Morgunblaðið - 07.08.2005, Blaðsíða 14

14 SUNNUDAGUR 7. ÁGÚST 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Áþeim rúmu fjórum árumsem liðin eru frá stofnunStraums fjárfestingar-félags, sem síðar varðStraumur fjárfestingar-
banki, hafa miklar breytingar orðið á
íslensku viðskiptalífi og samfélagi.
Stærstu fyrirtæki landsins hafa
margfaldast að stærð og sækja hratt
fram á erlendum mörkuðum. Þórður
Már Jóhannesson, forstjóri Straums,
segir í raun ótrúlegt hvað íslenski
markaðurinn hefur breyst mikið og
stækkað á þeim stutta tíma sem liðinn
er frá því að hann hóf störf á honum.
„Ég hóf störf hjá Kaupþingi árið 1996
og á þeim tíma þóttu viðskipti upp á
hundrað milljónir króna fréttaefni, á
meðan milljarðaviðskipti eru í kaup-
höllinni á degi hverjum núna. Breyt-
ingarnar hafa verið gríðarlegar á und-
anförnum árum, ekki aðeins þegar
kemur að umfangi viðskipta og verð-
mætasköpunar, heldur einnig grund-
vallarbreytingar á eignarhaldi fyrir-
tækja og endurskipulagning á
íslensku viðskiptalífi. Straumur hefur
gegnt mikilvægu hlutverki í þessari
umbreytingu. Það er nokkuð sem ég
held að starfsmenn og eigendur
Straums geti verið ánægðir með,“
segir Þórður Már.
Úr 3 milljörðum í 100
Þegar Straumur fjárfestingarfélag
var stofnað í marsmánuði árið 2001
var eigið fé félagsins um þrír og hálfur
milljarður króna og til að byrja með
var Þórður Már eini starfsmaðurinn.
„Lengi vel voru starfsmenn Straums
þrír og voru ekki nema um átta talsins
í byrjun árs 2004. Í dag eru þeir tutt-
ugu og sjö og verða eftir samein-
inguna við Burðarás um fjörutíu.“
Eigið fé Straums hefur líka margfald-
ast á þessum tíma. Eins og áður segir
hóf Straumur rekstur með um 3,5
milljarða eigið fé. Í árslok 2003 var
eigið fé um 16 milljarðar og var orðið
32 milljarðar í árslok 2004. Hálfu ári
síðar, í júní 2005, var eigið fé Straums
orðið 45,8 milljarðar og verður eftir
sameininguna við Burðarás ríflega
100 milljarðar króna. „Þegar Straum-
ur var stofnaður var markmiðið aldrei
að stofna fjárfestingarbanka, heldur
átti Straumur að vera hefðbundið
fjárfestingarfélag og fékk ég frjálsar
hendur við að móta stefnu félagsins.“
Byggja upp innanlands
Straumur óx strax mjög hratt og
réðst í nokkrar fjárfestingar sem
reyndust mjög arðsamar. Fjárfest-
ingarstefna Straums byggðist þá, og
byggist að hluta til enn, á því að
ákveðnum fyrirtækjum mætti um-
breyta eða endurskipuleggja og auka
þannig verðmæti þeirra í heild eða í
hlutum. Fjárfestingar Straums eru
því hugsaðar til mislangs tíma þar til
að markmiðum hefur verið náð.
Hugsunin á bak við fjárfestingarfélag
eins og Straum er m.a. að kaupa fyr-
irtæki á lágu verði, umbreyta þeim og
selja svo á háu verði. Það tíðkast líka í
slíkum fjárfestingarfélögum að selja
t.d. fasteignir, en halda eftir rekstri,
eða selja reksturinn einnig.
„Svo varð mikil breyting á starf-
Ónýttir peningar gagnslausir
Morgunblaðið/Sigurður Jökull
Áhrif samrunans Þórður segir samrunann við Burðarás styrkja Straum verulega og gera bankann betur til þess fallinn að styðja við bakið á íslenskum fjárfestum hér heima og erlendis. Þá muni mikil fjölg-
un einstakra hluthafa í Straumi hafa áhrif á starfsemina. „Núna eru hluthafar Straums um fjögur þúsund talsins, en verða um tuttugu þúsund eftir samruna, en það er fimmföldun hluthafa. Snertiflötur
bankans við almenning mun þess vegna stækka mjög og fleiri muni fylgjast með starfsemi bankans.“
Straumur fjárfestingarbanki hf. hefur margfaldast að stærð
frá stofnun hans sem fjárfestingarfélags árið 2001. Hann
hefur verið bitbein valdablokka í samfélaginu og hefur spil-
að lykilhlutverk í endurskipulagningu á íslensku viðskipta-
lífi. Þórður Már Jóhannesson hefur stýrt Straumi frá stofn-
un fyrirtækisins og ræddi við Bjarna Ólafsson um sögu
Straums, samrunann og hvað framtíðin ber í skauti sér.
Þórður Már Jóhannesson fæddist árið 1973 áAkranesi og ólst þar upp eins og hver annar
unglingur við fótbolta og aðrar íþróttir. Þórður segist
hafa verið mjög ánægður sem barn á Akranesi.
„Skaginn er góður,“ segir hann. „Rólegur og góður
staður fyrir krakka þar sem íþróttaiðkun setur sterk-
an svip á bæjarlífið. Aðstæður hafa náttúrlega breyst
mikið eftir tilkomu Hvalfjarðarganganna, þar sem
auðveldara er fyrir fólk að fara til Reykjavíkur.
