Morgunblaðið - 04.11.2005, Page 40
40 FÖSTUDAGUR 4. NÓVEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
ÖGMUNDUR Jónasson skrifar
pistil á heimasíðu sinni þann 27.10.
um tilboð Loftmynda ehf. til Um-
hverfisráðherra um yfirtöku á
rekstri Landmælinga Íslands (LMÍ)
með þjónustusamningi til 5 ára. Pist-
illinn er svo und-
arlegur að undirrit-
aður á erfitt með að
skilja að maður sem
vill láta taka sig alvar-
lega á pólitískum vett-
vangi skuli láta slíkt
frá sér fara.
Fyrst fá umhverf-
isráðherra og forstjóri
LMÍ ádrepu fyrir að
ljá máls á því að draga
úr óþörfum ríkis-
rekstri við breyttar
aðstæður á markaði.
Einkafyrirtæki hefur
lokið verkefni sem
LMÍ áttu að sinna en
gerðu ekki. Það kallar
hann að gera þessa
starfsemi háða duttl-
ungum markaðarins
því að þá verði vaxt-
arsprotarnir skornir af
LMÍ. Svona ómælda
fyrirlitningu á mark-
aðslausnum hef ég
ekki séð lengi og minn-
ir hún raunar helst á
boðskap hörðustu
vinstrimanna um
miðja síðustu öld. Mik-
ið hlýtur Ögmundur að
sjá eftir Ríkisskipum,
Húsameistara ríkisins,
Áburðarverksmiðju
ríkisins svo ekki sé nú
minnst á ríkisbankana. Að mati hans
virðist það fullkomlega fráleitt að
ríkið dragi úr umsvifum sínum ef
einkaaðilar eru farnir að sinna verk-
efnum sem ríkisstofnanir hafa gert
til þessa. Ég get ekki annað en hugs-
að til þess með hryllingi ef draumur
VG um ljósrauðgræna „velferð-
arstjórn“ verður að veruleika og
þessi sjónarmið fá að ráða ferðinni.
Steininn tekur þó úr þegar Ög-
mundur heldur áfram: „Hvað Land-
mælingar snerti þá gerist það nú, að
þegar tilteknir þjónustuþættir eru
boðnir út gerir eitt fyrirtæki, Loft-
myndir ehf. sér lítið fyrir og vill
gleypa Landmælingar allar með húð
og hári. Fjárkrafa Loftmælinga á
hendur ríkissjóði fyrir að annast
grunnþjónustu, sem skattborg-
aranum er ætlað að standa straum af
kostnaði við, er auk þess himinhá en
ágæt vísbending um hvað gerist þeg-
ar fyrirtæki ná að seilast ofan í vasa
skattborgarans í gegnum einka-
vædda starfsemi.“
Ekki trúi ég að Ögmundur sé ólæs
og því hlýtur þessi endaleysa að
skýrast af því að hann hefur ekki les-
ið tilboð Loftmynda. Í fyrsta lagi eru
engir þættir í starfsemi LMÍ í útboði
og í öðru lagi gera Loftmyndir ekki
fjárkröfur á hendur ríkinu heldur
býðst fyrirtækið til að taka að sér
með þjónustusamningi rekstur LMÍ
fyrir helming þeirrar upphæðar sem
nú er dregin upp úr vösum skatt-
greiðenda til þess að halda stofn-
uninni á floti. Það er því sparnaður-
inn sem er himinhár en ekki
„fjárkrafan“. Þetta geta Loftmyndir
gert vegna þess að þær eru búnar að
kortleggja Ísland, nokkuð sem LMÍ
hafa aldrei gert (það gerðu Danir og
Bandaríkjamenn). Þau kort vill fyr-
irtækið leggja inn í rekstur LMÍ og
blása með því nýju lífi í starfsemina
og bæta þjónustu. Hér eru því ekki
gerðar himinháar fjárkröfur heldur
boðinn um 100 milljóna
króna sparnaður. Það
má líka upplýsa Ög-
mund og aðra um það að
Loftmyndir buðu LMÍ
afnot af þessum nýju
kortum fyrir 20 millj-
ónir á ári en því var
hafnað af forstjóranum.
Síðan velur hann að
misskilja tilboð Loft-
mynda um þjónustu-
samning og segir það
aðeins snúast um þessi
kort sem kosti ekki
nema 35 milljónir á ári
að viðhalda. Hann er því
ber að því að hafa hafn-
að tilboði sem hefði
sparað skattgreið-
endum 15 milljónir á
ári.
