Morgunblaðið - 23.07.2005, Síða 39

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. JÚLÍ 2005 39
MINNINGAR
Þau mistök urðu er greinar birtust
um Gest á útfarardegi hans 19. júlí
síðastliðinn að sagt var að sumarið
1994 hefði hann kennt þeirra meina
er drógu hann til dauða en þar átti að
standa sumarið 2004.
Beðist er velvirðingar á þessum
mistökum Kæri bróðir.
Í dag ertu borinn til hinstu hvílu í
kirkjugarðinum á Bíldudal, við hlið
pabba eins og þú óskaðir, og ég kveð
þig með miklum trega og söknuði.
Fyrir 19 mánuðum greindist Finn-
bogi bróðir með krabbamein, Ingi
bróðir tveimur mánuðum seinna og
þú síðan í apríl 2004, og nú eruð þið
báðir farnir, þú og Finnbogi. Þvílíkt
reiðarslag fyrir ykkur og fjölskyld-
una, þrír bræður á 4 mánuðum,
stundum er lífið óskiljanlegt og órétt-
látt. Þú sem ætlaðir að flytja í bæinn
frá Tálknafirði, þar sem þú hafðir bú-
ið síðustu 2–3 ár eftir skilnað ykkar
Guðrúnar, og hefja nýtt líf, gera svo
mikið fyrir börnin þín og þig þegar þú
værir kominn nær þeim.
Þessir síðustu 15 mánuðir hafa
verið mér dýrmætir og ógleymanleg-
ir, að kynnast þér svo náið. Ég tók þá
ákvörðun að fylgja þér frá þeim degi
sem þú greindist og styðja þig í þess-
ari miklu raun. Og þú varst svo dug-
legur, svo bjartsýnn og ákveðinn í að
þetta lagaðist, lagðir í margar að-
gerðir, viss um að þetta lagaðist allt
saman. Hugur þinn var alltaf hjá
börnunum þínum, Elvari, Ásdísi og
Arnari, að gera veikindi þín sem létt-
ust fyrir þau, og hvað þú ljómaðir við
að fylgjast með því sem þau voru að
gera, þessum myndarlegu og vel
gerðu börnum, sagðir þú. Sveitin
heima var líka í huga þér fram á sein-
asta dag, þú fylgdist með öllu því sem
Jón, Ingi og Víðir voru að gera, og þú
naust þess að rabba við þá og heyra
um allt sem fram fór hjá þeim.
Oft rifjuðum við upp hvernig var
þegar við vorum að alast upp í
Hvestu. Síðustu tvo veturna sem ég
var heima áður en ég fór í skóla suð-
ur, veturna sem við 5 systkinin áttum
að sjá um verkin úti, meðan pabbi var
að vinna á Bíldudal. Við áttum að
mjólka, vatna og gefa fénu og kúnum.
Þú, Kata, Dagur og Ragnar áttuð að
hjálpa mér en þið lékuð ykkur bara
að naglbítunum í fjósglugganum öll-
um stundum, gáfuð þeim að borða,
„míum og þíum“. Þetta sögðuð þið
ykkar á milli og ég lagði mig ekki nið-
ur við að skilja þetta mál, því verkin
varð að vinna. Oft var ég reið því þeg-
ar þið áttuð að hjálpa mér, þá var
skipst á að segja „bíddu, við komum
GESTUR
BJARNASON
✝ Gestur Bjarna-son fæddist í
Fremri-Hvestu í
Arnarfirði 2. janúar
1962. Hann andaðist
á líknardeildinni í
Kópavogi 10. júlí
síðastliðinn og var
útför hans gerð frá
Safnaðarheimilinu í
Sandgerði 19. júlí.
Minningarathöfn
um Gest verður í
kirkjunni á Bíldudal
í dag og hefst hún
klukkan 13.30.
