Morgunblaðið - 13.12.2005, Blaðsíða 34

Morgunblaðið - 13.12.2005, Blaðsíða 34
34 ÞRIÐJUDAGUR 13. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR ✝ Páll Hallgríms-son fæddist í Reykhúsum í Hrafnagilshreppi í Eyjafirði 6. febrúar 1912. Hann lést á Selfossi 3. desember síðastliðinn. For- eldrar hans voru hjónin María Jóns- dóttir, húsfreyja, f. 19. ágúst 1874, d. 2. júní 1954, og Hall- grímur Kristinsson, fyrrverandi forstjóri Sambands íslenskra samvinnufélaga, f. 6. júlí 1876, d. 30. janúar 1923. Systkini Páls eru Jón, f. 30. september 1903, d. 25. febrúar 1993, Kristinn, f. 12. maí 1905, d. 20. mars 1997, og Sigríður, f. 5. júlí 1907. Fyrri kona Páls var Áslaug Þór- dís Símonardóttir, f. 27. mars 1910, d. 24. október 1987. Foreldrar hennar voru hjónin Sigríður Sæ- mundsdóttir og Símon Jónsson. Þau skildu. Seinni kona hans var Svava Steingrímsdóttir, f. 8. september 1921. Foreldrar hennar voru hjón- in Steingrímur Árni Björn Davíðs- son og Helga Dýrleif Jónsdóttir. Fyrri maður hennar var Ingvar Björnsson, f. 18. júní 1912, d. 28. apríl 1963. Páll eignaðist eina dóttur með fyrri konu sinni, Drífu Pálsdóttur, skrifstofustjóra í dóms- og kirkju- málaráðuneytinu, f. 8. apríl 1945, lögfræðistörf og endurskoðun. Hinn 1. janúar 1937 var hann skip- aður sýslumaður í Árnessýslu og tók við því embætti 1. október það ár, þá 25 ára að aldri og gegndi því samfellt til ársins 1982, í hálfan fimmta áratug. Hann var síðasti konungsskipaði sýslumaðurinn hér á landi. Páll var jafnframt bæjar- fógeti á Selfossi frá 1978 til 1982. Þá var hann þingmaður Árnesinga á sumarþingi 1942 fyrir Framsókn- arflokkinn í Árnessýslu, en gaf ekki kost á sér til frekari setu á Al- þingi. Jafnframt sýslumannsembætti gegndi Páll margvíslegum trúnað- arstörfum, bæði í héraði og á lands- vísu. Hann var m.a. í stjórn Kaup- félags Árnesinga um áratugaskeið og formaður stjórnarinnar um ára- bil og endurskoðandi Sambands ís- lenskra samvinnufélaga í sex ár. Þá var hann formaður stjórnar Sjúkrahúss Suðurlands í ríflega áratug og var kjörinn í yfirkjör- stjórn Suðurlandskjördæmis. Hann sat einnig í skólanefnd Héraðsskól- ans á Laugarvatni í tuttugu ár enda hafði hann forgöngu um uppbygg- ingu og rekstur skólasetra þar. Hann studdi og hafði forystu um viðreisn Þorlákshafnar og bygg- ingu Sjúkrahúss Suðurlands á Sel- fossi, svo nokkuð sé talið. Páll var lengi í stjórn Héraðs- dómarafélags Íslands og Sýslu- mannafélags Íslands og formaður um skeið. Þá var hann fyrsti heið- ursfélagi Sýslumannafélagsins og heiðursfélagi í Dómarafélagi Ís- lands. Minningarathöfn um Pál fór fram í Selfosskirkju laugardaginn 10. desember. Jarðsett verður að Grund í Eyjafirði í dag. gift Gesti Steinþórs- syni, skattstjóra í Reykjavík. Börn þeirra eru Páll, verk- fræðingur, kona hans er Dagrún Árnadóttir og eiga þau þrjú börn, Steinunn, lektor við KHÍ, maður hennar er Atli Freyr Magnús- son og eiga þau tvö börn, og Steinþór, flugnemi. Sonur Svövu og fóstursonur Páls er Kristinn Ingvarsson, ljósmyndari, f. 13. apríl 1962, kvæntur Önnu Hjartardóttur hjúkrunarfræðingi. Börn þeirra eru Ívar, Íris og Harpa, öll grunn- skólanemar. Önnur börn Svövu eru: 1) Steingrímur Hólmgeir, verkfræðingur, f. 13. nóvember 1939, kvæntur