Morgunblaðið - 23.07.2005, Page 6

ÞAÐ var mikið fjör á fundi um atvinnu í vinnustof-
unni Ási í Reykjavík um hádegisbilið í gær. Á fund-
inum voru samankomin 20 ungmenni frá Íslandi og
Ítalíu sem öll eru með Downs-heilkenni og var um-
ræðuefnið m.a. hvað þýðingu hefur vinnan og hvaða
vinnu vil ég vinna í framtíðinni. Í lok fundarins var
svo slegið upp balli, Britney Spears sett á fóninn og
allir fengu sér snúning.
Fundurinn var haldinn í tilefni þess að hingað til
lands er kominn tíu manna hópur frá Ítalíu sem ætlar
að heimsækja Íslendinga á sama reki. Ferðin er hluti
af verkefninu Ungt fólk í Evrópu og í haust munu
svo þátttakendurnir hittast aftur í Pisa á Ítalíu.
Markmið verkefnisins er þjálfun og fræðsla til að
efla sjálfstæði þátttakenda. Í þessari heimsókn er
áhersla lögð á atvinnu og er ferðin ekki síst hugsuð
sem vinnuferð þar sem þátttakendurnir verða sjálfir
að fylgja tímaáætlun og leysa ýmis verkefni. Ferðin
er þó ekki eintómt puð heldur verður farið í ýmsar
ævintýraferðir og nú þegar er búið að heimsækja
Bláa lónið og fara sund. Í dag verður svo farið í
hvalaskoðunarferð frá Keflavík.
Morgunblaðið/Jim Smart
Tíu Ítalir með Down-heilkenni á aldrinum 18 til 25 ára eru nú í heimsókn hér á landi. Í gær héldu þau m.a. fund
með íslenskum félögum sínum um atvinnu og þýðingu vinnunnar fyrir sjálfstæði í framtíðinni. Mikið fjör var á
fundinum svo í lok hans var ákveðið að slá upp balli og fá sér snúning.
Læra um atvinnu á Íslandi
6 LAUGARDAGUR 23. JÚLÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
FORMAÐUR Verkalýðsfélags
Akraness hefur lagt fram kæru á
hendur Spútnik bátum ehf. á
Akranesi fyrir brot á lögum um
atvinnuréttindi útlendinga en
hann kveðst hafa upplýsingar um
að fimm Pólverjar sem vinna fyr-
ir fyrirtækið fái 77.000 krónur í
laun fyrir 240 vinnustundir á
mánuði. Hann krafðist þess jafn-
framt að sýslumaðurinn stöðvaði
vinnu þeirra fyrir fyrirtækið.
Framkvæmdastjóri og lögmaður
Spútnik báta segja að samning-
urinn sé fullkomlega löglegur.
Ættu að fá 167.000 í laun
Pólverjarnir komu hingað til
lands í byrjun júlí á grundvelli
svokallaðs þjónustusamnings við
pólsku starfsmannaleiguna M K
Trans & Service. Vilhjálmur
Birgisson, formaður Verkalýðs-
félags Akraness, telur hins vegar
ljóst að mennirnir séu í raun
launþegar Spútnik báta en hafi
ekki komið hingað til lands til að
sinna þjónustu fyrir hönd hins er-
lenda fyrirtækis. Þeir falli því
undir lög um atvinnuréttindi út-
lendinga og þar sem laun þeirra
séu mun lægri en lágmarkslaun
hér á landi sé verið að brjóta á
rétti þeirra.
