Morgunblaðið - 13.12.2005, Blaðsíða 18

18 ÞRIÐJUDAGUR 13. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Sydney. AFP, AP. | Kynþáttaóeirðir blossuðu upp í
Sydney í Ástralíu í gær, annan daginn í röð.
Bílar voru skemmdir og rúður í verslunum
brotnar.
Sjónarvottar sögðu að „ringulreið“ hefði ríkt í
grennd við verslanamiðstöð á Cronulla-strönd í
suðurhluta Sydney og lögreglan hefði handtekið
menn sem gengu berserksgang um göturnar.
Fregnir hermdu að hleypt hefði verið af byssum
nálægt hóteli á ströndinni en lögreglan hafði
ekki staðfest það í gær.
Einn borgarbúanna sagði að hópur ungra
manna, sem virtust af arabískum ættum, hefði
komið saman við verslanamiðstöðina og ráðist á
bíla með hafnaboltakylfum. Um 500 ungmenni
lokuðu vegum nálægt mosku í hverfinu La-
kemba, sem aðallega er byggt múslímum, þar
sem þeir óttuðust að ráðist yrði á hana.
Ný-nasistum kennt um
Óeirðirnar hófust daginn áður þegar yfir 5.000
manns söfnuðust saman á Cronulla-strönd til að
ráðast á unga menn sem eiga ættir að rekja til
Mið-Austurlanda. Tugir manna urðu fyrir
meiðslum í óeirðunum. Yfirvöld sögðu að ný-
nasistar og öfgamenn, sem trúa því að hvítir
menn séu öðrum æðri, hafi staðið fyrir ofbeldinu.
Hermt er að rekja megi óeirðirnar til ásakana
um að ungir menn af arabískum uppruna, sem
venja komur sínar á Cronulla-strönd, hafi ráðist
á tvo lífverði og áreitt konur.
John Howard, forsætisráðherra Ástralíu, for-
dæmdi ofbeldið og sagði ekkert hæft í vangavelt-
um um að stjórnin hefði stuðlað að óeirðunum
með því að vara við því nýlega að öfgamenn úr
röðum ástralskra múslíma kynnu að fremja
hryðjuverk í landinu.
Af um 20 milljónum íbúa Ástralíu eru um
300.000 múslímar.
AP
Lögreglumenn reyna að fjarlægja óeirðaseggi á Cronulla-strönd í Sydney þar sem kynþáttaóeirðir hófust í fyrradag. Tugir manna urðu fyrir meiðslum.
Kynþáttaóeirðir í Sydney
Beirút. AFP. | Þekktur líbanskur þing-
maður týndi lífi ásamt þremur öðrum
í sprengjutilræði í Beirút, höfuðborg
Líbanons, í gær.
Að sögn lögreglu var þingmaður-
inn, Gibran Tueni, á ferð í brynvarinni
bifreið sinni í Mekallis-hverfinu í
austurhluta Beirút-borgar þegar
sprengingin varð. Hún var svo öflug
að bíllinn þeyttist út í skurð í um 100
metra fjarlægð þar sem kviknaði í
honum. Rúður brotnuðu í húsum í um
500 metra fjarlægð.
Tueni var á leið til vinnu um kl. níu
að staðartíma (sjö að ísl. tíma) þegar
hann var myrtur. Hann var 48 ára
gamall. Auk þess að sinna þing-
mennsku fyrir kristna íbúa Líbanons
var hann framkvæmdastjóri An-Nah-
ar, sem er mest selda dagblað Líb-
anons. Hann var ákafur talsmaður
sjálfstæðis Líbanons og þekktur bar-
áttumaður gegn áhrifum Sýrlendinga
í landinu. Auk hans fórust bílstjóri
hans og tveir menn aðrir í tilræðinu.
Tueni hafði á undanliðnum mánuð-
um haldið til í París að sögn af ótta við
að honum kynni að verða sýnt bana-
tilræði. Hann var kjörinn þingmaður í
júnímánuði.
Margir urðu til þess að skýra til-
ræðið með tilvísun til baráttu Tuenis
gegn sýrlenskum áhrifum í heima-
landi sínu.
Þingmaðurinn Walid Jumblatt,
leiðtogi Drúsa í Líbanon, sagði böndin
berast að þeim. Í viðtali við breska
ríkisútvarpið, BBC, sagði Jumblatt að
Gueni hefði verið „rödd frelsisins“ í
heimalandi sínu. Hann hefði ekki
reynt að dylja óbeit sína á Sýrlands-
stjórn. „Hann sagði við almenning í
Sýrlandi og arabaheiminn að slíkar
ríkisstjórnir, ríkisstjórnir hryðju-
verkamanna, gætu ekki lengur þrifist
og að þær ættu að hverfa,“ sagði Jum-
blatt.