Ögmundur lætur hins
vegar ekki staðar numið
með því einu að op-
inbera að hann tjái sig
um mál án þess að hafa
kynnt sé þau heldur
segir hann líka: „Einka-
fyrirtækin, með dyggri
aðstoð Verslunarráðs-
ins, hafa síðan reist þær
kröfur á hendur rík-
isvaldinu að það banni
hinni opinberu stofnun
að „keppa á markaði“.
Þessir aðilar fá gjarnan
samkeppnisyfirvöld í lið með sér að
ógleymdu skipunarvaldinu í Brussel
sem er mjög gírað inn á þessa hugs-
un.“
Það er ljóst að þingmanninum Ög-
mundi Jónassyni finnst það hin mest
ósvinna að ríkið skuli verða að fara
að lögum í samkeppnismálum. Fyr-
irtækin eru að hans dómi að fá
„óþurftarmenn“ á borð við sam-
keppnisyfirvöld í lið með sér til að
tryggja að ríkið virði lög. Getur þing-
maður boðið mönnum málflutning af
þessu tagi. Dæmi hver fyrir sig.
Allur þessi málflutningur Ög-
mundar verður hins vegar skilj-
anlegur ef maður fær lánuð hjá hon-
um „ríkisgleraugun“ sem hann
virðist skoða heiminn með. Með þau
á nefinu sér maður auðvitað svart á
hvítu að hjá einkafyrirtækjum vinna
bara skúrkar sem róa að því öllum
árum að féfletta ríkið sem auðvitað
verst fimlega. Maður sér líka að
helstu framfarir undanfarandi ára-
tuga hafa orðið vegna ötullar starf-
semi opinberra stofnana þar sem úir
og grúir af vaxtarsprotum sem
„vondu kallarnir í einkarekstrinum“
bíða færis á að slíta upp. Ekkert
nema ríkisgleraugun, sem Ögmundi
er auðvitað frjálst að nota, skýrir þá
sýn hans að allt sé best komið í hönd-
um ríkisins. Honum ber hins vegar
að kynna sér mál áður en hann tjáir
sig um þau. Það kallast vönduð
vinnubrögð.
Ríkisgleraugun
hans Ögmundar
Jónassonar
Örn Arnar Ingólfsson svarar
Ögmundi Jónassyni
Örn Arnar
Ingólfsson
’Allur þessimálflutningur
Ögmundar
verður hins-
vegar skiljan-
legur ef maður
fær lánuð hjá
honum ríkis-
gleraugun sem
hann virðist
skoða heiminn
með.‘
Höfundur er framkvæmdastjóri
Loftmynda ehf.
R-LISTINN hækkaði fast-
eignaskatt úr 0,320% í 0,345% fyr-
ir síðustu áramót en dró hækk-
unina til baka í byrjun ársins
þegar ljóst varð að fólk léti ekki
enn eina skattahækkun vinstri
manna í Reykjavík þegjandi yfir
sig ganga.
Það að hætta við að
hækka skattinn var
hins vegar langt frá
því að vera fullnægj-
andi, því að óbreytt
skatthlutfall þýddi í
raun skattahækkun á
fasteignaeigendur.
Ástæðan er sú að
fasteignamatið hafði
verið hækkað um 20%
á sérbýli og 13% á
fjölbýli. Ef tekið er
einfalt meðaltal af
þessari hækkun fast-
eignamatsins má sjá
að til að halda í horfinu en þyngja
ekki álögur á borgarbúa hefði
R-listinn átt að lækka fast-
eignaskattinn úr 0,320% í 0,275%.
R-listanum átti vitaskuld aldrei að
detta í hug að hækka skatthlut-
fallið þegar ljóst var að fast-
eignaverð hafi hækkað umtalsvert,
en það að hann lét vera að lækka
hlutfallið hefur í för með sér að
dulin skattahækkun R-listans af
þessum sökum nemur hundruðum
milljóna króna.
Þetta rifjast upp nú þegar fjár-
lagafrumvarpið hefur verið lagt
fram því að á sama tíma og R-list-
inn þyngir álögur á borgarbúa
fellir ríkið niður eignarskattinn og
léttir þannig byrðum af fjölskyld-
unum í landinu, eins og sjá má á
frumvarpinu. Þetta á ekki síst við
um þá sem eiga
skuldlitlar fasteignir
en hafa litlar tekjur,
en margir aldraðir
eru í þeim hópi.
