Morgunblaðið - 07.08.2005, Blaðsíða 23

Mér heyrist Axel frekar bjart-
sýnn hvað varðar framtíð Laxár.
„Sagan sýnir að laxagengd getur
gengið í miklum sveiflum. Enginn
veit nákvæmlega hvað um er að
ræða. Sjálfur held ég að fyrir utan
þessar náttúrulegu sveiflur þá sé
búið að taka of mikið úr þessum
náttúrulega, gamla, góða stofni. Það
er búið að ofveiða ána. Ég er hrædd-
astur um stóra, tveggja ára stofn-
inn, þeim fiskum fer hlutfallslega
fækkandi.“
En er Axel þá hrifinn af þeim ráð-
stöfunum sem nú eru í gangi í Að-
aldalnum að veiða aðeins á flugu og
sleppa öllum stærri laxi? „Ég er
hlynntur því og held að menn hafi
ekkert betra ráð annað en alfriðun á
ánni, sem er bara ekki raunhæft.
Ég sleppti til dæmis í gær, með
glöðu geði, fallegum fiski af þessum
stofni,“ segir Axel og gerir sig lík-
legan til að kasta í Bjargstrenginn,
en ég verð að fá meiri upplýsingar
um þann fisk. „Þetta var ekta fín
Laxártaka í Hagastraum. Hann lá
útí miðjum streng, tók djúpt og
þungt, Snældu með keiluhaus. Það
var mjög gaman að fást við hann.
Við vorum lengi að leita að hentug-
um löndunarstað en fundum loks
ágætan stað, gátum lyft laxinum
uppá lágan grasbakka, án þess að
skaða hann og losað úr honum flug-
una. Svo fylgdum við honum til ár-
innar aftur. Þetta var nýgenginn og
lúsugur 16 punda hængur, með flug-
una ofan í koki. Við urðum blóðrisa á
höndunum við að losa úr honum.
Ætli hann hafi ekki skaðað okkur
meira en við hann,“ sagði Axel hlæj-
andi og ég tek eftir að hann er með
rispaða og plástraða fingur. Þegar
ég spyr hann hvort þetta sé stærsti
lax sem hann hafi sleppt svarar
hann játandi en hristir síðan höfuðið
og segir; „Nei, annars, ég og Jakob
V. Hafstein, mágur minn, fengum
fyrir fjölda ára 17 punda hrygnu í
Fróðá á Snæfellsnesi. Það var ekki
annað hægt en að sleppa þannig
fiski í svona lítilli á.“
Margir tuttugu punda
Nú er Axel búinn að fara tvær um-
ferðir með fluguna yfir Bjargstreng-
inn og ferðinni er heitið yfir í Kistu-
kvísl. Við röltum niður að bátunum
við Kistuhyl og Axel rær yfir.
Laxá í Aðaldal er þekkt stórlaxá og
ég spyr Axel hvort hann hafi náð
mörgum slíkum. „Ég hef veitt marga
fiska gegnum tíðina en aldrei náð á
land meira en tuttugu pundurum. Ég
var búinn að fá marga nítján punda
fiska áður en ég loks fékk tuttugu
pundara og fannst það mikill mun-
ur,“ segir Axel og hlær.
„Síðan hef ég fengið marga tutt-
ugu pundara og úr því við erum
hérna,“ segir hann og bendir yfir
Kistukvíslina, „þá vorum við Hörður
Blöndal, mágur minn, eitt sinn að
veiða í Kistukvísl að austan og sáum
tvo fiska, báða fallega, en annan þó
miklu stærri en hinn. Við fórum að
sjálfsögðu að reyna að ná þeim stóra.
Hörður var uppá klettinum og sagði
mér til. Það var erfitt að komast að
þessum fiskum, mikill flaumur og
djúpt. En loksins tók hann og ég varð
afskaplega glaður en þá hrópaði
Hörður: „Nei, ekki þennan litla!“ en
hann var kominn á, svo ég gat ekki
gert neitt nema að landa honum.
