Morgunblaðið - 23.07.2005, Page 35
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. JÚLÍ 2005 35
MINNINGAR
✝ SigurbjörgHelgadóttir
fæddist á Ólafsfirði
9. mars 1919. Hún
lést á dvalarheim-
ilinu Hornbrekku í
Ólafsfirði 17. júlí
síðastliðinn. For-
eldrar Sigurbjargar
voru hjónin Helgi
Jóhannesson, f. 20.
desember 1893, d.
26. febrúar 1978 og
Guðrún Pálína Jó-
hannesdóttir, f. 20.
október 1897, d. 26.
desember 1991. Sigurbjörg var
önnur í röð 12 systkina sem kennd
eru við Syðstabæ á Ólafsfirði.
Systkini hennar eru: Guðrún
Hulda, f. 2. október 1917, María
Sigríður, f. 22. maí 1920, Jófríður,
f. 7. september 1922, Sigríður, f. 6.
júlí 1924, Sumarrós Jóhanna, f. 20.
mars 1926, Helga, f. 15. nóvember
1927, d. 21. október 1941, Sesselja
Jóna, f. 3. apríl 1931, Guðlaug, f.
19. mars 1933, Ásta, f. 28. mars
maki Jón Gauti Jónsson. 4) Sveinn
Ragnar, f. 26. maí 1955, d. 19. nóv-
ember 1994. Ekkja hans er Sigrún
Helga Guðjónsdóttir. Börn þeirra
eru: a) Brynjólfur, f. 19. febrúar
1975, maki Anna María Ingþórs-
dóttir. Börn þeirra eru Bjarklind
Ásta, f. 11. október 1999 og Bjarni
Guðjón, f. 28. febrúar 2004. b)
Sandra Hrönn, f. 22. mars 1979.
Sonur hennar er Aron Sveinn Dav-
íðsson, f. 8. október 2003. c) Birkir
Guðjón, f. 9. mars 1989.
Sigurbjörg ólst upp á Ólafsfirði
og vann í fyrstu ýmis fiskvinnslu-
störf. Veturinn 1940-41 stundaði
hún nám í Húsmæðraskólanum að
Laugalandi í Eyjafirði. Að námi
loknu vann hún við verslunarstörf
á Akureyri þangað til hún flutti
heim til Ólafsfjarðar þar sem hún
gifti sig og stofnaði heimili þar
sem þau hjónin bjuggu alla tíð.
Ásamt húsmóðurstörfum vann
hún ýmis önnur tilfallandi störf.
Hún átti við alvarleg veikindi að
stríða frá árinu 1964 er hún fékk
heilablóðfall. Frá árinu 1982 bjó
hún á dvalarheimilinu Horn-
brekku, síðustu árin á hjúkrunar-
deild.
Útför Sigurbjargar fer fram frá
Ólafsfjarðarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
1937, Viðar, f. 29.
ágúst 1938, d. 17.
október 1979 og Jó-
hann, f. 1. október
1940.
Sigurbjörg giftist
19. júlí 1947 Brynjólfi
Sveinssyni, kaup-
manni og síðar stöðv-
arstjóra Pósts og
síma á Ólafsfirði, f. í
Ólafsfirði 26. október
1914, d. 12. júlí 1981.
Börn þeirra eru: 1)
Guðrún, f. 23. janúar
1948, d. 14. júlí 1998.
Sonur hennar er Brynjólfur
Sveinn Birgisson, f. 22. febrúar
1983, maki Margrét Hlín Sigurð-
ardóttir, sonur þeirra er Daníel
Örn, f. 17. maí 2005. 2) Ragnheið-
ur, f. 5. október 1949, maki Gunn-
ar Berg. Börn hennar eru Björn
Brynjar Gíslason, f. 14. apríl 1968,
d. 14. maí 1987, Silja Bára Ómars-
dóttir, f. 23. apríl 1971, og Brynj-
ólfur Ómarsson, f. 12. júlí 1974. 3)
Helga Pálína, f. 31. ágúst 1953,
Í dag er elskuleg amma Bogga til
grafar borin. Hún var ekki hin dæmi-
gerða amma, því áður en ég fæddist
lamaðist hún hægra megin eftir heila-
blóðfall sem hún fékk aðeins 45 ára
gömul. Hún gat eftir það hvorki tjáð
sig eðlilega né haldið áfram að lifa líf-
inu eins og hún vildi. Amma fékk
nokkra endurhæfingu og talkennslu á
Reykjalundi og gat farið að ganga við
staf og með spelku á fæti en síðari árin
var hún meira bundin við hjólastól.
