Morgunblaðið - 26.08.2005, Blaðsíða 40
40 FÖSTUDAGUR 26. ÁGÚST 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Haraldur Stein-þórsson fæddist
á Akureyri 1. des-
ember 1925. Hann
andaðist á Landspít-
alanum – háskóla-
sjúkrahúsi 16. ágúst
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
hjónin Steinþór
Guðmundsson,
skólastjóri og kenn-
ari, f. 1. desember
1890, d. 8. febrúar
1973, og Ingibjörg
Benediktsdóttir,
skáldkona og kennari, f. 11. ágúst
1885, d. 9. október 1953. Systkini
Haraldar eru, Svanhildur, ritari, f.
7.8. 1919, d. 24.4. 1981; Ásdís,
kennari, f. 10.12. 1920, d. 5.12.
2000, og Böðvar, bryti, f. 20.2.
1922, d. 6.1. 1975.
Haraldur kvæntist 1. desember
1948 Þóru Sigríði Þórðardóttur frá
Ísafirði, f. 24.5. 1926. Foreldrar
hennar voru Þórður Guðjón Jóns-
son múrarameistari, f. 29.5. 1893,
d. 11.8. 1977 og Elín Sigríður Jóns-
dóttir ljósmóðir, f. 1.4. 1887, d.
13.7. 1973. Börn Haraldar og Þóru
eru: 1) Steinþór, f. 28.2. 1950, maki
Guðríður Haraldsdóttir, f. 17.2.
1951, börn þeirra eru Haraldur, f.
25.6. 1982; Hrafnhildur, 21.8. 1984;
1973, fyrst við Gagnfræðaskóla
Ísafjarðar, þá Gagnfræðaskólann
við Vonarstræti og loks Hagaskóla
í Reykjavík. Hann starfaði lengi
innan samtaka kennara og Banda-
lags starfsmanna ríkis og bæja,
varð annar varaformaður BSRB
1962 og síðar einnig framkvæmda-
stjóri uns hann lét af störfum árið
1985. Starfsævi sinni lauk Harald-
ur á Tryggingastofnun ríkisins,
þar sem hann vann við endurskoð-
un lífeyrisgreiðslna.
Haraldur var bæjarfulltrúi og
bæjarráðsmaður Sósíalistaflokks-
ins á Ísafirði 1950 til 1954 og
gegndi ýmsum trúnaðarstörfum
fyrir Sósíalistaflokkinn og síðar
Alþýðubandalagið. Þar á meðal
var hann forseti Æskulýðsfylking-
arinnar í tvö ár.
Auk stjórnmálastarfa var Har-
aldur virkur innan íþróttahreyf-
ingarinnar og gegndi formennsku í
Knattspyrnufélaginu Fram 1955 til
1960. Hann var einnig um tíma for-
maður Knattspyrnufélagsins
Vestra og Íþróttabandalags Ísa-
fjarðar. Fyrir störf sín að íþrótta-
málum hlaut hann gullmerki ÍSÍ og
KSÍ.
Haraldur tók sæti í stjórn Lands-
samtaka hjartasjúklinga (nú
Hjartaheilla) árið 1985 og sat þar í
ellefu ár. Þar beitti hann sér sér-
staklega fyrir stofnun HL-stöðvar-
innar, endurhæfingarstöðvar fyrir
hjarta- og lungnasjúklinga.
Haraldur verður jarðsunginn
frá Fossvogskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.
Guðmundur Þórir, f.
24.5. 1986; Birgir
Steinn, f. 20.1. 1988;
Böðvar f. 27.10. 1990,
og Þórður Kári, f. 7.3.
1993. 2) Ólafur, f.
15.3. 1952, maki
Ragnheiður Ragnars-
dóttir, f. 20.4. 1957,
dætur þeirra eru a)
Jórunn María, f.
