Morgunblaðið - 27.05.2005, Side 54
54 FÖSTUDAGUR 27. MAÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Thomas Hirschhorn er fæddur í
Sviss 1957 en hefur verið búsettur í
Frakklandi síðan 1984. Hann nýtur
virðingar sem einn af fremri lista-
mönnum í Evrópu í dag og hefur
sýnt list sína m.a. í Pompidou-
safninu í París. Eins og fleiri sam-
tímamenn er Hirschorn nokkuð
samfélagslega og pólitískt þenkj-
andi, hann virðist einnig bók-
menntalega sinnaður. Hirschhorn
starfaði sem grafískur hönnuður og
var m.a. um tíma hluti af Grapus,
hópi vinstrisinnaðra hönnuða sem
leitaðist við að færa menningu inn í
stjórnmálin og stjórnmálin inn í
menninguna, frá 1970–1991. Hirsch-
horn kom inn í hópinn 1984 en 1986
tók hann að starfa sem listamaður.
Það má segja að hann hafi haft
svipaðar hugsjónir og Grapus að
leiðarljósi í list sinni, en inntak
verka hans er oftar en ekki af póli-
tískum toga. Hann setur þau gjarn-
an upp í almenningsrými, þannig er
td. verkið „Altar to Raymond Car-
ver“ afgirt samansafn hluta sem
komið er fyrir á gangstétt líkt og
gerist stundum eftir einhvern
hörmulegan atburð þegar einhver
hefur látið lífið og almenningur
kemur með blóm og minjagripi.
Hirschhorn hefur einnig sett upp
verk sem minna á sölustanda eða
auglýsingabása, eitt þeirra setti
hann upp í 19. hverfinu í París þar
sem íbúar eru flestir af erlendu
bergi brotnir og margir búa við
slæm og erfið kjör. Inntak þess var
ádeila á kapítalisma og gervi-
mennsku.
Í Nýlistasafninu sýnir hann stóra
innsetningu sem tekur yfir allan
fremri hluta safnins en í aftari sal
er að finna samsýningu sem fjallað
verður um síðar. Innsetning
Hirschhorn nefnist The Procession,
sem merkir hópganga, fylking,
skrúðganga. Hér er þó um harla
nöturlega göngu að ræða, en upp úr
„blóðugum klessum“ standa hendur
sem bera stóra kassa sem minna á
líkkistur með áletrunum úr dag-
blöðum og einnig bækur um ýmsa
leiðtoga, m.a. Dalai Lama. Hér er
verið að deila á hernað samtímans
og leiðtogadýrkun, hvort sem um er
að ræða dýrkun á fórnarlömbum
eða þjóðleiðtogum en Dalai Lama
er hvort tveggja. Notkun Hirsch-
horn á blaðaúrklippum er í anda
gamallar hefðar, allt frá tímum
dadaista og súrrealista hafa fjöl-
miðlar verið listamönnum auðugur
brunnur. Franska skáldið og leik-
ritahöfundurinn Antonin Artaud
starfaði í súrrealískum anda sterkr-
ar ádeilu á samfélagið. Í ritum hans
er einmitt að finna ákall til tveggja
leiðtoga – Dalai Lama annars vegar
og Hitlers hins vegar. Artaud kom
líka fram með hugmynd að leikhúsi
sem hann nefndi Leikhús grimmd-
arinnar. Inntakið var annað en í
verki Hirschhorn en nafnið ætti vel
við innsetningu hans. Á sjötta og
sjöunda áratug héldu Situationistar
áfram þeirra hefð að nota efni fjöl-
miðla til að deila á samfélagið, en
merki þeirra bar einmitt hvað hæst
á þeim tíma þegar Grapus var
stofnað, árið 1970, en starfsemi
þeirra var lögð niður skömmu síðar
vegna þess að þeir höfðu „slegið í
gegn“ og ádeila þeirra var þannig
orðin hluti af því samfélagi sem
þeir deildu á og þarafleiðandi
marklaus. Sú siðferðilega spurning
sem Guy Debord og félagar í Situa-
tionistunum stóðu frammi fyrir og
varð til þess að hreyfingin var lögð
niður virðist síður uppi á borðinu í
dag, er kannski orðin þreytt?