Mehdi Dakhlallah, upplýsingaráð-
herra Sýrlands, vísaði þessari ásökun
á bug og kvað „erlenda aðila“ hafa
verið að verki, án þess að skýra þau
orð sín nánar. Hann kvað Sýrlend-
inga fordæma tilræðið. Tilgangurinn
með því væri sá „að sverta“ Sýrland
og ríkisstjórn landsins.
Ný skýrsla um morðið á Hariri
Á sunnudag fékk þýski dómarinn
Detlev Mehlis framkvæmdastjóra
Sameinuðu þjóðanna, Kofi Annan,
skýrslu um rannsókn sína á morðinu
á Rafik Hariri, fyrrum forsætisráð-
herra Líbanons. Þetta er önnur
áfangaskýrslan, sem Mehlis vinnur
en Hariri var myrtur í Líbanon í febr-
úarmánuði. Mehlis hefur m.a. yfir-
heyrt Sýrlendinga sem talið er hugs-
anlegt að tengist tilræðinu. Í fyrstu
skýrslu Mehlis var fullyrt að Sýrlend-
ingar og stuðningsmenn þeirra í Líb-
anon hefðu komið að morðinu á
Hariri.
Tueni fyllti flokk þeirra, sem telja
að Sýrlendingar hafi borið ábyrgð á
morðinu á Hariri en Tueni var náinn
vinur sonar hans.
Sýrlendingar hafa jafnan neitað því
að hafa tengst Hariri-morðinu. Eftir
að hafa sætt miklum þrýstingi féllust
þeir á að Detlev Mehlis gæti yfirheyrt
nokkra Sýrlendinga í Vínarborg. Er
talið að seinni áfangaskýrsla Mehlis
byggist á framburði þeirra.
Frá því að Rafik Hariri var myrtur
hafa a.m.k. 13 sprengjutilræði verið
framin í Líbanon. Ríkir nú upplausn í
landinu, sem þykir um margt minna á
borgarastríðið, sem þar var háð á ár-
unum 1975-1990.
Þingmaður ráðinn
af dögum í Líbanon
Var þekktur bar-
áttumaður gegn
áhrifum Sýrlend-
inga í landinu
Konur syrgja Gibran Tueni í Beirút í gær. Mikil reiði greip um sig í hverf-
um kristinna manna í Beirút og komu íbúar saman til að fordæma morðið.
Reuters
Haag. AFP. | Ante Gotovina, fyrrum
foringi í her Króatíu, lýsti sig sak-
lausan af ákærum um stríðsglæpi
og glæpi gegn
mannkyni er
hann kom fyrir
Stríðsglæpadóm-
stól Sameinuðu
þjóðanna, vegna
Júgóslavíu fyrr-
verandi, í Haag í
Hollandi í gær.
„Yðar náð, ég
er saklaus,“
sagði Gotovina
er lesnir voru upp sjö ákæruliðir á
hendur honum.
Gotovina var handtekinn á Kan-
arí-eyjum í liðinni viku. Hann var
sólbrúnn og klæddist dökkbláum
jakkafötum er hann kom fyrir
dómarann í gær. Hann brást illa
við þegar dómarinn ákvað að
ákæran öll, sem er 14 blaðsíður að
lengd, skyldi lesin upp fyrir hann.
Gotovina hafði hins vegar afþakk-
að að fá að lesa ákæruna sjálfur.
Gotovina er fimmtugur að aldri.
Hann fór í felur árið 2001 eftir að
gefin var út ákæra á hendur hon-
um fyrir stríðsglæpi. Gotovina
stjórnaði árið 1995 atlögu sem
Króatar gerðu gegn Serbum er
varð til þess að héraðið Krajina
komst á ný undir yfirráð Króatíu.
Um 200.000 Serbar flýðu undan
hermönnum hans til Bosníu og
Serbíu og er Gotovina sakaður um
þjóðernishreinsanir og morð á 150
Serbum. Þessi umdeilda aðgerð
króatíska hersins batt í raun enda
á stríðið í Króatíu, tryggði full yf-
irráð stjórnvalda í Zagreb yfir
króatísku landsvæði og þannig
fullt sjálfstæði Króatíu, sem lýst
hafði verið yfir 1991.