Þegar hún veiktist voru börnin níu
til sextán ára gömul og send til ætt-
ingja fyrst um sinn. Eftir nokkra mán-
uði gat afi Binni tekið þau öll heim aft-
ur enda var þá komin ráðskona á
heimilið. Þau systkinin nutu alla tíð
góðs af því að amma átti sterkar systur
og mága, sem aðstoðuðu afa af fremsta
megni í gegnum þessa erfiðleika þó líf-
ið yrði aldrei samt vegna fötlunar
ömmu. Afi Binni dó 1981 og árið 1982
flutti amma á dvalarheimilið Horn-
brekku í Ólafsfirði þar sem hún bjó til
dauðadags.
Veikindi ömmu höfðu ekki mikil
áhrif á mig þegar ég var lítil stelpa á
Ólafsfirði, því ég hljóp inn og út hjá
ömmu Boggu og afa Binna á pósthús-
inu, fékk hjá ömmu kakó eða djús og
smákökur þegar ég var svöng. Það var
endalaust hægt að lesa og læra á póst-
húsinu, húsið uppfullt af bókum. Við
systkinin dunduðum okkur oft þar,
Bibbi bróðir minn enn meira en ég.
Hann var elsta barnabarnið og afi og
amma á pósthúsinu voru í sérstöku
uppáhaldi hjá honum.
Ég gerði mér lengi vel ekki grein
fyrir því að amma gæti verið öðruvísi. Í
mínum huga gat hún allt sem aðrar
ömmur gátu því hún bakaði, eldaði,
saumaði út og spilaði við mig á spil þó
hún gæti aðeins notað vinstri hönd.
Amma var alltaf fínt klædd og naut
þess að hafa sig til og tók eftir því hjá
öðrum.
Ég man ljóslega daginn sem Viddi
bróðir hennar var jarðaður. Hann varð
bráðkvaddur rétt rúmlega fertugur.
Hún hafði Moggann opinn og hafði, að
því er ég hélt, verið að lesa minning-
argreinarnar. Hún sagði mér að þetta
væri bróðir sinn, og hann væri látinn.
Ég skildi ekkert í þessu, taldi fjarstætt
að fólk dæi svona ungt. Þetta var að-
eins eitt af mörgum áföllum sem elsku
amma Bogga átti eftir að ganga í gegn-
um. Hún hefur einnig horft á eftir eig-
inmanni, fyrsta barnabarninu, syni
sínum og elstu dóttur. Flestir hafa
getu til að tjá tilfinningar sínar þegar
slík áföll verða. Amma Bogga gat aldr-
ei sagt hve þessi áföll gengu nærri
henni heldur aðeins bent á myndir af
öllum þeim sem voru farnir þannig að
ekki var erfitt að ímynda sér hvað
henni leið.
Ég komst að því löngu síðar að við
veikindin hafði hún misst getuna til að
lesa, eins og bóklestur hafði verið
henni mikilvægur. Hún hélt þeim
áhuga þó hún gæti ekki lengur lesið,
naut þess að fletta í blöðum og tímarit-
um og vissi upp á hár hvar þær upplýs-
ingar voru sem hún vildi sýna manni.
Hún átti afmælisdagabók sem var
henni mikils virði og fylgdist vel með
afmælisdögum í fjölskyldunni og sýndi
þeim sem komu. Þetta var hennar leið
til að láta vita af merkisatburðum.
Amma var höfðingleg í sér og vildi allt-
af eiga góðgæti að bjóða öllum þeim
sem til hennar komu, enda sjálf mikill
sælkeri.
