Morgunblaðið - 07.08.2005, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 7. ÁGÚST 2005 31
UMRÆÐAN
16 manna strengjasveit undir stjórn Þóris Baldurssonar
www.borgarleikhus.is | s: 568-8000
Kvöldstund með Eyfa & Co
Tvennir tónleikar í Borgarleikhúsinu 2. sept. 2005
Eyjólfur Kristjánsson & gestir:
Bergþór Pálsson, Björgvin Halldórsson, Björn Jörundur,
Ellen Kristjánsdóttir, Jón Jósep, Stefán Hilmarsson
Kl. 20:00 & kl. 22:30
Öll helstu lög Eyfa:
Álfheiður Björk
Ástarævintýri
Breyskur maður
Dagar
Danska lagið
Ég lifi í draumi
Gott
Kannski er ástin
Nína
o.fl. o.fl.
Hrynsveitina skipa: Birgir Nielsen (slagverk), Eyþór Gunnarsson (hljómborð),
Friðrik Sturluson (bassi), Jóhann Hjörleifsson (trommur), Jón Elvar (gítar),
Jón Ólafsson (hljómborð),Sigurgeir Sigmunds (gítar) & Sigurður Flosason (saxófónn&slagverk)
Bakraddir: Berglind Björk, Eva Ásrún, Guðrún Gunnarsdóttir & Ingi Gunnar
Þeir sem eru í
Gullvild Íslandsbanka
fá 2 fyrir 1 á fyrri
tónleikana
HVORT skyldum við lifa tíma
skattalækkana eða hækkana um
þessar mundir? Fjármálaráðherr-
ann fullyrðir eitt en gerir annað.
Samkvæmt frétt á vefsíðum Fast-
eignamats ríkisins er nú lokið
endurmati að beiðni fjármálaráðu-
neytisins sem tekur til sum-
arbústaða og sumarbústaðalóða.
Morgunblaðið greinir svo frá hinn
30. júlí að hækkunin nemi 24% og
lóðamatið út af fyrir sig hækki
um heil 41%. Framundan virðist
því stórhækkun fasteignaskatta á
þeim tíunda hluta fjölskyldna í
landinu sem eiga sumarhús, auk
þeirrar hækkunar fasteignaskatta
sem þær bera vegna þróunar á
fasteignaverði í þéttbýli. Félagar
í stéttarfélögum, sem leigja sum-
arhús, eiga einnig von á góðu.
Réttlát skattlagning er eitt
mikilvægasta pólitíska verkefnið
sem handhafar valds í stjórnsýsl-
unni hafa. Tilgangur með þessari
ádrepu er að benda á úrelta og
ósanngjarna skattheimtu sem
fjármálaráðherrann er nú að auka
með umræddu endurmati og
greina leið til úrbóta. Í hverju
felst fáránleiki þeirra fast-
eignaskatta sem lagðir eru á félög
og fjölskyldur sem eiga sum-
arbústað?
Við blasir að þær nota ekki þá
þjónustu sem kostar sveitarfélög
mest, þ.e. rekstur skóla og
íþróttahúsa. Þá ber þess að geta
að eigendur sumarbústaða borga
sérstaklega helstu þjónustu sem
þeir þurfa á að halda, þ.e. sorp-
hirðu- og rotþróagjald. Því er
augljóst að það er úrelt og ósann-
gjarnt að lagður sé skattur á
sumarhús í sama hlutfalli og á
íbúðarhúsnæði og að sum-
arhúsalóðir séu skattlagðar marg-
falt á við annað land til sveita.
Fáránleikinn verður skýrari eftir
því sem árin líða og fast-
eignaskattar fólks úr þéttbýli fara
að standa undir meginhluta út-
gjalda sumra sveitarfélaga á
landsbyggðinni.
Þetta mál má setja í fróðlegt
samhengi: Hverju er unnt að
breyta í lýðræðisþjóðfélagi af því
tagi sem við búum í? Reynslan
sýnir að hægt er að afnema í
áföngum hátekjuskatt og eigna-
skatt, þeir ríku hafa sitt fram.
