Morgunblaðið - 02.03.2005, Blaðsíða 11

Morgunblaðið - 02.03.2005, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 2. MARS 2005 11 FRÉTTIR ÁRNI M. Mathiesen sjávarútvegsráðherra ávarpaði ársfund Samtaka sjávarútvegsins í Þýskalandi sem fram fór í Berlín fyrir skömmu. Í ræðu sinni gerði Árni að umtalsefni hvernig nýjar reglur og lög hins opinbera geta í sviphendingu breytt umhverfi sjáv- arútvegsins og tók hann sem dæmi þegar Evrópusambandið setti nýjar reglur um inn- flutning á mjöli sem komu illa við íslenska hagsmuni. Ráðherra benti á að helsta svarið sem Íslendingar hefðu til að bregðast við nýj- um aðstæðum og nýjum kröfum og tryggja þannig eins og best verður á kosið öryggi út- flutningstekna væri að hafa alltaf til reiðu allar hugsanlegar upplýsingar um efnainni- hald fisks héðan frá Íslandi. Þá væri einnig nauðsynlegt allra hluta vegna að hafa trú- verðugt skipulag á fiskveiðunum en núorðið leggja stórfyrirtæki á borð við McDonalds, Carrefour, Unilever og Waitros mikið upp úr því. Klaus Hartmann, lengst til hægri, Matthias Keller, Árni M. Mathiesen sjávarútvegsráðherra, Haraldur Grétarsson og Ólafur Davíðsson sendiherra. Nauðsyn að upplýsa um efnainnihald LOÐNUSJÓMENN tóku gleði sína á ný um síðustu helgina en þá varð vart við loðnu út af Vestfjörðum og heldur betur lifnað yfir veið- inni. Veiðar undan Suðurlandi hafa verið afar dræmar síðustu vikuna og því var vestangöng- unni tekið fagnandi. Enn á eftir að veiða um 325 þúsund tonn af ríflega 800 þúsund tonna heildarkvóta vertíðarinnar. Loðnuflotinn er nú nánast allur kominn á miðin út af Vestfjörðum í gær, um 40 sjómílur vestur úr Dýrafirði og hafa skipin fengið full- fermi hvert af öðru. Loðnan stendur þó djúpt og nokkuð erfið við að eiga, að sögn Krist- björns Árnasonar, skipstjóra á Sigurði VE. „Það virðist þó talsvert magn hér á ferðinni. Þó ekki nærri eins mikið og fyrir þremur árum þegar við urðum síðast varir við vesturgöngu,“ sagði Kristbjörn. Hann sagði loðnuna nokkuð góða, hún væri með um 20% hrognafyllingu en loðnan hrygnir jafnan þegar hrognafyllingin er orðin um 26%. Loðnan væri átulaus og því góð til frystingar. „Þetta getur bjargað vertíðinni fyrir horn. Hún hefur eiginlega aldrei farið al- mennilega af stað og vonandi verður þetta til að bjarga því sem bjargað verður. Það er aftur á móti erfitt að segja til um hvað verður um þessa loðnu sem er hér á ferðinni, hvort hún gengur suður eftir og inn í Breiðafjörð og Faxaflóa eða hopar aftur norður. Það ræðst mest af föllum,“ sagði Kristbjörn skipstjóri. Öll skip HB Granda með fullfermi Skip HB Granda eru búin að veiða tæp 100 þúsund tonn af loðnu á vertíðinni. Ingunn AK landaði fullfermi á Akranesi í gær, um 2.000 tonnum. Svanur RE landaði í gær fullfermi í Reykjavík, um 1.300 tonnum og Víkingur AK landaði í gær fullfermi í Þorlákshöfn, rúmum 1.400 tonnum. Faxi RE landaði fullfermi á Vopnafirði, 1.400 tonnum og Sunnubergi NS landaði í Bolungarvík en þangað er aðeins um fjögra klukkustunda sigling af miðunum. Á vef HB Granda kemur fram að nú eru um 40 þúsund tonn eru nú eftir af þeim kvóta sem fyrirtækið hefur til ráðstöfunar sem gerir um sex veiðiferðir á hvert skip. Á Akranesi og Vopnafirði er nú verið að vinna í hrogn. Í aðdraganda vertíðarinnar var unnið að endurbótum á vinnslubúnaði fyrir hrognatöku á báðum stöðunum, m.a. til að auka afköst hrognavinnslunnar, að því er segir á vef HB Granda. Góð loðnuveiði úr vesturgöngu Skipin fylla sig hvert af öðru ÚR VERINU NORRÆNA grunnskólamódelið er eitt það öflugasta í heimi, m.a. þar sem það tryggir meiri jöfnuð meðal nemenda en þekkist víða erlendis. Íslensku grunnskólarnir eru því ein- stök verðmæti sem ber að standa vörð um. Tilraunaskólar á grunn- skólastiginu eru til þess ætlaðir að auðga