Þar sem við fluttum frá Ólafsfirði
þegar ég var ellefu ára sá ég ömmu
sjaldnar. Hún fylgdist þó alltaf með
okkur, hringdi stundum þegar vel lá á
henni og tók alltaf jafn vel á móti okk-
ur þegar við komum í heimsókn. Þá
benti hún gjarnan á síðustu gjöfina
sem hún hafði fengið frá okkur, þannig
tjáði hún þakklæti. Hún var afskap-
lega ánægð þegar ég flutti til Akureyr-
ar fyrir einu og hálfu ári síðan og heim-
sóknum mínum fjölgaði á ný. Henni
fannst gaman að heyra þegar ég sagði
henni, degi áður en hún dó, að nú væri
ég flutt í nýja íbúð sem liti helst út eins
og kjallarinn á pósthúsinu, ekkert þar
inni nema bókakassar. Þá gátum við
hlegið saman.
Heimsóknirnar í Ólafsfjörð síðasta
árið voru oft erfiðar, þegar amma var
veik og þreytt. Þá var gott að koma til
systra hennar, Ástu og Rósu, sem
höfðu veitt stuðning og styrk í veik-
indum ömmu. Í heimsóknum til þeirra
fékk ég nýja sýn á ævi ömmu Boggu. Í
frásögn þeirra var hún ung og sterk,
vann sér inn peninga til að fara í skóla
og lét drauma sína rætast. Hún saum-
aði föt á systur sínar og bræður og
seinna á sín eigin börn. Hún kenndi
systrum sínum það sem hún hafði lært
og síðar komu þær því til skila til
dætra hennar. Hún tók bílpróf einna
fyrst kvenna í Ólafsfirði, árið 1946.
Hún las dönsku blöðin og tók upp-
skriftir upp úr þeim og vildi læra
ensku og fékk þá kennara úr skólanum
til að kenna sér. Þessi amma lét afa
ganga á eftir sér með grasið í skónum í
mörg ár þar til hún var tilbúin til að
gifta sig. Amma mín var allt fram í
dauðann þessi viljasterka, einbeitta
kona, enda þurfti mikinn styrk til að
lifa í gegnum allt sem á hana var lagt.
Ég get ekki kvatt hana án þess að
þakka frænkum mínum fyrir að hafa
gefið mér þessa sýn á hana eins og hún
var áður, fyrir að gefa mér færi á að sjá
það í sjálfri mér sem frá henni er kom-
ið.
Síðustu dagarnir voru ömmu Boggu
erfiðir eftir að hún brotnaði og var flutt
á sjúkrahúsið á Akureyri og heim aft-
ur. Sá flutningur reyndi mikið á hana
og þá kom í ljós að þrekið var búið þó
einbeitingin héldist og hún fylgdist
með öllu. Ég var með henni í þessum
ferðum og á leiðinni heim í Ólafsfjörð
sagði ég henni að berjalyngið liti vel út
í Múlanum og sá að hún hlakkaði til að
fá aðalbláber í haust. Hún kvaddi mig
með sterku faðmlagi og kossi og ég
bjóst við að hún myndi lifa þetta af eins
og allt annað. En þetta síðasta áfall var
of mikið. Líkaminn gat ekki meir. Tár-
in sem ég græt fyrir hana eru blönduð
gleði. Ég veit að hún var tilbúin að
fara. Síðustu vikurnar höfðu ýmsir
sjaldséðir gestir heimsótt hana svo
hún fékk að kveðja marga þá sem voru
henni kærir. Ég veit að henni líður bet-
ur núna þegar hún er laus úr fjötrum
þessa líkama og ég er þakklát fyrir að
hafa fengið að vera hjá henni á spít-
alanum og að fylgja henni síðustu ferð-
ina heim. Ég vildi samt óska þess að ég
hefði fengið að þekkja hana þegar hún
var upp á sitt besta. Nú er hún komin
til afa, Bibba bróður, Sveins og Gunnu.
Afi Binni beið lengi eftir henni áður en
hún giftist honum, og enn lengur í
þetta sinn.
Fyrir hönd mömmu og Helgu
frænku vil ég þakka þeim sem hafa lið-
sinnt ömmu í gegnum árin, starfsfólk-
inu á Hornbrekku og öllum ættingjum
og vinum.
Silja Bára.
Í dag kveðjum við Sigurbjörgu
Helgadóttur en hún andaðist sunnu-
daginn 17. júlí sl. á Dvalarheimilinu
Hornbrekku í Ólafsfirði. Vegferð Sig-
urbjargar var bæði löng og erfið en
hún veiktist alvarlega fyrir rúmum 40
árum og náði sér aldrei eftir það. Veik-
indi Sigurbjargar mörkuðu óhjá-
kvæmilega líf fjölskyldu hennar allrar
og hún tókst á við þau; hver á sinn hátt.