18.12. 1976, maki
Kristján Ingi Hjörv-
arsson, f. 7.7. 1974,
börn þeirra Hjörvar
Óli, f. 24.8. 2002, og
Elinóra Ýr, f. 30.4. 2004, og b)
Bergrós Fríða, f. 1.5. 1980, maki
Daníel Sigurðsson Glad, f. 2.4.
1981, dóttir þeirra Miriam Arna, f.
28.4. 2002. 3) Ingibjörg, f. 31.12.
1953, maki Páll Stefánsson, f. 11.6.
1952, börn þeirra eru a) Stefán, f.
8.4. 1975, maki Steinunn Þóra
Árnadóttir, f. 18.9. 1977, dóttir
þeirra Ólína, f. 23.4. 2005, og b)
Þóra, f. 18.7. 1980. 4) Elín, f. 2.7.
1956, maki Theodór Júlíus Sólons-
son, f. 16.10. 1954. Þau skildu.
Börn þeirra eru Haraldur, f. 23.8.
1980, Margrét, f. 30.10. 1984, og
Magnús, f. 21.5. 1986.
Haraldur lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum í Reykjavík 1944
og starfaði sem kennari frá 1948 til
Jarðnesku lífi afa míns, Haraldar
Steinþórssonar, er lokið. Eftir
mikla baráttu síðustu dagana laut
hann loks í gras enda var nærveru
hans óskað á öðrum stað. Góð-
mennska, metnaður og lífsseigla
eru orð sem lýstu persónuleika
hans best. Afi var maður fólksins
og lét í sér heyra í baráttu fyrir
það. Kennari af Guðs náð og var
alltaf í hlutverki hins mikla upp-
fræðara. Það sem afi ávann í lífinu
gefur enn þann dag í dag gott af
sér og mun gera um ókomna tíð.
Þau afi og Þóra amma voru eitt
alla tíð og eiga fjölskyldu sem stolt
getur rakið rætur til Ísafjarðar. Afi
fæddist samt í innbænum á Ak-
ureyri, af húnvetnskum og tálkn-
firskum ættum. Það var fátt annað
sem skipti afa meira máli en fjöl-
skylda hans. Í kjölfar eftirfylgni afa
í því sem var að gerast í kringum
okkur leið aldrei sú stund sem ekki
mátti skeggræða málin við hann.
Það var vart flautaður á Fram-leik-
ur svo að hann mætti ekki og styddi
þá bláu. Afi vildi Frömurum allt hið
besta á vellinum en hægt var að tí-
falda þann stuðning þegar að því
kom að styðja við gengi afkomenda
sinna í lífinu.
Það voru forréttindi að fá að
kynnast honum.
Þetta kvæði orti langamma mín
til barnsins sem fæddist 1.12. 1925:
Hve ert þú glaður, óskasonur minn.
Nú óskastund á mamma í þetta sinn,
því enginn gæti af ástúð fagnað þér,
né unnað heitar fyrsta desember.
(Ingibjörg Benediktsdóttir.)
Í raun getum við hin sagt að
engu sé jafngleðilegt að fagna og að
hafa mátt njóta samvista við Harra
afa.
Elsku afi.
Það hlaut að koma að kveðju-
stund. Ég mun seint gleyma stuðn-
ingi þínum og áhuga við allt í lífinu
þau ár sem ég fékk að vera með
þér. Hvort sem það var í skólanum,
íþróttum eða vinnunni þá var hann
ómetanlegur og mun aldrei gleym-
ast. Ég veit að þú munt halda hon-
um áfram þar sem þú ert núna.
Ég segi það sama og ég sagði við
þig daginn áður en þú kvaddir mig:
Ég mun standa mig, afi, fyrir þig.
Ég trúi því að þú munir alltaf
vera hjá okkur og kynna þér málin.
Sjáumst síðar.
Þinn vinur og barnabarn
Guðmundur Þórir Steinþórsson.
Elsku afi.