Jarðsett verður í Bíldudals-
kirkjugarði.
bráðum“ og tíminn
leið. Ég hélt að ég væri
aldeilis heppin að láta
ykkur allavega sjá um
að vatna í stampana
hjá fénu, færa slöng-
una á milli garða, en
öðru nær, naglbítarnir
þurftu að borða og þeir
gengu fyrir. Kannski
þið gæfuð ykkur tíma
seint og um síðir að
færa slönguna milli
2–3 stampa en einnig
gerði ég það fyrir ykk-
ur. Og hvað þið voruð
dugleg og með mikið hugmyndaflug
við að virkja lækinn og rafvæða fyrir
hornabúið yfir sumarið og gera veg-
ina fyrir bílana sem þið bjugguð til
enda voruð þið mjög samrýnd.
Eftir að leiðir okkar skildu, ég fór
að búa og þú, höfðum við samt alltaf
samband, en mest þó seinustu árin.
En ég kynntist þér í raun og veru
ekki fyrr en þú veiktist, því þú varst
svo dulur og lokaður. Ég komst inn
fyrir skelina á þér og það er mikil
gæfa að hafa kynnst þér. Við spjöll-
uðum mikið saman, trúðum hvort
öðru fyrir mörgu sem við höfðum
upplifað og reynt í gegnum árin, okk-
ar drauma í lífinu. Þínir draumar
rætast vonandi á betri stað, því þú
varst orðin svo þreyttur og þráðir
hvíld seinustu vikur. Gamansemin og
spaugið eru ógleymanleg, öllum okk-
ur systkinunum gafst þú nöfn, Jóni,
sem þú kynntir sem bestu hjúkku
sem fæðst hefur í vor, þegar þú varst
fyrir vestan í Hvestu og varst svo
veikur, Kitta sem kom á hverju
kvöldi hingað í kvöldkaffi til okkar,
það fannst þér vera mjög dýrmætt og
þú stólaðir á, Sigríði sem eldaði ófáar
máltíðir og bauð þér í mat eða kom til
okkar og eldaði hér heima. Og oft
varst þú hjá Víði frænda og Mæju í
Grænhlíð. Allar stundirnar þegar
systkinin komu í heimsókn til okkar
þessa síðustu mánuði var mikið
spaugað og rifjað upp það sem skeði
þegar við vorum lítil, og seinni ár. Þú
sagðir svo skemmtilega frá og mikið
var hlegið og hvað þú varst fróður um
margt, t.d. fugla landsins, þekktir
þeirra staði á landinu, svona gæti ég
lengi talið.
En nú er komið að kveðjustund,
elsku bróðir. Takk fyrir allar sam-
verustundirnar sem verða mér
ógleymanlegar og minning þín lifir í
hjarta mér. Ég trúi því að pabbi og
Finnbogi bróðir hafi tekið á móti þér
og þér líði betur, þrautirnar farnar.
Elsku Elvar, Ásdís, Arnar, Guð-
rún, Linda og Ævar, megi guð
styrkja og vernda ykkur í þessari
miklu sorg. Að endingu þakka ég,
fyrir mína hönd og Gests, hjúkrunar-
fólki og læknum á Landspítalanum
við Hringbraut og í Fossvogi, Karit-
ashjúkrunarkonunum Ásdísi, Berg-
lindi, Valgerði, Bergþóru og Hrund,
fyrir frábæra og yndislega aðhlynn-
ingu og hlýhug og einnig starfsfólki
líknardeildarinnar í Kópavogi, Val-
gerði lækni fyrir frábæra og yndis-
lega aðhlynningu, bæði fyrir Gest og
okkur fjölskylduna alla.
Þú lifir í minningu okkar, elsku
bróðir. Hvíl þú í friði.
Þín systir
Gestný.
þeirra aftur á bak og áfram. Það var
hrein unun að hlusta á yfirburða-
þekkingu hans um allt það sem sneri
að útgerð.