Helga Pálína, yngsta dóttir hennar og
ég höfum verið vinkonur frá því að ég
man eftir mér. Við vorum á 12 ári þeg-
ar Sigurbjörg veiktist og síðan þá hef
ég fylgst með hvernig vinkona mín,
fyrst sem barn, síðan unglingur og svo
sem fullorðin kona hefur sinnt og ann-
ast móður sína. Þessi miklu veikindi
Sigurbjargar hafa mótað Helgu Pálínu
og gert hana að þeirri manneskju sem
hún er í dag, sterka en um leið við-
kvæma, tilbúna til að gefa af sér en líka
óhrædda við að viðurkenna vanmátt
sin þegar svo sendur á.
Það eru ekki margir úr vinahópi
Helgu Pálínu sem muna Sigurbjörgu
eins og hún var áður en hún veiktist,
þessa glæsilegu og kraftmiklu konu.
Ég er svo lánsöm að hafa kynnst
henni, muna hana og notið þess sem
hún hafði að gefa. Hún er hluti af
æskuminningum mínum og þegar ég
lít til æskuáranna í Ólafsfirði og heim-
sóknanna þangað eftir að ég og fjöl-
skylda mín fluttum inn á Akureyri er
eins og það hafi alltaf verið sólskin.
Helga Pálína og ég úti að leika, Sig-
urbjörg að gefa okkur mjólk og kex á
tröppunum fyrir framan húsið þeirra
uppi á brekkunni og dást að listilega
skreyttum drullumallskökunum sem
við sýndum henni, hrósa okkur og
hvetja. Önnur mynd er af fínu stáss-
stofunni í stóra nýja póst- og símahús-
inu sem fjölskyldan flutti í. Ég fylltist
lotningu þegar Helga Pálína laumaðist
til að sýna mér herlegheitin. Þetta var
stofan hennar Sigurbjargar, bæði fínni
og ekki síður öðruvísi en ég átti að
venjast.
Listræna hæfileika Helgu Pálínu
vinkonu minnar og kúnstina að búa til
fallegt en öðruvísi heimili má eflaust
rekja til æskuheimilis hennar; bæði til
föður hennar Brynjólfs heitins Sveins-
sonar, póst- og símamálastjóra í Ólafs-
firði, sem var ljósmyndari af guðs náð
og mikill leikari með fleiru, en ekki síð-
ur móður hennar Sigurbjargar. Eins
og hjá svo mörgum konum af hennar
kynslóð fundu sköpunarhæfileikar
hennar útrás í hannyrðum og saum-
um. Kjólarnir sem hún hannaði og
saumaði á dætur sínar bera þess ótví-
rætt merki að þar fór saman sköpun-
argáfa og listilegt handbragð. Margir
þessara kjóla skreyta nú veggi vinnu-
stofnunnar hennar Helgu Pálínu og
vekja athygli allra sem þá skoða. Það
er stolt í rödd Helgu Pálínu vinkonu
minnar þegar hún segir að þetta hafi
mamma sín gert.
Minningar mínar um Sigurbjörgu
er bjartar og fallegar þrátt fyrir veik-
indi og áföll. Hún er mamma Helgu
Pálínu æskuvinkonu minnar og hefur
trúlega mótað hana meira en nokkur
annar og ég er svo lánsöm að eiga hana
fyrir vinkonu. Með þessum orðum við
ég kveðja Sigurbjörgu Helgadóttur og
um leið votta öllum aðstandendum
samúð mína.
Maríanna Traustadóttir.
Er íslensk náttúra skartaði sínu feg-
ursta kvaddi Sigurbjörg móðursystir
mín þetta jarðlíf.
Ótal minningabrot fóru í gegnum
huga minn er mér barst andlátsfregn-
in, ég var nýbúin að lesa eitt af uppá-
haldsljóðum mínum eftir Tómas Guð-
mundsson, Hótel Jörð, þar sem segir;
Tilvera okkar er undarlegt ferðalag.
Við erum gestir og hótel okkar er jörðin.
Einir fara og aðrir koma í dag,
því alltaf bætast nýir hópar í skörðin.