Undanfarnir dagar hafa verið
ruglingslegir. Við sem eftir sitjum
erum að reyna að venjast því að þú
sért ekki á Neshaganum þegar við
komum eða hringjum, að þú komir
ekki í heimsókn, segir okkur sögur
frá liðinni tíð, spyrjir um og sinnir
langafabörnunum, lesir blöðin og
segir okkur hvað helst sé að frétta
af heimsmálunum og frændgarðin-
um. Það er svo skrítið að eiga ekki
eftir að heyra rödd þína og njóta
þinnar hlýju og notalegu nærveru.
Þú hefur að svo mörgu leyti verið
fastur og óhagganlegur póstur í lífi
mínu og okkar allra. Laugardags-
kvöldin ykkar ömmu voru alveg
einstök, en þá komu allir sem höfðu
aðstöðu til á Neshagann, borðuðu
kvöldmat, horfðu á Spaugstofuna,
lásu blöðin, ræddu málin og við
krakkarnir í ýmsum leikjum eftir
aldri. Oftar en ekki náði röðin í eft-
irmatinn fram á gang, en í eldhús-
inu varst þú að skenkja ísinn –
enda marga munna að metta því við
vorum oft um og yfir tuttugu tals-
ins.
Ég hef ekki tölu á því hvað ég
gisti oft í forstofuherberginu um
helgar, ýmist ein, með vinkonum
mínum eða fjölskyldunni. Við áttum
oft notalega stund á morgnana,
þegar þú varst búinn að færa
ömmu morgunmatinn og blöðin í
rúmið og vekja mig á umsömdum
tíma. Þá spjölluðum við um heima
og geima áður en verkefni dagsins
tóku við, en oftar en ekki þýddi það
að þú skutlaðist með mig bæinn á
enda, takk fyrir það.
Þið amma voruð frábærlega dug-
leg að ferðast, hvort sem það var
innanlands eða utan, heimsálfurnar
eru nokkrar og löndin fylla fleiri
tugi sem þið hafið heimsótt í góðum
hópi ferðafélaga. Þú varst yfirleitt
búinn að skipuleggja næstu ferð áð-
ur en búið var að taka upp úr tösk-
unum frá þeirri síðustu. Við syst-
urnar nutum góðs af og fengum
þjóðbúningadúkku í hvert skipti
sem þið heimsóttuð nýtt land.
Þið hafið líka verið dugleg að
heimsækja okkur á Akranes og
núna síðast í Borgarnes. Ferðirnar
hafa verið margar með Sæmundi
undanfarin ár til að hitta okkur og
langafa- og langömmubörnin, hvort
sem tilefnið hefur verið afmæli eða
einfaldlega gott veður á pallinum.
Sameiginlegu ferðirnar okkar á
Hofí í Skagafirði eru með þeim dýr-
mætari í minningabankanum, t.a.m.
„jeppaferðin“ síðastliðið haust þeg-
ar við fórum yfir í Austurdal og
þrömmuðum á brúnni með beljandi
Jökulsána langt fyrir neðan okkur.
Það er misjafnt hvað fólk þarf að
þola þegar að heilsunni kemur. Öll-
um þínum veikindum tókst þú af
óhemju miklu æðruleysi og skyn-
semi. Ég veit ekki hversu oft ég hef
sagt fólki með stolti frá hetjulegri
endurhæfingu þinni og þolinmæði
eftir að þú lamaðist hægra megin
tæplega sjötugur og varst farinn að
ganga og skrifa með hægri hendi
fyrr en varði. Hélst þér við með
daglegum sundferðum, tíðum
gönguferðum og öðrum æfingum.
Það var svo ofsalega erfitt fyrir
okkur öll að vera í útlöndum og fá
fréttir um versnandi heilsufar þitt
en jafnframt léttir að geta setið hjá
þér síðustu stundirnar í þessu jarð-
neska lífi. Missir ömmu er mestur
og megi góður guð styðja hana og
styrkja í sorginni sem og aðra sem
eiga um sárt að binda.
