Tíminn - 26.08.1973, Blaðsíða 21

Sunnudagur 26. ágúst 1973.
TÍMINN
21
N SÉÐ
aö þar striðir á móti þeirra trúar-
sannfæringu — og þeir um það,
það er vitanlega þeirra mál.
Skyggnilýsingar
— Það heyrist oft auglýst, Haf-
steinn, að þú flytjir erindi og
haldir skyggnilýsingar á þessum
staðeða hinum. Hvernig fer þetta
fram?
— Þessa iðju hef ég stundað um
margra ára skeið. Árið 1938 hafði
ég mina fyrstu skyggnilýsingu,
hérna igamla Varðarhúsinu. Það
var á vegum Sálarrannsókna-
félags íolands. Ég var svo
feiminn, að ég snéri hnakkanum i
fólkið og lýsti aftur fyrir mig
Siðan rjátlaðist þessi feimni af
mér, og annað slagið hélt ég
skyggnilýsingafundi i Sálarrann-
sóknafélagninu, fram til ársins
1952, að við fórum af stað út á
landsbyggðina, ég og Jónas
heitinn Þorbergsson, fyrrum ut-
varpsstjóri.
— Hvar var ykkar fyrsti fundur
haldinn?
— Fyrsti fundurinn úti á landi
var haldinn á Akranesi. Fundirn-
ir fóru þannig fram, að Jónas hélt
erindi, en ég lýsti út i salinn.
Siðan hef ég unnið að þessu,fyrst-i
mörg ár með Jónasi, en siðan fór
ég að fara einn. Ég byrjaði þá á
þvi að halda erindi og útskýra,
hvernig skyggnilýsingafundur
færi fram. Ég sagði frá
stjórnendum minum frá hinum
heiminum, og hvernig slikur
fundur er upp byggður af þeirra
hálfu, hinum megin. Að erindinu
loknu settist ég við litið borð á
sviðinu. Innan skammt fór að
losna svo um minn ytri mann, að
ég komst að miklu leyti út fyrir
sjálfan mig. Ég er þá á mörkum
heimanna ogheyri jafnt i báða.
Ég lýsi svo þvi, sem sést i saln-
um, og bið fólkið, ef það kannist
við lýsingu, eða þekki nöfn á þvi
fólki úr hinum heiminum, sem ég
er að tala um, að koma þá til móts
við mig. Það má spyrja, þvi að
það er staðreynd, að ef ég næ
annars vegar sambandi við þann,
sem ég er að vinna fyrir hérna
megin, og hinn, sem er fyrir
handan, þá opnast samband og ég
hef möguleika á að ná meiri
lýsingu, og jafnvel hugsanlegt að
ég geti komið orðsendingum á
milli
— Þetta ert þú búinn að stunda
lengi?
— Já, þetta hef ég gert um meira
en tuttugu ára skeið. Ég hef farið
nærri um allt landið, og nú er svo
komið, að heita má að húsfyllir
sé, hvar sem ég kem.
— Er algengt að fólk þekki það,
sem lýst er á þessum fundum?
— Jú, það viröist svo. Ég hef
fengið mörg bréf og upphringing-
ar, þar sem mér er þökkuð koman
og látin í ljós ánægja með árang-
urinn.
Mig langar að segja hér frá ein-
um atburði, sem sýnir vel þann
mikla áhuga, sem fólk sýnir
þessum fundum minum.
Fyrir allmörgum árum ætlaði
ég að fara að halda fund i sam-
komuhúsi einu hér suður með sjó.
Um það leyti sem ég átti að fara
að hefja erindið, tek ég eftir þvi,
að inn i salinn kemur kona á bezta
aldri og ber á handleggnum
dreng, á að gizka þriggja til fjög-
urra ára. Satt að segja leizt mér
ekkert á þetta, og ætlaði naumast
að trúa þvi að konunni væri það
alvara að ætla að sitja á slikum
fundi með svona ungt barn með
sér. Hvað myndi verða, ef þaö
færi nú allt i einu að gráta og gera
truflun? Konan settist svo mjög
aftarlega i salinn, en ég byrjaði
Andspænis stórfengleik nóttúrunnar er maðurinn lítill , hver finnur ekki vanmótt
sinn gagnvart því sem meira er og mdttugra en sjólfur hann?
að flytja mitt erindi. A meðan ég
flutti mál mitt, var ég annað slag-
ið að gefa konunni gætur — eða þó
öllu fremur barninu, sem hún hélt
á. Tók ég þá eftir þvi, að drengur-
inn var alltaf eitthvað að hreyfa
hendurnar, og brátt sá ég, að
hann var með bandhnykil á milli
handanna, og rakti ýmist niður af
honum eða vatt upp á hann aftur.
