi
einnig sem verkamenn.
Flestir útlendingar frá EES-lönd-
um koma frá Portúgal. Margir
þeirra koma í gegnum erlendar
starfsmannaleigur sem greiða þeim
laun í Portúgal. „Skattayfirvöld á Ís-
landi hafa verið eitthvað feimin við
að ákveða hvort þeim beri að borga
skatta á Íslandi eða ekki,“ sagði
Finnbjörn. Ekki er enn um það að
ræða að útlendu starfsmennirnir
taki störf frá Íslendingum, að mati
Finnbjarnar. Það er þensla á vinnu-
markaði og mikið að gera.
Finnbjörn óttast að skortur á
verkþekkingu valdi því að þessir
starfsmenn skili ekki nógu vandaðri
vinnu. Hann sagði félög iðnaðar-
manna vilja taka málið upp við
stjórnvöld eftir helgina. Bæði hvað
varðar ófaglærða erlenda og ís-
lenska starfsmenn. Hvorir tveggja
séu taldir vandamál. Finna þurfi úr-
ræði fyrir íslenska ófaglærða starfs-
menn, sem hafa ílengst í greininni.
Slæmt ef vöruvöndun
hrakar á byggingamarkaði
Þeir þurfi að geta bætt þekkingu
sína og menntun. „Við lítum svo á að
við séum oft með aleigu fólks í hönd-
unum þegar það kaupir sér íbúðir.
Það er mjög slæmt ef vöruvöndun er
að hraka á byggingamarkaði.“
Erlendir starfsmenn
taldir vera 12–15%
Finnbjörn A.
Hermannsson
Könnun meðal fólks í byggingarvinnu á höfuðborgarsvæðinu
HALDIÐ verður áfram við vinnu
sérsamninga við 10 grunnskólakenn-
ara í Skóla Ísaks Jónssonar, þrátt
fyrir að formaður Kennarasam-
bands Íslands segi samningana ólög-
lega, og að forysta kennara muni
ekki samþykkja þá.
„Við erum alveg ótrúlega ánægð
með það sem hefur átt sér stað
hérna undanfarið og viljum bara fá
að einbeita okkur að því að sinna
okkar störfum núna,“ segir Jenný
Guðrún Jónsdóttir, trúnaðarmaður
kennara við Ísaksskóla. „Við ætlum
okkur ekki að fara í stríð við Kenn-
arasambandið, við ætlum að einbeita
okkur að því að reka góðan skóla.“
Full sátt er um að fara þessa leið í
skólanum og allir sem kusu um nýj-
an samning samþykktu hann, bæði
kennararnir 10 og allir meðlimir
skólanefndarinnar, segir Jenný.
„Hér ríkir mikil gleði og mikill fögn-
uður og við lítum björtum augum
fram á veginn.“ Um er að ræða
grunnsamning og nú tekur við vinna
við að semja við hvern og einn kenn-
ara um raunveruleg laun, og er
reiknað með því að þeirri vinnu ljúki
í mánuðinum. „Við ætlum að ein-
beita okkur að því að klára þetta mál
og gerum það full eftirvæntingar og
tilhlökkunar,“ segir Jenný.
Morgunblaðið/Þorkell
Jenný Guðrún Jónsdóttir, trúnaðarmaður kennara, við kennslu í Ísaksskóla í gærmorgun.
Halda ótrauð áfram vinnu við
sérsamninga í Ísaksskóla
ÓLAFUR Loftsson, formaður Kenn-
arafélags Reykjavíkur, var kjörinn
formaður Félags grunnskólakennara
á aðalfundi félagsins á Selfossi í gær.
„Þetta var drengilegt og fór afskap-
lega vel fram,“ segir Ólafur um kosn-
inguna en hann hlaut 46 atkvæði,
Finnbogi Sigurðsson, fráfarandi for-
maður félagsins, fékk 42 atkvæði og
Guðrún Guðmundsdóttir 15 atkvæði.
Ólafur kvaðst vera afar þakklátur
fyrir stuðninginn og traustið. Hann
segir útkomu kosninganna hafa verið
á þennan veg vegna þess að fólk hafi
viljað sjá ákveðnar breytingar í starf-
semi félagsins. Það komi svo í ljós á
næstu vikum og mánuðum hverjar
þær muni verða.
Kjörinn formaður
grunnskólakennara
Morgunblaðið/Kristinn
Ólafur Loftsson, nýr formaður
KFR, í baráttuhug í haust þegar
kennaradeilan stóð sem hæst.
