Morgunblaðið - 07.08.2005, Blaðsíða 48

48 SUNNUDAGUR 7. ÁGÚST 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
Sumarkvöld við
orgelið í
Hallgrímskirkju
7. ágúst kl. 20.00:
Pólski orgelsnillingurinn
Zygmunt Strzep leikur
pólska orgeltónlist og verk
eftir Bach og Eben.
Í dag kl. 14 örfá sæti laus
7. sýn. fim. 11/8 kl. 19 sæti laus
8. sýn. lau. 13/8 kl. 14 sæti laus
KIRKJULISTAHÁTÍÐ
2005
20.–28. ÁGÚST
Hallgrímskirkju í Reykjavík
Matteusarpassían
eftir Johann Sebastian Bach, BWV 244
Flytjendur:
Markus Brutscher tenór, guðspjallamaður
Andreas Schmidt bassi, Jesús
Noémi Kiss sópran
Robin Blaze kontratenór
Gunnar Guðbjörnsson tenór
Jochen Kupfer bassi
Benedikt Ingólfsson bassi, Pílatus o.fl.
Mótettukór Hallgrímskirkju
Drengjakór Reykjavíkur, Hallgrímskirkju
Unglingakór Hallgrímskirkju
Alþjóðlega barokksveitin í Den Haag
Stjórnandi: Hörður Áskelsson
Miðaverð: 4000 kr.
21. ágúst kl.17.00
22. ágúst kl.19.00
fyrir tvo kóra, drengjakór, tvær hljómsveitir og
sjö einsöngvara.Eitt af höfuðverkum vestrænnar
menningar flutt í fyrsta skipti í barokkstíl hér á
landi, með einsöngvurum í fremstu röð.
Nánari upplýsingar á www. kirkjan.is/kirkjulistahatid og í síma 510 1000
Listasafn Sigurjóns Ólafssonar,
Laugarnestanga 70, 105 Rvík.
www.lso.is - lso@lso.is
Þriðjudagstónleikar
9. ágúst kl. 20:30
Jazz
Tómas R. Einarsson
og hljómsveit hans.
Valsar um ástina og
eitt timburmannaljóð.
Kabarett
í Íslensku óperunni
Næstu sýningar
Föstudaginn 12. ágúst kl. 20.00
Laugardaginn 13. ágúst kl. 20.00
Sunnudaginn 14. ágúst kl. 20.00
Miðar í síma 511 4200, og á www.kabarett.is
Leikhópurinn Á senunni í samstarfi við SPRON
Kammersveitin Ísafold legguraf stað í tónleikaferð umlandið í dag, þriðja árið í
röð. Allt frá stofnun hennar árið
2003 hefur hún ferðast um landið í
ágústmánuði og haldið tónleika með
það að markmiði að flytja tónelskum
Íslendingum nýja tónlist, frá 20. og
21. öld.
Sveitin hefur svo sannarlega hlot-
ið lof fyrir. „Kammersveitin Ísafold
hefur tvímælalaust á öðru starfs-
sumri sínu sýnt og sannað að list-
rænn metnaður, vinna og gleði geta
flutt „tónlistarfjöll úr stað“,“ sagði
Jón Hlöðver Áskelsson í Morg-
unblaðinu um tónleika sveitarinnar í
Akureyrarkirkju í fyrra. „Bravó!“
kallaði Ríkharður Örn í dómi um
tónleika á Siglufirði sama ár – sem
sagt hafði frumraun þeirra „stór-
glæsilega“ árið 2003. Þá var sveitin
tilnefnd til Íslensku tónlistarverð-
launanna 2005 sem bjartasta vonin í
flokki sígildrar og samtímatónlistar.
  
Ísafold er skipuð átján ungumhljóðfæraleikurum og hafa þeir
allir verið í sveitinni frá upphafi. Að
þessu sinni slæst Guðrún Jóhanna
Ólafsdóttir mezzósópran í för með
sveitinni í tónleikaförinni, sem hefst
með tónleikum í Bátahúsinu á Siglu-
firði næsta miðvikudag.
Alls hyggur sveitin á sex tónleika í
ár, dagana 10.–18. ágúst; á Ak-
ureyri, Ísafirði, Grundarfirði, í
Keflavík og Reykjavík, auk þess sem
sérstakir aukatónleikar verða
haldnir í Klink og Bank 21. ágúst.