Hirschhorn leitast vissulega við að
stíga út fyrir gullramma kapítal-
ismans með því að sýna verk sín á
götum úti, þó það sé reyndar á yfir-
borðinu því án efa eru verkin samt
til sölu. En er eitthvað að því að
nota peninga kapítalismans til þess
að deila á hann? Að siðferðilegum
spurningum sem þessum slepptum
er óhætt að segja að verk lista-
mannsins býr yfir hráum krafti og
nálægð sem virkar á áhorfandann
eins og skyldi. Vísun verksins til
nærveru almennings verður enn-
fremur til þess að áhorfandinn
verður sér meðvitaður um það að
hann er hluti af þessu verki, og
hluti af því samfélagi sem deilt er á.
Hrátt yfirbragðið sér til þess að
innsetningin hefur ekki á sér neinn
helgislepjublæ og „platblóðið“
minnir á fjöldaframleiðslu vest-
rænnar menningar, þar sem raun-
veruleiki og skáldskapur skarast
iðulega. Framlag Hirschhorn er án
efa eitt það kraftmesta til listahá-
tíðar í ár og nýtur sín vel í Ný-
listasafninu.
Morgunblaðið/Jim Smart
Verk Thomasar Hirschhorn í Nýlistasafninu.
List með hugsjón
MYNDLIST
Listahátíð í Reykjavík
THE PROCESSION, BLÖNDUÐ TÆKNI,
THOMAS HIRSCHHORN
Til 24. júlí. Opið frá miðvikudegi til
sunnudags frá kl. 13–17.
Nýlistasafnið
Ragna SigurðardóttirLeikhúsgestir munið glæsilegan matseðil S: 568 0878
Rokksveit Rúnars
Júlíussonar í kvöld
Stóra svið
Miðasalan er opin: Mánud. og þriðjud.:10:00-18:00, mið-, fim- og föstudaga: 10:00-20:00, laugar- og sunnudaga: 12:00-20:00
Miðasölusími 568 8000 - miðasala á netinu: www.borgarleikhus.is
HÉRI HÉRASON e. Coline Serreau
Lau 28/5 kl 20
Síðasta sýning
HÉRI HÉRASON snýr aftur -
Fyndið - ferskt - fjörugt - farsakennt
BÖRN 12 ÁRA OG YNGRI FÁ FRÍTT Í BORGARLEIKHÚSIÐ Í FYLGD FULLORÐINNA
- gildir ekki á barnasýningar!
Nýja svið, Litla svið og Þriðja hæðin
ALVEG BRILLJANT SKILNAÐUR
Einleikur Eddu Björgvinsdóttur
Í kvöld kl 20 - UPPSELT, Lau 28/5 kl 20,
Su 29/5 kl 20, Fi 2/6 kl 20,
Fö 3/6 kl 20, Lau 4/6 kl 20, Su 5/6 kl 20,
Aðeins 3 sýningarhelgar eftir
DRAUMLEIKUR eftir Strindberg
Samstarf: Leiklistardeild LHÍ
Í kvöld kl 20
Síðasta sýning
KALLI Á ÞAKINU e. Astrid Lindgren
Í samstarfi við Á þakinu
Lau 4/6 kl 14 - UPPSELT, Su 5/6 kl 14 - UPPSELT,
Su 12/6 kl 14, Su 12/6 kl 17,
Lau 18/6 kl 14, Su 19/6 kl 14,
Su 26/6 kl 14
THE SUBFRAU ACTS – GESTALEIKSÝNING
The paper Mache og Stay with me
Í kvöld kl 20
99% UNKNOWN - Sirkussýning
CIRKUS CIRKÖR FRÁ SVÍÞJÓÐ
