Morgunblaðið - 05.10.2005, Síða 39

Verkefnið heitir: Kornflutningar frá Kanada
um Ísland. Fyrirlesturinn verður fluttur 6.
okt. kl. 16, í húsakynnum Útflutningsráðs
Íslands í Borgartúni 35 á 6. hæð.
Kennaraháskóli Íslands | Guðmundur B.
Kristmundsson, dósent í íslensku við KHÍ,
og Elísabet Arnardóttir talmeinafræðingur
halda fyrirlestur kl. 16.15 í Bratta, Kenn-
araháskóla Íslands. Fyrirlesturinn ber tit-
ilinn Lesið í menn og konur. Nokkrar nið-
urstöður rannsóknar á læsi fullorðinna.
Málstofur
Viðskipta- og hagfræðideild HÍ | Ársæll
Valfells lektor flytur erindið „Er Skype
virkilega svona mikils virði? Vangaveltur
um verðmæti fyrirtækja í ljósi nýlegra
kenninga“ í málstofu Hagfræðistofnunar
og Viðskiptafræðistofnunar kl. 12.20. Mál-
stofan er haldin í Odda stofu 101 og er opin
öllum.
Námskeið
Áttun | Námskeið í streitustjórnun verður
8. október kl. 10–16 á Suðurlandsbr. 10, 2.
hæð. Ágústína Ingvarsdóttir sálfræðingur
fjallar um aðferðir við höndlun streitu og
að ná jafnvægi undir álagi. Skráning á:
info@life–navigation.com eða gsm 663-
8927. Nánari upplýsingar: www.lifenaviga-
tion.com.
Ráðstefnur
Háskólinn á Akureyri | Kennaradeild Há-
skólans á Akureyri boðar til ráðstefnu um
siðfræði Immanuels Kants dagana 8. og 9.
október. Heiti ráðstefnunnar er Rætur sið-
ferðisins: um verklega heimspeki Imm-
anuels Kants. Meðal fyrirlesara eru nokkrir
af fremstu sérfræðingum í verkum Kants.
Nánari upplýsingar á www.unak.is.
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 5. OKTÓBER 2005 39
MENNING
Hecht-bikarinn.
Norður
♠Á1053
♥Á85
♦D7
♣9752
Suður
♠K4
♥KG1092
♦1063
♣KG10
Hvernig á að spila þrjú hjörtu í suð-
ur með trompi út? (AV hafa ekkert
blandað sér í sagnir.)
Peter Hecht-Johansen, kostari sam-
nefnds móts í Blaksets Bridgecenter í
Kaupmannahöfn, var einn af mörgum
sagnhöfum í hjartabút. Hann tók
fyrsta slaginn heima á hjartaníu og
spilaði strax tígli. Og fékk á sig tromp
um hæl:
Norður
♠Á1053
♥Á85
♦D7
♣9752
Vestur Austur
♠G982 ♠D76
♥74 ♥D63
♦K854 ♦ÁG92
♣ÁD4 ♣863
Suður
♠K4
♥KG1092
♦1063
♣KG10
Enn spilaði sagnhafi tígli, en austur
komst inn og spilaði trompi í þriðja
sinn. Þar með kom vörnin í veg fyrir að
sagnhafi næði að stinga tígul í borði og
þar eð ÁD í laufi lágu á eftir KG10 fór
spilið einn niður.
Vissulega nokkur óheppni, en
kannski var hægt að spila betur. Svíinn
Peter Fredin var í sama samningi.
Fredin fékk líka út tromp, en hann
valdi að taka fyrsta slaginn í borði með
hjartaás (!) til að spila laufi á gosann.
Fredin gerði sér grein fyrir að hann
yrði undir í kapphlaupinu við að stinga
tígul og ákvað þess í stað að fríspila
laufníuna sem niðurkast – hjarta-
drottningin hlaut að vera í austur og
það mátti bíða með að svína fyrir hana.
Vestur svaraði með öðru trompi og
Fredin rak út laufásinn. Hann átti nú
tromp eftir í borði til að valda þriðja
tígulinn, svo vörnin gat ekkert gert.
BRIDS
Guðmundur Páll Arnarson | dagbok@mbl.is
Staður og stund á mbl.is.
Nánari upplýsingar um viðburði dagsins er að
finna á Staður og stund undir Fólkið á mbl.is
Meira á mbl.is
Áhrifa Svövu Jakobsdóttur,rithöfundarins og alþing-ismannsins sem hafði svo
róttæk áhrif á bæði bókmenntir og
jafnréttisbaráttu á síðustu öld,
gætir enn víða. Í gær hefði hún
orðið 75 ára gömul, og var af því
tilefni haldið málþing tileinkað
henni og verkum hennar í Skriðu í
Kennaraháskóla Íslands. Var sjón-
um beint sérstaklega að sögum
Svövu og kennslufræðilegu sam-
hengi þeirra – hvernig þær gætu
vakið löngun til náms hjá nem-
endum í grunn- og framhalds-
skólanámi og hvernig mætti nýta
þær á fjölbreyttan hátt í kennslu.
Fram komu bæði fræðimenn og
-konur úr ýmsum geirum, kenn-
arar við Kennaraháskóla Íslands,
sem og framákonur úr íslenskri
stjórnsýslu; Steinunn Valdís Ósk-
arsdóttir borgarstjóri, sem setti
þingið formlega, Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir menntamálaráð-
herra og Vigdís Finnbogadóttir,
fyrrverandi forseti Íslands, sem
opnaði Svövuþing ásamt nem-
endum úr Stóru upplestrarkeppn-
ninni. Þá kom einnig fram fjöldi
annarra grunn- og framhalds-
skólanemenda ásamt kennurum
sínum, sem sýndu lifandi dæmi um
notkun á ritverkum Svövu í skóla-
starfi sínu, sem og hópur kvenna
sem flutti eina af sögum hennar
svo dæmi séu nefnd.
  