Jóhönnu Maríu Þórðardóttur og eiga þau fjögur börn. 2) Björn Sævarr, rafvirki, f. 10. apríl 1942, kvæntur Sigurveigu Sigurðardóttur og eiga þau eitt barn. 3) Ingvar, aðstoðarskóla- stjóri, f. 28. apríl 1946, kvæntur Gunnhildi Hannesdóttur og eiga þau eitt barn. 4) Helga, bókari, f. 31. janúar 1950, gift William Mc Manus og eiga þau tvö börn. Páll varð stúdent frá Mennta- skólanum á Akureyri árið 1931 og lauk lögfræðiprófi frá Háskóla Ís- lands vorið 1936. Um eins árs skeið, 1936–1937, starfaði hann hjá Sam- bandi íslenskra samvinnufélaga við Heiðursmaðurinn Páll Hallgríms- son tengdafaðir minn er fallinn frá í hárri elli, tæpra níutíu og fjögurra ára. Falls er von af fornri eik. Að tengjast Páli fyrir næstum fjörutíu árum þegar Drífa dóttir hans og ég gengum í hjónaband er mesta gæfuspor í lífi mínu. Þar var vinur fyrir og margt af honum að læra á langri samleið. Það eru mikil forrétt- indi að fá að verða samferða svo gegnheilum manni, sem af stafar hæverska, orðheldni og trúmennska yfir því, sem honum er falið. Slíkir mannkostir eru of sjaldgæfir í heimi sem oft einkennist af óvæginni sam- keppni og sókn eftir fjármunum og völdum þar sem þeim brögðum er beitt sem hentast þykir hverju sinni og litlu skeytt hvernig það kemur við samferðamennina. Á löngum embættisferli, en hann var sýslumaður Árnesinga í hálfan fimmta áratug, reyndist hann sýsl- ungum sínum traustur leiðsögumað- ur og studdi framfaramál héraðs- manna. Um mörg þeirra hafði hann forgöngu eins og viðreisn Þorláks- hafnar, uppbyggingu og rekstur skólaseturs á Laugarvatni og sjúkra- húsið á Selfossi, svo fátt eitt sé nefnt. Páll var samvinnumaður eins og Hallgrímur faðir hans og föðurbræð- ur og fleiri ættmenn. Kaupfélagi Ár- nesinga var ekki lítill liðstyrkur í Páli þegar hann var þar í stjórn í hartnær þrjátíu ár og þar af formaður í átta ár. Eðlilega kom það í hlut hans sem sýslumanns og dómara að leysa úr ágreiningi manna í millum. Hann var mannasættir og setti niður deilur með þeim hætti að hann óx sjálfur af þeim skiptum og aðrir sem áttu hlut að máli gátu haldið fullri reisn og virðingu, jafnvel þótt þeir hafi sjálfir verið búnir að koma sér í erfiða stöðu. Eftir svo langan og farsælan emb- ættisferil, auk allra þeirra framfara- mála héraðsins sem hann lét til sín taka, var oftar en einu sinni vakið máls á því að veita honum Fálkaorðu. Í hógværð sinni gaf hann lítið fyrir slíkt prjál og taldi sig ekki hafa gert meira en honum hefði verið falið og fannst slíkt fráleitt. Það var gestkvæmt á sýslumanns- setrinu á Hörðuvöllunum og á Aust- urvegi 21c eftir að Páll lét af störfum sýslumanns vegna aldurs árið 1982. Var þá oft glatt á hjalla og minnumst við Drífa margra skemmtilegra sam- ferðamanna og kátlegra tiltækja. Páli lét vel að hafa líf í kringum sig þótt hann hefði sig ekki alltaf mikið í frammi. Þetta reyndu börnin okkar þegar þau voru yngri en hann var farinn að halda sig til hlés þegar barnabörnin fóru að koma en alltaf hafði hann jafn gaman af að hitta þau. Þegar Drífa var að alast upp sinnti hann henni mikið þótt leiðir foreldra hennar skildi enda var hún löngum með honum. Hafði hann gaman af að taka hana og allan stelpnahópinn sem henni fylgdi og strákana stund- um