Fréttablaðið - 09.12.2004, Blaðsíða 73

Mikið hefur að undanförnu farið
fyrir hækkun skatta á áfengi og
tóbak. Sömu
sögu er einnig
að segja af
sykurskattin-
um svonefnda
sem leggst á
sælgæti og
gosdrykki.
H u g m y n d a -
fræðin að
baki þessum
hækkunum er
auðvitað for-
sjárhyggja af verstu gerð.
En hvað sem því líður er at-
hyglisvert að skoða hverjir það
eru sem verða fyrir þessum
hækkunum og hverjir ekki.
Embættismenn virðast halda að
áhrifin séu jöfn á alla sem þess-
ar vörur kaupa. Svo er því miður
ekki.
Það hefur lítil áhrif á þann
ríka að borga 7% meira fyrir
rauðvínið eða 50 kr. til viðbótar
fyrir pakka af sígarettum. En
hækkunin hefur gríðarleg áhrif
á þá efnaminni. Hækkun sem
þessi veldur því að sá efnaminni
getur ekki lengur keypt pakka af
sígarettum, hann getur ekki
keypt rauðvín, og verður að
neita börnum sínum um gos-
drykk og sælgæti á laugardegi.
Hann hefur ekki lengur efni á
þessum vörum eftir að skatt-
lagning þeirra var aukin. Emb-
ættismennirnir, sem allir hafa
góðar tekjur, virðast gleyma því
að til eru þeir sem minna hafa.
Til eru þeir sem leggja sig fram
dag og nótt við að bæta stöðu
sína og hafa þá von eina að vinna
sig úr fátækt til bjargálna.
Það eru þeir aðilar sem verða
fyrir barðinu á áðurnefndum
hækkunum. Þeir sömu og verða
verst úti í hvert sinn sem ríkið
hækkar skatta, borgin hækkar
útsvar eða neyslustýringarskatt-
ar eru hækkaðir líkt og nú er
gert. ■
„Útgerðarmenn veðja á samein-
ingu kerfa,“ var fyrirsögnin á
forsíðu Fréttablaðsins 4. des. sl.
Þar má lesa að margir útgerðar-
menn treysta á að krókaafla-
markskerfi smábáta (litla kerf-
ið), þar sem tonnið af þorski er á
750 þúsund krónur, muni fyrr en
síðar með breytingum á lögum
enda með samruna inn í afla-
markskerfið (stóra kerfið) þar
sem þorsktonnið fer á 1.250 þús-
und.
Ef þetta gengi eftir myndi
skapast enn eitt tækifærið að
taka út úr greininni marga millj-
arða í viðbót við þá tugi sem nú
þegar eru farnir eftir allt kvóta-
braskið undanfarna tvo áratugi.
Þegar kvótakerfið var sett á
1984 var tilgangur þess að
vernda fiskistofnana og hámarka
arðsemina við veiðarnar, tryggja
trausta atvinnu og byggð í land-
inu til framtíðar. Útfærslurnar á
kvótakerfinu hafa verið nokkrar,
t.d. var sett á sóknarstýring með
þorskaflahámarki, línutvöföldun
og frjálsar krókaveiðar smábáta
svo það helsta sé nefnt. En allar
þessar útfærslur enduðu á hlað-
borði sægreifanna.
Dagakerfið, sem var fyrir
báta undir 6 brúttótonnum, fór
nú í haust í samruna við króka-
aflamarkskerfið en þar mega nú
bátar vera allt að 15 brúttótonn
að stærð. Innan þessa kerfis er
að finna hina frægu línuívilnun
sem væntanlega á eftir að mat-
reiða með braskuppskriftinni
eitt og annað ef reynslan fær að
ráða. Formaður sjávarútvegs-
nefndar, Guðjón Hjörleifsson,
þingmaður Sjálfstæðisflokksins
í Suðurkjördæmi, viðurkennir í
sama blaði að það sé mikill þrýst-
ingur frá mörgum útgerðar-
mönnum á nefndina að skoða
sameiningu þessara kerfa.
Í Fréttablaðinu daginn eftir, 5.
des., segir hæstvirtur sjávarút-
vegsráðherra Árni M. Mathiesen
að þetta sé ekki í augsýn og hon-
um finnist undarleg umræðan
sem komin sé af stað. Ef litið er
til orða Guðjóns, samflokks-
manns ráðherra, ætti þessi um-
ræða ekki að vera eins undarleg
og hann vill vera láta. Það má
vera ljóst að ef kerfin yrðu sam-
einuð myndu verða til tugir
milljarða króna sem engin inni-
stæða er fyrir í íslensku efna-
hagslífi.
Mér er sagt að sérfræðingarn-
ir í braskinu sem hafa selt sína
hlutdeild í stóra kerfinu séu nú
mættir á bryggjuna til að kaupa
upp trillurnar í von um skjótan
gróða. Þetta skyldi þó ekki vera
nýliðunin sem margur hefur
saknað í greininni?
Höfundur er stýrimaður og sit-
ur í stjórn kjördæmisráðs Frjáls-
lynda flokksins í Suðurkjördæmi.
29FIMMTUDAGUR 9. desember 2004
Mér er sagt að sér-
fræðingarnir í brask-
inu sem hafa selt sína hlut-
deild í stóra kerfinu séu nú
mættir á bryggjuna.
,,
Braskið með kvótann heldur áfram
BALDVIN NIELSEN
STÝRIMAÐUR
UMRÆÐAN
FISKVEIÐISTJÓRNUN
FRIÐBJÖRN ORRI
KETILSSON
Neyslu-
skattar
Barátta austurs og vesturs
Baráttan milli austurs og vesturs, milli
góðs og ills, milli kommúnisma og
kapítalisma er lokið, burtséð frá því
hvaða líkingamáli menn tala og þá
ómerku staðreynd að enn býr um
fimmtungur mannkyns við alræðis-
stjórn sem kennir sig við kommún-
isma, en við skulum ekki dvelja við
það. Hægriöflin státa sig af merkum
sigri í baráttunni gegn hinu „illa veldi“
í austri. Og það má vel vera, þó sjálfum
þyki mér nú austantjaldið frekar hafa
sigrað sig sjálft með hatttrikki af sjálfs-
mörkum undir lok níunda áratugarins,
þökk sé skipulagsleysi í vörninni og
misskilings á miðjunni. Engu að síður
stöndum við eftir með breytta heims-
mynd.
Jens Sigurðsson á politik.is
AF NETINU