Við stórfenglegar aðstæður á
Hornströndum varð úrtak hinna
sterku til. Jóhann var sannarlega
fulltrúi hinna sterku sem tók þétt-
ingsfast í erfiðar aðstæður. Um leið
og hann óx til vits og ára skapaði
hann hundruðum atvinnu á mestu
umbrotatímum til nýsköpunar í at-
vinnu Íslendinga. Slíkir menn eru
fjársjóðir hverrar þjóðar.
Ég er ein ótal margra sem votta
Jóhanni einlæga virðingu með þakk-
læti fyrir lærdómsrík, ógleymanleg
og gefandi kynni.
Guðrún Þórsdóttir.
Kæri Jói, mig langar til að kveðja
þig, kæri vinur, og þakka þér fyrir
samveruna og allar skemmtilegu
stundirnar sem við höfum átt saman.
Mér finnst eins og það hafi gerst í
gær þegar við Gréta og þú vorum í
sumarbústaðnum á Hellnum á Snæ-
fellsnesi með Kristjáni og Ingu og
áttum þar yndislegar stundir, þar
byrjuðum við að spila og höfum við
stytt okkur margar stundirnar við
það og haft gaman af. Það var líka
gaman þegar við fórum niður í fjör-
una og þú tíndir steinana sem voru
svo mjúkir eftir öldurótið og þú sagð-
ir að þetta væru lukkusteinar.
Ég minnist þess einnig þegar við
duttum fyrir utan Björnsbúð um
miðjan vetur í hálkunni og þá var nú
ekki annað en hlæja að öllu saman.
Ég man hvað við ræddum oft um Ísa-
fjörð, hvað það væri orðið fallegt og
hvað þér þótti vænt um bæinn og
fólkið sem býr þar og vorum við svo
sannarlega sammála.
Það var nú ekki leiðinlegt að
ferðast með þér bæði innanlands og
utan og ég man sérstaklega eftir
ferðinni þegar ég ásamt Kristjáni,
Ingu, Hansínu og Gunnari Jónasi
sóttum þig til Austurríkis og keyrð-
um saman þaðan til Frankfurt.
Alltaf varstu glaður og kátur og líf-
ið svo yndislegt að það var ekki hægt
annað en smitast og fara í sama gír og
mikið hlógum við saman.
Ég vona nú, kæri Jói, að þú sért
búinn að hitta hana Grétu þína sem
þér var svo kær og að þið svífið sam-
an í eilífðinni.
Vertu svo kært kvaddur, þín vin-
kona
Herdís Björnsdóttir.
Það tekst ekki nema að litlu leyti
að lýsa Jóhanni Júlíussyni með orð-
um.
Menn þurftu að upplifa hann. Og
það var vissulega skemmtilegt og
lærdómsríkt að kynnast honum.
Ég varð þeirrar gæfu aðnjótandi
að kynnast honum fyrir hálfri öld.
Hann var vinur foreldra minna, ætt-
aður úr Sléttuhreppi eins og þau og á
milli fólksins af þessum slóðum lágu
afar sterkar taugar sem bundu það
saman fyrir lífstíð.
Jói var úr Fljótavík þar sem ein-
angrun var enn meiri en víðast ann-
ars staðar í þessu harðbýla héraði.
Ungir menn og konur horfðu út á haf-
ið og á fjöllin sem aðskildu þetta fólk
frá öðrum byggðarlögum. Hvað
skyldi ungi maðurinn, Jói Júl, hafa
hugsað þegar hann horfði út á hafið
úr Fljótavík ? Ég held og veit reynd-
ar að hugur hans stefndi hátt. Hann
var staðráðinn í því að láta drauma
sína rætast. Og í huganum urðu til
hugmyndir, margar góðar en aðrar
trúlega fantasíur sem ekki var vert að
tala mikið um. Hann var hugmynda-
ríkur og fljótur að sjá tækifæri þar
sem aðrir sáu ekki.