Mínar innilegustu þakkir fyrir
samfylgdina síðustu tuttugu og átta
árin.
Þín
Jórunn.
Síðla sumars 1999 hringdi afi í
mig og spurði hvort ég gæti skotist
með hann í bíltúr. Áfangastaðurinn
var Fram-völlurinn, þar sem meist-
araflokkurinn var á æfingu. Gengi
Framliðsins hafði verið brösótt,
eins og svo oft áður á síðustu miss-
erum og falldraugurinn var
skammt undan. Stuðningsmennirn-
ir voru margir hverjir hnípnir og
taugaveiklaðir, en létu sér nægja að
tuða hver í sínu horni.
Haraldur Steinþórsson var ekki
slíkur maður. Þó hann væri á átt-
ræðisaldri, gengi við staf og kæmist
hægt yfir eftir slæmt heilablóðfall,
var hugsun hans skýr. Hann spurði
sig því hvernig hann gæti orðið að
liði. Hann hringdi í Ásgeir Elíasson
þjálfara og boðaði komu sína á
næstu æfingu. Þar reyndi hann að
stappa stálinu í leikmennina og
sagði þeim að þótt illa gengi núna,
ættu þeir miklu meira inni. Hvort
sem ræðunni var þar einni fyrir að
þakka björguðu Framarar sér frá
falli í lokaumferðinni og endurtóku
raunar leikinn næstu fimm ár þar á
eftir. Þeir áttu nefnilega meira inni.
Þessi saga lýsir afa býsna vel.
Frá barnsaldri til æviloka tók hann
þátt í að bæta heiminn með því að
hafa áhrif á samfélagið í samstarfi
við annað fólk. Það er vart vinnandi
vegur að reyna að telja upp öll þau
félög og samtök sem Haraldur
Steinþórsson starfaði innan.
Áhugamálin voru margvísleg:
verkalýðsbarátta, íþróttastarf og
störf að heilbrigðismálum. Á öllum
þessum sviðum bar hann gæfu til
að starfa með góðu fólki, enda tók
afi aldrei að sér forystustörf í fé-
lagasamtökum án þess að skila af
sér öflugra og betra búi.
Þeirri bullkenningu er stundum
haldið á lofti af hagfræðingum að
heimurinn sé knúinn áfram af
græðgi og voninni um hagnað,
frægð og frama. Samkvæmt þessum
fræðum er það eðli mannsins að
hugsa bara um eigin ábata og
stundarhagsmuni. Veruleikinn er
hins vegar sá að þeir einir geta bætt
og breytt heiminum sem gera það af
óeigingjörnum hvötum í þeirri vissu
að við öðlumst betra samfélag með
félagslegum vinnubrögðum og
þeirri sannfæringu að náunginn eigi
alltaf meira inni. Afi var slíkur mað-
ur.
Stefán Pálsson.
Elsku afi, mig langar að minnast
þín með örfáum orðum. Það er svo
margt sem mig langar að segja en
ég á svo erfitt með að koma orðum
að. Það eru svo ótal margar góðar
minningar sem tengjast þér og
ömmu. Allar stundirnar á Neshag-
anum, hvort sem það var með pabba
og mömmu eða þegar ég var ein á
ferð og fékk að gista. Það var svo
notalegt að eiga alltaf vísan stað hjá
ykkur og geta bara dottið inn þegar
þannig stóð á. Það þurfti aldrei að
gera neinar ráðstafanir eða láta vita
með löngum fyrirvara – ég fann að
ég var alltaf velkomin.
Laugardagskvöldin á Neshagan-
um voru einstök, þá borðaði öll stór-
fjölskyldan saman. Eftir matinn
söfnuðumst við barnabörnin upp í
rúmið ykkar og horfðum á sjónvarp-
ið. Það var stundum ansi þröngt því
við gátum verið 8–10 í einu. Mér er
líka minnisstætt þegar við vorum
saman á jólunum og tréð bókstaf-
lega týndist í pakkaflóðinu því við
vorum svo mörg en tréð reyndar
líka frekar lítið.