Þar munu nokkrir valinkunnir tón-
listarmenn af sömu kynslóð leika
með þeim; Amina, Kippi Kaninus,
Pétur Ben, Ólöf Arnalds, Davíð Þór
Jónsson, Hildur Guðnadóttir, Gyða
Valtýsdóttir, Ingibjörg Birgisdóttir
og Kristján Loðmfjörð.
  
Á efnisskrá Ísafoldar í ár eru aðvenju tónverk síðustu hundrað
ára eða svo, og þar af eitt alveg glæ-
nýtt. Þuríður Jónsdóttir tónskáld
hefur samið verk sérstaklega fyrir
hópinn, en auk þess eru á dag-
skránni verk eftir Igor Stravinsky,
Tigran Mansurian, Luciano Berio,
Maurice Ravel og Witold Lutos-
lawski. „Við höfum þá stefnu að fá á
hverju ári íslenskt tónskáld til að
semja fyrir okkur verk,“ segir Helga
Þóra Björgvinsdóttir, fiðluleikari í
Ísafold. „Verkið sem Þuríður samdi
er fyrir Guðrúnu Jóhönnu og allan
hópinn, sem er mjög skemmtilegt.
Það er mjög sérstakt og ólíkt öðru á
efnisskránni hjá okkur núna.“
Helga Þóra segir ástæðuna fyrir
því að Ísafold velji að leika nútíma-
og samtímatónlist helst þá, að
áhugasvið meðlimanna liggi þar.
„Okkur finnst mjög mikilvægt að
slík tónlist sé leikin, ekki síst úti á
landi. Við reynum að kynna verkin
alltaf sjálf munnlega á tónleikum, og
vonumst þannig til að færa tónlistina
nær áheyrendum. Því þetta er
kannski ekki tónlist sem fólk hlustar
á dags daglega.“
  
Kammersveitin Ísafold var á sín-um tíma stofnuð að frumkvæði
hljóðfæraleikaranna sjálfra. Þetta
unga tónlistarfólk, sem flestallt er
við nám erlendis, sér alfarið um
skipulagningu og ákvarðanatöku í
vinnu sinni. Það hlýtur að vera lær-
dómsríkt að taka þátt í svona batter-
íi. „Jú, það er það vissulega,“ segir
Helga Þóra. „Það er líka mjög lær-
dómsríkt að fá tækifæri til að spila
svona tónlist, því hana er maður
ekkert alltaf að spila. Og samstarfið
í hópnum er gott – við hlökkum allt-
af öll til ágústmánaðar þegar við
hittumst öll og vinnum saman. Þá
eru hálfgerð jól hjá okkur.“
Tónleikaferð fjallkonunnar
’Þetta unga tónlist-arfólk, sem flestallt er
við nám erlendis, sér al-
farið um skipulagningu
og ákvarðanatöku í
vinnu sinni. Það hlýtur
því að vera lærdómsríkt
að taka þátt í svona
batteríi. ‘
AF LISTUM
Ingu María Leifsdóttir
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Kammersveitin Ísafold leggur land undir fót í næstu viku.
ingamaria@mbl.is
www.isafold.net
ÚT er komin hjá Máli og
menningu bókin Fuglar í
náttúru Íslands eftir Guð-
mund Pál Ólafsson.
Bókin er enn ein við-
bótin við bókaröð Guð-
mundar en áður hefur
hann látið frá sér bæk-
urnar Perlur í náttúru Ís-
lands, Ströndina í nátt-
úru Íslands og Hálendið í
náttúru Íslands, en fyrir
þá síðasttöldu hlaut
hann Íslensku bókmenntaverðlaunin
árið 2000.
Í bókinni er fjallað um
lifnaðarhætti og lífsskil-
yrði íslenskra fugla. Gerð
er grein fyrir flugi þeirra,
fæðuöflun, varpi og
ungauppeldi o.m.fl.
Hverri tegund ís-
lenskra varpfugla er lýst
með máli og myndum og
fléttað saman við efni úr
þjóðtrú og skáldskap ís-
lendinga.
Bókin er 383 blaðsíður
að lengd og í stóru broti. Bókin kostar
á kynningarverði 17.980 kr.