Að snúa við þeirri
gegndarlausu skatta-
og gjaldahækkun sem
R-listinn hefur staðið
fyrir frá því að hann
tók við völdum fyrir
rúmum áratug – þvert
á loforð um lækkun
gjalda – er eitt allra
brýnasta verkefnið
sem sjálfstæðismenn
standa frammi fyrir nái þeir
meirihluta í borgarstjórn í vor.
Nái sjálfstæðismenn ekki meiri-
hluta er líka ljóst hvað R-lista-
flokkarnir, sem þá munu starfa
saman undir öðru nafni, munu
telja sitt brýnasta verkefni. Stöð-
ug hækkun útsvarsins þar til það
var hækkað í leyfilegt hámark á
þessu ári sýnir glöggt hvert
vinstri flokkarnir stefna.
Engum sem fylgst hefur með
orðum þeirra og gerðum dylst að
þeir telja mikilvægt markmið að
fullnýta þurfi allar skattheimtu-
heimildir í stað þess að stefna að
því að halda sköttum eins lágum
og nokkur kostur er.
Þannig þarf enginn að efast um
að R-listaflokkarnir munu við
fyrsta tækifæri gera aðra atlögu
að því að hækka fasteignaskattinn
komist þeir í aðstöðu til þess,
enda er ákveðna vísbendingu að
finna í greinargerð með frumvarpi
að fjárhagsáætlun Reykjavík-
urborgar árið 2005. Í greinargerð-
inni er sérstaklega fjallað um
„ónýtta heimild“ til álagningar
fasteignaskatta á íbúðarhúsnæði
og reynslan sýnir að R-listaflokk-
arnir láta heimildir til skatta-
hækkana ekki standa „ónýttar“
lengi.
Fasteignaskattar
Eftir Kjartan Magnússon ’… dulin skattahækkunR-listans af þessum sök-
um nemur hundruðum
milljóna króna.‘
Kjartan Magnússon
Höfundur er borgarfulltrúi og
sækist eftir 3. sæti í prófkjöri
Sjálfstæðisflokksins.
Prófkjör Reykjavík
AKUREYRARBÆR hefur á
undanförnum árum reynt að efla
ímynd sína sem skíðaparadís, og
hefur tekist ágætlega
vel til, sem birtist
meðal annars í aukn-
um straumi fólks upp
í Hlíðarfjall. Þess má
geta að Akureyr-
arbær hefur verið
Vetraríþróttamiðstöð
Íslands í rúm 10 ár,
skv. reglugerð
menntamálaráðuneyt-
isins nr. 362 frá 18.
mars 1995, sem hefur
meðal annars „það
meginhlutverk að efla
vetraríþróttir“. Nú
síðastliðna mánuði
hefur verið unnið hörðum höndum
við að koma upp snjófram-
leiðslukerfi til að geta boðið skíða-
áhugamönnum upp á að lengur sé
opið en síðustu vetur. Allt er
þetta gott og blessað, en í miðjum
þessum áætlunum gleymist ákveð-
inn hópur sem þó nýtir aðstöðu
fjallsins í miklum mæli. Þessi hóp-
ur er við skíðagönguiðkendur sem
leggjum leið okkar upp í fjall um
leið og nægur snjór er til staðar.
Ekki er þó nóg að nægur snjór sé
á svæðinu, því snjóinn þarf að
troða til að gera skíðagönguiðkun
mögulega og til að snjórinn hald-
ist lengur þegar þiðnar. Svo þetta
sé mögulegt þurfa að vera til tæki
og mannskapur sem geta sinnt
þessari þjónustu. Sá tækjakostur
sem Skíðastaðir hafa yfir að ráða
er því miður ekki eins og best
verður á kosið. Snjótroðurum er
ekki nógu vel viðhaldið sem sést
best á því að þeir troðarar sem
þurftu á viðhaldi að halda í vor,
voru enn bilaðir þegar þeirra var
þörf í haust. Í ofanálag er staðan
sú að í dag er þjónusta fjallsins
ekki mönnuð um helgar þar sem
„skíða“vertíðin er ekki enn byrj-
uð. Í augum aðstandenda Skíða-
staða hefst skíðavertíðin greini-
lega ekki fyrr en svigskíðasvæðið
er opnað og gönguskíðasvæðið
fær því að lúta í lægra haldi. Ég
er ekki að segja að brautir hafi
aldrei verið troðnar það sem af er
vetri, það er af og frá, en greini-
legt er að mikið metnaðarleysi
hvílir yfir þjónustunni við okkur
skíðagönguiðkendur. Það er nefni-
lega meira en að segja það að
troða góða gönguskíðabraut.