Þið amma voruð mjög dugleg að
ferðast og fóruð víða. Ég var ekki
gömul þegar þið gáfuð mér fyrstu
þjóðbúningadúkkuna en nú á ég
stórt safn, sem mun minna mig á
ykkur og öll ferðalögin ykkar.
Undanfarin ár hef ég búið erlend-
is og ekki getað heimsótt ykkur eins
oft og ég hefði viljað. En það var
samt notalegt að vita til þess að þú
fórst alltaf á netið og fylgdist með
okkur litlu fjölskyldunni á heimasíð-
unni. Ótrúlegt en satt þá eru ekki
mörg ár síðan við tvö spjölluðum
saman á msn-inu, þú orðinn tæplega
áttræður. Ég man líka þegar við
fjögur spjölluðum saman á msn-inu,
þ.e. mamma og pabbi í Englandi, þú
heima á Neshaganum og ég og Jór-
unn systir á sitthvorum staðnum.
Þú áttir nú kannski svolítið erfitt
með að pikka eins hratt og við hin,
því þú gast bara notað aðra hönd-
ina.
Það sem ég sakna allra mest er að
fá aldrei að heyra sérstöku röddina
þína og hláturinn þinn. Mér fannst
líka rosalega erfitt geta ekki komið
til þín á spítalann eftir að þú veikt-
ist. Mig langaði til að segja þér svo
margt, en nú er ég sannfærð um að
þú veist þetta allt saman. Þú munt
alltaf eiga sérstakan stað í hjarta
mínu og ég er þakklát fyrir að hafa
átt þig sem afa. Þó þú sért farinn
frá okkur þá veit ég að þér líður vel
og þú munt fylgjast áfram með okk-
ur eins og þú hefur alltaf gert.
Ég bið og vona að Guð gefi ömmu
styrk til að takast á við hennar
miklu sorg og breyttar aðstæður.
Þín
Bergrós.
Harri frændi hefur alla tíð verið
mér mikilvæg og nálæg persóna.
Hann var móðurbróðir minn, yngst-
ur fjögurra systkina og átján ára
þegar ég fæddist. Þrátt fyrir það
var hann aðeins fimm árum síðar
kominn í foreldrahlutverk gagnvart
mér þegar ég var fyrst send til sum-
ardvalar á Ísafirði hjá honum og
hans góðu konu Þóru Siggu. Mörg
næstu ár var ég send á vorin með
Katalínuflugbátnum vestur og
dvaldi sumarlangt, ýmist á Pólgöt-
unni eða í Tunguskógi. Mér er
minnisstæð dvölin í Tunguskógi þar
sem ekki voru hafðar áhyggjur af
smámunum eins og útiveru fram
eftir kvöldum eða hvort við krakk-
arnir fengjum okkur kaffisopa frek-
ar en mjólk að drekka. Einnig minn-
ist ég skemmtilegra eftirmiðdaga í
sólinni í bakgarðinum á Pólgötunni
þegar Harri las upphátt fyrir Þóru
úr nýútkomnum bókum Kiljans. Á
kvöldin las hann síðan með ekki
minni tilþrifum og ánægju upp úr
dönskum Andrésblöðum fyrir okkur
krakkana og þýddi og staðfærði
textann jafnóðum. Á þessum árum
fæddust börn Harra og Þóru og við
höfum æ síðan verið bundin systk-
inaböndum. Þegar Harri flutti suð-
ur með fjölskylduna bjuggum við
löngum í sama húsi, fjölskylduhús-
inu á Neshaga 10, þar sem elsta
dóttir mín hefur reyndar búið síð-
ustu árin í nábýli við Harra og Þóru.