Hann reyndist tuttugu pund! Nokkr-
um sinnum hef ég líka sett í það stóra
fiska að ég átti engan möguleika á að
landa þeim.“
Með Bing Crosby í urriða
Við skimum Kvíslina en sjáum
engan lax. Áin er frekar lituð og
skyggni slæmt en einn og einn lax
stekkur þó og skoðar okkur.
Ég spyr Axel hvort hann hafi eitt-
hvað unnið við leiðsögn í Laxá.
„Ég var tvo sumarparta að leið-
segja í Nesi. Þar á meðal þegar
söngvarinn Bing Crosby var hér að
gera heimildarmynd með heilum
herskara af tækniliði. Þeir voru í
viku, það gekk vel og var mjög gam-
an. Hann var að vísu ekki vanur
svona stórum fiskum, þótt hann væri
vanur veiðimaður. Hafði meira verið
í silungi. Þegar þetta var búið þá
bauð ég honum með uppá Helluvað í
urriðann. Þar var hann alveg í essinu
sínu og átti ekki til nógu fögur orð til
að lýsa hrifningu sinni. Það er stór-
kostlegt að veiða urriða í Mývatns-
sveitinni. Við feðgar veiddum í mörg
ár á Helluvaði, alveg ótrúlegur tími.“
Við tyllum okkur á þúfu og skoð-
um fluguboxin.
„Já, ég hef róast mikið,“ svarar
Axel þegar ég spyr hann hvort þessi
fimmtíu ár hafi breytt honum eitt-
hvað sem veiðimanni. „Pabbi og aðr-
ir reyndir veiðimenn töluðu um að
skemmtilegra væri að veiða laxinn
upp í á, í stað þess að berjast um í
fossunum og hávaðanum í Kvíslinni.
Ég skildi það aldrei því mér fannst
svo gaman þegar fiskurinn var að
ganga í stórum stíl hér á fossasvæð-
inu. Það var fiskur í hverjum polli og
oft góð veiði. En það var mikið at og
hlaup. Mér þótti ekkert tiltökumál að
vera á stanslausum hlaupum, vaða
jafnvel Kistukvísl tvisvar á dag. Nú
er ég sammála þeim. Það er mun
skemmtilegra að veiða fiskinn í ró og
næði. Ég held þú fáir meira út úr því
að veiða fallegan fisk á flugu á fal-
legum stað, sjá hann kannski, velja
fyrir hann fluguna og finna loks þá
einu réttu.“
Axel ákveður að setja undir gáru-
túpu sem ég hafði gaukað að honum
fyrr um morguninn. Kistukvísl hefur
aldrei verið þekkt sem fluguveiði-
staður en með breyttum veiðireglum
þarf að prófa nýja hluti. „Sást’ann?!“
kallar Axel og bendir útí Kvíslina.
„Hann kom á eftir.“ Tveimur köstum
síðar sjáum við laxatrjónu skjótast
uppúr vatnsfilmunni og negla gáru-
túpuna. Laxinn kafar strax, tekur
tvær rokur og mínútu seinna kemur
flugan til baka uppúr vatninu. En
veiðimaðurinn brosir og er ánægður.
Mágar Axels á hinni stönginni eru
búnir að ná tveimur löxum á Breið-
unni og missa tvo til, en Axel og
veiðifélagi hans láta sér þessa töku
nægja og eru sáttir við sitt.
Ég rifja upp ljóð sem veiðifélag-
arnir höfðu farið með fyrr um morg-
uninn, uppá bjargbrúninni og einn
mágurinn enn hafði samið til Axels:
Stórlaxinn
Feginn eftir fjölmörg ár
finn ég návist gamals vinar.
Brátt nú hokinn gamall grár
Gengur fram á bjarg og tinar.
Margan dag við móa og sand
man ég gjörla unga drenginn.
Draga margan lax á land,
lyfta upp og sýna fenginn.
Ef hann skarpur skyggnir strenginn
Skyldi hann sjá að ég er genginn?
Þegar ég kveð hópinn á bjarg-
brúninni við Æðarfossa hef ég sterk-
lega á tilfinningunni að veiðimenn-
irnir þennan morgun hafi verið
einum fleiri en augun gátu séð.
