Fréttablaðið - 06.11.2004, Qupperneq 26

Dóttirin vék ekki
Mikla athygli vakti að Jóhanna Vilhjálmsdóttir
skyldi ekki láta Þórhalli Gunnarssyni einum eftir
stjórn Íslands í dag á fimmtudag í einu tveggja
viðtala þar sem borgarstjórinn, Þórólfur Árna-
son, lagði pólitíska framtíð sína að veði. Þórólf-
ur gat ekki stillt sig um að vekja athygli á því að
Jóhanna væri dóttir Vilhjálms Þ. Vilhjálmssonar,
oddvita minnihlutans í borginni, með því að
spyrja hana: „Hver segir það, er það pabbi
þinn?“ Jóhanna snöggreiddist og bað Þórólf að
„halda honum utan við þetta“.
Falli meirihluti R-listans, væri Vilhjálmur að öllu
jöfnu borgarstjóraefni sjálfstæðismanna.
Allt innan orkuveitunnar eða
MR-Versló?
Vilhjálmi og Alfreð Þorsteinssyni, borgarfulltrúa
Framsóknarflokksins, er sem kunnugt er mjög
vel til vina og hafa starfað saman í stjórn Orku-
veitunnar. Ein fléttan í borgarstjórn gæti orðið
sú að Alfreð gengi til samstarfs við Vilhjálm vin
sinn. Hins vegar kom mjög á óvart þegar Alfreð
stakk upp á Degi B. Eggertssyni. Einn borg-
arfulltrúi fullyrti í bakherberginu að Al-
freð hefði hreinan ímugust á Degi. Ef
Dagur yrði ofan á væri síðan líklegt að
dagar Vilhjálms væru taldir því sjálf-
stæðismenn myndu sennilega yngja
líka upp hjá sér í næstu kosningum.
Og hver væri þá sennilegri en
Gísli Marteinn Baldursson?
Þeir hafa ást við allt frá því
að þeir leiddu annars vegar
lið MR og hins vegar Versló í mælskukeppninni
Morfís, rifust síðan fyrir Röskvu og Vöku í há-
skólanum og nú í ráðhúsinu.
„Do you speak english?“
Sú saga er sögð af Árna Magnússyni félags-
málaráðherra að hann hafi eitt sinn í tíð sinni
sem aðstoðarmaður Halldórs Ásgrímssonar, þá-
verandi utanríkisráðherra, stýrt norrænum fundi
á Grænlandi. Þóttist Árni komast klakklaust frá
fundinum sem hann stýrði af röggsemi á
skandinavísku. Í veislu í lok fundarins bar svo
við að í ljós kom að einn dönsku þátttak-
endanna hóf upp raust sína á ensku. Gall
þá í einum Finnanna: „Frábært, loksins eitt-
hvað sem ég skil. Ég hef ekki skilið orð í all-
an dag.“ Fræg er raunar skilgreining Harri
Holkeri, fyrrverandi forsætisráðherra Finna og
til skamms tíma landstjóra SÞ í Kosovo:
„Norrænt samstarf eru fundir þar
sem Íslendingar, Norðmenn, Svíar
og Finnar þykjast skilja Dani …“
26 6. nóvember 2004 LAUGARDAGUR
Rannveig Guðmundsdóttir
kosin forseti Norðurlanda-
ráðs á þingi sem bauð upp
á fá pólitísk tíðindi en því
fleiri fögur orð um einlæga
vináttu frændþjóðanna.
STJÓRNMÁL Norden var í orden á
Norðurlandaráðsþinginu sem
lauk í Stokkhólmi í vikunni. Að
minnsta kosti vitnuðu svo margir
ræðumenn í þessi fleygu orð
Einars Más Guðmundssonar frá
því að hann fékk bókmenntaverð-
laun ársins að þau teljast komin í
hóp með algengustu norrænu
klisjum á borð við kære nordiske
venner. Þau orð eiga væntanlega
eftir að heyrast oft úr munni
Rannveigar Guðmundsdóttur
næsta árið því hún var á fimmtu-
dag kosinn forseti Norðurlanda-
ráðs 2005 og þar með gestgjafi
þingsins í Reykjavík að ári.
Engum leynist að Rannveig
Guðmundsdóttir er í essinu sínu í
norrænu samstarfi sem hún hefur
tekið þátt í bæði sem þingmaður
og ráðherra nær óslitið síðan
1991. „Ég met það persónulega
mjög mikils að hafa verið valin í
þetta embætti,“ segir Rannveig.