Þri 14/6 kl 20, Mi 15/6 kl 20,
Fi 16/6 kl 20, Fö 17/6 kl 20
Aðeins þessar sýningar
25 tímar
Dansleikhús/samkeppni
LR og Íd í samstarfi við SPRON
Fi 9/6 kl 20 - kr. 2.500
Einstakur viðburður
TRANS DANSE EUROPE
Tanec Praha, Tékklandi
Su 29/5 kl 20
Miðasala hjá Listahátíð
ÞUMALÍNA
Frá Sólheimaleikhúsinu
Fi 2/6 kl 20 – kr 1.000
TRANS DANSE EUROPE
Nomadi Productions - Finnland
Su 29/5 kl 17:00
Miðasala hjá Listahátíð
Stóra svi›i›
DÍNAMÍT - Birgir Sigur›sson
KLAUFAR OG KÓNGSDÆTUR - H.C. Andersen
fiETTA ER ALLT A‹ KOMA - Hallgrímur Helgason/leikger› Baltasar Kormákur
M†RARLJÓS - Marina Carr
Sun. 29/5. Allra sí›asta s‡ning
Smí›averkstæ›i› kl. 20:00
Valaskjálf Egilsstö›um
RAMBÓ 7 - Jón Atli Jónasson
EDITH PIAF Á AUSTURLANDI - Söngdagskrá
Mið. 1/6 kl. 20:00, fim. 2/6 kl. 20:00.
Mi›asala á Bókasafni Héra›sbúa.
Opi› alla virka daga frá kl. 14-19. Sími 471 1546
9. sýn. fös. 3/6 nokkur sæti laus, 10. sýn. lau. 11/6, 11. sýn. sun. 12/6.
Í kvöld fös. 27/5 örfá sæti laus, lau. 28/5 örfá sæti laus, lau. 4/6 örfá sæti laus,
fim. 9/6, fös. 10/6. Aðeins örfáar sýningar vegna fjölda áskorana.
Lau. 28/5 kl. 14:00 örfá sæti laus, sun. 5/6 kl. 14:00 nokkur sæti laus.
Síðustu sýningar í vor.
Í kvöld fös. 27/5 örfá sæti laus – umræður eftir sýningu,
lau. 28/5 örfá sæti laus, fös. 3/6.
Miðasölusími: 551 1200 Netfang: midasala@leikhusid.is Veffang: www.leikhusid.is. Miðasalan er opin
kl. 12:30-18:00 mán. og þri. Aðra daga kl. 12:30-20:00. símapantanir frá kl. 10:00 virka daga
Þjóðleikhúsið sími 551 1200
ÞÚ VEIST HVERNIG ÞETTA ER
Athyglisverðasta áhugaleiksýning ársins. Stúdentaleikhúsið.
Þri. 31/5 örfá sæti laus.
MÝRARLJÓS
ALLRA SÍÐASTA SÝNING Á
SUNNUDAG!
Leikfélag Húsavíkur
sýnir
SAMBÝLINGA
eftir Tom Griffin
í Bæjarleikhúsinu
MOSFELLSBÆ
Föstudaginn 27. maí kl. 20
Laugardaginn 28. maí kl. 14
Laugardaginn 28. maí kl. 18
Aðeins þessar þrjár sýningar
Miðapantanir
í síma
464 1129,
898 5701 og 892 1727
loftkastalinn.is
552 3000☎
STÓRKOSTLEGUR SÖNGLEIKUR FRUMSÝNDUR Í KVÖLD
Aðeins nokkrar sýningar - Tryggðu þér miða strax!
• Föstudag 27/5 kl 20 UPPSELT
• Laugardag 28/5 kl 20 NOKKUR SÆTI LAUS
• Föstudag 3/6 kl 20 LAUS SÆTI
• Laugardag 4/6 kl 20 LAUS SÆTI
sýnir
ENGINN MEÐ
STEINDÓRI
- fjölskyldusplatter
í Möguleikhúsinu
Í kvöld kl. 20.00.
Laugard. 28. maí kl. 20.00.
Síðustu sýningar!
Miðasala í s. 551 2525
og á www.hugleikur.is
Sýningin hentar ekki börnum.