Óhætt er að segja að tilvera frænku
minnar hafi verið undarleg og hörð
þau örlög er henni voru búin. Er hún
var 45 ára fékk hún heilablæðingu,
missti málið og lamaðist hægra megin.
Við tók endurhæfing og talkennsla en
um lítinn bata var að ræða.
En þrátt fyrir mikil höft hafði hún
ánægju af að fylgjast með því sem var
að gerast í stórfjölskyldunni.
Er ég sagði Árna syni mínum and-
látið sagðist hann vel muna eftir mín-
um sérstöku símtölum við hana er
voru eintal af minni hálfu er hún
hringdi til að fá fréttir ef eitthvað var
um að vera, t.d. afmæli, fermingar eða
annað.
Í gegnum árin hef ég oft velt því fyr-
ir mér hver sé tilgangurinn með því að
setja slíkar ofurhömlur á fólk, en við
fáum ekkert svar, við sem erum svo
lánsöm að geta gengið, hlaupið og farið
allra okkar ferða mættum oftar leiða
hugann að þeim sem ekki hafa það
frelsi.
Frænka mín var stórhuga kona og
mér fannst hún alltaf hafa yfirbragð
hefðarkonu, henni var margt til lista
lagt og hún var ætíð reiðubúin að miðla
kunnáttu sinni til annarra.
Vegna fötlunar sinnar og eftir lát
eiginmanns síns fór hún á Dvalarheim-
ilið Hornbrekku þar sem hún naut
góðrar umönnunnar.
En svo ég víki aftur að ljóðinu þar
sem segir „en aðrir setjast við hótel-
gluggann og bíða“. Mér hefur fundist
svo vera í hennar tilfelli, þar var henni
úthlutað sæti, en það var sannarlega
ekki hennar val, því miður hennar ör-
lög.
Við sem áttum Boggu að ættum að
vera betri manneskjur og kunna betur
að meta allt það góða sem tilveran fær-
ir okkur.
Ég bið þann sem öllu ræður að veita
henni góða heimkomu og búa henni
gott sæti.
Megi minningin um einstaka konu
lifa með öllum ástvinum hennar.
Guðlaug Pálína.
SIGURBJÖRG
HELGADÓTTIR
Elskulegur faðir okkar, fósturfaðir, tengdafaðir,
afi og langafi,
LÁRUS ÓSKAR GAMALÍELSSON,
Hjallabraut 33,
Hafnarfirði,
sem lést þann 16. júlí, verður jarðsunginn frá
Fríkirkjunni í Hafnarfirði þriðjudaginn 26. júlí
kl. 13.00.
Fyrir hönd aðstandenda,
Guðmundur Sævar Lárusson,
Sigurbjörg Guðrún Lárusdóttir.
Ástkær móðir okkar, amma og fyrrverandi eigin-
kona,
ANNA ÞURÍÐUR GEORGSDÓTTIR,
Kötlufelli 9,
Reykjavík,
lést á gjörgæsludeild Landspítalans við Hringbraut
laugardaginn 9. júlí.
Útförin hefur farið fram.
Öllum þeim, sem sýndu okkur hluttekningu og vinarhug með samúðar-
kveðjum og góðri nærveru við andlát og útför hennar, þökkum við af al-
hug. Ennfremur viljum við þakka starfsfólki Landspítalans við Hringbraut
fyrir góða umönnun og stuðning.
Guðrún Ólafía Haraldsdóttir, Elísa Sjöfn Reynisdóttir,
Ólöf Fjóla Haraldsdóttir, Ragnar Harald Reynisson,
Stefán Már Haraldsson, Steinunn Lilyan Reynisdóttir,
Haraldur Stefánsson, Þurí Ósk Elíasdóttir,
Lelíta Rós Ycot.
Elsku sonur okkar, bróðir, mágur og frændi,
ÖRN JÁKUP DAM WASHINGTON,
lést á heimili sínu aðfaranótt þriðjudagsins
19. júlí.
Birgitta Dam Lísudóttir, Ernest Washington,
Davíð Tryggvason, Una Dögg Evudóttir,
Hans Christian Martinussen, Lina Martinussen,
Lísa Jensen, Carsten Jensen,
Vestarr Lúðvíksson
og börn.