Fréttablaðið - 20.11.2004, Blaðsíða 34

Á dögunum kom út bók Halldórs
Guðmundssonar um Halldór Lax-
ness. Verkið er afrakstur rann-
sókna höfundarins sem staðið
hafa í áratugi. Fjallað er um ævi-
verk Halldórs og að baki búa at-
huganir á öllum skáldsögum
hans, bréfum, ritgerðum og við-
tölum við hann. Þá ræðir Halldór
Guðmundsson við samferðamenn
Halldórs Laxness hérlendis og er-
lendis. Óhætt er að fullyrða að
þetta verk Halldórs Guðmunds-
sonar um Halldór Laxness mark-
ar tímamót í umfjöllun um mesta
skáld Íslendinga. Hann gerir skil-
merkilega grein fyrir ævi hans
og viðhorfum og hvernig þau
breytast og frásögnin mótast af
skilningi á viðfangsefninu án
þess að höfundurinn leiðist
nokkurn tíma út í taumlausa að-
dáun. Við hringdum í Halldór
Guðmundsson og spurðum hvað
tæki við.
„Það er ekkert ákveðið. Ætli
maður segi ekki bara eins og fall-
inn stjórnmálamaður: „Það eru
ótal nýir möguleikar í stöðunni.“
Annars er þetta svolítið eins og að
koma upp úr kafi. Við blasir víð
veröld full af fólki sem er að
bauka eitthvað. Manni liður vita-
skuld undarlega. Ég hef nánast
ekki hugsað um neitt annað í eitt
og hálft ár. Hugur minn hefur
ekki yfirgefið þessa bók eitt and-
artak þennan tíma. Í ævisögu af
þessu tægi er fjallað um öll svið
mannlegra samskipta. Að verki
loknu er ég kannski bara ofsalega
feginn. Það má segja að ég hafi
nánast lifað lífi annars manns í
eitt og hálft ár.“
Hvenær tókstu ákvörðun um
að rita þessa bók?
„Ég hef sinnt rannsóknum á
Halldóri síðan 1987, lesið allt sem
ég gat um hann og eftir hann en
hellti mér út í þetta 2002 eftir að
ég skrifaði litla bók um hann
fyrir Þjóðverja.“
Þú gegndir annasömu starfi
utgáfustjóra um árabil. Voru
þetta ekki viðbrigði fyrir þig að
sinna þessu verki?
„Útgáfustjóri þarf að vita lítið
um afskaplega margt en þetta var
auðvitað af allt öðrum toga. Mér
fannst í raun stórkostlegt að upp-
götva Halldór aftur. Setja mig í
hans spor en reyna líka að nálgast
viðfangsefnið með blöndu af
ástríðu og gagnrýni. Maður þarf
að nálgast viðfangsefni eins og
þetta með blöndu af fjarlægð og
upplifun. Ég vona að ég hafi hitt á
réttu blönduna. En lesendur
verða að dæma um hvernig til
hefur tekist.“ sgt@frettabladid.is
34 20. nóvember 2004 LAUGARDAGUR
ROBERT KENNEDY
fyrrverandi dómsmálaráðherra Bandaríkjanna
og bróðir Johns F. Kennedy.
Eins og að koma úr kafi
HALLDÓR GUÐMUNDSSON: HEFUR RANNSAKAÐ NAFNA SINN LAXNESS Í MEIRA EN TUTTUGU ÁR
„Sjálfsagt óskum við þess öll að við lifðum í
friðsælli heimi. Og þó samtími okkar virðist
oft illskiljanlegur og erfiður býður hann líka
upp á fjölmörg tækifæri og áskoranir.“
Kannski sá Bobby fram í tímann.
timamot@frettabladid.is
AFMÆLI
Sr. Felix Ólafsson fyrrverandi sóknar-
prestur í Grensássókn og kristniboði í
Konsó er 75 ára í dag. Séra Felix er bú-
settur í Danmörku.
ANDLÁT
Alfons Oddsson vörubílstjóri, Mávahlíð
8, Reykjavík, lést fimmtudaginn 18. nóv-
ember.
Grétar Eiríksson tæknifræðingur, Háa-
leitisbraut 59, Reykjavík, lést mánudag-
inn 8. nóvember. Jarðarförin fór fram í
kyrrþey.
Sigríður Bakke, Noregi, lést þriðjudag-
inn 9. nóvember. Jarðarförin fór fram 17.
nóvember.
Magnús Skarphéðinsson, fyrrv. raf-
virkjameistari, lést föstudaginn 5. nóv-
ember. Jarðarförin fór fram í kyrrþey.
Matthías Bjarnason, Ehnen, Lúxem-
borg, áður til heimilis að Búlandi 29,
Reykjavík, lést miðvikudaginn 17. nóv-
ember.
Valgarð J. Ólafsson, Hraunvangi 3,
Hafnarfirði, lést miðvikudaginn 17. nóv-
ember.
Hjörleifur Gunnarsson, Þúfubarði 11,
Hafnarfirði, lést miðvikudaginn 17. nóv-
ember.
Friðþjófur G. Kristjánsson frá Ísafirði,
Langholtsvegi 122, Reykjavík, lést mið-
vikudaginn 17. nóvember.
JARÐARFARIR
14.00 Ástvaldur Anton Kristófersson,
Seyðisfirði, verður jarðsunginn frá
Seyðisfjarðarkirkju.