skólakerfið og eru því mikil- vægt innlegg. Mikil fjölbreytni er nú þegar ríkjandi meðal grunnskólanna í höfuðborginni, sem er jákvætt þar sem það gefur for- eldrum kost á að velja skóla í samræmi við sína lífssýn og ekki síst út frá þörfum barna sinna. Það sam- ræmist ekki sýn jafn- aðarmanna að inn- heimta skólagjöld á grunnskólastigi. Þetta er meðal þess sem fram kom á fjöl- mennum fundi sem Samfylkingarfélagið í Reykjavík stóð fyrir um skólamál í borg- inni sl. helgi. Frum- mælandi á fundinum var Stefán Jón Haf- stein, formaður fræðsluráðs Reykja- víkur, og fór hann yfir stefnu borg- aryfirvalda í skólamálum. Hann sagði það grunnstefnuna að í hverfum borgarinnar væru heima- skólar sem nemendur viðkomandi hverfis hefðu forgang í, en að nem- endum væri heimilt að sækja um í hvaða öðrum skóla borgarinnar sem þeim hugnaðist. Stefán gerði því næst greiðslur borgarinnar til skól- anna að umtalsefni. Hann benti á að ekki fylgdi ein ákveðin krónutala með hverjum nemanda heldur væri skilgreint ákveðið þjónustujafnræði til að tryggja öllum nemendum sömu þjónustuna. Benti hann á að sú þjónusta væri misdýr eftir skólum og væri ódýrust 290 þúsund kr. á nemanda en dýrust 360 þúsund kr. Sagði hann að ef þetta kerfi væri ekki við lýði væru dýrustu skólarnir einfaldlega ekki rekstrarhæfir. Hvað einkareknu grunnskólana í borginni varðaði sagði Stefán um það litlar og óhagkvæmar rekstrar- einingar að ræða að borgin myndi sjálf ekki setja upp slíka skóla og reka. Varðandi nýlegt samkomulag borgarinnar við Landakotsskóla sagðist Stefán furða sig á því að þau stórpólitísku tíðindi sem í því fælust hefðu ekki fengið meira vægi í um- ræðunni. Hann sagði samkomulagið fela í sér að Landakotsskóla gæfist kostur á að reka skólann á eigin forsendum, þ.e. eftir sinni hugmyndafræði, en að skólinn skuldbyndi sig til að taka við fleiri nemendum og fullnýta pláss sín við skólann. Mun borgin greiða meira til skólans, en á móti mun Landa- kotsskóli ekki innheimta skólagjöld. Nefndi hann einnig að viðræður væru í gangi við forsvarsmenn Wal- dorfskóla um að stækka skólann. Í máli Snorra Trausta- sonar, skólastjóra Wal- dorfskólans, kom fram að grunnskólinn væri ein af mikilvægustu stofnun- um samfélagsins, m.a. sökum þess að hún mót- aði hugsun og alla hegð- un einstaklingsins meira en foreldrarnir sjálfir. Í framhaldinu gerði Snorri núgildandi aðalnám- skrá, sem er frá árinu 1996, að um- talsefni. Hann sagði að markmið hennar hefði verið að auka frelsi skóla og auka dreifstýringu, en að hin 900 blaðsíðna uppskrift að frelsi sem fæl- ist í aðalnámskránni væri hins vegar alltof heftandi. Hann sagði það ein- kenni á námskránni að hún yki sam- keppni milli nemenda og skóla, t.d. með samræmdum prófum, sem hann benti á að væri í algjörri mótsögn við aðalnámskrána frá 1989 þar sem áherslan var á mannrækt og það að rækta einstaklinginn. „Nú virðist áherslan fremur vera á að undirbúa nemandann til að taka þátt í atvinnu- lífinu.“ Snorri gagnrýndi þá þróun sem orðið hefði til þess að skólastjórar þyrftu í síauknum mæli að einbeita sér að fjármálum skólans á kostnað þess að geta einbeitt sér að faglega starfinu innan skólans. „Í starfi skólastjórans hefur fókusinn snúist frá því að sinna nemandanum og mæta þörfum hans í það að sinna mennta- og fræðsluyfirvöldum.