Í minningargrein, sem ekki má
vera of löng, er ekki tækifæri til að
fara nákvæmlega út í lífshlaup Jóa
Júl. En hefði hann fæðst í New York
og alist upp í Wall Street, þá hefði
heimurinn vissulega vitað af honum.
En sem betur fór settist hann að á
Ísafirði og það var þar sem samborg-
arar hans nutu góðs af framtakssemi
hans og áræði.
Hann hafði einstakt lag á því að
ræða við fólk og hefði þess vegna get-
að orðið góður pólitíkus, og þegar
kom að því að fá aðra til fylgis við
hugmyndir sínar þá skorti ekki sann-
færingarkraftinn.
Þótt Jói Júl kæmi nálægt marg-
víslegum verkefnum um ævina, varð
útgerð og fiskvinnsla hans helsta
áhugamál. Árið 1955 stofnaði hann
með bróður sínum, Þórði og Jóni B.
Jónssyni, skipstjóra, og eiginkonum
hlutafélagið Gunnvöru.
Með útsjónarsemi og dugnaði óx
Gunnvör og dafnaði og með árunum
varð félagið eitt öflugasta útgerðar-
félag landsins og það eru engar ýkj-
urað segja, að Gunnvör hafi gegnt
lykilhlutverki í endurreisn og upp-
byggingu atvinnulífs á Ísafirði. Þegar
umsvif voru mest er óhætt að segja
að félagið hafi verið í hópi tíu öflug-
ustu útgerðar- og fiskvinnslufyrir-
tækja á landinu og var það ekki síst
fyrir áræði og framsýni Jóhanns Júl-
íussonar. Ungi maðurinn úr Fljótavík
hafði ásamt félögum sínum náð því
takmarki að eignast afar öflugt fyr-
irtæki sem veitti miklum fjölda fólks
vinnu og öryggi í lífinu. Því vissulega
var það lykilatriði að miðla af vel-
gengninni út í samfélagið. Að sjá hjól-
in snúast og horfa á fólkið og vélarnar
vinna og vera í stöðugu sambandi við
skipin sín á fiskimiðunum, það var
það sem þessi öðlingsmaður, Jói Júl,
lifði fyrir. Hann var maður fram-
kvæmda og framfara og á Íslandi á
þessum árum lágu möguleikarnir
fyrst og fremst í sjávarútvegi. Hefði
hann verið upp á sitt besta þegar
hlutabréfamarkaðir og bankabrask
hélt innreið sína á Íslandi, hefði hann
verið áberandi á síðum dagblaða og
tímarita.
En lífið var ekki bara fiskur.
Áhugamál Jóa Júl voru margvísleg.
Hann lifði lífinu bráðlifandi og gat
rætt við alla, um allt, hvenær sem
var. Áhugi hans á þjóðmálum var
mikill og ekki síst pólitík. Ég tel að
hann hafi verið frjálslyndur sam-
vinnu- og jafnaðarmaður sem elskaði
einkaframtakið.
Sem sagt sannur framsóknarmað-
ur og það mun hann hafa verið alla
tíð. Hann var líka höfðingi sem hafði
gaman af að umgangast og ræða við
aðra höfðingja. Og þar var ekkert
verið að skafa utan af hlutunum,
menn fengu að vita hvað hann vildi.
Oft varð ég áheyrandi að samtölum
Jóa og Steingríms Hermannssonar,
fyrrverandi forsætisráðherra, sem
var heimagangur hjá Jóa og hans
góðu konu Margréti Leós, og oftar en
ekki var Steingrímur í vörninni.
Jói var í hópi þeirra sem nýttu
sambönd sín til að koma góðu til leið-
ar ef þess var nokkur kostur.