Umræður á Norðurlandaráðs-
þingi voru að þessu sinni óvenju-
lega málefnalegar og einkenndust
fyrst og fremst af mikilli kurteisi
þótt ýmsir hafi sopið hveljur í
byrjun þess þegar Steingrímur J.
Sigfússon þótti sýna Anders Fogh
Rasmussen, forsætisráðherra
Dana, dónaskap með því að tala
um Íraksstríðið.
Rannveig Guðmundsdóttir lýs-
ir mikilli ánægju með fund for-
sætisnefndar ráðsins með forsæt-
isráðherrum Norðurlanda: „Þar
kom mjög skýrt fram að þeir eru
allir sammála um mikilvægi nor-
ræns samstarfs og þess að varð-
veita kjarna þess, samheldnina og
þekkinguna til að byggja á í sam-
vinnu í stærra samhengi á al-
þjóðavettvangi, til dæmis í Evr-
ópu.“
Rannveig nefnir umræðu um
jafnrétti, menningu og mennta-
mál sem styrkleika Norðurlanda-
ráðs og velferðarmálin sem eru
eins og rauður þráður í öllu starfi.
Hún nefnir líka átak í að ryðja
landamærahindrunum úr vegi.
Það verk hefur Poul Schlüter,
fyrrverandi forsætisráðherra
Danmerkur, tekið að sér. Að vísu
gat Schlüter ekki annað en brosað
sínu breiða brosi þegar hann var
spurður á blaðamannafundi hvort
þessi landamæri ættu ekki að
vera löngu horfin í krafti norræns
og evrópsks samstarfs en það er
önnur saga.
Valgerður Sverrisdóttir, ný-
skipaður samstarfsráðherra Norð-
urlanda, nefnir landamærahindr-
anir, vestnorræna starfið og lýð-
ræðisþróun sem sín mál á þinginu.
„Við Íslendingar höfum í formann-
stíð okkar lagt áherslu á þessi at-
riði og gert þau sýnilegri en áður.“
Steingrímur J. Sigfússon, for-
maður Vvinstri grænna, hefur
lengi tekið þátt í norrænu sam-
starfi og er ákafur „nordisti“ eins
og hann orðar það. Steingrímur
nefnir setningarræðu Görans
Persson, forsætisráðherra Sví-
þjóðar, við setningu Norðurlanda-
ráðsþings og lýsir ánægju með að
hann sé bæði að færast til vinstri
og verða meiri „nordisti“. „Það
munar um minna. Það er verið að
takast á við þýðingarmikil prakt-
ísk mál eins og að ryðja hindrun-
um úr vegi fyrir búferlaflutning-
um og atvinnu yfir landamæri.“
Steingrímur nefnir líka umræðu
um áfengismál og vísar því á bug
að hún sé hræsnisfull og lítið
samband sé á milli orða og at-
hafna.
Því er Sigurður Kári Kristjáns-
son, þingmaður Sjálfstæðis-
flokksins, algjörlega ósammála.
Hann segir að útaf fyrir sig séu
markmið heilbrigðisráðherra
Norðurlanda um að minnka
áfengisneyslu, sérstaklega ungs
fólks, göfug. Hns vegar sé neyslu-
stýring með ofursköttum gamal-
dags og úrelt aðferð: „Ég skildi
ekki ummæli Jóns í pallborðsum-
ræðum á þinginu. Ég efast um að
sjónarmið hans um að herða
áfengislög á Íslandi njóti stuðn-
ings meirihluta Alþingis. Ég hefði
haldið að meirihlutinn vildi
fremur minnka neyslustýringuna
og auka frjálsa verslun.“
a.snaevarr@frettabladid.is
stjornmal@frettabladid.is
Úr bakherberginu...
Þar sem Norden er
sannarlega í orden
nánar á visir.is
Fyrir einum tíu árum eða svo leið ekki
sú vika í pólitíkinni hjá mér að ég
skrifaði ekki um norræn málefni.
Engin furða því ég var um þriggja ára
skeið fréttamaður RÚV í Kaupmanna-
höfn. Svo fór að Norðurlandaráðs-
þing voru farin að leggjast á sálina á
mér. Undir lokin leið mér eins og
Gregor Samsa, söguhetju Franz Kafka
úr Hamskiptunum, þó með þeirri
undantekningu að mér leið ekki eins
og ég væri að breytast í risastórt skor-
dýr, heldur í risastórt nordiskt samar-
betsorgan!