Skreppitúrar til Reykjavíkur til að fara í bíó stóðu
okkur ekki til boða í sama mæli og þurftum við því
að finna okkur sjálf eitthvað til dundurs.“ Þórður
lærði til stúdentsprófs við Fjölbrautaskólann á Akra-
nesi og að því loknu fór hann til Þýskalands í eitt og
hálft ár til að læra þýsku. „Ég útskrifaðist með próf í
viðskiptafræði frá Háskóla Íslands árið 1997, en byrj-
aði að vinna hjá Kaupþingi árið áður og vann þar allt
til áramóta 2000-2001 en hóf í upphafi árs 2001
undirbúning að stofnun Straums.“
Kynntist snemma rekstri
Þórður segir að eins og staðan sé nú sé honum
ómögulegt að búa á Akranesi þar sem langir vinnu-
dagar auk ferðalaga til og frá vinnu myndu minnka
mjög samverustundir hans með fjölskyldunni. Hann
beri hins vegar ætíð sterkar taugar til Skagans og
gæti vel hugsað sér að flytja þangað aftur í fyllingu
tímans. Athyglisvert er hversu margir fjármálamenn
af yngri kynslóðinni hafa komið frá Akranesi, en sem
dæmi má nefna að Bjarni Ármannsson, bankastjóri
Íslandsbanka, og Ingólfur Helgason, framkvæmda-
stjóri hjá KB banka, eru báðir þaðan. Þórður segist
ekki geta sagt til um hvort Skagaloftið hafi þessi
áhrif á aðra, en uppeldi og aðstæður heima fyrir hafi
haft mikil áhrif á val hans á starfsvettvangi. „For-
eldrar mínir eru þau Jóhannes Ólafsson og Herdís
Þórðardóttir sem hafa verið í útgerð og fiskvinnslu.
Ég kynntist því snemma fyrirtækjarekstri. Rekstur
fyrirtækja hefur lengi heillað mig og ég hef alltaf haft
mikinn áhuga á sjávarútvegi. Þegar ég byrjaði að
vinna á fjármálamarkaði átti ég mikil samskipti við
sjávarútvegsfyrirtæki og útvegsmenn og vann mikið
með þeim,“ segir Þórður. „Þetta er spennandi geiri,
en fjölbreytileiki og hreyfanleiki fjármálamarkaðarins
á betur við mig. Þá býr sjávarútvegurinn við meiri
kvaðir og höft en fjármálamarkaðurinn.“
Þórður segir að líklega hafi hann tekið ákvörðun
um að fara í viðskipti þegar hann var í fjölbrauta-
skóla, þótt ekki geti hann bent á eitthvert eitt augna-
blik þar sem ákvörðunin var tekin. „Ég hef alltaf haft
áhuga á peningum,“ segir hann brosandi. „Og, eins
og áður segir, hafði ég kynnst rekstri og stjórnun fyr-
irtækja í gegnum fjölskyldu mína og hafði á því mik-
inn áhuga, eins og ég hef ennþá. Þetta var hins veg-
ar öðrum greinilega ekki jafnaugljóst því konan mín
hefur sagt mér að þegar hún horfi til baka hafi
starfsferilsvalið komið henni á óvart.“
Feðgarnir í veiði saman
Þórður segir vinnuna í raun líka sitt aðaláhugamál.
„Ég held að þú getir ekki unnið vinnuna þína vel
nema þú hafir fullan áhuga á henni,“ segir hann. „En
maður verður einnig að vita hvert maður vill stefna
og setja sér markmið og hafa bein í nefinu til að
komast þangað. Það vinnur enginn vinnuna þína fyrir
þig.“ Sambýliskona Þórðar er Nanna Björg Lúðvíks-
dóttir og eiga þau saman þrjú börn. „Við höfum verið
saman frá því að við kynntumst á dansleik í íþrótta-
húsi á Akranesi, sautján ára gömul,“ segir Þórður.
Hann segir heimilislífið eiga mjög vel við sig og
hann reyni að verja eins miklum tíma og hann geti í
faðmi fjölskyldunnar. „Í starfi eins og mínu gefst
manni hins vegar ekki alltaf sá tími sem maður hefði
óskað,“ segir Þórður. „Starfið krefst mikillar viðveru
og því leggst stór hluti uppeldis- og heimilisverka á
makann. Maður getur ekki einbeitt sér að vinnunni
nema allt sé í lagi heima fyrir og ég hef verið svo
lánsamur að eiga góða konu og gott heimili.“ Eitt af
áhugamálum Þórðar er stangveiði og er elsti sonur
hans, Kristófer Orri, sem er sjö ára gamall, farinn að
geta fylgt honum í veiðiferðir. „Við reynum að fara
einu sinni til tvisvar á sumri í veiði og hann er orðinn
ansi lunkinn með fluguna,“ segir Þórður greinilega
stoltur af frumburðinum. Þá eiga Þórður og Nanna
tvær yngri dætur, Herdísi Lilju, sem er fjögurra ára,
og Katrínu Rós, tæplega eins árs. Þórður segist aldr-
ei hafa haft á því áhuga að fara í pólitík, hann láti
það öðrum eftir. „Í fjölskyldunni er mikill áhugi á póli-
tík og margir fjölskyldumeðlimir eru viðriðnir hana,
en ég hef ekki smitast af þeim áhuga. Einkageirinn
og hinn frjálsi markaður heilla mig miklu meira en
stjórnmál og hið opinbera,“ segir hann.
Fjölbreytileiki og hreyfanleiki
markaðarins er heillandi