Að sögn Jakobs S. Jónssonar,sonar Svövu sem sat í und-
irbúningsnefnd þingsins ásamt
Guðrúnu Þórsdóttur, Ragnari Inga
Aðalsteinssyni, Ármanni Jak-
obssyni og Jóhanni Páli Valdi-
marssyni, lá beint við að leggja
áherslu á kennslufræðilegt sam-
hengi ritverka Svövu, enda hafi
þau haft mikil áhrif á fólk. „Sem
barn heyrði ég um fjölskyldu sem
hafði klofnað vegna þess að fólk
greindi á um sögur móður minn-
ar,“ sagði hann. „Æ síðan hefur
það heillað mig að bókmenntir
geti haft þessi áhrif. Það er mat
mitt og margra annarra, að hægt
sé að nýta sögur Svövu til að örva
nemendur og örva með þeim fróð-
leiksþorsta. Það er með sögur
hennar eins og allar lifandi bók-
menntir, að það er alltaf hægt að
setja þær í nýstárlegt samhengi.
Og það er það sem við vildum gera
með Svövuþingi.“
  
Ragnar Ingi Aðalsteinsson, að-júnkt í íslensku við Kenn-
araháskóla Íslands, var einn af
starfsmönnum skólans sem héldu
erindi á þinginu. „Svava Jak-
obsdóttir átti lykil að heimi óháð-
um hinni steingerðu alltumlykj-
andi hugtakahvelfingu sem öðru
fremur setur skorður við and-
legum þroska okkar. Og það sem
meira var, hún afhenti okkur
hann,“ sagði Ragnar Ingi í erindi
sínu. „Hún lét eftir sig fjölda
snilldarvel skrifaðra sagna sem
hver um sig opnar leið til nýrrar
hugsunar eða öllu heldur til nýrr-
ar afstöðu til þess hvernig á að
hugsa þannig að sá sem tileinkar
sér bókmenntir hennar fer sínar
eigin leiðir óháður því hvaða
skorður vanahugsun fjöldans og
aldanna hefur sett okkur. Það sem
ég mundi vilja sjá gerast er að við
lærðum að nota þennan lykil til að
opna okkur og nemendum okkar
dyr að þessum heimi. Þannig get-
um við gert bókmenntirnar að
undirstöðunámsgrein sem gerir
nemendur okkar hæfari til að tak-
ast á við hvað sem að höndum ber
bæði í námi og starfi um leið og
við með því reisum Svövu Jak-
obsdóttur þann eina minnisvarða
sem henni sæmir.“
  