Öðru máli gegnir um lítilmagna
sem sækjast eftir sveitasælu og
eru að pota niður plöntum á skik-
um sem þeir hafa erft eða keypt.
Nú verða þeir að fara
að gæta sín til þess að
geta greitt skattinn
sem hækkar eftir því
sem meira er ræktað!
Landssamband sum-
arhúsaeigenda hefur
lengi talað fyrir dauf-
um eyrum við forystu
Sambands íslenskra
sveitarfélaga um tak-
markaða þjónustu
sem fæst fyrir sí-
hækkandi gjaldtöku.
Varla þýðir að ræða
við þá um lækkun umræddra
skatta. Það er óskastaða fyrir
sveitarstjórnarmenn að geta látið
aðra en sveitungana
sem kjósa þá borga
framkvæmdir sínar!
Lýðræði okkar er
enn vanþroska, gæsla
almannahagsmuna er
veik en sérhagsmuna
sterk.
Hvert skal þá snúa
máli sínu? Er von til
þess að eitthvert
stjórnmálafl þori að
styggja sveitarstjórn-
armenn í þeim 5–6
sveitarfélögum á
landsbyggðinni sem mest græða á
umræddu endurmati og úreltri
álagningu fasteignagjalda? Er til
stjórnmálaflokkur sem gætir al-
mannahags í dæmi sem þessu og
er tilbúinn að breyta lögum um
tekjustofna sveitarfélaga í því
skyni? T.d. þannig að fasteigna-
gjald á sumarbústaði verði fjórð-
ungur þess sem lagt er á íbúðar-
húsnæði og hætt verði að
skattleggja landið umfram aðrar
lóðir í sveit?
Ég á ekki von á því. Fólkið,
sem borgar samkvæmt núgildandi
lögum skatta af tómstundavinnu
sinni án þess að fá nokkuð sem
heitir fyrir gjaldið, er of ósam-
stætt og illa skilgreint sem hags-
munaaðili til að geta vænst stuðn-
ings frá alþingismönnum. En
margir hljóta að skila at-
hugasemdum um nýja matið til
Fasteignamats ríkisins fyrir 15.
ágúst. Og það verður að binda
nokkrar vonir við Landssamband
sumarhúsaeigenda og stétt-
arfélögin. Ef þau samtök beita
sér markvisst í málinu og upplýsa
betur hvað er að gerast kann eitt-
hvað að þokast til.
Sumarhús sem tekjustofn sveitarfélaga
Hörður Bergmann fjallar
um óréttláta skattheimtu ’Tilgangur meðþessari ádrepu er að
benda á úrelta og
ósanngjarna skatt-
heimtu…‘
Hörður Bergmann
Höfundur er kennari.
Sturla Kristjánsson: Bráðger
börn í búrum eða á afgirtu
svæði munu naumast sýna
getu sína í verki; þeim er það
fyrirmunað og þau munu trú-
lega aldrei ná þeim greind-
arþroska sem líffræðileg
hönnun þeir ra gaf fyrirheit
um.
Kristján Guðmundsson: Því
miður eru umræddar reglur
nr. 122/2004 sundurtættar af
óskýru orðalagi og í sumum
tilvikum óskiljanlegar.
Sigurjón Bjarnason gerir
grein fyrir og metur stöðu og
áhrif þeirra opinberu stofn-
ana, sem heyra undir sam-
keppnislög, hvern vanda þær
eiga við að glíma og leitar
lausna á honum.
Þorsteinn H. Gunnarsson:
Nauðsynlegt er að ræða þessi
mál með heildaryfirsýn og
dýpka umræðuna og ná um
þessi málefni sátt og með
hagsmuni allra að leiðarljósi,
bæði núverandi bænda og
fyrrverandi.
Aðsendar greinar á mbl.is
www.mbl.is/greinar