Vilhjálmur sagði í samtali við
Morgunblaðið að miðað við þann
samning sem forsvarsmenn
Spútnikbáta afhentu honum
greiði fyrirtækið 2,1 milljón til
pólska fyrirtækisins fyrir að hafa
mennina í vinnu í þrjá mánuði. Í
samningnum væri kveðið á um 10
tíma vinnuskyldu á dag og sam-
kvæmt því næmu mánaðarlaun
þeirra 77.000 krónum á mánuði. Í
samtölum við íslenska samstarfs-
menn sína hefðu Pólverjarnir
nefnt svipaða upphæð þegar þeir
voru spurðir um launakjör. Væri
farið eftir taxta ættu mennirnir á
hinn bóginn að fá 167.000 krónur
í heildarlaun og þá ætti eftir að
gera ráð fyrir mótframlagi í líf-
eyrissjóð, veikinda- og frítöku-
rétti o.fl.
Að sögn Vilhjálms hafa Pól-
verjarnir dvalið í iðnaðarhúsnæði
við Ægisbraut. Hann hafði í gær
ekki farið þar inn en húsið líti illa
út að utanverðu. Það væri heil-
brigðiseftirlitsins að kanna nánar
aðbúnað mannanna.
Vilhjálmur telur að þessi notk-
un á þjónustusamningum sé mik-
ið að ryðja sér til rúms en það
séu slæm tíðindi fyrir íslenskt
samfélag. Hvorki séu greiddir
skattar né gjöld vegna vinnu
þessara manna hér á landi heldur
renni féð óskipt til Póllands og ef
fyrirtæki fari að nýta sér þetta í
miklum mæli muni verulega
draga úr möguleikum ríkissjóðs
til að halda uppi öflugu velferð-
arkerfi.
Greiða 3,5 milljónir
Sveinn Andri Sveinsson hrl.,
lögmaður Spútnik báta, sagði
ekki rétt að pólska starfsmanna-
leigan fengi 2,1 milljón. Sú upp-
hæð hefði verið tilgreind á upp-
kasti. Síðar hefði verði ákveðið að
fleiri menn kæmu til landsins og
var þá samið um að greiddar yrðu
3,5 milljónir. Sveinn sagði samn-
inginn og störf mannanna full-
komlega lögleg. Spurður um kjör
mannanna benti hann á að Spútn-
ik bátar væru verkkaupi en ekki
vinnuveitandi mannanna. Fyrir-
tækið bæri því ekki ábyrgð á því
að þeir fengju greidd laun í sam-
ræmi við íslenska samninga held-
ur hvíldi hún á pólsku starfs-
mannaleigunni. Sveinn Andri
hafði í gær ekki tök á að senda
Morgunblaðinu afrit af samningn-
um.
A.m.k. á lágmarkstaxta
Gunnar Leifur Stefánsson,
framkvæmdastjóri Spútnik báta,
sagðist ekki hafa hugmynd um
hvaða laun mennirnir fengju enda
greiddi hann þeim ekki laun,
heldur pólska starfsmannaleigan.
Hann vildi hvorki staðfesta að
fyrirtækið greiddi starfsmanna-
leigunni 3,5 milljónir fyrir þjón-
ustu mannanna né vildi hann af-
henda Morgunblaðinu afrit af
samningnum. „Menn mega kæra
ef þeir vilja en við erum með allt
okkar á hreinu,“ sagði hann. Mið-
að við þá fjárhæð sem pólska
starfsmannaleigan fengi væru
mennirnir a.m.k. á lágmarkstaxta.
Aðspurður sagði hann að nú-
verandi húsnæði Pólverjanna
væri til bráðabirgða og þeir
myndu flytja í nýjar íbúðir innan
skamms. Núverandi íbúð mann-
anna væri hins vegar mjög góð og
þar hefðu Íslendingar búið til
langs tíma.
Stjórnarformaður Spútnik báta
er Ingólfur Árnason, fram-
kvæmdastjóri Skipasmíðastöðvar-
innar Þorgeirs & Ellerts. Hann
sagði að miðað við greiðslur til
starfsmannaleigunnar ættu
mennirnir að fá laun samkvæmt
lágmarkslaunum. Hann sagði
mjög undarlegt að einmitt þetta
mál skyldi vekja athygli fjölmiðla
þar sem slíkir samningar væru
notaðir af fjölda fyrirtækja sem
hefðu mun fleiri útlendinga í
vinnu á grundvelli þjónustusamn-
inga.