líka – með sér í bíltúr eða í óvissu- ferðir. Ekkert var gefið upp um hvað í vændum var og alið var á eftirvænt- ingunni með ýmsu látbragði. Oft end- aði ferðin á Eyrarbakka og Stokks- eyri þar sem upplokið var leyndardómum fjörunnar eða í sum- arbústaðnum í Þrastaskógi, sem var ævintýraheimur, eða þá að hann fór með allan hópinn í leikhús til Reykja- víkur og síðar á tónleika og í slíkri för komst Drífa fyrst í kynni við óperu- tónlist. Þessar ferðir voru oftast um helgar enda var Páll oft kallaður sunnudagapabbi í vinahópi Drífu. Páls verður ekki minnst án þess að geta um útivistar- og ferðamennsku hans. Hann stundaði laxveiðar um áratugaskeið og fáir þekktu betur ýmsa veiðistaði en hann eins og Tangann í Ölfusá, enda hafði hann næma tilfinningu fyrir náttúrunni og landinu. Við áttum þess kost að ferðast með honum hér innanlands og eru þær ferðir ógleymanlegar. Hann var einstakur ferðafélagi og miðlaði okkur samferðamönnum sín- um fróðleik um land og þjóð. Fór hann víða um bæði utanlands og inn- an, oft um ótroðnar slóðir og ófáar átti hann ferðirnar á Ingólfsfjall. Var það honum létt ganga enda hvatur í spori. Á yngri árum stundaði hann fimleika og var í sýningarhópi Ár- manns sem sýndi víða bæði hér á landi og erlendis. Páll var fríður mað- ur, dökkur yfirlitum og bar sig vel svo eftir var tekið. Hann var dags- farsprúður og skipti sjaldan skapi en hafði ákveðnar skoðanir og fylgdi þeim vel eftir. Seinni kona Páls, Svava Stein- grímsdóttir, kom inn í líf hans fyrir rúmum þrjátíu árum og var með ung- an son sinn með sér, Kristin Ingvars- son, en eldri börn Svövu voru þá upp- komin. Þau áttu góða daga saman. Svava var Páli ómetanleg stoð og stytta þegar kraftar hans fóru þverr- andi þótt hann héldi andlegum styrk allt til loka. Fyrir alla þá alúð og nær- gætni þökkum við Drífa af alhug. Rætur Páls voru í Eyjafirði og þangað er síðasta ferðin farin. Nú fær hann hvílu í eyfirskri mold á Grund við hlið bræðra sinna, en sú var ósk hans. Ég kveð Pál tengdaföður minn með virðingu og mikilli þökk fyrir allt það sem hann hefur verið mér og fjöl- skyldu minni. Guð blessi minningu hans. Gestur Steinþórsson. Afi á Selfossi var einstakur maður sem átti að baki langa og merka ævi. Allt of fáar heimildir eru til um ótelj- andi afrek hans, en það var ekki siður afa að miklast af sjálfum sér og sín- um. Þó er það ljóst að ýmislegt hefur á daga hans drifið í gifturíku starfi sem sýslumaður Árnesinga allt frá 25 ára aldri þar til hann var sjötugur. Í dag er skrýtið að hugsa sér að svo ungur maður taki að sér embætti sýslumanns í víðlendri og marg- mennri sýslu og axli þá ábyrgð sem því fylgir. Þrátt fyrir margvísleg æv- intýri og svaðilfarir á langri ævi kom það í ljós að nú undir lokin, þegar afi var kominn á tíræðisaldur, að hann átti ekki einu sinni sjúkraskrá. Hafði aldrei á spítala komið. Þegar við minnumst afa minnumst við manns sem var reisnarlegur og kíminn, sem visku, hlýju, gáska og góðmennsku stafaði frá í senn. Það var alltaf sérlega notalegt að heim- sækja afa og Svövu í sýslumannsbú- staðinn og á Austurveginn. Þó eiga minningarnar úr Sýsló sérstakan sess í barnaminningunum. Þótt Steini sé of ungur til að muna eftir þeim tímum minnumst við eldri