Handtökunni mótmælt
Hefur Gotovina notið mikilla
vinsælda meðal almennings í Kró-
atíu fyrir þátt sinn í þessum að-
gerðum og öðrum í sjálfstæðisbar-
áttu Króata, margir álíta hann
stríðshetju.
Tugþúsundir manna komu sam-
an í króatísku borginni Split á
sunnudag og mótmæltu handtöku
hans. Veifað var þjóðfánanum og
myndum af Gotovina og hrópuð
ókvæðisorð um ríkisstjórnina og
Carla Del Ponte, aðalsaksóknara
stríðsglæpadómstóls Sameinuðu
þjóðanna í Haag. „Ante Gotovina:
Ættjörðin er hreykin af honum“
stóð á svörtum skyrtum sem sumir
þátttakenda á fundinum skrýdd-
ust.
Í augum margra annarra, þ.á m.
saksóknara í Haag, gerðist hann
hins vegar sekur um stríðsglæpi
og glæpi gegn mannkyni.
Verði Gotovina fundinn sekur
um öll ákæruatriðin kann lífstíð-
ardómur að vofa yfir honum. Svo
langur dómur hefur aðeins einu
sinni verið kveðinn upp í Haag.
Dæmdir í Serbíu
Dómstóll í Belgrad kvað í gær
upp dóma yfir 14 Serbum, sem
sakaðir eru um fjöldamorð á föng-
um í Júgóslavíu-stríðinu árið 1991.
Átta mannanna fengu 20 ára dóm
en hinir sex dóma á bilinu fimm til
fimmtán ár. Tveir voru sýknaðir.
Mennirnir voru fundnir sekir
um að hafa myrt 200 króatíska
fanga nærri bænum Vukovar í
Króatíu árið 1991 og ræðir þar um
hroðalegasta fjöldamorð á föngum,
sem framið var í stríðinu í landinu.
Niðurstaða dómsins þykir söguleg
en málið var talið prófsteinn á
hvort réttarkerfið í Serbíu gæti
tekist á við glæpaverk sem unnin
voru þegar Júgóslavía leystist upp.
Ante Gotovina
Gotovina
kveðst
saklaus
14 Serbar dæmdir
fyrir fjöldamorð í
Króatíu árið 1991
NÝLEG skoðanakönnun bendir til
þess að Írakar séu yfirleitt bjart-
sýnir á framtíðina þrátt fyrir of-
beldið sem geisað hefur í Írak.
Um 1.700 manns tóku þátt í könn-
uninni sem var gerð fyrir breska
ríkisútvarpið BBC og fleiri fjöl-
miðla í október og nóvember.
71% aðspurðra kvaðst lifa mjög
eða nokkuð góðu lífi en 29% sögðu
líf sitt mjög eða nokkuð slæmt.
64% sögðust telja að lífið myndi
batna á næsta ári en 12% töldu að
það myndi versna.
Rétt rúmur helmingur Íraka, eða
53%, taldi að ástandið í landinu al-
mennt væri slæmt en 44% sögðu að
það væri gott.
Þorri þeirra var hins vegar bjart-
sýnn á framtíðina. 69% sögðu að
ástandið í Írak myndi batna en 11%
töldu það versna. Fram kom þó
greinilegur munur eftir lands-
hlutum; íbúar miðhluta landsins
voru miklu svartsýnni en íbúar
Bagdad, suðurhlutans (þar sem sjít-
ar eru í meirihluta) og Kúrdahér-
aðanna í norðri.
Þátttakendurnir voru beðnir að
velja forgangsverkefni stjórnvalda
eftir þingkosningarnar á fimmtu-
daginn kemur og 57% þeirra sögðu
að ráðstafanir til að tryggja öryggi
landsmanna ættu að ganga fyrir.
10% svöruðu að leggja bæri mesta
áherslu á að sjá til þess að erlendu
hersveitirnar í landinu yrðu fluttar
þaðan.
Helmingur aðspurðra sagði að
Írak þyrfti einn, öflugan leiðtoga
eftir kosningarnar en 28% sögðu að
lýðræði væri mikilvægara.
Afstaðan breyttist hins vegar
þegar spurt var hvað Írak þyrfti
eftir fimm ár. Aðeins 31% sagði þá
að þörf væri á einum, öflugum leið-
toga og 45% töldu lýðræði mik-
ilvægara.
Írakar
bjartsýnir á
framtíðina