Ég kynntist síðar frábærum
kennsluhæfileikum Harra, bæði í
landsprófsbekknum, eins og mörg
ungmenni sem þangað fóru, en ekki
síður í einkakennslu. Þannig leiddi
hann mig á örfáum eftirmiðdögum
gegnum allt námsefni þriðja bekkj-
ar MR í bókfærslu þegar ég las
þann bekk utanskóla. Harri frændi
var alltaf óhræddur við að prófa
nýja hluti og þannig tók hann sig til
fremur fullorðinn og lærði á bíl og
skellti sér þá beint í langferð austur
á land. Hann var ólatur að fara með
ættingja sína í bílferðir og naut ég
góðs af því þegar ég vann að gagna-
öflun fyrir lokaprófsritgerð mína í
Háskólanum. Orlofsbyggð BSRB í
Munaðarnesi var óskabarn Harra
og hann lagði fram ómælda vinnu
við uppbyggingu hennar og ók um
hverja helgi þangað til að fylgjast
með framkvæmdunum og sjá til
þess að allt gengi upp. Á ég ánægju-
legar minningar frá helgarferð
þangað með þeim Þóru á þeim tíma.
Harri frændi varð fljótt höfuð
fjölskyldunnar þó hann væri yngst-
ur systkina sinna. Leituðu þau og
afi til hans með mörg verkefni og
vandamál og hann tók á sínar
herðar ýmsar erfiðar skyldur þrátt
fyrir að hann ynni alla tíð tvöfalda
vinnu og væri jafnframt á kafi í fé-
lagsmálum.
Þrátt fyrir heilsubrest á síðustu
árum var Harri alltaf önnum kafinn
við einhver verkefni. Hann lærði á
tölvu og skiptist á tölvuskeytum við
barnabörnin og fylgdist með blogg-
síðum. Það var aðdáunarvert að
fylgjast með hvernig hann æðrulaus
tókst á við erfið áföll, tók þeim sem
áskorun og lagaði sig að nýjum að-
stæðum.
Mig langar að leiðarlokum að
þakka elskulegum frænda mínum
fyrir góða samfylgd og bið Þóru,
börnum þeirra og niðjum blessunar.
Hrefna Kristmannsdóttir.
Okkur brá þegar við heyrðum af
alvarlegum veikindum Harra og síð-
ar andláti hans. Hann var að vísu
búinn að eiga við ýmis veikindi að
stríða í langan tíma en þetta var
sárt. Harri var maðurinn hennar
Þóru Siggu, æskuvinkonu mömmu
frá Ísafirði. Mikill vinskapur var
milli þeirra og foreldra okkar, þau
fóru saman í leikhús um árabil og
ferðuðust einnig saman innan- og
utanlands. Þegar ég var 10 ára fékk
ég að fara með mömmu og pabba,
Þóru og Harra til Mallorka og var
það mikið ævintýri. Mér er það
minnisstætt þegar ég borðaði óvart
skemmdan ávöxt, þá lét Harri mig
fá 1 lítra kók í gleri og sagði mér að
drekka, helst allt til að ég fengi ekki
í magann. Harri kenndi mér líka að
spila mínígolf á Mallorka. Hann var
barngóður og skemmtilegur maður.
Ég minnist líka sumardvalanna í
Munaðarnesi í gamla daga en þar
var Harri ávallt hrókur alls fagn-
aðar og skemmtilegi hláturinn
hennar Þóru Siggu ómaði um allt.
Nú er skarð fyrir skildi.
Fyrir hönd móður okkar og
systkina vil ég senda Þóru Siggu,
börnum hennar og öðrum ættingj-
um okkar innilegustu samúðar-
kveðjur og bið Guð að blessa þau.
Borghildur Stephensen.
HARALDUR
STEINÞÓRSSON
Fleiri minningargreinar um Har-
ald Steinþórsson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
Höfundar eru: Ögmundur Jón-
asson, Knattspyrnufélagið Fram,
Vilhjálmur B. Vilhjálmsson, Ásgeir
Þór Árnason, Guðmundur Árnason,
Alfreð Þorsteinsson og Hrafn
Magnússon.