HALLDÓR GUÐMUNDSSON BÓKMENNTAFRÆÐINGUR
Viðreisnarstjórnin tók við völdum fyrir réttum 45
árum undir forsæti Ólafs Thors. Stjórnin var mynd-
uð af Alþýðuflokknum og Sjálfstæðisflokknum og
setti sér það mark að umbylta efnhagslífinu í frjáls-
ræðisátt. Létt var af innflutningshömlum, allir gátu
keypt sér nýja bíla (ef þeir höfðu efni á því), búð-
irnar fylltust af útlendu kremkexi og framandlegum
ávöxtum og börnin kynntust frelsandi áhrifum
basookatyggjósins. 1965 gerði ríkisstjórnin víðtækt
samkomulag við verkalýðshreyfinguna, í tengslum
við gerð kjarasamninga, sem m.a. fólu í sér bygg-
ingu verkamannabústaða. Það var upphafið að
Breiðholtshverfinu í Reykjavík. Viðreisnarstjórnin
beitti sér fyrir inngöngu Íslands í fríverslunarsamtök
Evrópu, EFTA. Jafnframt var reynt að laða að er-
lenda fjárfestingu og fyrsta erlenda stóriðjuverið, ál-
ver Alusuisse, var byggt í Straumsvík. Til þess að
tryggja álverinu orku var fyrsta stórvirkjunin á Þjórs-
ársvæðinu, við Búrfell, reist. Efnahagserfiðleikar
settu svip sinn á seinni Viðreisnarárin og stöfuðu
bæði af hruni norsk-íslenska síldarstofnsins og
verðfalli á þorskafurðum. Viðreisnin varð langlífasta
ríkisstjórn tuttugustu aldar, sat í tólf ár eða til 1971.
Ólafur var forsætisráðherra til 1963 en þá tók
Bjarni Benediktsson við og Jóhann Hafstein eftir
sviplegt lát hans.
VIÐREISNARSTJÓRNIN Sat samfellt í 12 ár.
ÞETTA GERÐIST MERKISATBURÐIR
1889 Bandaríski stjörnufræð-
ingurinn Edwin Hubble
fæðist.
1945 Nürnberg-réttarhöldin
hefjast. Þar var réttað yfir
24 nasistum og var
helmingur þeirra dæmd-
ur til dauða.
1947 Elísabet prinsessa af
Wales og Filippus eru
gefin saman.
1948 Kínverskir kommúnistar
taka bandaríska ræðis-
manninn í gíslingu.
1952 Frank Sinatra fer í prufu
fyrir hlutverk sitt í mynd-
inni From Here to Eterni-
ty. Hann hlaut síðar Ósk-
arsverðlaun fyrir hlutverk
sitt.
1956 Bandaríska leikkonan Bo
Derek fæðist.
1995 Lagið Free as a Bird með
Bítlunum er gefið út.
„Vikan hefur farið í spilamennsku og kynningar á
nýju plötunni,“ segir Örn Elías Guðmundsson,
einnig þekktur sem Mugison. Örn gaf út nýja plötu
á dögunum og hélt sérlega vel heppnaða útgáfu-
tónleika fyrir troðfullu húsi á NASA á fimmtudags-
kvöld.
„Ég var veðurtepptur á Ísafirði, en á mánudaginn
komumst við í bæinn og rétt náðum vél til Egils-
staða og héldum þar frábæra tónleika um kvöldið.“
Flakkið hélt áfram yfir á Seyðisfjörð þar sem Örn
Elías og föruneyti spiluðu og dvöldu við gott yfir-
læti á hótelinu Öldunni. Miðvikudagurinn fór í alls-
herjar kynningarstarfsemi fyir plötuna og tónleik-
ana á NASA.
Deginum eftir varði Örn að mestu leyti í NASA,
þar sem hann kom græjunum fyrir og tók hljóð-
prufur, en skaust upp í RÚV og Mál og Menningu
til að taka lagið. „Svo fórum við nokkur saman út
að borða á Horninu og héldum svo þessa fínu tón-
leika,“ segir Mugison, sem nú er kominn á Akureyri
til að halda tónleika. „En á mánudaginn er ég far-
inn í frí.“
VIKAN SEM VAR
MUGISON FLAKKAÐI UM ALLT LAND Í VIKUNNI EN TEKUR FRÍ Á MÁNUDAGINN
Tónleikar og kynningar um allt land
Viðreisnin 45 ára
sem lést á Landspítala Háskólasjúkrahúsi þann 12. nóvember,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju þriðjudaginn 23. nóvember
kl. 13.00.
Ástkær eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir,
afi og langafi,
Pétur Pétursson
fyrrverandi vagnstjóri hjá SVR, Hraunbæ 6,
Sigríður Skarphéðinsdóttir
Steingrímur Guðni Pétursson Sigríður Jónsdóttir Lepore
Hulda Pétursdóttir Guðmundur Egilsson
Skarphéðinn Pétursson Anna Baldvina Jóhannesdóttir
Guðrún Pétursdóttir Bjarni Guðmundsson
Pétur Hans Pétursson Laufey Jónsdóttir
Kristín Pétursdóttir Þorsteinn Sveinsson
Barnabörn og barnabarnabörn
Tilkynningar um
andlát og jarðarfarir
eru velkomnar á síður
Fréttablaðsins.
Sími: 550 5000