“ Kjartan Valgarðsson markaðs- stjóri lagði í framsögu sinni áherslu á að rétt væri farið með hugtök í um- ræðunni um grunnskólann. Áréttaði hann í því samhengi að orðið einka- skóli væri notað yfir einkavædda skóla sem hið opinbera greiddi lítið sem ekkert til og benti hann á að slíkir skólar væru ekki til á Íslandi, því allir einkareknir skólar eða sjálf- stætt starfandi skólar á Íslandi fengju umtalsvert fjármagn frá hinu opinbera. Að mati Kjartans snýst að- alatriðið í grunnskólamálum um það að þar eigi jöfn tækifæri að ríkja. Jöfn tækifæri í skólamálum „Við berum sem samfélag sameig- inlega ábyrgð á að í skólamálum ríki jöfn tækifæri og að nemendur geti fengið góða og haldbæra menntun,“ sagði Kjartan og lagði í þessu sam- bandi áherslu á að í sínum huga væri aukaatriði hverjir rækju skólana. Hvað varðaði samskipti borgaryf- irvalda við einkareknu skólana sagð- ist hann hafa ýmislegt við þau að at- huga. Hann benti á að augljós ágreiningur væri um hvað ætti að borga mikið með hverjum nemanda. Gerði hann í framhaldinu skólagjöld að umtalsefni og sagði það ekki sam- rýmast sínum hugmyndum um jöfn tækifæri að grunnskólabörn greiddu skólagjöld, auk þess sem óljóst væri hvaða inntökureglur giltu í einka- reknu skólunum. Kjartan sagði það sína skoðun að borgaryfirvöld ættu að fagna einka- reknu skólunum og greiða meira með þeim, með því skilyrði þó að skólunum væri óheimilt að krefjast skólagjalda og að beitt væri t.d. hlut- kesti við inntöku sæktu fleiri börn um inngöngu en hægt væri að taka við. Reyna að tala íslenska skólakerfið niður Að framsögum loknum fóru fram afar líflegar umræður. Arthur Morthens, forstöðumaður þjónustu- sviðs Fræðslumiðstöðvar, sagði nafngift grunnskólans ekki tilviljun þar sem um væri að ræða grunninn að jöfnuði og velferð í samfélaginu. Sagði hann grunnskólann annan tveggja mikilvægustu jöfnuðarkerfa samfélagsins. Hann minnti á að nor- ræna grunnskólamódelið væri í dag talið það öflugasta í heimi og vitnaði í því samhengi til bæði niðurstaðna PISA-könnunarinnar og þess að fyrrum Austur-Evrópulönd kysu að horfa í norður í leit að fyrirmynd að sínu grunnskólakerfi. Sagði hann ýmsa í gegnum tíðina hafa tekið að sér, meira að segja á launum frá hinu opinbera, að tala ís- lenska grunnskólakerfið niður með að markmiði að sannfæra íslensku þjóðina um að það væri lélegt til þess að opna fyrir möguleika á einkarekn- um grunnskólum. Gagnrýndi hann í því sambandi fálæti íslenskra stjórn- valda yfir þeim niðurstöðum PISA- könnunarinnar að hér á landi væri að finna einhvern mesta jöfnuð í skóla- kerfinu. Minnti hann að lokum á að grunnskólar Reykjavíkurborgar væru alls ekki eins einsleitir og margir vildu vera að láta og tók und- ir með Stefáni Jóni um að þar væri mikið frelsi til m.a. þróunarstarfs. Eiga foreldrar að hafa val? Í framhaldi veltu nokkrir fundar- gesta upp þeirri spurningu hvaða forsendur foreldrar raunverulega hefðu til að velja börnum sínum grunnskóla og hvort þeir ættu að hafa slíkt val. Kennari úr Breiða- gerðisskóla spurði hvort foreldrar væru fyrst og fremst að horfa til nið- urstaðna samræmdu prófanna. Benti hún á að foreldrar í t.d. Bol- ungarvík hefðu ekki val um fleiri en einn grunnskóla og spurði hvort þeir fengju þá verri þjónustu en foreldrar á höfuðborgarsvæðinu. Hvað sam- ræmdu prófin varðar hélt kennarinn því fram að þau segðu ekkert um skólastarfið og raunverulegt inni- hald þess. Gagnrýndi hann einnig foreldra fyrir að hafa ekki nægan skilning á því að lærdómur fælist ekki einvörðungu í því að sitja við borð allan daginn. Sagði hann al- gengt viðhorf foreldra að því lengur sem nemendur sætu við borð sín þeim mun betra og þeir hefðu t.d. ekki skilning á vettvangsferðum sem mikilvægum hluta af skólastarfinu. Greinilegt var að flestir sem tóku til máls á fundinum voru sammála um að grunnskólar borgarinnar væru mjög fjölbreyttir og voru flest- ir á því að það væri til góðs þar sem foreldrum gæfist kostur á að velja skóla í samræmi við sína lífssýn. Morgunblaðið/Jim Smart Deilt var um einkarekstur skóla í Reykjavík á fundi Samfylkingarinnar um síðastliðna helgi. Hugnast ekki skólagjöld Stefán Jón Hafstein silja@mbl.is

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.