Húmor Jóa var alþekktur en
meiddi þó aldrei neinn. Hann sagði
mér að þegar hann sem eldri maður
var farinn að afgreiða í skóverslun
fjölskyldunnar í Hafnarstræti á Ísa-
firði, sér til gamans, hefði komið til
sín kona og sagt sér að þegar hún hafi
farið að skoða skóna, sem hún keypti
deginum áður, hefði komið í ljós að
báðir skórnir voru upp á sama fótinn.
„Ég bauð henni bara afslátt“ sagði
kappinn og hló ógurlega. Konan varð
víst hálfvandræðaleg en skyldi þó
húmorinn.
Jói var með eindæmum frændræk-
inn og mikill vinur vina sinna. Ég
held að hann hafi ekki átt neina óvini í
lífinu. Það þótti öllum vænt um hann
sem kynntust honum og honum þótti
vænt um aðra. Þannig var hann. En
auðvitað hvessti oft í kringum hann,
þegar þess þurfti með, og öllu óþol-
inmóðari manni hef ég varla kynnst,
því hann vildi oft vera búinn að fram-
kvæma hugmyndirnar áður en hann
hafði sagt nokkrum manni frá þeim.
Það var oft gaman í návist hans þegar
sá gállinn var á honum. Hugmyndir
fæddust og þá var lýðræðið ekki látið
flækjast fyrir. Nóg var nú pappírs-
flóðið og fundafarganið.
Það er margs að minnast. Það eru
margir áratugir síðan Jói leitaði til
mín til að vinna með sér og sínu fólki.
Síðar treysti hann mér fyrir vanda-
sömum verkefnum í fyrirtækjum fjöl-
skyldnanna. Fyrir það er ég þakk-
látur, það var ánægjulegt og gefandi
samstarf sem ég hefði ekki viljað
missa af.
Að leiðarlokum kveðjum við Guð-
rún og fjölskylda okkar Jóhann Júl-
íusson með virðingu og þakklæti og
sendum Kristjáni og Ingu, Leó og
Eriku og Lóu og Birki og fjölskyldum
þeirra hugheilar samúðarkveðjur við
þessi kaflaskipti í lífi þeirra.
Magnús Reynir Guðmundsson.
Hann Jói Júl hefur kvatt okkur.
Drengurinn úr Fljótavík sem á langri
starfsævi markaði djúp spor í sam-
félag okkar. Það er stundum sagt að
menn fæðist með silfurskeið í munni
eða að það sé mokað undir þá. Slíkt er
án efa til, en þó er alveg ljóst að hann
Jói fyllti ekki þann hóp.
Sveitadrengurinn úr Sléttuhreppi
sem kom úr stórum barnahópi hafði
fátt annað veganesti með sér þegar
hann flutti til Ísafjarðar en bjartsýn-
ina og dugnaðinn, sem átti þó eftir að
reynast honum drjúgt þegar á
reyndi. Eins og margir ungir menn
hóf hann ferilinn í þéttbýlinu með því
að stunda sjóinn og var sjómaður um
árabil.
Þegar sjómennskuferlinum lauk
var Jói enn á góðum aldri og stundaði
um tíma vörubílaakstur og öku-
kennslu. Upphaf ævintýris lífs hans
var þó þegar hann hóf fiskvinnslu
með bróður sínum, Þórði. Um það
leyti var umsvifamikill fiskkaupandi í
Grimsby í Bretlandi sem keypti ís-
lenzkan fisk í miðri landhelgisdeilu
okkar við Breta þrátt fyrir tilmæli
þarlendra stjórnvalda um að snið-
ganga viðskipti við Íslendinga. Nafn
hans, Dawson, varð brátt á allra
vörum á Íslandi. Þegar umsvif þeirra
bræðra hófust, gengu þeir oft undir
nafninu Dawson-bræður og varð það
að teljast sæmdarheiti því Dawson
var um þessar mundir hetja Íslend-
inga fyrir að bjóða stjórnvöldum sín-
um birginn.