systkinin þeirra í sérstökum ævin- týraljóma. Sýsló var herragarður með endalausum stórum herbergjum og rangölum. Þar var hátt til lofts og vítt til veggja og flötin fyrir framan var svo stór að manni fannst að það myndi taka megnið af deginum að ganga hana á enda. Ýmsum höfðingj- um, vinum afa og Svövu, kynntist maður í Sýsló, meðal annars Sigga Ba sem sprellaði við okkur og sýndi töfrabrögð. Afi passaði fullkomlega inn í þessa mynd. Hann var glæsi- legur maður og það fór ekki fram hjá okkur, ekki einu sinni þegar við vor- um lítil, að hann naut hvarvetna virð- ingar. Þrátt fyrir þennan virðuleika var afi alltaf fyrst og fremst hlýlegi og glettni afi okkar. Í hvert skipti sem hann sá okkur, allt frá því að heimsóttum hann í Sýsló og þar til við hittum hann á sjúkrahúsinu undir lokin, fórnaði hann höndum, brosti kímnislega og það kom glampi í aug- PÁLL HALLGRÍMSSONElskulegur eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir, afi og bróðir, HELGI LOFTSSON, Krummahólum 57, Reykjavík, verður jarðsunginn frá Fríkirkjunni í Reykjavík fimmtudaginn 15. desember kl. 13.00. Blóm og kransar afþakkaðir en þeim, sem vilja minnast hans, er bent á Barnaspítalasjóð Hringsins, sími 543 3724. Ólöf Waage, Ingólfur Örn Helgason, Edda Bryndís Örlygsdóttir, Ævar Páll Helgason, Maribeth Ycot, Guðbjörg Helgadóttir, barnabörn og systkini hins látna. Ástkær eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir, afi og langafi, ÓMAR S. ZÓPHÓNÍASSON, Fögruhlíð 5, Hafnarfirði, lést á heimili sínu aðfaranótt mánudagsins 5. desember. Útför hans fer fram frá Fríkirkjunni í Hafnarfirði fimmtudaginn 15. desember kl. 13.00. Kristín Theódórsdóttir, Theódór K. Ómarsson, Hafdís Sigursteinsdóttir, Marta G. Ómarsdóttir, Höskuldur Ragnarsson, barnabörn og barnabarnabörn. Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma, ÞÓRDÍS ÞORGRÍMSDÓTTIR, lést á Hrafnistu í Reykjavík fimmtudaginn 8. des- ember. Útför hennar verður gerð frá Ólafsvíkurkirkju laugardaginn 17. desember kl. 14.00. Þeim sem vilja minnast hennar er bent á Styrktarfé- lag vangefinna. Anna Þórarinsdóttir, Sigursteinn Sævar Hermannsson, Sólveig Jóhannesdóttir, Ívar Steindórsson, Þorgrímur Benjamínsson, Kristín Björg Kjartansdóttir, Rúnar Benjamínsson, Ragnhildur Albertsdóttir, Sigrún M. Arnarsdóttir, Kristján Sturluson, Ólína B. Kristinsdóttir, Þórður Stefánsson, barnabörn og barnabarnabörn. Ástkær eiginmaður minn, MAGNÚS VALUR ÞORSTEINSSON fyrrverandi sjómaður, Gaukshólum 2, Reykjavík, sem lést á líknardeild Landspítala Landakoti sunnudaginn 4. desember sl., verður jarðsung- inn frá Grafarvogskirkju miðvikudaginn 14. des- ember og hefst athöfnin kl. 13.00. Súsanna Pálsdóttir og synir. Ástkær faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi, BENEDIKT KJARTANSSON (MARJÓNS) málarameistari, Hrafnistu, Hafnarfirði, verður jarðsunginn frá Hafnarfjarðarkirkju mið- vikudaginn 14. desember kl. 13.00. Þeim sem vilja minnast hans er bent á líknar- stofnanir. Ingibjörg Benediktsdóttir, Haraldur Benediktsson, Elín Jakobsdóttir, Benedikt Benediktsson, Elín Kristín Björnsdóttir, Viðar Benediktsson, Eva Guttesen, Birna Benediktsdóttir, barnabörn og barnabarnabörn.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.