Nýjar bækur
FJÁRMÁL íslenzks tónlistarlífs telj-
ast fráleitt með þeim fjölmiðlareif-
uðustu. Hversu margir vita t.d. hvað
kostar að „panta“ nýtt verk af tón-
skáldi, eða hversu margir vinnutímar
geta farið í að æfa það? Um slík mál
sést sjaldan ef nokkurn tíma auka-
tekinn stafur. Að öllu jöfnu mætti því
halda að tónlistarmenn lifi á loftinu
einu, og árétti það reyndar nýleg
blaðafrétt við útkomu skatt-
innheimtuseðla um að listamenn
landsins fái almennt lúsarlaun.
Þó ber stöku sinni fyrir les-
endaaugu upplýsingar til vísbend-
ingar um að eitt og annað hljóti að
kosta sitt, hvað svo sem tilteknum
upphæðum líður. T.a.m. viðhald
stórra hljóðfæra eins og Klaisorgels
Hallgrímskirkju. Að vísu var engin
krónutala nefnd, en á Net-heimasíðu
Hallgrímskirkju kom samt fram að
ágóði orgeltónleika kirkjunnar á veg-
um Sumarkvölds við orgelið renni til
þess arna. Þá er bara að vona að
meistarasmíð Düsseldorfverksmiðj-
unnar nái að halda sínu fyrir það sem
aðgangseyririnn kann að skila.
Hitt er vitanlega ekki síður mik-
ilvægt að jafnt eldri og reyndari sem
yngri en vaxandi organistar landsins
fái að sýna listir sínar á þetta fremsta
fjölpípuverk lýðveldisins. Til þess
virðast og hádegistónleikar sumars-
ins hugsaðir, og umræddan fimmtu-
dag mátti einmitt sjá fulltrúa úr síð-
arnefndum hópi tylla sér léttilega á
ópólstraðan spilarabekk gólfspil-
samstæðunnar, Þórhall Stein-
grímsson frá Neskirkju, nestaðan
framhaldsnámi úr Rómaborg.
Verkefni fyrri hlutans voru þrír ís-
lenzkir sálmforleikir. Eftir stuttan
en ljúft og ljóðrænt streymandi
„Guði sé lof, því æskan ei dvín“ eftir
Atla Heimi Sveinsson lék Stein-
grímur hinn almennt dulrænni en um
leið líka fjölleitari „Jesús, mín morg-
unstjarna“ eftir Gunnar Reyni
Sveinsson; tilbrigðaröð er bauð upp á
ýmist skemmtilega kryddaða
hljómameðferð eða snöfurleg
kontrapunktísk tilþrif í litríku radd-
vali. Íslenzku deildinni lauk með
skýrri túlkun á „Lofið Guð“ eftir
Þorkel Sigurbjörnsson, glaðværu
verki í 6/8 takti með sérkennilega
dansandi þráfrumshendinga-
viðskeytum.
Seinni helmingur brá sér til
Frakklands. Charles-Marie Widor
(1844–1937), sem kannski er þekkt-
astur fyrir Tökkötu sína frægu úr 5.
orgelsinfóníunni í F, kom við sögu
með tveim þáttum úr þeirri 6. Op. 42.
Nefnilega Intermezzo (III), þar sem
Steingrímur magnaði upp frábæra
mars-sveiflu, og hinum enn viðhafn-
arþrungnara en jafnframt mun
snúnara Finale (V), er organistinn
gerði sömuleiðis góð skil, burtséð frá
merkjanlegri tempóhægingu þegar
sortna tók nótnamyndinni. Þessa
varð að vísu einnig nokkuð vart í
lokastykkinu, hinu stórglæsilega
Finale (VI) úr 1. sinfóníu Op. 14 eftir
Louis Vierne (1860–1937), enda varla
furða í jafnorkufrekum hetjusveip-
uðum „moto perpetuo“ rithætti sem
Steingrímur annars sópaði höndum
og fótum svo beinlínis gustaði að í fít-
onsefldu registrunni – þó að kænna
hefði eflaust verið að fara sér ögn
hægar í upphafi meðan vært var.
Gustmikil
tilþrif
TÓNLIST
Hallgrímskirkja
Sálmforleikir eftir Atla Heimi Sveinsson,
Þorkel Sigurbjörnsson og Gunnar Reyni
Sveinsson; orgelsinfóníuþættir eftir Wi-
dor og Vierne. Steingrímur Þórhallsson
orgel. Fimmtudaginn 4. ágúst kl. 12.
Orgeltónleikar
Ríkarður Ö. Pálsson