Ása Helga Ragnarsdóttir, kenn-ari við Háteigsskóla, kom
með hóp nemenda úr Borgarholts-
skóla, sem lesið hafði Leigjandann
eftir Svövu, og sýndi fram á
hvernig bæta mætti við þekkingu
nemenda gegnum leiklist-
arkennslu. „Ég tek heildstætt leik-
ferli, raða saman mörgum leik-
rænum aðferðum og bý til ferli til
að dýpka skilning þeirra á sög-
unni,“ sagði hún. Þær æfingar sem
lagðar eru fyrir nemendur í slíku
ferli eru meðal annars spuni, lát-
bragð, hreyfingar og að skrifa í
hlutverk. Á þinginu í gær var sýni-
kennsla á nokkrum þessara að-
ferða, sem nemendurnir höfðu
ekki reynt áður, og mættu þau á
svæðið og spunnu fyrir áheyr-
endur.
Ása Helga „fékk lánaða“ nem-
endur úr Borgarholtsskóla, sem er
á framhaldsskólastigi, þar sem
hún taldi að sögur Svövu hentuðu
þeim aldursflokki betur. „Þær eru
svolítið absúrd, sögurnar hennar,
en skemmtilega absúrd og gaman
að vinna með þær. Að mörgu leyti
eru þær þungar og pólitískar,
þannig að það hefur hentað mér
betur að vinna með þær í fram-
haldsskólum en grunnskólum. En
það er sjálfsagt einnig hægt að
vinna með þær í 10. bekk á þennan
hátt,“ sagði hún og bætti við: „Ég
valdi að gera þetta svona vegna
þess að ég er í einskonar trúboði
að kenna þessa aðferð og finnst að
framhaldsskólarnir ættu að nota
meira leiklist í kennslu. Ég vona
að einhverjir hafi heillast af þess-
ari aðferð á þinginu.“
  
Soffía Jakobsdóttir leikari komá Svövuþing með hóp kvenna
sem hefur lagt stund á framsögn
undir hennar stjórn í hverf-
ismiðstöðinni Hæðargarði í
Reykjavík. Konurnar í hópnum,
sem eru allt frá þrítugu og upp á
níræðisaldur, fluttu Sögu handa
börnum. „Ég var dálítið smeyk við
að biðja þær að lesa úr einmitt
þessari sögu, því ég var hrædd um
að þeim þætti ég gera lítið úr ævi-
starfi þeirra. En það hefur verið
mjög skemmtilegt að vinna með
hana og miklar umræður skapast
um stöðu konunnar fyrr og nú. Og
það er einmitt merkilegt að heyra
svona fullorðnar konur lesa úr
þessari sögu. Hún fær dálítið aðra
merkingu,“ sagði Soffía.
  
Í gær kom ennfremur út hjáJPV-útgáfu bókin Kona með
spegil – Svava Jakobsdóttir og
verk hennar. Þar fjalla fræðimenn
um feril hennar frá ýmsum sjón-
arhornum, en einnig er þar að
finna æviágrip og þrjú viðtöl við
Svövu frá ýmsum skeiðum ferils
hennar, auk endurprentunar
þriggja fræðigreina hennar sjálfr-
ar, sem ekki hefur verið safnað
saman áður.
Minningu þessarar merku konu
hefur verið haldið á lofti með
sóma nú í kringum 75. afmælisdag
hennar, en hún lést í febrúar í
fyrra. Er það vel, þar sem framlag
hennar til margvíslegra málefna
verður seint fullþakkað.
Lykill að óháðum heimi
’Það er með sögurhennar eins og allar lif-
andi bókmenntir, að það
er alltaf hægt að setja
þær í nýstárlegt sam-
hengi.‘
AF LISTUM
Inga María Leifsdóttir
Morgunblaðið/Golli
Brugðið á leik á Svövuþinginu í Kennaraháskólanum í gær.
ingamaria@mbl.is
Morgunblaðið/Golli
Vigdís Finnbogadóttir flutti erindi á þinginu.
Morgunblaðið/Ólafur K. Magnússon
Svava Jakobsdóttir hafði afgerandi áhrif á umræður um jafnréttismál í ís-
lensku samfélagi. Hér er hún á leið úr Alþingishúsinu, en hún sat á þingi á
árunum 1971-1979.