Síðan hafa leiðir mínar og Norður-
landa ekki farið mikið saman fyrr en í
vikunni að mér bauðst að sitja þing
Norðurlandaráðs í Stokkhólmi.
Og viti menn, ég skemmti mér
konunglega! Öll þessi vinalegu orð:
„Havpattedyr“, „utskott“, „avtal“ og
„forskare“ hljómuðu eins og fegursta
tónlist í mínum eyrum.
Minnisstæð augnablik: Göran Pers-
son, forsætisráðherra Svía, nánast
með tárin í augunum að lýsa því hve
heitt hann elskaði sína kæru nor-
rænu vini í ræðu rétt áður en hann
bauð til veislu þar sem helsta mark-
mið gestgjafanna virtist vera að svelta
gesti sína til bana.
Raunar hefði ég getað skilið ef
vínið hefði verið naumt skammtað
því Norðurlandaráðsliðar ( eða þeir
sem héldust við í þingsalnum ) komu
í Nóbelsverðlaunahöllina, Statshuset,
móðir og másandi beinustu leið úr
umræðum um „alkoholpolitik i Nor-
den“. Þar mælti Jón Kristjánsson fyrir
áliti norrænna heilbrigðisráðherra
um áfengisbölið en þeir lýstu allir yfir
sameiginlega á dögunum að hækka
ætti skatta á áfengi. Raunar lýstu þeir
svo allir yfir því jafnharðan hver í sínu
lagi að þeir ætluðu ekki að gera neitt
í málinu.
Frode Sörensen, danskur þing-
maður frá Suður-Jótlandi, stóð í þeim
misskilningi að skiptast ætti á skoð-
unum um málið. Hann spurði hvort
einhverjar sannanir væru fyrir því að
Suður-Jótar, sem hefðu haft bestan
aðgang að ódýru brennivíni allra
Norðurlandaþjóðanna í gegnum tíð-
ina, væru við verri heilsu en norrænir
frændur sem verstan aðgang hefðu
haft að brennivín. Hann uppskar eng-
in svör heldur stingandi augnaráð.
Dýrðardagarnir í Stokkhólmi liðu
alltof hratt. Það er nefnilega að
sönnu ekkert mál að láta sig hafa
langdregnar umræður um „al-
koholproblemet“ i Norden ef maður
veit að Chateau Tour Pibran (´99) er
rétt handan við hornið.
Raunar trúði háttsettur íslenskur
embættismaður, hertur í eldi nor-
rænnar samvinnu, mér fyrir því að
þetta útheimti bæði mikla æfingu,
góða líkamsburði og úthald. Og máli
sínu til sönnunar söng hann „Angie“
fyrir mig eins og engill. Og það á
sjötta glasi.
Ég er strax farinn að hlakka til
sama tíma að ári og það breytir engu
þótt þingið verði haldið í Reykjavík en
ekki í Stokkhólmi eins og nú. Það
verður samt haldið í Norden og það
er alveg í orden - mín vegna.
VIKA Í PÓLITÍK
UMMÆLI VIKUNNAR
Rægjum brennvínið
og dettum svo í það
ÁFENGISPÓLITÍKIN Fremur hefði átt
að skammta vínið naumt en matinn á
Norðurlandaráðsþinginu.
„Ég veit ekkert um þetta
meinta samráð olíufélag-
anna,“
Sólveig Pétursdóttir, fyrrverandi dómsmálaráðherra og
eiginkona Kristins Björnssonar, fyrrverandi forstjóra
Skeljungs, 1. nóvember 2004.
„Ég hefði búist við að slíkt gerðist í Nígeríu, ekki á Íslandi.“
Arthur Irving, Irving Oil um samráð olíufélaganna,
4. nóvember 2004.
Árni Snævarr skrifar
RANNVEIG GUÐMUNDSDÓTTIR Hennar býður ærinn starfi við að stýra Norðurlandaráði en þing þess verður haldið á Íslandi á næsta
ári. Myndin er tekin þegar hún var kjörin forseti Norðurlandaráðs í Riksdagen, sænska þinginu fyrr í vikunni.
M
YN
D
N
O
R
D
EN
M
YN
D
N
O
R
D
EN
26-39 (26-27) Stjórnmál 5.11.2004 15:46 Page 2