MÓTMÆLANDA, sem handtekinn
var er hann mótmælti við heimsókn
Jiang Zemin, forseta Kína, að Geysi
sumarið 2002, voru í Héraðsdómi
Reykavíkur sl. fimmtudag dæmdar
90 þúsund krónur í miskabætur frá
íslenska ríkinu vegna handtökunnar.
Gjafsóknarkostnaður mótmæland-
ans, þar með talin málsvarnarlaun
lögmanns hans, Sigríðar Rutar Júl-
íusdóttur hdl., skulu einnig greiðast
úr ríkissjóði.
Lögreglan handtók mótmæland-
ann, ásamt þremur félögum hans, við
Geysi 15. júní 2002. Taldi mótmæl-
andinn sig hafa orðið fyrir miska
vegna ólögmætrar handtöku, frels-
issviptingar, hótana og ofbeldis af
hálfu lögreglu, ólögmætrar upptöku
eigna og skerðingar réttinda til að
mótmæla og þar með skerðingar á
tjáningarfrelsi sínu. Krafðist hann
500 þúsund króna miskabóta frá ís-
lenska ríkinu af þessum sökum.
Félagar mannsins sem mótmæltu
með honum hafa einnig höfðað mál
og krafið ríkið um miskabætur.
Jiang Zemin kom í opinbera heim-
sókn hingað til lands 13.–16. júní
2002 í boði forseta Íslands. Maðurinn
ákvað ásamt félögum sínum að vera í
hópi mótmælenda við Perluna þegar
Kínaforseti sat þar að snæðingi 14.
júní. Hann fór inn fyrir borða sem
lögregla hafði strengt við veitinga-
húsið, lögregla sneri hann þá niður
og flutti með valdi inn í lögreglubíl.
Honum var ekið á lögreglustöðina og
þar sagt að fara út úr bifreiðinni sem
hann gerði.
Daginn eftir fór Kínaforseti í
ferðalag um Suðurland, m.a. til að
skoða Geysi í Haukadal. Þangað fór
maðurinn ásamt fyrrnefndum fé-
lögum sínum. Þeir gengu um hvera-
svæðið með mótmælaspjöld og borða
og tóku sér síðan stöðu ofan svæð-
isins. Þangað kom lögreglan og sagði
þeim að taka niður borðana og fara
burtu. Bundu þeir svarta borða fyrir
munninn og réttu upp hendur til að
mótmæla skerðingu á tjáningar-
frelsi. Samskipti þeirra við lögreglu
enduðu síðan með því að þeir voru
handteknir og settir inn í lögreglubíl.
Seinna voru þeir færðir í annan lög-
reglubíl og voru í haldi lögreglu eina
klukkustund og 13 mínútur áður en
þeim var sleppt. Þá var Kínaforseti
lagður af stað til Reykjavíkur.
Lögmaður mótmælandans var
Sigríður Rut Júlíusdóttir hdl., Sig-
urður Gísli Gíslason hdl. var til varn-
ar fyrir hönd íslenska ríkisins. Frið-
geir Björnsson kvað upp dóminn.
Deilt um fyrningarfrest
Íslenska ríkið hafði krafist sýknu
vegna þess að bótakrafa mótmæl-
andans væri fyrnd, en því hafði verið
hafnað fyrir dómi.
Af hálfu ríkisins var því haldið
fram að miða ætti fyrningarfrest við
handtökudag. Skýrslum lögreglunn-
ar á Selfossi hefði ekki verið beint
gegn honum eða félögum hans og því
hefði hann hlotið að gera sér grein
fyrir því að málinu væri lokið. Sex
mánaða fyrningarfrestur hefði því
verið löngu liðinn þegar málið var
höfðað. Lögmaður mannsins hafnaði
því og benti m.a. á að honum hefði
aldrei verið tilkynnt með formlegum
hætti að rannsókn málsins hefði ver-
ið felld niður. Fyrningarfresturinn
væri því ekki byrjaður að líða. Á
þetta féllst héraðsdómur 19. október
síðastliðinn. Þá var lögmaður
mannsins Sigríður Rut Júlíusdóttir,
Skarphéðinn Þórisson var til varnar
og Friðgeir Björnsson kvað upp
dóminn.
Morgunblaðið/Þorkell
Víða var mótmælt á Suðurlandi þegar Jiang Zemin Kínaforseti og fylgd-
arlið hans ferðuðust þar um sumarið 2002.
Dæmdar bætur
vegna handtöku