Morgunblaðið/Golli
„Ég held þú fáir miklu meira út úr
því að veiða fallegan fisk á flugu á
fallegum stað, þar sem þú þarft
að hafa svolítið fyrir honum,“
segir Axel Gíslason, sem hér
veiðir Breiðuna við Æðarfossa í
Laxá í Aðaldal.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 7. ÁGÚST 2005 23
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
IC
E
29
01
3
0
8/
20
05
www.icelandair.is/florida
Florida
VR orlofsávísun
Munið ferða-
ávísunina
Hafið samband við söluskrifstofur Icelandair eða við Fjarsölu Icelandair
í síma 50 50 100 (svarað mánud. - föstud. kl. 9-17, laugard. kl. 9-17
og á sunnudögum kl. 10-16).
Nú getur þú notað 10.000 Vildarpunkta
sem 5.500 kr. greiðslu upp í fargjaldið.
Flug, gisting og bíll í átta daga
Verð frá 50.490 kr.
Ver› á mann m.v. 2 fullor›na og 2 börn, bíll í B-flokki
15.-23. nóv., 6.-14. des. og 10.-18. jan.
Innifali›: Flug, bíll í 8 daga, flugvallarskattar og fljónustugjöld.
góður og gagnast með hvaða mat
sem er. Það er sómi af því að hafa
rabarbara á hverju veisluborði. Ég
geri nú ekki sultu sjálfur heldur fæ
hana frá félögunum. Stundum bíður
sulta fyrir utan dyrnar hjá mmér, 3
til4 krukkur, oft með nýju bragði.
Félagarnir eru góðir hver við ann-
an.“
Gagnsemi rabarbarans
er margvísleg
Er rabarbari góður til
lækninga?
„Já, hann er C-vítamín-
bætandi og mikilvægur fyrir
tennur og annað slíkt. Hann
geymist vel sykraður og fólk
hefur fundið út ýmsa aðra
gagnsemi rabarbarans en til
matargerðar. T.d. má sjóða
rabarbara í skýjuðum pottum
og þá verða þeir eins og nýir,
glampandi og skínandi. Ræt-
urnar hafa verið notaðar í lit-
arefni, t.d. má lita hár ljóst
með rabarbararótum. Blöðin
hafa verið nýtt til að skrifa á
þau.“
Nýjum félögum yrði ljúfmannlega
tekið á næsta aðalfundi
– Er starfsemi félagsins blómleg?
„Nei, ekkert sérstaklega, en við
félagarnir höfum fyrir sið að biðja
alls staðar þar við borðum um rab-
arbarasultu. Í 99% tilvika eru menn
mjög ánægðir með að fá þessa bón
og reyna að uppfylla hana. Ég fór á
töðugjöld á Hellu fyrir nokkrum ár-
um síðan, þar sem húsfreyjur á
næstu bæjum sjá um dýrindisveislu,
þar var lambakjöt með brúnuðum
kartöflum og öllu tilheyrandi. Ég
varð var við að það vantaði rabarbar-
asultu sem ég var hissa á í svona
veislu. Ég fór fram í eldhús og vakti
athygli á þessu og það var umsvifa-
laust rennt heim á næsta bæ og náð í
rabarbarasultu og fyrr en varði var
komin sulta á hvert borð.“
– Hefur félögum fjölgað?
„Það hefur ekkert verið gert í því
að fjölga þeim en aðilar hafa gefið sig
fram og óskað eftir inngöngu. Þetta
erindi hefur ekki verið tekið fyrir á
aðalfundi ennþá en ég reikna fast-
lega með að slíkum erindum verði
tekið ljúfmannlega á næsta fundi
Rabarbaravinafélags Íslands, sem
styttist óðum í.“
um
Morgunblaðið/Sverrir
Rabarbari er nytsamur til margra hluta, bæði
til matargerðar, lækninga og líka er hann not-
aður t.d. til skreytinga.
’Við félagarnir höf-um fyrir sið að biðja
alls staðar þar sem
við borðum um rab-
arbarasultu. Í 99%
tilvika eru menn
mjög ánægðir með
að fá þessa bón og
reyna að uppfylla
hana.‘
Fréttasíminn
904 1100