Kærir bátasmiðju
vegna starfa 5 Pólverja
Lögmaður fyrirtækisins segir formann Verkalýðsfélags
Akraness hafa fengið rangar upplýsingar um upphæðir
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
Ingimar Ólafsson og Fannar Þór Kristjánsson, starfsmenn Borgarverks í
Borgarfirði, voru á dögunum norður á Ströndum að mæla þjóðveginn. Til
stendur að fræsa upp gamalt slitlag og endurnýja á hluta vegarins.
Ingimar reiðir hér hamarinn til höggs og festir merkihæl meðan Fannar
mælir með GPS-staðsetningartæki fyrir nýjum hæl.
Morgunblaðið/Þorkell
Vegavinna á Ströndum
RAGNHILDUR Arnljótsdóttir,
ráðuneytisstjóri félagsmálaráðu-
neytisins, segir að ekki sé heimild til
þess í gildandi sveitarstjórnarlögum
að sveitarfélög aðskilji sig með þeim
hætti sem Svarfdælingar hafa farið
fram á. Hún segir að lagasetning
virðist vera eina leiðin ef koma á til
móts við óskir Svarfdælinga eins og
þær hafa verið settar fram.
„Lagatæknilega væri annars veg-
ar mögulegt að setja almenna laga-
heimild í sveitarstjórnarlögin og
hins vegar væri hægt að setja sér-
lög um þessa tilteknu breytingu.
Engar slíkar breytingatillögur hafa
verið á borði félagsmálaráðuneytis-
ins.
Stefna stjórnvalda hefur verið að
efla sveitarstjórnarstigið og það
telja menn best gert með því að
stækka einingarnar. Þessi stefna
endurspeglast m.a. í ákvæðum
sveitarstjórnarlaga um sameiningar
en þar stendur hins vegar ekkert
um aðskilnað,“ sagði Ragnhildur.
Guðjón Bragason, skrifstofustjóri
sveitarstjórnarskrifstofu félags-
málaráðuneytisins, segir kröfu
Svarfdælinga ekki vera einsdæmi
og að ráðuneytið hafi áður fjallað
um álíka mál. Hann tekur undir
með Ragnhildi og segir lagasetn-
ingu vera einu færu leiðina fyrir
Svarfdælinga.
„Beinast liggur við að setja sér-
staka lagasetningu þar sem mörk
hins nýja sveitarfélags væru ákveð-
in og því skipt út úr því gamla.
Þetta var leiðin sem var farin áður
fyrr þegar kauptúnin klufu sig út úr
dreifbýlishreppunum á tímabilinu
frá miðri 19. öldinni og fram yfir
1950.
Önnur leið til að breyta sveitarfé-
lagamörkum er í sveitarstjórnarlög-
unum þar sem ráðherra getur stað-
fest samkomulag milli sveitarfélaga
um breytingar á mörkum. Með
þessari leið er ekki stofnað nýtt
sveitarfélag heldur ákveða sveitar-
félögin sjálf breytt mörk. Slík sam-
komulög hafa verið staðfest, m.a.
hér á höfuðborgarsvæðinu þegar
íbúar í Blesugrófinni, sem áður til-
heyrði bæði Reykjavík og Kópavogi,
ákváðu að færa mörkin þannig að
nú tilheyrir hún öll Reykjavík. Eins
gætu Svarfdælingar gert samkomu-
lag við önnur nálæg sveitarfélög um
að breyta mörkum,“ segir Guðjón.
Félagsmálaráðuneytið segir lagasetn-
ingu einu færu leiðina fyrir Svarfdælinga
Gegn stefnu rík-
isstjórnarinnar
Eftir Kristján Torfa Einarsson
kte@mbl.is