Fyrst þarf að þjappa
brautina til að und-
irlagið verði sem jafn-
ast og engar óþarfa
hæðir og hólar séu til
staðar. Því næst þarf
að fara hægt og
örugglega með spor-
ara í gegnum braut-
ina til að mynda sjálft
gönguskíðasporið sem
gengið er eftir. Því
miður virðist ann-
aðhvort þekkingu eða
metnað vanta hjá
Skíðastöðum til að
leggja gott göngu-
skíðaspor, þar sem sporið er oft á
tíðum í miklum hlykkjum sem
gerir skíðagönguiðkendum oft erf-
itt um vik og getur reynst mjög
varhugavert ef slíkir hlykkir
koma fyrir í niðurbrekkum.
Illa staðið að upplýsingagjöf
um veður og skíðafæri
Í áraraðir hafa Skíðastaðir boð-
ið upp á þá góðu þjónustu að geta
hringt í símsvara til að fá nýjustu
upplýsingar um veður og skíða-
færi í fjallinu. Fyrir nokkrum ár-
um var þjónustan enn aukin, og
er nú hægt að fara á vefsíðu Hlíð-
arfjalls og fá þar samsvarandi
upplýsingar. Svo að slík þjónusta
þjóni sínum tilgangi verða upplýs-
ingarnar sem gefnar eru að vera
uppfærðar reglulega þegar skíða-
iðkun vetrarins hefur verið hafin.
Því miður hefur þessu verið mjög
ábótavant og upplýsingarnar sem
gefnar eru í gegnum símvarann
hafa oft á tíðum verið margra
daga gamlar og því ekkert að
marka þær. Sama gildir um upp-
lýsingarnar á vefsíðu Hlíðarfjalls
sem eru uppfærðar enn sjaldnar
en upplýsingarnar í símsvaranum.
Ekki má gleyma
hinum minna reyndu
Fyrir þá skíðagönguiðkendur
sem hafa minni reynslu á göngu-
skíðum hefur Kjarnaskógur
reynst betur en Hlíðarfjall, þar
sem brautin þar er meira á slétt-
lendi og ekki eins mikið af brött-
um brekkum eins og uppi í fjalli.
Það er því mjög mikilvægt að
þessum hópi sé þjónað til jafns
við þá sem leggja leið sína upp í
Hlíðarfjall. Nú síðustu daga hefur
verið nægur snjór í Kjarnaskógi
til að halda uppi úrvals göngu-
skíðasporum, en vegna lélegs við-
halds snjótroðarans sem notaður
hefur verið þar hefur svo ekki
verið. Brautin hefur því verið
troðin með vélsleða sem gerir það
að verkum að undirlag braut-
arinnar verður mjög ójafnt,
þjappast illa og sporið sem gert
er verður því ekki upp á marga
fiska. Hér virðist enn og aftur
bera á annaðhvort þekkingar- eða
metnaðarleysi aðstandenda skíða-
svæðisins við gerð gönguskíða-
brautar.
Ég spyr því, er það þessi ímynd
sem Akureyrarbær vill hafa af
„skíðaparadísinni“ í Hlíðarfjalli og
Kjarnaskógi? Eða snýr skíðapara-
dísin einungis að þeim sem iðka
svigskíðin? Ég vona innilega að
svarið við þessum spurningum sé
nei, því annað væri hreint út sagt
óviðunandi.
Ég vil því hvetja Akureyrarbæ,
forstöðumenn Skíðastaða og
Kjarnaskógar til að íhuga málið
alvarlega og taka sig ærlega á í
þessum efnum ef þeir vilja halda
merkjum skíðaparadísarinnar á
lofti!
Slæm ímynd skíða-
paradísar á Akureyri
Grétar Orri Kristinsson
fjallar um „skíðaparadísina“
á Akureyri ’Ég vil því hvetja Akur-eyrarbæ, forstöðumenn
Skíðastaða og Kjarna-
skógar til að íhuga málið
alvarlega og taka sig
ærlega á í þessum efn-
um ef þeir vilja halda
merkjum skíðaparadís-
arinnar á lofti!‘
Grétar Orri
Kristinsson
Höfundur er líftölvunarfræðingur
og skíðagöngumaður.
Fréttasíminn 904 1100