Svona gekk þetta allan fundinn,
og það datt hvorki né draup af
blessuðu barninu hann var auð-
sjáanlega vanur þessum leik og
undi honum vel. Hvað var það,
sem rak þessa konu svo mjög á
fundinn, að hún gat ekki hugsað
sér að vera án hans. iafnvel
þó hún yrði að hafa stálpað barn
með sér og sitja undir þvi allan
timann? Þetta er aðeins ein af
mörgum spurningum, sem ég hef
ekki getað svarað, þvi að sann-
leikurinn er sá, að fólk hefur
komið á fundi undir hinum ólik-
legustu kringumstæðum, og
áreiðanlega oft af brýnni andlegri
þörf. Þess eru dæmi, að fólk hafi
komið á öllum tiltækum farar-
tækjum, hestum, dráttarvélum,
heyvögnum, þar sem divanar
hafa verið hafðir fyrir sæti, blint
fólk og fatlað, — fólk með alls
kyns aðstæður og hugsunarhátt,
en öllum var hún sameiginleg
þessi óslökkvandi þrá eftir þvi að
komast i samband við eitthvað
sem hét andlegir hlutir. Þannig
erum við, Islendingar.
Reimleikar
— A Islandi hefur löngum verið
talað um draugagang og sitt-
hvað sem þótt hefur óþægilegt i
sambandi við dulræn efni. Hefur
þú aldrei komizt i kast við slika
hluti?
— Ég veit ekki, hvað ég á að
segja um þessa hlið málanna.
Það hefur oftlega komið fyrir i
minu miðilsstarfi, að ég hef orðið
..llul(lui'ólk...vai' alls staðar i kringuin Þingvalia vatnið..." segir 11afstoinn Itjiirnsson. Ilér sést nokkur
liluti af Alnianiiagjá. Þar býr landið yfir einhvcrri furðulcgri dul og kynngi. cins og liver klettur sé
þrunginn lifi.
að kyrra það sem i gamla daga
var kallað draugagangur. Ég á
við svipi framliðinna manna,
sem ganga ljósum logum og gera
viðkomandi fólki skráveifur,
stundum mjög miklar. Það geta
orðið svo mikil börgð að þessu, að
tæplega sé lift i þeim húsum, þar
sem svona er ástatt.
— Hefur þér alltaf tekizt að
bægja þessum óþægindum frá?
— Já, yfirleitt hefur mér tekizt
það. En venjulega tekst ekki að
ná þeim i burtu, sem þar ganga
um garða, nema með þvi að halda
miðilsfund á staðnum. Þetta
blossar upp alltaf annað slagið,
og á ótrúlegustu stöðum.
Ekki trúarbrögð
— Er spiritisminn þér trúar-
brögð, eða gengur þú að þessu
eins og hverri annarri vinnu?
— Spiritisminn er mér ekki
nein trúarbrögð og hefur aldrei
veriö það. Hann er staðreynd,
sem byggist á rannsóknum vis-
indamanna. Sem betur fer, þá
höfum við, hér á tslandi, losnað
við þann spiritisma, sem gerður
hefur verið að trúarbrögðum,
eins og átt hefur sér stað sums
staðar, til dæmis i Danmörku og
Englandi, þar sem miðlarnir
vinna prestsverk og stofnaðir
hafa verið söfnuðir utan um þá.
Ég fyrir mitt leyti álit, að kristin
kirkja sé núna komin langt frá þvi
að vera nokkuð lik frumkristn-
inni. En hjá spiritistum eru ein-
mitt að gerast sams konar hlutir
og gerðust hjá hinum fyrstu
kristnu söfnuðum. Ég á þar við
birtingu framliðinna, lækningar
frá öðrum heimi, kraftaverk, sem
unnin voru með fulltingi hjálpar-
sveita, sem eru tengiliðir á milli
heimanna, og svo framvegis.
— Hvernig finnst þér unga
fólkið lita á þessi mál?
— Ég þykist hafa veitt þvi at-
hygli siðastliðin tiu ár, að unga
fólkið fær ekki neina fótfestu i
kenningum krikjunnar. Engu að
siður er svo óendanlega mikil trú-
arþörf i sál þess, að það leitar si-
fellt að einhverju, sem það finnur
ekki i daglegu lifi velmegunar og
peningaflóðs. A undanförnum ár-
um hafa risið hér upp söfnuðir,
hver á l'ætur öðrum, og má þar
siðast nefna Asatrúaremnnina.
Hvað er þarna á ferðinni? Hvað
vantar þetta fólk? Það finnur, að
fullt búr matar er ekki nóg til þess
að veita lifshamingju. Þar þarf
meira til.
— Heldur þú, að þetta fólk, sem
við vorum að tala um, sé yrirleitt
jákvætt gagnvart spiritisman-
um?
— Það unga fólk, sem ég hef
kynnzt, er ákaflega jákvætt og
elskulegt fólk.
Ég held, að á minum langa
starfsferli hafi spiritisminn aldrei
verið jafn sterkur og nú.
— VS.