En þeir bræður áttu sjálfir eftir að
sýna að dugnaður, atorka og áræði
áttu eftir að bera árangur í lífsbarátt-
unni. Þeir stofnuðu árið 1955 útgerð-
arfélagið Gunnvöru ásamt þekktum
skipstjóra, Jóni B. Jónssyni, og létu
skipasmiðinn á Ísafirði, Marzellíus
Bernharðsson, smíða fyrsta bátinn
sem fékk nafnið Gunnvör. Jói gerðist
útgerðarmaður bátsins og þar með
var lagður grunnur að löngu og far-
sælu ævistarfi. Um áratug síðar
keypti Gunnvör sig inn í eitt af
stærstu fiskvinnslufyrirtækjum
landsins, Íshúsfélag Ísfirðinga og sat
Jói í stjórn þess félags um árabil.
Ég átti mikil samskipti við Jóa
þegar hann var útgerðarmaður
Gunnvarar og mér var þá ungum og
óreyndum falið að byggja upp fyrir-
tækið Sandfell hf. sem útvegsmenn
og skipstjórar á Vestfjörðum höfðu
stofnað. Jói sýndi starfsemi þessa fé-
lags, sem stundaði innflutning á veið-
arfærum og útgerðarvörum, bæði
áhuga og velvild og lagði sitt af mörk-
um til að efla starfsemi þess. Hann
var viðskiptavinur eins og menn
myndu helzt kjósa.
Árið 1980 kom mikill kraftur í
skreiðarverkun á landinu og þá lágu
leiðir okkar Jóa enn saman er hann
var kjörinn í stjórn Félags vest-
firzkra skreiðarframleiðenda sem var
sameiginlegt útflutningsfélag skreið-
arframleiðenda á Vestfjörðum. Mér
var falinn daglegur rekstur þessa fé-
lags og áttum við Jói þá mikil og góð
samskipti. Ætti ég að lýsa Jóa í stuttu
máli væri það eitthvað á þann veg að
hann var fastur fyrir þegar hann
hafði myndað sér skoðun, en traustur
og hreinskiptinn í öllum samskiptum.
Þar á ofan hafði hann góða kímnigáfu
og voru hnyttin tilsvör hans til þess
fallin að skapa góðan anda í kringum
hann. Mér fór því eins og öðrum sem
áttu samleið með honum. Mér varð
hlýtt til hans og lærði að meta hans
góðu kosti.
Eins og í atvinnulífinu var Jói
gæfumaður í einkalífi sínu. Kona
hans Margrét Leósdóttir frá Ísafirði
var mikil mannkostakona og er ekki
að efa að flestar ákvarðanir hefur
hann borið áður undir konu sína og
síðan framkvæmt með hennar bless-
un.
Margrét lézt um aldur fram og var
að henni mikill söknuður. Þau eign-
uðust saman synina Leó, sem búsett-
ur er í Austurríki, og Kristján Guð-
mund, sem hefur tekið upp merki
föður síns og er einn af aðaleigendum
Hraðfrystihússins Gunnvarar
stærsta sjávarútvegsfyrirtækis á
Vestfjörðum.
Að leiðarlokum vil ég færa Jóa al-
úðarþakkir fyrir traust og góð sam-
skipti sem engan skugga bar á. Ég
sendi aðstandendum hans samúðar-
kveðjur og bið Guð að blessa minn-
ingu góðs drengs.
Ólafur Bjarni Halldórsson.
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur
samúð og hlýhug við andlát og útför elskulegs
sonar, bróður, mágs og frænda,
SVEINS ÓMARS ELÍASSONAR,
Miðtúni 48,
Reykjavík.
Alda Ármanna Sveinsdóttir,
Jón Júlíus Elíasson, Kristín Þóra Harðardóttir,
Margrét Elíasdóttir, Ólafur Sigtryggsson,
Sigurður Þór Elíasson,
Alda, Hörður, Arnaldur Ingi, Elías Kári,
Andri Bergmann og Sigtryggur Sveinn.